Mat 13 | BJR | STEP | Mi-faasaanná Yísufa mi-maqánakiqari ráudamakufanoo firaa taatarunna áfainni óoqu réenoo miqóo óoqu marínau.

‏ Matthew 13

Qaqama aaqásoofanóo kambíqoonara qinau.

(Mareekoo 4:1-9; Ruka 8:4-8)

1 Mi-faasaanná Yísufa mi-maqánakiqari ráudamakufanoo firaa taatarunna áfainni óoqu réenoo miqóo óoqu marínau. 2 Óoqu marifufaqa faiqí ánaasee fífau andandara foora ruqúfu áqufi ititáfufanoo mifá kanúqaki akarámafinoo óoqu marifínoo minakíqari qímannimufaqa faiqí ánaasee nammári afainni máridaqa miná ufa írimariqau. 3 Mifá kanuqakiqari óosana óosana quandára ufa qímanniminau. Mifá maaqí qinau. Faiqí moó fannoo Yuda máqannaafa nári óosana maraséenoo raisa fooqáana úmmaqirara maqá rúmaqoonaki qaqama káqi aaqée márinau. 4 Mi-fasiqáfa aaqée márufanoo qaqamma akaqáfa aanásaa níku rée máruqoo faqa áaqamaki áqufufanoo ufiniuqa anirée miná kai naqau káqindaraana sía naqau. 5 Akaqáfa áaqamaki óonisaa áqufinau. Maqá sía moómoo márufanoo maqá tootooqí marúnara dauní kambíqanau. 6 Kambíqafufanoo súani ururéenoo arusoofanóo maqá éeraqoo márufanoo atuka sía meemái kéeqoonara súani árufanoo aadánusinoo kúqinau. 7 Akaqáfa amuka faqáa ainaina márunaki áqufufanoo amuka faqáa ainaina fannoo ururéenoo rafáaqafinoo arusanáu. 8 Akaqáfa ámiqira maqasaa áqufufanoo qaqamma moómoo íranau. Akaqáfa ururéenoo qámbaana írara íranau. Akaqáfa ururéenoo óodaa íranau. 9 Áaqóo faqaafa írinana anée kai andeeqásee íria.

Yísufa narí quandára ufa óosana narí faiqi námu qímanniminau.

(Mareekoo 4:10-12; Ruka 8:9-10)

10 Yísuna faiqi námu miná ufa iriséeqa máriufaqa mifúnnai aniréeqa irámmiriqau. Náqaaifanée quandára ufa kai qímannimidanee, akooqóo kooroomásee qímannimiaqaana. 11 Yísufa iriséenoo qinau, ínnee innaarúna maqusa qumeé irirana íriaqeera, misá sía íriaqeera quandára ufa qímannimidaqa. 12 Faiqí ánaasee moó fannoo innaarúna maqusa írirana írinanoo Ánutufa moó faqa miná ámifanoo mináindi moómoo kámmiannoo, faiqí ánaasee moó fannoo innaarúna maqusa írirana síaifa moodáa márinnana Ánutufa miná aiqáma máree fínanoo káqisamu máriannoo. 13 Misá nífu máqaidaqa sía qáfaidaqa, misá náaqoo márifaqa sía íridaqa, minára qinée quandára ufa qímannimidaqa sía íriaqeera qímannimidaqa. 14 Misára tamummáqara fasiqa Eesaia miná ufa ánoona kúqaa kambíqeenoo. Minára qímasee ákara rúmaqoona ánoona kambíqanau. Mifá minára maaqí qímasee qinau.

