Mar 10 | AUI | STEP | Iesu Kaponiyam ikuyoveni, bi inagho Jiudiya kubure da Jodan rarimina itowawoneni inagho raghani matana nawane. Bi wawaya korotodi tuna biidi sipiika magha, na nonowa yaberaberana naboni iyiyevevedi.

a 10.4Deut 24.1-4; Matiu 5.31

b 10:6Dagudaguna 1:27, 5:2

c 10.7-8Dagudaguna 2.24

d 10:19Exodus 20:12-16; Deuteronomy 5:16-20

Mark 10

Iesu Nayi da Wiiyakira Ivisisiyana

1 Iesu Kaponiyam ikuyoveni, bi inagho Jiudiya kubure da Jodan rarimina itowawoneni inagho raghani matana nawane. Bi wawaya korotodi tuna biidi sipiika magha, na nonowa yaberaberana naboni iyiyevevedi.

2 Perisis mududi siwiini da siyikayetayina, na sipiika tuna biidi bi sivitarakiiyaneni, “Bo yada gwara yiwaghasina da rubana tomogha wavinena iniyakiri?”

3 Iwonabodedi bo, “Mosis gwara iveremina kamone awaki iwoneni?”

4 Tudi siwona bo, “Mosis yana gwara iviwaghasina da tomogha wiiyakira sisiyina inagirumi bo, ‘Gegha ayawiiwiinimna kunagho taveyana,’ bi sisiyina igirumina wavinena inavereni bi muriye inipora taveni.” ^a

5 Bi Iesu iwonabodedi bo, “Tami nuwanuwami gegha siyatamotatarana bi gayamimi siviakima, noko biidi Mosis mmko gwarana igirumi tami kiiravimiye. 6 Bi konoghosi da dagudagune, raghanina God wawaya iberadina, ‘Tomogha da wasike iberadi.’ ^b 7 ‘Na tomogha tamananaki da sinananaki inakuyovedi, bi inanagho wavinena teya sinikapudi sinamake, 8 bi yadi bata na ware tubugha tanagha.’ ^c Na gegha muriye yadi bata bi tudi tanagha. 9 Bi awaki God ikasiwiikapu, na gegha iyabo inibogabogaedina.”

10 Muriye siveramagha bareye na, kana kivikivina mmko sisiyina kiiravine sivitarakiiyaneni. 11 Iesu iwonabodedi bo, “Memeda tomogha wavinena yiyakiri bi wasike bogae yarawayi, na wavinena katamanina yitutuwiiyogho bi God matane na bera berona. 12 Kedana mayimayiyine, memeda wasike moghanena yiyakiri bi tomogha bogae yarawayi, na moghanena katamanina yitutuwiiyogho.”

Iesu da Ededa Gisigisidi

13 Wasina wawaya mududi ededa sirutayina sipiika Iesu biidi da imana debadiye iyatura bi iyarupari da God iyimiiseyedi, bi kana kivikivina taghunudinaki sivigesiyedi. 14 Iesu mmko ikitana nuwanuwana ipughu bi kana kivikivina iwonedi bo, “Ededa kokuyovedi sinapiika kurigu, gekonitara babaranedi, basuna wawaya mmkodi ededa naboni na God yana wiikiiwawo kamone sinamake. 15 Isuwonemi, memeda wawaya tana gegha iyinuwamiise da God yana wiibadana iniwaghasineni naboni mmkodi ededidi saberana, na kate gegha meyani God yana wiikiiwawo kamone inamakena.” 16 Wasina bi ededidi iyuna da manonone ivimakedi, bi imana debadiye itura bi irupari da God iyimiiseyedi.

Tomogha Mumurina Yawa Makamakewaghasina kiiravine Iesu biidi Ivitarakiiyana

(Matiu19:16-30; Luk 18:18-30)

17 Wasina, noko raghanine Iesu igeghomiiri iyanono na kedaye, tomogha tana ivera ipiika da naghone ivituwaporeoghogheyana bi iyitarakiiyaneni bo, “Abawiiyeveveyana miisem, awaki anabera da yawa makamakewaghasina anakabi?”

