Mat 12 | DOB | STEP | Sabateya Yesu ma ina tononoyao bagula solanega sitauya, ga tonono nidi sibotana, 'enega witi atuna si'egitagedi, ga si'enidi.

‏ Matthew 12

Yesu tauna Sabate 'ana 'inapwana

(Maki 2:23-28; Luke 6:1-5)

1 Sabateya Yesu ma ina tononoyao bagula solanega sitauya, ga tonono nidi sibotana, 'enega witi atuna si'egitagedi, ga si'enidi. 2 Ta tuta nina Palisiyao si'itediya, Yesu sieonena, sigwae, “'Inapwana, mwa'adega ga 'enega 'imu tononoyao Sabate 'ana loina sile'oale'oa?”

3 'Enega Yesu 'idi ona 'ie'isena, 'igwae, “Buki Tabu 'ena si'etoladina Debida manuna be 'eguma wasawai, wada mwalatoni 'aene tauna magosenao sibotana, 4 ga Yaubada 'ina anuwaya 'ilugu ga beledi etaetabuna 'i'ewena ga si'enina. Beledi nina ma 'ana loina, 'aene totaliya dimo 'adi tagwala be sida 'e'ani. Ta nigeya sawesawenaya be Debida magosenao beledi nina si'a'ani, ta sibotana 'enega tuwa tuga si'enina. 5 Buki Tabu solanaya loina wate 'imiyami 'aene Anuwa Tabu 'ana totaliyao Sabate 'ana loina sida le'oa, ta nate nigeya loegesi.

6 “Ona'ai'aila Anuwa Tabu yage sinabwana, ta esi 'ebweu yage sinabwa wawasae gete, 7 Yaubada 'ina ona 'aene ‘Taliya geya nuwagu ta 'atenuwa'ole'ole esiya.’ 'Eguma ona gete 'ana mwalatoi wamwalamwalatoni, geya'abo 'igu tononoyao wa'awa'awa to'umaliyedi, manuna nigeya siloeloegesi. 8 Manuna 'abo'agu Tomota Natuna ta Sabate 'ana 'inapwana.”v7 Osi 6:6; Md 9:13

Yesu tai nimameyomeyo 'igie bobo'anena

(Maki 3:1-6; Luke 6:6-11)

9 Gote 'enega Yesu 'itauya ga 'idi Anuwa Tapwalolo 'ena 'ilugu. 10 Ga nada 'ebweu tai manima meyomeyona 'ilobena. 'Enega Palisiyao Yesu 'ena sienaida, sigwae, “'Inapwana, mwa'adega, kapekapeyana be Sabate 'enaya tole'oasa tagie bobo'anedi?” Ta 'idi enaida gete 'alena be 'aene Yesu 'eguma 'ionagesi, ma'etamo 'enega sida e'ewa toloina matanaya.

11 Ta 'idi ona Yesu 'ie'isena, 'igwae, “Mwa'adega 'omi 'abo 'ebweu ma ina sipi 'ebweuna namo, ta 'asiyata Sabate 'ena gaula solanaya 'ibebe'u, 'ilobwenena be 'ilisi tu'eyei? 12 Ona'ai'aila sipi yage gidalina, ta tomota esiya yage sinabwana. 'Enega kapekapeyana be guinuwa bobo'adi Sabateya taguinuwedi.”

13 'Enega Yesu tai nina 'ieonena, 'igwae, “Nimayo 'uyasitoto.” Ga tai nina nimana 'iyasitotona ga 'ibobo'ana limana, nadigega mali nimana.

14 'Enega Palisiyao ma idi gamwasowala siapwesa ga taudimo siloina mwa'adega Yesu sida loemwawasa'ese.

Yaubada 'ina toguinuwa

15 Ta 'idi loinakwaiya nina Yesu ni'atu 'imwalatonina, 'enega sena gote 'ipilisinena ga 'itauya mali senaya, ta tomota yaudi simuliyena, ga gote 'ena tole'oasa maibo'adi 'igiebobo'anedi, 16 ta wate 'iloinedi be 'aene geya'abo sisimasimana dadane tomota 'ediya. 17 'Ina guinuwa nina gete lowa palopita Aisea Yaubada 'ina ona 'igimisimanena, 'igwae,

18 “Wa'ita 'igu toguinuwa gete esiesinuwana

ta 'ateguyega yaobobomena ma igu gwausowala.

Yaluyaluwagu yada sa'u 'enaya

be loina palupaludi 'ida simanedi taudi nigeya me Yudia 'ediya.

19 Tauna 'iabe geya'abo 'iegewagewana nai 'iebwaubwau,

nai 'asa solanaya 'ionaona toila.