Kúqaa ínnee náaqoonnai qiní ufa iriséeqa naunduráki sía írifaranoo. Kúqaa ínnee nífunnoo qinée áuqee márunna ainaina tatáqafi qáfamáseeqa náaqoonnai síamma írifaranoo. 15 Maa-maqannaasá nímuqusa kudoosaápanoo máridanoo. Misá náaqoo aunínoo máridanoo, misá nári nífu nári tautásee máridaqa. Misá nífunnai qáfamásee írifoora misá náaqoonnai írifoora. Misá naundurá iriaraasifóora. Misá quandáfinaqa qinée ianánnai ánifaqa qinée misá ámiqianóora.
Tamummáqara fasiqa ufa miqímminoo máridanoo. 16 Ínnee qiní faiqi námu ínneeqa nífu qáfee máriana ínniqá náaqoo írimariasa márianara asasiaqa, ínneeqá kai qáfaidaqa, ínneeqa asasíranaki máriafanoo ínneeqa qiní ufa óosana íridaqa. 17 Qinée ánoona ufa ínni qímannimidaqa. Tamummáqara fasiqauqa faqa reendeenírafa andeeqára fasiqauqa faqa misá óoqai máridaqa ínnee maqee maqee qáfeemarianara káaqa nímuqusufaqa minára qáfaaqaa kaimmásee sía qáfaqau. Misá ínnee maqee qiní ufa írimariana káaqa nímuqusifaqa íriraree qímasee íriaqaa kai qímariqau. Sía íriqau.

Yísufa aaqée maru qaqamara óosana kooroo inau.

(Mareekoo 4:13-20; Ruka 8:11-15)

18 Qaqamma aaqée marí fasiqana quandára ufa óosana irisáifaqa qímannimianaura. 19 Moó fannoo qiní quqúsakinaa ufa iriséenoo sía írinoo mánoo manaa ímarifa, qaqamma miná ámuqusaki kakasammásaifanoo mandá faiqi fannoo animáree fífinoo. Maafá qaqamma fooqáana aanásaa kukupée marifanoo sía̱ra foorammidanoo. 20 Óonisaa kukupanóo márifa miná óosana maaqímminoo máridanoo. Misá Ánutuna ufa irisáidaqa asasammásee mi-ufána máraifanoo sía átuka misáki ámiqimmásee áusinoo káqi meeráqoo rusínoo máridanoo, qúsasaa qímasee minnísaidaqa. Mi-ufánasaara nárirafa kambíqaifaqa misá quqásee fuaniqianá sáamuridaqa. 22 Amuka fáqaanaki áqufu qaqammafa moo fásiqara foora máridanoo. Mifá Ánutuna ufa írinoo maqásaa kadáapirirana faqa káaqa aináinara munnimmara ámuqusirana faqa mi-ainaináfa mi-ufána anukakí kukúqinoo sía qaqamma íraidanoo, sía ánoona kambíqaidanoo. 23 Qaqamma ámiqira maqasaa kakasínoo moo fásiqara foora máridanoo. Mifá mi-ufána íridanoo óosana ámiqimandee íridanoo. Mifá kúqaa qaqammara foora íraidanoo. Moo úriqararafa ámiqimma qaqamma irafínoo irairaámmidanoo. Moo qámbaanai márifa narí amanasáa íraidanoo. Moó uréeqarafa miqí kaimídanoo narí amanasáa íraidanoo.

Namuqáa mooná áfuqaki mandá qaqama aaqée márunara qinau.

24 Quandára ufa moo Yísufa faiqí ánaasee nóorinni mara quqánau. Mandá oosana máree márusara faqa ámiqira oosana máree márusara faqa misáuqara quandásee qímanniminau. Innaarúna máqusai faiqí moorá foora máridanoo. Mifá narí quqúsaki ámiqira qaqamma úmmaqinau. 25 Faiqí misá faiqaqéeufanoo miná namuqáa fannoo aniréenoo kukúra asumu sakuma máruqoo úmmaquseenoo finau. 26 Sakuma ururéenoo úri rupípoosufaqa kukúra faqa qáfaqau. 27 Miná dadaaqíra faiqiuqa quqúsa ákoona óonu qímamida qiqau. Rakísirafa, anée kúqaa fee aní ámiqira qaqamma kaifée úmmaqinee. Nánaindari fee kukúra kambíqaidanoo fee. 28 Mifá iriséenoo qinau. Imboo namuqáa fannoo kai úmmaqinoo. Qímasoofaqa miná faiqi námu qiqau. Amanée maasá óonuree rarákuanauree qímasoofanoo mifá qinau. Sía ínnee kukúra rarákuaqa, sakuma faqa rarákifoora. 30 Sáina káqi máriani. Miqandá moodáa kárammiqa máriafaqa. Aiqáma akuqámafinaqa qinée qímannimianaqa ínnee kukúra indaarú ateeká rumbásee idá áraaqeera. Ínaaqiana sakuma ateekásee qiní máaqaki quqáaqa.

