Luk 22 | BJR | STEP | Yísufa miqí márufanoo qoomáqa Yuda máqannaasa firaa qoomáqa áinnaaqarara qoomáqa adeedí ranau. Mi-qoomaqána áuqu moó sía ooruku qai féemuna qoomáqa née ímariqau. (Mi-qoomaqánaki moómoo fasiqa ánaasee áukuana aukuana suqúmareeqa Yeerusareenni mi-qoomaqána suqá née maríqau.)

‏ Luke 22

Yudasifa Yísuna ueeqáaninna munnimmana máranau.

(Mataioo 26:1-5; Mareekoo 14:1-2; Yoohanee 11:45-53)

1 Yísufa miqí márufanoo qoomáqa Yuda máqannaasa firaa qoomáqa áinnaaqarara qoomáqa adeedí ranau. Mi-qoomaqána áuqu moó sía ooruku qai féemuna qoomáqa née ímariqau. (Mi-qoomaqánaki moómoo fasiqa ánaasee áukuana aukuana suqúmareeqa Yeerusareenni mi-qoomaqána suqá née maríqau.) 2 Amaana maqasaa aanáiqikirausa misá úriqararausa faqa Mooseena sándufa akoofásauqa faqa Yísuna kuqá áriranara qumeé randée marufaqa faiqí ánaasee Yísunara ámiqira fasiqee qufaqa minára rufíeeqa sía áriqau.

Yudasifa munnimmara qufíqamareenoo Yísuna ueeqáraree qinau.

(Mataioo 26:14-16; Mareekoo 14:10-11)

3 Misá miqída randée márufanoo Yudasifa Keerioota máqusaindaraafa Yísuna faiqi námukina qísaukuqara taikásee qíkunni óoqu qaara marasée misáki marúfa, miná aunduráki kai Sadannafa kéeqafufanoo qumeé óonureenoo amaana máqasaa aanáiqikirausa úriqararausa faqa amaana máqasaa rakísirausa faqa qumeé súqinau. Yísuna ueeqá nímianinnanara moodáanaki ufa qímannimímarufaqa unéemaana munnimma ámifandinnanara qímamiqau. 6 Yudasifa eedóo qímaseenoo miqóoqari faiqí ánaasee nífusaa qumeé rámaseenoo kukéeqaseenoo Yísuna misá nísaukuki quqáraree qímasee ueeqárara randánau.

Áinnaaqarara qoomaqa deedaqiqau.

(Mataioo 26:17-25; Mareekoo 14:12-21; Yoohanee 13:21-30)

7 Sía ooruku qái féemuna néemaru faasaana áinnaaqarara qoomaqara sipsípa ánaaqi áru faasaanasaa Yísufa Peetooroona faqa Yoohaneena faqa niqiqámásee qímanniminoo qinau. Ínneeqara Yeerusaree máqusai óoruree maasára faqa áinnaaqarara qoomaqa deedaqífaqa óoru naanáura. 9 Miqí qufaqa miqandá qiqau yái fee yá maqanaki fee maaqandá deedaqíanauree qufanoo Yísufa qinau, dóo ámiqimasee íriaqa, ínneeqara Yeerusaree máqusaki óoruree fídaqa qáfaifanoo faiqí moó fannoo nammári qafee máree kéeqainnanaki kéeqafi mi-maqána ákoona maaqí qímasee qímamia ufasáa rakísirafa aníara maaqí qinoo, moo rúmma qinée faqa qiní faiqinámu faqa áinnaaqarara qoomaqa naanná rúmmafa yái fee máridanoo fée qifanoo qínamma íriaqa. Miqí qímasee qímamifanoo miná sandáaqai moo rúmmaki uqannífiqainaqa minakí deedaqamásaifaqa ínnisaimbaqa fáfaa éendaki minakí naanáura. 13 Miqandá iriséeqa Yeerusaree máqusai óorureeqa Yísufa qímaqoondee kai mi-fasiqána faqa máaqa akoona faqa níndafamáseeqa Yísufa qundée kai máseeqa aiqáma ainaina deedaqamáqaafanoo.