20 Guna lasalasana geya'abo 'iguiguitoyase.

Ta wate wenukwa butabutana geya'abo 'iuleule,

ga 'ana laba tauna 'enega loina palupaluna 'iewaiwai,

21 be wate tauna 'ana esanega taudi nigeya me Yudia sida emisa.”

Yesu ta Bielisibubi

(Maki 3:20-30; Luke 11:14-23, 12:10)

22 'Ebweuna tai, lowa yaluyaluwa bi'i 'idi guinuwega matana sikebona, ta wate meyana 'ilido, 'enega sime'ena Yesu 'ena ga 'igiebobo'anena, ga muliyega tai nina 'ie'ale be 'iona ta 'i'ita. 23 'Enega tomota yaudi nuwadi 'iowana ga sigwae, “Tai gete To'etoseyana, Debida 'ina susuyega, nai?”

24 Ta sa'i Palisiyao guinuwa gete alena sinonona ga sigwae, “Nigeya, ta esi yaluyaluwa bi'i 'idi 'inapwana 'ana esana Bielisibubi 'ina waiwaiyega yaluyaluwa bi'i 'iula apwesedi.”

25 Ta Yesu 'idi nuwanuwa ni'atu 'imwalatonina ga 'ieonedi, 'igwae, “Bielisibubi tauna gosenao geya'abo 'iulaula apwesedi.” Ta wate 'igwae, “'Eguma 'ebweu 'ebeloina 'enaya tomotai siweweyala be taudimo silosalosaiya, ma'etamo 'ebeloina nina 'ineneta be 'ibebe'u. 'Asa nai susu wate nadigega, 'abo soladiya weyala 'iapwesa, ma'etamo sineneta be sibebe'u. 26 Seitani wate nadigega, 'abo ma ina bodao taudimo silosaiya 'iabe 'ina 'ebeloina nina 'ibebe'u. 27 Ni'atu waona 'aene 'abo'agu Bielisibubi 'ina waiwaiyega yaluyaluwa bi'i yaula apwesedi, ta yaita sana 'ina waiwaiyega 'omi waulaula apwesedi? Bielisibubi 'enega, nai Yaubada 'enega? Gete manuna wanuwanuwa be wada mwalatoni 'aene yaita 'abo'agu.

28 “Ta 'abo'agu esi Yaubada Yaluyaluwana 'ina waiwaiyega yaluyaluwa bi'i yaulaula apwesedi, 'enega wada mwalatoni 'aene Yaubada 'ina loina ni'atu 'iapwesama 'emiya.

29 “'Ebe'ita gete tai waiwaina nadigega Seitani 'ina anuwaya. Nigeya sawesawenaya 'ebweu yaita 'ilulugu be 'ina gwegwe 'ilo'ewadi, ta esi 'eguma 'ebweu tai balaeyega toewaiwai nina nimana be 'aena 'iyona nuganedi ta 'enega muliyega sawesawenaya 'ilulugu 'ina anuwaya be gwegwe nidi 'ilo'ewadi.

30 “'Eguma yaisigedi taudi nigeya 'agu tolemao, taudi 'agu talauwalao. Ta wate yaisigedi taudi nigeya ma'egwao 'ada paisewa egogonaya, taudi 'igu paisewa sigiegie to'umaliye. 31 'Enega gete yaeona 'ai'ailimi 'aene tomota 'idi loegesiyao be 'idi ona to'umalina maibo'ana Yaubada 'ida nuwataudi. Nate namo 'eguma Yaluyaluwa Tabuna si'awa to'umaliyei, geya'abo sa'i Yaubada 'inuwanuwatau.

32 “'Abo'agu Tomota Natuna be 'eguma yaita 'i'awa to'umaliyegu Yaubada 'iabe ona nina 'ida nuwatau, ta 'abo yaita Yaluyaluwa Tabuna 'i'awa to'umaliyei geya'abo sa'i Yaubada 'inuwanuwatau tuta gete 'enaya be tuta simeemai 'ediya.” 1 Yn 3:8v31 Ib 6:4-6

Kaiwe uwadi

(Luke 6:43-45)

33 Yesu wate 'ieonedi, “Kaiwe 'eguma bobo'ana, uwana wate bobo'ana. Ta 'eguma kaiwe to'umalina, uwana wate to'umalina. Manuna kaiwe 'ebweuna 'ebweuna uwadi 'ediyega tamwalamwalatonidi 'aene kaiwe nidi bobo'adi nai to'umalidi.

34 “'Omi sa'i mwata natunao, 'enega nigeya sawesawenaya be ona bobo'adi wa'inanadi, manuna maibo'ami toto'umalimi, ta wate 'imi nuwanuwao to'ase nadigega 'atemiya simiyami, tuta yauyauna 'awamiyega siapweapwesa. 35 Manuna tai bobo'ana 'atenega yage bobo'adi 'ibubu, ta esi tai to'umalina 'atenega yage to'umalidi 'ibubudi.

