Psa 101:4 | DutKingComments | STEP | Deze psalm beschrijft de beginselen van goedertierenheid en recht waarnaar de Koning Zijn huis en Zijn land zal regeren. Daarin is geen ruimte voor het kwaad. Het is de laatste psalm van de reeks psalmen die over de Koning en Zijn regering gaan (Psalmen 93-101) . In Deuteronomium 17 vinden we de wet voor de koning ( ) . Hij moet voortdurend het Woord van God tot zich nemen om te leren de HEERE te vrezen en daardoor zo gevormd te worden, dat hij de koning naar Gods hart zal zijn. Psalm 101 bezingt zo’n koning, ja, de enige Koning met een hart waarin Gods wet woont, Wiens hart volmaakt is om te regeren. Hij is de Enige Die kan zeggen: “Uw wet [draag Ik] diep in Mijn binnenste” ( ) . Op deze Koning zal de Geest van de HEERE rusten ( ) . Daardoor is Hij volkomen geschikt is om te regeren. Psalm 101 is een lofzang van en over Hem. Hij is de Zoon van David Die over de Heer (HEERE) van David spreekt ( ) . We kunnen wel zeggen dat deze psalm de meetlat en toetssteen voor alle regeringen in de huidige wereld is. Hetzelfde geldt voor de uitoefening van de gave van leiding geven in de gemeente ( ) . Indeling van de psalm De Koning Christus. De onderdanen in het vrederijk. Voor “een psalm van David” ( ) zie bij Psalm 3:1 . David zegt dat hij “zal zingen van goedertierenheid en recht” ( ) . ‘Goedertierenheid en recht’ zijn de basis van zijn regering. Dat is bij David een wens geweest, waaraan hij niet altijd heeft beantwoord. Het is bij de Zoon van David, de Messias, volmaakt waar. Dat geldt voor alles in deze psalm. We zien in wat David zegt een beschrijving van de Messias. Dat de Messias over goedertierenheid en recht zingt, is omdat Hij er Zijn vreugde in vindt om in Zijn regering deze beide kenmerken te tonen. Die bezit Hij omdat het de kenmerken van de HEERE zijn. Daarom zingt Hij psalmen voor de HEERE. Hij eert Hem daarmee. Het is een zelfaansporing. Hij zegt eigenlijk: ‘Laat mij zingen …’ Hij is er vol van, en waar het hart vol van is, loopt de mond van over (vgl. ) . De HEERE heeft goedertierenheid en recht laten zien, en daarover wil de Koning zingen ( ) . Dat zal hem ook aansporen om in vrees van de HEERE te regeren ( ) . Een koning moet “verstandig handelen” , met wijs beleid regeren, zonder zich te laten beïnvloeden in zijn regering en rechtspraak ( ) . Dat zien we bij de Messias. Zoals de Heer Jezus verstandig gehandeld heeft tijdens Zijn eerste komst op aarde ( ) , zo zal Hij tijdens Zijn tweede komst, bij Zijn regering, ook verstandig handelen (hetzelfde werkwoord als in Jesaja 52 ). Hij is persoonlijk onberispelijk en gaat “de volmaakte weg” . Dit is in de eerste plaats noodzakelijk. Een volmaakte weg is een weg die volledig in overeenstemming met Gods wil. Alleen de Heer Jezus is die weg gegaan. De psalm gaat in de eerste plaats over Hem. De Koning vraagt aan de HEERE om Zijn aanwezigheid, Zijn nabijheid. Ook bij de Heer Jezus is dat volmaakt. Hij kan zeggen “de Vader is met Mij” ( ) . Daardoor zal Hij in staat zijn om verstandig te handelen en de volmaakte weg te gaan. Het toont Zijn afhankelijkheid van God. Hij zal laten zien dat Hij erop uit is om naar de wil van God te handelen en te wandelen door in Zijn huis “met een oprecht” hart te wandelen. Een oprecht hart is een hart dat er altijd op uit is het juiste te doen, zodat het tot Gods eer is. Zijn “huis” is het huis van Israël. ‘Oprecht’ is betrouwbaar, eerlijk, niet omkoopbaar. Dat is een eerste voorwaarde om de weg van de HEERE te gaan ( ) . Voor ons, nieuwtestamentische gelovigen, betekent dit een feestvieren met ongezuurde broden van oprechtheid en waarheid ( ) . Dat doen we als we leven voor de Heer Jezus. Hij is het echte ongezuurde brood. In Zijn leven op aarde en Zijn leven in de hemel nu is niets van zonde, waarvan zuurdeeg een beeld is, aanwezig. Hij leeft in alles voor Zijn Vader. De oprechtheid van hart blijkt uit Zijn afschuw voor elke vorm van kwaad. De Messias begint ermee te zeggen wat Hij Zich niet voor ogen zal stellen ( ) . Hij zal Zijn oog niet richten op “verdorven praktijken” . Wat er in Zijn hart is, Zijn oprechtheid, is onverenigbaar met praktijken die verderf veroorzaken. Dat Hij er niet naar zal kijken, houdt in dat Hij er zelfs geen ‘oogcontact’ mee zal hebben. Zeker zal Hij als Koning verdorven praktijken zien en oordelen, maar hier gaat het om Zijn persoonlijke oprechtheid tegenover Zijn God ( ; ) . Job is in een bepaald opzicht een navolger van Hem ( ) . Het woord ‘ogen’ komt in deze psalm vier keer voor en spreekt van wat voor iemand tegenwoordig of aanwezig is, wat hij ziet. Hier in ‘voor ogen stellen’ betekent het als doel stellen in zijn leven. In ‘hoog van ogen’ houdt in dat iemand zoekt naar grootse dingen in het leven, dat is hoogmoed. In ‘mijn ogen gericht op’ is wat zich in iemands tegenwoordigheid bevindt en waar zijn belangstelling naar uitgaat. In vers 7 ‘voor mijn ogen geen stand houden’ wil zeggen: dat zal ik niet verdragen in mijn tegenwoordigheid. In het hart van de Messias is geen verbinding met het kwaad. Wat er wel in Zijn hart is, is “haat” voor “wat afvalligen doen” . Daarom zullen de daden van afvalligen “zich niet aan mij hechten” . Er is geen enkel aanknopingspunt in Hem waardoor verdorven praktijken en afvalligen Hem zouden kunnen beïnvloeden ( ) . Deze negatieve kenmerken zijn een bekrachtiging van Zijn volkomen toewijding aan God (vgl. ) . In keert de psalmist terug naar het hart. “Het slinkse hart” staat tegenover het “oprechte hart” van . Het slinkse hart doet de Messias ver van zich weg. Dat betreft niet alleen wat in Hem is. Hij zal “de kwaaddoener … niet kennen” . De kwaaddoener volgt de ingevingen van zijn slinkse hart. Met hem wil de Godvrezende Koning, de Messias, niets te doen hebben. Hij kent hem niet eens (vgl. ) . Deze kwaaddoener is de antichrist, die de afvalligen, die ook allemaal kwaaddoeners zijn, voorgaat in verdorven praktijken.