Yísufa áafaqa óosana áranau.

(Mataioo 26:26-30; Mareekoo 14:22-26; 1 Koorinti 11:23-25)

14 Dóo eendúfaqa Yísufa narí faiqi námu faqa kéeqafufaqa qaindá firaaná fíqu fíqumma óoqu marifiqau. (Nári óosana marasée aiqámausa qainda fíqu fíqumma fufaqa nísaataa sáunu áreefufaqa áinnaaqarara aafaqa naqau.) 15 Misá miqí mámbufanoo Yísufa narí faiqi námu maaqí qímasee qímanniminau. Maa-ainaaqarara qoomaqána ínni faqa nárara firaaqóo dídidanoo aupúrarana óorisaa máridaqa. 16 Qinée sía maqee ínni faqa kafáa naanáura, Ánutuna innaarúna ququsa kambíqafinaqa maa-ainaaqarara qoomaqána ánoona óosana uqanna kambíqafinaqa miqóo kafáa naanáura.

17 Miqí qímaseenoo Yísufa firaa kaafa maraséenoo náriqa maqee maqee néemaru uainna nammarina umbíqarana narí faiqi námu níminoo qinau, Maaná maraséeqa námataikáaqa qinée ánoona ufa qímannimidaqa, qinée sía kafáa maqee ínni faqa naanáura, Ánutuna quqúsa kambíqafinaqa mi-karí miqóo innaarúnai naanáura.

19 Miqí qímaseenoo féemu moó maraseénoo Ánutunara dúfi dúfi qímaseenoo ruqí ruqí máseenoo narí faiqi námu níminoo qinau. Maa-feemúfa qiní qífaaqa kíkiqusira feemufa máridanoo kúqiranaki ínniara quqánnimaqáanaura. Ínnee maqee maqee náidaqa qiníara náaqoo íridaqa naaqa. 20 Námasoofanoo Yísufa miqí kai ínoo uáinna adiara nafisa maraséenoo narí faiqi námu nimiséenoo qinau. Maa-nafisánakinaa nammari qiní fidíka máridanoo. Ánutufa ínniara nóori runíranaki márunara narí fúka moodáanaki kíra ufa quqáidanoo, qiní fidíka ínni adíannímaqaranaki máridanoo.

21 Yísufa kafáa qímanniminoo qinau ínnee dóo qáfaaqa maa-qaindána fíqu fíqu íranaki ínniki qiníara ueeqée marífa máridanoo. 22 Ánutufa óoqai qumáu̱ kai qinée faiqí nímaaku kúquanaura, qiní ueeqéemari fasiqafa firaa numoo minásaa áqufuannoo. 23 Yísufa miqí qímasoofaqa miná faiqi námu narí irée narí irée qiqau yáfee miqíannoo yáfee miqíannoo, qiqau.

Yísuna faiqi námukiqari yáfee maasá úriqararafa máriannoo fee qiqau.

24 Miqídaqa maaqí qiqau, yáfee maasáki úriqararafa máriannoo fee mi-ufána qídaqa raiqára ufa qiqau, miqí qímarufanoo Yísufa qímanniminoo qinau, maa-maqánasaaqaraa karaambáiqauqa nári máqannaasa úrinaaqara máseenoo fífau naríara faiqí ánaasee dadaaqí marúnausee qídanoo. 26 Ínnee, qiní faiqi námuki sía mi-oosanáfa máriannoo, ínniki úriqararafa ínnaaqianaafara foora máriannoo, ínniqa karaambáiqa fannoo ínni aináinira faiqíara foora máriannoo. 27 Yáfee úriqaranoo máridanoo fee, qoomáqaki óoqumarifi néemari fasiqa fee, nárana rakíqasee nímimari fásiqa fee úriqaranoo máridanoo fee. Nárana rakíqasee nímimarifa mifá kai úriqarara fásiqa máridanoo, dóo qinée nárana nammári rakíqasee nímimarunausa máridaqa sía ínni rafáaqafu nímaqasee úriqararausaikidaqa ínni aináinira faiqíara foo máridaqa ínni dadaaqídaqa. Dóo ínnee qiní daanna raaqa.