Yísufa káqikaa qaqama kíkiqammusinau.

(Mareekoo 4:30-32; Ruka 13:18-19)

31 Yísufa moo qúandára ufa misá nóorinni quqánau. Innaarúna ququsaki fifándinausa qúmini qaqama miqírausa máridaqa. Faiqí miná qaqama narí quqúsaki úmmaqinau. 32 Miná qaqama káqikaana uqanna máridanoo. Mifá ururéenoo qámbaanai óorufinoo firaa saqariara foora aiqáma aakaaqakínaa andanda úriqararafa máridanoo. Miqínoo márifaqa ufiniúqaindi aniréeqa miná ásaanai ánaamu usakáidaqa.

Yísufa ooruku anoona kíkiqammusinau.

(Ruka 13:20-21)

33 Mifá quandára ufa moó qímanniminau, Ánutuna ufa aiqámai daráaniranara qímanniminau. Innaarúna ququsaki fímariasa ooruku anoonara foorá máridanoo. Ánaasee miná marasée féemuki adíasaafanoo aiqáma ati qáidanoo.

Yísuna ufa miná kíkiqa usira ufa oosana.

(Mareekoo 4:33-34)

34 Maa-ufána faiqí ánaasee moómoo márufanoo Yísufa quandára ufakiqari kai qímanniminau. 35 Yísufa maaqí qímannimisoofanoo óoqeenáa tamummaqara fasiqa miná ufa ánoona mikarí kambíqanau. Tamummáqara fasiqa qinau.

Qinée dóo raqásee quandára ufa kai qianáura. Maqá quqóo aukuana kukéeqoo ufana kukéeqanoo máriifa qinée mi-ufána maqee quandára ufakiqari kooroo qímannimianaura.
Tamummáqara fasiqa ufa miqí qímaqoo ufafa máridanoo.

Yísufa mandá qaqama kíkiqa usira ufa óosana kooroo inau.

36 Yísufa faiqí ánaasee qímannimiseenoo minníseenoo máaqaki kéeqanau. Miná faiqi námu mifúnnai óonureeqa qiqau. Kukúrara quandára ufa qímanniminaqa íriaqa.

37 Miqí qufanoo mifá qinau. Faiqí nímaaku qinée ámiqira qaqamma úmmaqi márunausa máridaqa. 38 Quqúsaki maa-maqánasaa máriasa máridaqa. Ámiqira qaqamma karaambáiqa áiku ásauku máriasa máridaqa. Kukúra mandá faiqi miná áiku ásauku máriasa máridaqa. 39 Namuqáa kukúra úmmaqinafa Sadannafa kai máridanoo. Sakuma ateekára áukuana, máa̱ maqee márira kamuqoo taikára aukuana máridanoo. Sakuma ateekára fásiqauqa misá qangiroouqa máridaqa. 40 Kukúra ateekásee rumbéeqee idáki áqifanoo taikára áukuana miqímminoo máriannoo. 41 Mi-aukuanná qinée faiqí nímaaku qeeqá qangiroouqa niqiqáanaqa misá Ánutuna quqúsakinaana mandá fíndi fira fíndi fímariasa narí óosana uqannífiqanoonifa faqa mandá óosana máriasa faqa maramáree auru firaafá ímarinnanaki minakí áqifaranoo. Miqóo faiqí misá qikíndaqéefara nífai riqífaranoo. 43 Miqóoqari andeeqárausa súaniara foora kaimmifáranoo. Innaarúnnai nári níkoona maqúsaki máridaqa káaqa qeefáranoo. Náaqoo faqaasa máriafanoo ínneeqá kai andeeqásee íriaqa.

Kóorakinaa maqa feefauríra ufa quandára ufa.

