‏ Luke 6

Vaikala sou Voxo Tavuna

(Mat 12:1-8; Mak 2:23-28)

1 ^aIli'i no voxo Tavuna vile, la Iesu ilo'a ta molomolo noxou mimuamua'i no nano no xai sou uiti, la ta molomolo noxou mi'elexu uiti temanu ka miteasou sou mio'u. 2 ^bIa ta Palisaio mose'i mimaisi'a la mitali'isi'a aloxo 'o, “Loxovaa, la sou ngingi nge'oxonu mii ane nenge talavusou ta'oxonu no voxo Tavuna uasi 'o?”

3 ^cLa Iesu mukoline'i aloxo 'o, “Ngingi ngaitisou a'alo sou mii ane Deviti mu'oxonu no voxo ane anu ilo'a ta menexu misolixa'a uasi? 4 ^dNo voxo ane ne, la Deviti mu'una no tani noxou Lataua ka muno'u la'ilali ane ane'i milosou Lataua. La'ilali ane ne, anu noxou Lataua, la sou ta aili'isi i'ou. Ia Deviti muno'u ka mu'ou mo muitixa'a ta menexu kalumo.” 5La Iesu muvikalane'i la aloxo 'o, “Itema 'Olu ne, Anu Tila no anu voxo Tavuna sou usaxila'u.”

6Xe ili'i no voxo vile Tavuna la, la Iesu mu'unalai no taasou lalotu noxi'a ta Iutaia sou mulosi'a lavulavu. La mitema vile a muxolu ne kalumo, avolu tema musoli. 7La ta mitema sou lapuloto ilo'a ta Palisaio mose'i no nano ne, ie'i umulimulinu Iesu lexe Anu upamaulinu mitema e avolu musoli ne no voxo Tavuna. Xo ane'i ikakamuli vote'i vile sou itulusou no anu vaivaikala. 8Ia Iesu mulavusou xavutala noxi'a ne mukalu, la sou Anu muvikalanu itema e avolu musoli ne aloxo 'o, “Naavuti mo natulu no ie'i ta mitema 'o.” La sou mitema ne muavuti sou mutulu.

9Mutulu mukalu, la Iesu muvikalane'i aloxo 'o, “Eni atali'isinge. Lapuloto noxinge nenge'a muvikalanenge a loxovaa? Nenge ta'oxonu 'ilixo laixe no voxo Tavuna, uasi? Ta'oxonu 'ilixo masua? Lapuloto muvikalanenge sou tasu'ulinu itema, uasi? Ta'oxo masuanu?”

10Iesu muvikala mukalu, la iou muitisi'a ta mitema ne mukalusi. La muvikalanu itema ne aloxo 'o, “Namexiinu avone uuatu.” La mitema ne mu'oxonu aloxo ne, la sou avolu ne muxali laixe la. 11Ia ta mitema sou lapuloto ilo'a ta Palisaio ne la'iaxa'a masua manina, la mivikalane'i ngatongato'o lexe, “Nenge ta'oxonu mii ma'ia noxou Iesu 'o?”

Iesu Mu'avali'a ta Aposeli Noxou Mavulovexa Mo Mulu'e no Lia Tamei

(Mat 10:1-4; Mak 3:13-19)

12No voxo ane Iesu mutelai no laxa'ilu sou mukilaka noxou Lataua, la mukilaka no 'olovoxo lololinu ne. 13Xe no kakau, la Anu mu'avali'a ta molomolo noxou ne mine'e sou musosovosi'a mavulovexa mo mulu'e no lia tamei noxi'a ane Anu mumoxo'a lexe ta aposeli noxou. 14Itiitisi'a ne aloxo 'o. Saimoni e Iesu mumoxo'u lexe Pita, xe vimou Andeleasi, xe Iakovo ilou Ioanesi, xe Pilipi ilou Vatolomaio, 15xe Mataio ilou Tomasi, xe Iakovo e Alipaio 'olu, xe Saimoni vile la, anu vile noxi'a ta mitema ane imasaxa lexe me'a isaxila'u tualasi'a tatila. 16Xe Iudasi e Iakovo 'olu xe Iudasi Isikarioti ane mu'italonu Iesu no avo'a ta mitema.

'Ei Ane U'osa Xe 'Ei Ane Uxolu no Anu Tu'umaxu?

(Mat 4:23-25)

17Ili'i, la Iesu ilo'a ta molomolo noxou me'a no laxa'ilu ne, milu'e. La Anu mulai mutulu no anu lialia latia vile. Io, ta molomolo noxou tapiena mine'e mipita noxou. Xe ta mitema tavu'alo manina sou tuatuala no xalee lia tila ne Iutaia mo no tuala tila ne Ielusalemu mo 'alai no luaki pa'upa'umolu no tuala ne Taia xe ne Saidoni, ane'i kalumo mine'e mipita ne. 18Se'i noxi'a ne mine'e mipita sou lexe ilomusou vaikala noxou, xe se'i ne mine'e sou Iesu upamauline'i. La ta mitema e ta ulee masumasua mi'oxo masuane'i ne mixali laixe. 19Mo ta mitema mukalusi e mitovo sou mikasou Iesu ne, ane'i mixali laixe. Xo xavi muxolu noxou ne, mulaa sou mupamauline'i.