28 Ínnee qiní faiqi námu qiní moómoo ummaara kadáapirirana dadaaqí maríasa máriafanoo. 29 Dóo miná ákiaqara qiní qíkoofa qiníara úriqarara karaambaiqee qímaríndee kai íqa qinée faqa ínniara qinée qeeqá karaambáiqa ququsaki kéeqafinaqa nárana faqa nammári faqa ínniara qiní sáimbaqa neefándiafoo qídaqa. 30 Miqóo ínnee qiní faiqi námu Isaraee máqannaa ufa írira qaindasaa óoqu marifí qísaukuqara taikásee qíkunni óoqu qaara marasée Yakooboona faiqi námu átikiqari kambíqarausa Isaraee máqannaasa misásaa ínnee andeeqéefaranoo.

Peetooroofa Yísunara qáoo qíaninnanara kooroo ináu.

(Mataioo 26:31-35; Mareekoo 14:27-31; Yoohanee 13:36-38)

31 Miqí qímaseenoo Yísufa Simoona moo áuqa Peetooroona qímaminoo qinau. Simoona anée qiní ufa íria, Sadannafa aníara sandanáinai qídanoo ani maréeqeenoo narí mandá ququsaki quqáraree qídanoo aní rarisámasee amanamásee qáfaidanoo. 32 Óo Simoona qinée aníara innaaru qímaseeqa anée qiní saqárikirafa sía taikáani. Anée káqirunna óonureenana óonu quándakinana aneenná ákaqaafasaauqa poodúamánnisaa, qufanoo Peetooroofa qinau. 33 Óo karaambáiqa anée rumbáranaki fée kúqiranaki fee fínaqa qinée faqa minakí fuanáuree qufanoo Yísufa qímaminoo qinau Óo Peetooroo qinée ánoonufa aní qímamidaqa fáfaa eendámuqusai anée qaaramoo kári qiníara asaurúsee sía qiníara Yísusara íridee qínanoo dóo miqóo kai kookooráana ufa qíannoo.

Misá rákira paipana mara máree Oorifa áaqanasaa óoru fíqau.

35 Yísufa miqí qímaseenoo quandáfufanoo aiqáma qímanniminoo qinau, Óoqai qinée ínni niqiqámásaafanaqa ínnee munnimma fee rusáka fee níku ánaamu fee sía máree fiqau, ínnee mi-karí moo áinainara sárau fee iqau qufaqa misá qiqau, Óo sía moodáa ainainara sárauqímariafanausa máridaqee qufanoo Yísufa qímanniminoo qinau, munnimma páusa márina miná maqee máraaqa rusáka márina miná maqeé máraaqa, rákira paipana síainafa narí asausí faqaa siuta moóna amisée miná ákiaqara rákira paipana máraaqa. 37 Qinée maa-ufána faqa qímannimidaqa. Ánutuna tamummáqara fasiqauqa qiníara akara rúmaqoofa dóo maqee kambíqaidanoo. Dóo maa-akaráfa faqa kambíqaannoo. Misá qiníara maaqí qídaqa misá miná mara máree mandá óosana máree maríasa námufaqa áruannee qídaqa. 38 Miqí qímasoofaqa Yísuna faiqi námu maaqí qímasee qímamiqau, Óo karaambáiqa qáfaa, rákira paipana qaaraqánda maaqóo máridanoo fee qufanoo Yísufa qinau dóo ufa quqásee uqéeraaqa.

Yísufa innaaru qídaqa.