36 “'Enega yaeonami 'aene 'asiyata bwa'omatana 'enaya 'omi 'imi ona besobeso maibo'adi manudi Yaubada 'ida enaidemi be 'alena wada simana apwesedi. 37 'Imu onao tuga 'ediyega Yaubada 'ida 'awa bobo'aneyo nai 'ida 'awa to'umaliyeyo.”

We'iwe'iyaya manuna

(Maki 8:11-12; Luke 11:29-32)

38 'Enega loina 'ana toe'itao be 'aina Palisiyao Yesu sieonena, sigwae, “Toe'ita, nuwanuwama be we'iwe'iyaya 'ebweuna 'uguinuwe be 'a'ita.”

39 Ta Yesu 'ieonedi, “'Epata gete 'omi to'umalimi ta sogala 'alemi, nate 'alena we'iwe'iyaya wa'ebe'ebese be 'aene 'ediyega wada mwalatoi 'ai'ailigu 'aene Yaubada 'enega yamai, ta geya'abo sa'i we'iwe'iyaya nidi wa'ita'ita. Nate namo palopita Yona manuna wanuwa'i'isi, tauna tuga we'iwe'iyaya manumi, 40 manuna tauna Yona nina 'asiyata 'etoi be boiboi 'etoi 'ediya iyana sinabwana gamwanaya 'imiyami, ta 'abo'agu Tomota Natuna wate nadigega 'asiyata 'etoi be boiboi 'etoi 'ediya bale'u solanaya yada miyami.

41 “Ma'etamo 'asiyata bwa'omatana 'enaya 'iabe me Ninibe sida toolo be 'epata nimi gete sida e'ewami, manuna Yona 'ediya 'iloguguyaya ga 'idi bubuna to'umalina 'ediyega sisanaila, ta 'omi gete tuga loguguya bobo'ana wawasae ni'atu wanonodi ta nigeya wada sanaila. 42 Wate nadigega kuwini nina yalasi 'enega 'imai Solomoni 'ina ona sinasinapudi sabi nonodi, ta 'asiyata bwa'omatana 'enaya 'ida toolo be 'omi 'epata nimi gete 'ida e'ewami, manuna tauna 'edasolega 'imai Solomoni 'ina ona sinasinapu sabi nonona. Ta gete tuga ona sinasinapu wawasae wanonodi ta 'omi geya nuwami wanonodi.v42 1 Kin 10:1-10

Yaluyaluwa bi'i 'iila limana tai solanaya

(Luke 11:24-26)

43 “'Eguma yaluyaluwa bi'i tai 'ebweuna 'enega 'iapwesa, tai 'ida bobo'ana, ta yaluyaluwa bi'i nina 'iabe tuga 'atamanaya 'iadadana besobeso be 'ina 'ebe eyawai'ata 'i'ebe'ebese ta geya'abo 'ilobaloba. 44 'Enega yaluyaluwa nina taunamo 'ena 'igwae, ‘Nai 'ana 'ita yaila limana 'igu gimi'ebemiya 'ena.’ 'Enega 'iila ga 'ebemiya nina 'ilobena kakaena ta siyasiyayonina ta gibugibubuna. 45 'Enega 'itauya ga yaluyaluwa site sebeni toto'umali 'ai'ailidi wate 'i'au'ewedima ga ma'enao silugu 'ebemiya nina 'enaya, ga nada ma'enao simiyana. 'Enega tai nina 'ina miya sigieto'umali 'ai'ailena, lowa nigeya nadigega. 'Omi 'epata gete wate nadigega to'umalimi ta 'imi 'ebe losalowa 'ida to'umali wawasae.”

Yesu sinana be tasinao

(Maki 3:31-35; Luke 8:19-21)

46 Yesu 'etamo boda 'ediya 'ionaona ta sinana be tasinao simai ga 'atamanaya sitoolo ta si'ebe'ebesa mwa'adega be 'ena sida ona. 47 'Enega 'ebweu tai aledi 'ime'ena Yesu 'ena. 48 Ga Yesu tai nina 'ina ona 'ie'isena, 'igwae, “Yaita sana sinagu ta yaisigedi tasigwao?” 49 'Enega 'ana tomuliyao 'ediya 'ienimasusuya ta 'igwae, “Gete taudi sinagu be tasigwao. 50 Manuna 'eguma yaisigedi Tamagu galewaya 'ina nuwanuwa simulimuliye, taudi tasigwao nai nuugwao nai sinagwao.”