20Iesu iou mulai noxi'a ta molomolo noxou, io muvikalane'i aloxo 'o,

“Ngingi ane mengi lavuluti uasi, la ngingi nga'osa,
xo Lataua usaxila'inge.
21 ^eXe ngingi ane la'ilalingenge uasi, la ngingi nga'osa,
xo ili'i, la Lataua ulosinge la'ilali mo nga'ana'ana.
Mo ngingi ane ngaxolu sou ngatatama, la ngingi nga'osa,
xo ili'i, la ngingi ngakeke.
22 ^fXe ili'i, la ta mitema imasaxainge uasisi manina mo ikusainge
mo ikalipalangengi mo ivikala lexe ngingi ta mitema ta masua
xo ngingi ngemulinu Itema 'Olu ne. Ia mii vile uasi, ngingi nga'osa.
23No voxo ane ta mitema i'oxo aloxo ne noxinge loxo
ta 'ilu'ilusune'i mi'oxo masuane'i ta mitema sou palomatana tatei,
la opongengi uai laixesi mo ngalei sou 'osa'ila.
Xo lakolisou sou ngemulileli ne tatila musuku a uai sou ngano'u ili'i no opo loxotolo.
24Ia, ngingi ane nge'osa xo lavulutimengi tapiena 'o,
ili'i la ngaxolu no anu tu'umaxu
25Xe ngingi ane nge'ani mo nge'ana'ana vaimomo 'o,
ili'i la ngaxolu no anu tu'umaxu sou ngasolingenge.
Mo tu'umaxu uxali noxinge ane ngakeke vaimomo 'o,
xo ili'i la ngaxolu sou tama.
26Mo lexe ta mitema i'iti'itinu ualasinge loxo ta 'ilu'ilusune'i mi'oxo noxi'a ta mitema sou palomatana kalakalavoi tatei,
la ngingi ngaxolu no anu tu'umaxu,
xo ngingi nge'oxonu xaixai loxo ane'i ta mitema sou palomatana kalakalavoi mi'oxonu tei.”

Ngamasaxai'a ta Uluamengi

(Mat 5:38-48, 7:12a)

27Iesu musolonu vaivaikalau, la muvikalane'i ta molomolo noxou la aloxo 'o, “Ioxe, eni avikalangengi ngingi e ngalolomusilo lexe ngingi ngamasaxai'a ta uluamengi. Mo nga'oxo 'ilixo laixe noxi'a ane'i ane imasaxainge uasisi manina. 28Mo ngaalusi'a ane'i ane ivavaangenge. Mo ngakilakasi'a ane'i ane i'oxo masuangengi. 29Mo loxo evile usavalou xaleeneni vile, la naxiu xaleeneni vile la mo usavalou la. Mo loxo evile u'umenu tokolomomeni vile sou vasimene no ale, la nini namalanixu uno'u vile ane sou no nano ne la kalumo. 30Mo ane'i ane ilingai'a mimii noxine, la nalosi'asi. Mo lexe itema vile uno'u mii vile noxine, la nalingau la mamu. 31 ^gNga'oxonu mii ulai noxi'a ta mitema aloxo ngingi ngemasaxa lexe ane'i i'oxo une'e noxinge nesi.

32Xo lexe ngingi ngamasaxai'a ta mitema ane ane'i mimasaxaingesi, la Lataua ulosinge lakolisou 'ilixomengi ne? Uasi. Xo ta mitema sou 'ili'ilixo masumasua kalumo ne, ilavusou i'oxonu aloxo ne. 33Mo lexe ngingi nga'oxonu 'ilixo laixe noxi'a ane'i ane i'oxonu laixe noxinge, la Lataua ulosinge lakolisou 'ilixomenge ne? Uasi. Xo ta mitema sou 'ili'ilixo masumasua kalumo ne, ilavusou i'oxonu aloxo ne. 34Mo lexe ngingi ngalosi'a ta mitema mimii vitanisi uasi, ia ngaxavutala lexe ikolinu ulivu ulai noxinge, la Lataua ulosinge lakolisou 'ilixomengi ne? Uasi. Xo ta mitema sou 'ili'ilixo masumasua kalumo ne, ilavusou i'oxonu aloxo ne. 35Ia ngingi nga'oxonu loxo ta mitema sou 'ili'ilixo masumasua ilavusou i'oxonu uasi. Eni avikalangengi pekia'u lexe ngamasaxai'a ta uluamengi mo nga'oxonu laixe ulai noxi'a mo ngalosi'a mimii vitanisi, ia mamu sou ngaxavutala lexe ikolinu noxinge. Lexe ngingi nga'oxonu aloxo ne, la ngingi ngano'u lakolisou toxoxu mo ngingi ngaxolu loxo Lataua Teitexi Manina ta 'olu. Xo anu tanuxa'a ta mitema ta masua e ilavusou ilemolu laixe noxou uasi. 36La sou ngingi kalumo tangengixa'a ta mitema aloxo Maminge tanuxa'a ne.