(Mataioo 26:36-46; Mareekoo 14:32-42)

39 Yísufa miqí qímaseenoo dóo narí faiqi námu faqa fíndifinoo narí maqee maqee fímaruqoo Oorifa áaqanasaa óoru fínau. 40 Óorureenoo narí faiqi námu maaqí qímasee qímanniminau, ínnee maaqóo máridaqa innaaru qídaqa sía mandá nímaniranaki kéeqaaqa. 41 Miqí qímaseenoo mifá fíqareenoo aambaaka áqinoora foora naríaraa fíqaree Ánutunara aqoori sáunara fínoo narí kúqirafa adeedí roofanoo minára innaaru qínoo qinau, Óo qiní qíkoofa anée eedóo qínaqa qinée mandá nammari naannána mara áqusainaqa sía náa, sía qeeqá íriranamau fuanáura, anínna íriranamáu kai fuanáura.[ 43 Miqí qímaseenoo Yísufa afeekaikámándee innaaru qímasoofanoo tooqaamu fannoo fidíkara foora áqinaaqa aniréenoo maqái áqufufanoo kúquaqaamminau. Áqufufanoo innaarúnaindari qangiroo moó fannoo akooqóo qumuréenoo afeeka ámufanoo afeekaíkinau.]

45 Yísufa miqí qímasee innaaru qímaseenoo fíndifinoo narí faiqi námu qaaramoo márunnai óonu níndafoofaqa nímudaani rúmafufaqa nísuku káaqa faiqaqée maríqau. Yísufa óonu níndafamáseenoo qímanniminoo qinau, Ínnee náqaa fee ifaqée faiqáidee fíndi fíqa innaaru qiaqa, mandá nímaniranaki áqufifaara.

Yísuna umároo ufafa.

(Mataioo 26:47-56; Mareekoo 14:43-50; Yoohanee 18:3-11)

47 Yísufa miqí qímaseenoo narí faiqi námu qímannimimarufanoo misákiqari Yudasifa faiqí moómoo asukunai nífiqeenoo aniréenoo Yísuna ámooqara rufanoo Yísufa qímaminau, Yudasi qiní faiqí nímaakuara qímooqaranannai fee ueeqáidanee qufaqa Yísuna faiqi námu Yísuna qumárararufanoo qáfamasee Óo karaambáiqa maasá rákira paipanannoo náruanauree qímasoofanoo misákiqari moó fannoo Yísufa qu úfana sía írirai rákira paipana qumáreenoo mooná akiaqa áaqamakufanóo ásauku uqannai áaqoo ateeká áqinau. Mi-fasiqáfa amaana máaqaki aanáiqikirausa úriqararana uqanna aináinímaruna áaqoo ateeká áqinau. 51 Ateekásoofanoo Yísufa qáfamaseenoo qinau, Dóo amaná, dóo sáa qímasee mi-fasiqána áaqoo áuqamasoofanoo andeeqámma ámaqanau.

52 Andeeqáseenoo Yísufa quándakinoo, aanáiqikirausa úriqararausa faqa amaana maqasaa úriqararausa faqa misá poorísauqa faqa faiqí firaasá faqa aiqáma Yudasina faqa ánusa aiqáma qímanniminoo qinau, nánaree ínnee rákira paipana sáamu indáammamareeqa mandá óosana máreemari fasiqanara foora qiníara qumárarara ánidee, qinée faasaambáasaana ínni faqa firaa amaana maqaki márunausa márunaqa ínnee sía miqóo qumárarai. Dóo maqee éendaki ínnindi faqa asukunakí nímari afaanausaindi faqa maa-eendáfa ínnindi mandóosana máraaninafa máridanoo.

Peetooroofa Yísunara qáoo qu úfafa.