18 Bi Iesu iwoneni bo, “Awaki kiiravine kuwonegu da miisegu? Gegha tana iyabo miisena, wasina God kawagha miisena. 19 Wasina, yam wiitarakiiyana kiiravine, na God yana gwara nada kwakovidi: ‘Gegha kunakasunugha; gekam kawakapu kunituwiiyoghona; gekunayapina; gekwiinam wiiyabama kuniwawu beroveni; gewiiyabama wawaya yadi mura kunayuna; tamamnaki da sinamnaki kabi karawayedi.’” ^d

20 Bi tomoyina iwona bo, “Abawiiyeveveyana, raghanina dodoguve da patana kata, mmkodi gwaradi akivikivina.”

21 Bi Iesu tomoyina iyakitakitana ivinuwayuyuneni na iwona bo, “Bera tanagha patana isiwana. Kunagho da yam mura kunigimona bi manena moyaka kuveredi, bi yam miisana na kate abame God gwabinama kunakabi. Wasina naboni kunabera murinena, piika kunakivinigu.”

22 Tomoyina imura kirakii na geiyawiini da yana mura iyavere taveyana na raghanina mmko sisiyina iwaiyana na ivinuwapoya bi ere-nuwavisina inagho.

23 Wasina Iesu ikita wiipata bi kana kivikivina iwonedi bo, “Ipiropiro kirakii da mura wawayidi sinavere mayedi bi God siniwaghasineni da inibadedi.”

24 Kivikivina yana sisiya kiiravine sivisokovena kirakiiyeni. ^{▼▼10:24Jius siyigeruwana da mura na God yana wiiwaghasina matakirina wawaya biidi bi iyimiiseyedi. (Psalm 128, Proverbs 10:22). Na Iesu kana kivikivina sinokena kirakiiyeni.} Bi Iesu iwonena mayedi, “Natunatugu, ipiropiro kirakii da wawaya sinavere mayedi bi God siniwaghasineni da inibadedi. 25 Ipiropiro da ribiribi ghamana kana waghawagha kamel inobu mata bonayine inarughuwona, bi bada ipiropiro kirakii da tomogha mumurina iniwaghasina da yana yawa God inibadeni.”

26 Kana kivikivina sinokena kirakiiyeni bi tudimani sivitarakiiyana kabivivirana, “Meboda naboni, na iyabo bada yawa makamakewaghasina inakabi?”

27 Iesu ikitadi bi iwona bo, “Wawaya gegha rubana siniyawii mayedina, bi God na wasina basuna tuna bera tupadi rubana inabera.”

28 Bi Pita iwona bo, “Wasina, bada tumii metagha? Yama mura nada waghata kakuyowana bi tam kakivinim.”

29 Iesu iwona bo, “Wiisuwona awonewonemi, memeda iyabo yana bare, warewaresina, nughunughuna, sinananaki, tamananaki, natunatuna bo kana tarana inakuyowana da inakivinigu bi wara miisena tagu kiiraviguve wawaya mududi inawonedina, 30 God miisana ghamana debane inatore mayeni bi inavereni mmko yawane. Na naboni bare, warewaresina, nughunughuna, sinananaki, natunatuna da tarana inayuna, bi wawaya bada sinikayotaketowaneni, bi raghani yapiipiikana, yawa makamakewaghasina inakabi. 31 Bi iyawogha kata korotodi sivinaghona noko raghanine na sinimuri, bi iyawogha kata korotodi sivimurina noko raghanine na sininagho.

Raghani kana Wiiaroba Iesu yana Rabobo Ivisisiyena Mayeni

(Matt 20:17-19; Luk 18:31-33)

32 Tudi kedagha sipepewa siyagege Jerusalemma, na Iesu ivinagho bi kana kivikivina sivimuri. Na sikabinokeni, bi wawaya iyawogha murigha siyakivikivinina sinaghara. Wasina bi kivikivina yadi 12 ikabirena mayedi, bi iwonedi da mekodi beradi tupadi raghani muriye tuna biidi sinatubugha 33 na iyawonewonedi, “Kowaiyana, tagege Jerusalemma, bi nama wawaya tana, tagu God yanaWiisuwona Tomoyina kagu puke inakabi,prist babadidi da gwara kana wiiyeveveyana damdi biidi. Tudi sinigiugerogerora da inarabobo bi kubumakamake damdi biidi sinitowawoneni. 34 Sininamayeni, sinakanuni da sinakwapuni bi sinakasunuyi. Bi gabudara aroba murine na raboboma inageghomiiri magha.”

Jemes da Jon yadi Kayowana

(Matt 20:20-28)

35 Muriye na Jemes da Jon, Zebedi natunatuna, sipiika Iesu biidi siyawonawona bo, “Abawiiyeveveyana, awaki kanibabiim na kunabera, yama kayowana da tam kiiravimiiye kunabera.”