Mamu sou Ngailevinu 'Ilixoi'a ta Menexinge

(Mat 7:1-5)

37 ^hMukalu, la Iesu muvikalane'i aloxo 'o la, “Mamu sou ngatilovosou 'ilixoi'a ta menexinge, mo sou Lataua utilovosou 'ili'ilixomengi uasi. Mo mamu sou ngavikala lexe ane'i ta mitema sou 'ilixo masua, mo sou Lataua uvikalasinge lexe ngingi ta mitema sou 'ilixo masua mamu. Ia ngaxiu tumalingeu 'ilixo masumasua noxi'a ta menexinge, mo sou Lataua uxiu tumalouu 'ilixo masumasua noxinge kalumo. 38 ⁱIo, ngalosi'a ta menexingesi, mo sou Lataua ulosinge kalumo. La uvelu laixe mo utaanu u'ana'ana manina no anu kupomengi, ia utaanu sio mo upaxepaxelesinge sou ngano'u. 'Ilixo sou ngaiti mi ane ngingi nga'oxo ulai noxi'a ta menexinge ne, anusi ane Lataua u'oxo une'e noxinge.”

39 ^jIesu muvikalane'i la no anu vaikala tovola'i vile aloxo 'o, “Itema vile iou seleveenu, la umomomo sou utilau menexu vile iou seleveenu la uasi. Lexe aloxo ne, la ilou ikei italoxo no anu taxa. 40 ^kXe molomolo vile sou umulimulinu tila noxou ne, umomomo sou uuaulixu tilasou ne uasi. Ia lexe anu uno'u lavulavu ukalusi noxou tilasou ne, la sou anu uxali loxo tilasou ne.

41Ia tava'u loxovaa, la sou namaisou 'ili'ili se no iou itema vile noxou Lataua e anu loxo vivine, ia namaisou ovu visoxu e muxolu no ieni ne uasi? 42Nini namaisou ovu visoxu no ieni uasi, io loxovaa la sou navikalanu vivine lexe, ‘Vivilo, ieni uvaxailosi mo axexeenu 'ili'ili no ieni.’ La nini loxo itema sou kalavoi manina. Tei, la nini naxexeenu ovu visoxu no ieni o, ka sou namalei lamana laixe sou naxexee 'ili'ili se noxou vivine iou ne.”

Ovu Masua La Nene'axu Kalumo ne Masua

(Mat 7:17-20, 12:34b-35)

43Mukalu, la Iesu muvikalane'i aloxo 'o la, “Ovu laixe ne, ulavusou unene'a masua uasi. Xe ovu masua ne, ulavusou unene'a laixe uasi. 44Ovuovu ne, ta mitema itongonu no anu ngiaxu. Umomomo sou ta mitema i'elexu lovo temanu no anu lamota anaanaxu uasi, xe umomomo sou i'elexu uaini ngiaxu no anu xuxua uasi. 45Anu aloxo nesi, itema laixe ulaalixu 'ili'ilixo laixe ane muxolu no tanu. Xe itema masua ulaalixu 'ili'ilixo masumasua ane muxolu no tanu. Xo ta mitema ilavusou ipala'alixu no anaxa'a mii ma'ia ane muxolu no nano no tane'i.”

Ta Mitema sou Itulusou Tani Mitulusou Tani Iou Tamei

(Mat 7:24-27)

46 ^lMukalu, la Iesu muvikalane'i aloxo 'o la, “Ngingi ngamoxo'ilo lexe, ‘Tila noxixe, Tila noxixe.’ Ia loxovaa, la sou ngalomuxo sou ngamulinu vaikala noxilo uasi 'o? 47Itema ane une'e noxilo mo ulomusou vaikalaxeni xe umulinu, la avikalangengi lexe anu itema ne a loxovaa? 48Anu ne, aloxo itema e mu'asou taxa mulai no lia muxalisou lavo'o, la mutulusou tani teiteixi no anu. Ili'i xe uali musili xe lexa mu'ani, la tani ne ukuni uasisi xo anu mutulu musiatoto pekia'u no lavo'o kisou. 49Ia itema vile ulomusou vaikalaxeni, ia umulinu uasi ne, anu aloxo itema e mutulusou tani no lia vitavitanisi. Ili'i xe uali musili, xe lexa mu'ani, la tani ne mulapau alaxu vilesisi la mumamulo avile.”