(Mataioo 26:57-58, 69-75; Mareekoo 14:53-54, 66-72; Yoohanee 18:12-18, 25-27)

54 Miqí qímasoofaqa misá miná qumáreeqa áfiqa maree aanáiqikirausa úriqararana máaqaki quqáqau. Misá Yísuna máree fufanoo Peetooroofa rufíasee ínaaqiana nífaamme nifaammee inóo fífiufanoo Yísuna quqóo maaqána naambeéqai faiqí akaqáusa idárasee aaní márufanoo mifá minakí óonuree aanínau. 56 Aaní márufanoo mi-maqánaki aináinímarú manaaqafa anirée andeeqásee Peetooroona óori qáfamaseenoo óo maafá Yísuna faqa nímarifammi qímaseenoo quandáfinoo miqóo márusa qímanniminau, maa-fasiqáfa Yísuna faqa márifa máridanoo miná faqa qumáraaqa. 57 Peetooroofa iriséenoo qáoo qínoo qinau, Óo maa-manaaqa sía qinée minára íridaqa. 58 Káqikaaqoo maríkufanoo faiqí moó fannoo qáfamaseenoo qinau anée Yísuna faiqinámuki máriana fee qufanoo Peetooroofa qáoo qímaseenoo qinau. Óo maa-fasiqa qinée sía minakínaasau máridau qufanoo kaifáa maríkufanoo faiqí moó fannoo aniréenoo afeekaikámándeenoo qinau. Maa-fasiqáfa kúqaa Yísuna faqa márifa, Kariree máqannaa moodáa máqannaafa máridanoo fee qufanoo Peetooroofa qímaminoo qinau, Óo maa-fasiqa sía aní ufa ánoonara íridaqa. Miqí qímarufanoo kai kookooráana ufa qinau.

61 Ufa qufanoo Yísufa narí máruqooqari máaqakiqari quandáfi Peetooroona qáfoofanoo Yísuna narí Peetooroonara anée maqee éendaki qaaramoo kári qiníara sía íridee qínanoo kookooraana ufa qíannoo qímaqoona kookooraana ufa qufanoo Peetooroofa iriséenoo firaaqóo asaurúseenoo ráuda mákufannoo aundurái sukáqoofanoo firaaqóo ikíraqa máree finau.

Yísuna umároosa ataasa átaasa ímariqau.

(Mataioo 26:67-68; Mareekoo 14:65)

63 Mi-eendánaki Yísunasaa rakísi marúsa ataasa átaasa qímasaida ári maríqau. Áridaqa qamunna qumáree miná áfusaa ititásee áriqa qiqau, yáfee aní áridanoo feé qiqau. Misá óosana óosana mandá ufa faqa qímamaqée maríqau.

Yuda máqannaa úriqararausa Yísuna ufa íriqau.

(Mataioo 26:59-66; Mareekoo 14:55-64; Yoohanee 18:19-24)

66 Iqáqoo kanánaana Yuda máqannaasa úriqararausa faqa aanáiqikirausa úriqararausa faqa Mooseena sándufa akoofásauqa faqa moodáanaki suqúfufaqa Yísuna maréeqee misá suqíranaki quqáseeqa irámmiriqa qiqau, anée maasá qímaqimia, kúqaa anée Ánutuna ásauku mundíra fee máridanee qufanoo mifá qinau qinée qímannimianaqa sía ínnee qiní ufa írifara qinée faqa moo úfara ínni iráanaqa sía qímaqimifaranoo. 69 Dóo maqee maaqóoqari qinée faiqí nímaaku úriqarara Ánutuna ásauku uqannai miná aaqá óoqu marifí márianauree qufaqa misá aiqámausa qiqau. 70 Dóo kúqaa fee anée Ánutuna ámaaku fee máridanee qufanoo Yísufa qinau Ínnee qímariandee qímarunausee qufaqa misá qiqau, dóo maqee maaqóoqari sía maa-fasiqána mandá ufa írimarusara randáanaura, dóo maqee uqanna narí óokinaa manda ufa maasá dáaqooki kéeqaifaqa íriqa.