36 Na ivitarakiiyanedi bo, “Yami wiina awaki anabera kiiravimiye?”

37 Siwonabodeni bo, “Raghanina yam wiikiiwawo gabudarine wawaya kunibadedina, kuniwaghasinemii da yawata tanimakerereghana, tana katiiyamve bi tana dugemve.”

38 Bi Iesu iwonedi bo, “Gekoyakovi da awaki kiiravine kwiibaba. Tami rubami, da ananiuna na redunama konanina, bo rubami konababataito nabon ware tagu anababataitona?” ^{▼▼10:38 redu ananiuna dababataito meko tagu sinababataitoguna mmkodi sisiyidi batana yana kabikwarakwara da rabobo ivisisiyeni. Raghanina Iesu Getsemenine inipoghana, mmko reduna kiiravine ere-nuwavisina ivisisiyeni (MRK 14:36). Iesu, Jon da Jemes iwonedi da tudi sinivisi sinakabi.} 39 Bi siwoneni bo, “Tumii rubamii!”

Bi Iesu iwonedi bo, “Redu ananiuna na konanina, da konababataito naboni tagu anababataitona. 40 Bi gegha rubana anavinegha da tanimake rereghana, iyabo katiiyaguve inamake bi iyabo dugeguve. God iyawogha ivineyidina nokodi gawara inaveredi.”

41 Raghanina kana kivikivina yadi 10 mmko siwaiyanenina, nuwanuwadi sipughu Jemes da Jon biidi. 42 Na ikwatuwiitaghomidi sipiika bi iwonedi bo, “Tami nada kwakovi da iyawogha kubumakamake damdi yadi kiikiiwawo, bi yadi kayowane sinibada, na nokodi babada wawaya wiitupaketowane sakoyayidi. 43 Na tami, gegha naboni konigubegubeyana. Bi iyabo yana kayowana inibada, na tuna wiibagubagurana. 44 Bi iyabo yana kayowana ininagho, na inabera da tuna wawaya tupadi yadi bagubagurana. 45 Berana mayimayiyina,Wiisuwona Tomoyina gegha iyapiika da wawaya tuna sinabigenina bi ipiika wawaya inabigedi, da nuwasisire inarabobo bi mmkona tuna miisana wawaya korotodi kiiravidiye.” ^{▼▼10:45Raghanina Iesu ikabikwarakwara da irabobo tamumu wawayidi kadi gaware, tuna mmko sisiyina itorewiimaghatariperoveta Aisaiya 53 kamone ivisisiya da yana bagibagi kiiravine naboni tuna God yana ababigabiga.}

Iesu, Tomogha Matapotapotana Iviyawiini

(Luk 18:35-43)

46 Wasina bi Jeriko kwanatune sinokanibu. Bi muriye, Iesu kana kivikivina teya da koroto ghamana Jeriko siyakuyokuyoveni, na tomogha tana matapotapotana kana waghawagha Batimias, Timias natuna, keda ririne iyamakamake bi iyipepeyana. 47 Raghanina iwaiyana da Iesu Nasaret tomogha iyapiipiikana, irukwatu iwona bo, “Iesu, David natuna kuvinuwanuwanegu!” ^{▼▼10:47Raghanina tomogha matapotapotana Iesu ikwatuveni David natuna, tuna sisiya tana iyisisiya mekona Jius siyavivisisiyeni Keriso kiiravine. Bi Jius yadi noghota da Keriso wawaya iniyawiidi bi inibadedi naboni kiiwawo David naghove waghata kayekikidi ivibadedina. (Psam 89:3–37, Aisaiya 29:18–19, 35:5–6; Jeremaiya 23:5–6, Ezekiel 34:23–24).} 48 Wawaya korotodi sikini bi siwoneni bo, “Kuviraborabobo!” Bi ivikawakeke irukwatu gwaru, “David natuna, kuvinuwanuwanegu!” 49 Na Iesu ivituramiiriyeni bi iwona bo, “Kokwatuveni inapiika mabo.”

Na tomogha matapotapotana sikwatuveni siwona bo, “Kinuwamiise! Geghomiiri! Yakwatukwatuvem.” 50 Na yana sowo ivirupiitaveni, igeghomiiri ivikapoka bi ipiika Iesu biidi. 51 Wasina ivitarakiiyaneni iwona bo, “Awaki yam wiina, kiiravimve anabera?” Tomogha matapotapotana iwonabodeni bo, “Abawiiyeveveyana, akayokayoveni da anakita magha.” 52 Iesu iwoneni bo, “Yam wiigeruwana iviyawiim, kunagho.” Yaininagha ikitarunagha bi kedagha Iesu ikivini.