44 Innaarúna ququsaki kéeqeemaria ufafa kóora miqírafa maqáki kukéeqanoo máridanoo. Faiqí moó fannoo paqúrimásee qáfeenoo kaifáa kukéeqaannoo. Kukéeqaseenoo asasammáseenoo narí aináina óosana óosana akaqáusa nimiséenoo miná ákiaqara munnimma maraséenoo quándaki kóora mari maqa maaqana feefaurúmmasee mi-koorána indufúannoo.

Óonda feefaurímaruna quandára ufa.

45 Kafáa innaarúna ququsaki kéeqeemaria ufafa faiqí moorá foora máridanoo. Mi-fasiqáfa kóora aina feefaurímarifa kóorara maqúsamau randánoo nídanoo. 46 Óonda firaa feefaurímaria oondana paqúrimáseenoo narí aináina aiqáma moosá nimiséenoo minásaaqaraa munnimma maraséenoo naríara mi-firaa oondána máraannoo.

Noodáanna réemaria rainára quandára ufa.

47 Kaifáa Yísufa minára qinau. Innaarúna maqusa pateerée mária uqára foora máridanoo. Misá mi-pateeuqána nammáriki rámasee noodáanna óosana óosana minakí uqáridanoo. 48 Pateeuqá qumbiqáfifaqa uqéereeqee áfainni quqáidaqa. Quqáseeqa misá óoqu marifíqa ámiqira noodaanna taquki mara upeekásee mandá noodaanna mara téeqimmáqidaqa. 49 Maa-marira aukuanná taikáfinanoo miqímminoo máriannoo. Qangiroouqá rafúdamafiqa mandá oosana máree maríasa faqa ámiqira oosana máree maríasa faqa rainéefara. 50 Misá mandáikirausa idá firaa auruki mara áqifara, minakí ikí ráqaidaqa nífai riqífara.

Óoqeenáa ánoona ufa faqa fúka ufa faqa miná akoofásara qinau.

51 Miqí qímaseenoo Yísufa narí faiqi námu irámmirinau. Ínnee maa-ufána óosana írida fee. Miqí qufaqa misá eedóo qiqau. 52 Yísufa iriséenoo kaifáa maaqí qímasee qímanniminau. Mooseena sándufa írimari fasiqafa moó fannoo Ánutuna quqúsaki máriranara írimarifa máridanoo mifá faiqí firaafára foora máridanoo narí máaqakiqari óoqeenáa ámiqira irirana faqa fúka ámiqira irirana faqa marasée aní uqafíqaannoo.

Nasareetee máqannaasa Yísunara níkooqanau.

(Mareekoo 6:1-6; Ruka 4:16-30)

53 Yísufa maa-quandara ufáusa taikáseenoo mi-maqúsana minníseenoo narí maqúsai uqanna óonureenoo misá amaana máqaki kéeqafinoo qímanniminau. Misá miná ufa irisoofanoo náaquqoofaqa qiqau. Yái fee maa-fasiqáfa maa-iriraná faqa maa-idaaqammannisarána faqa írinoo fee. 55 Maa-fasiqáfa kámundaa ámaaku máridanoo. Miná ánoofa Máriafa maasá faqa maaqóoqaraafa máridanoo. Miná ákaqaafasaa Yameesana amaráfa faqa Yooseefaana narí ákoona amaráfa faqa, Simoonafa faqa, Yudasina amaráfa faqa maasá faqa máridaqa. 56 Miná ásooqmaakamara faqa káqi misá maaqóo máridaqa. Maa-fasiqáfa yái fee maa-amiqira irirána máreenoo fee. Maasá minára qíkooqaidanoo.

57 Miqí qímasoofaqa misá minára óonumafi irisée ooímariqau. Yísufa misá ufa iriséenoo qímanniminau. Tamummáqara fasiqa maqúsa máqusa miná fídanoo faiqí anaasee minára náaquqaifaqa ufa íriaqaa kai ídaqa. Narí maqúsanaasa uqanna faqa narí áinaina faqa sía írifara níkoo nikáa ifáranoo. 58 Yísufa miqí qímasoofaqa misá sía minakí írirana rusíqoonara Yísufa sía moómoo firaa ainaina náaquqara ainaina miqóo áuqinau.