Psalms 101:4

Inleiding

Deze psalm beschrijft de beginselen van goedertierenheid en recht waarnaar de Koning Zijn huis en Zijn land zal regeren. Daarin is geen ruimte voor het kwaad. Het is de laatste psalm van de reeks psalmen die over de Koning en Zijn regering gaan (Psalmen 93-101).

In Deuteronomium 17 vinden we de wet voor de koning (Dt 17:18-20). Hij moet voortdurend het Woord van God tot zich nemen om te leren de HEERE te vrezen en daardoor zo gevormd te worden, dat hij de koning naar Gods hart zal zijn. Psalm 101 bezingt zo’n koning, ja, de enige Koning met een hart waarin Gods wet woont, Wiens hart volmaakt is om te regeren. Hij is de Enige Die kan zeggen: “Uw wet [draag Ik] diep in Mijn binnenste” (Ps 40:9).

Op deze Koning zal de Geest van de HEERE rusten (Js 11:2-5). Daardoor is Hij volkomen geschikt is om te regeren. Psalm 101 is een lofzang van en over Hem. Hij is de Zoon van David Die over de Heer (HEERE) van David spreekt (Mt 22:41-45).

We kunnen wel zeggen dat deze psalm de meetlat en toetssteen voor alle regeringen in de huidige wereld is. Hetzelfde geldt voor de uitoefening van de gave van leiding geven in de gemeente (Rm 12:8).

Indeling van de psalm

Ps 101:1-5 De Koning Christus.

Ps 101:6-8 De onderdanen in het vrederijk.

Oprechtheid in het hart van de Koning

Voor “een psalm van David” (Ps 101:1a) zie bij Psalm 3:1.

David zegt dat hij “zal zingen van goedertierenheid en recht” (Ps 101:1b). ‘Goedertierenheid en recht’ zijn de basis van zijn regering. Dat is bij David een wens geweest, waaraan hij niet altijd heeft beantwoord. Het is bij de Zoon van David, de Messias, volmaakt waar. Dat geldt voor alles in deze psalm. We zien in wat David zegt een beschrijving van de Messias.

Dat de Messias over goedertierenheid en recht zingt, is omdat Hij er Zijn vreugde in vindt om in Zijn regering deze beide kenmerken te tonen. Die bezit Hij omdat het de kenmerken van de HEERE zijn. Daarom zingt Hij psalmen voor de HEERE. Hij eert Hem daarmee.

Het is een zelfaansporing. Hij zegt eigenlijk: ‘Laat mij zingen …’ Hij is er vol van, en waar het hart vol van is, loopt de mond van over (vgl. Ps 89:1). De HEERE heeft goedertierenheid en recht laten zien, en daarover wil de Koning zingen (Ps 101:1). Dat zal hem ook aansporen om in vrees van de HEERE te regeren (Ps 101:2).

Een koning moet “verstandig handelen”, met wijs beleid regeren, zonder zich te laten beïnvloeden in zijn regering en rechtspraak (Ps 101:2). Dat zien we bij de Messias. Zoals de Heer Jezus verstandig gehandeld heeft tijdens Zijn eerste komst op aarde (Js 52:13), zo zal Hij tijdens Zijn tweede komst, bij Zijn regering, ook verstandig handelen (hetzelfde werkwoord als in Jesaja 52).

Hij is persoonlijk onberispelijk en gaat “de volmaakte weg”. Dit is in de eerste plaats noodzakelijk. Een volmaakte weg is een weg die volledig in overeenstemming met Gods wil. Alleen de Heer Jezus is die weg gegaan. De psalm gaat in de eerste plaats over Hem.

De Koning vraagt aan de HEERE om Zijn aanwezigheid, Zijn nabijheid. Ook bij de Heer Jezus is dat volmaakt. Hij kan zeggen “de Vader is met Mij” (Jh 16:32). Daardoor zal Hij in staat zijn om verstandig te handelen en de volmaakte weg te gaan. Het toont Zijn afhankelijkheid van God.

Hij zal laten zien dat Hij erop uit is om naar de wil van God te handelen en te wandelen door in Zijn huis “met een oprecht” hart te wandelen. Een oprecht hart is een hart dat er altijd op uit is het juiste te doen, zodat het tot Gods eer is. Zijn “huis” is het huis van Israël. ‘Oprecht’ is betrouwbaar, eerlijk, niet omkoopbaar. Dat is een eerste voorwaarde om de weg van de HEERE te gaan (Ps 119:1).

Voor ons, nieuwtestamentische gelovigen, betekent dit een feestvieren met ongezuurde broden van oprechtheid en waarheid (1Ko 5:7-8). Dat doen we als we leven voor de Heer Jezus. Hij is het echte ongezuurde brood. In Zijn leven op aarde en Zijn leven in de hemel nu is niets van zonde, waarvan zuurdeeg een beeld is, aanwezig. Hij leeft in alles voor Zijn Vader.

De oprechtheid van hart blijkt uit Zijn afschuw voor elke vorm van kwaad. De Messias begint ermee te zeggen wat Hij Zich niet voor ogen zal stellen (Ps 101:3). Hij zal Zijn oog niet richten op “verdorven praktijken”. Wat er in Zijn hart is, Zijn oprechtheid, is onverenigbaar met praktijken die verderf veroorzaken. Dat Hij er niet naar zal kijken, houdt in dat Hij er zelfs geen ‘oogcontact’ mee zal hebben. Zeker zal Hij als Koning verdorven praktijken zien en oordelen, maar hier gaat het om Zijn persoonlijke oprechtheid tegenover Zijn God (Ps 119:37; Js 33:15-17). Job is in een bepaald opzicht een navolger van Hem (Jb 31:1).

Het woord ‘ogen’ komt in deze psalm vier keer voor en spreekt van wat voor iemand tegenwoordig of aanwezig is, wat hij ziet. Hier in Ps 101:3 ‘voor ogen stellen’ betekent het als doel stellen in zijn leven. In Ps 101:5 ‘hoog van ogen’ houdt in dat iemand zoekt naar grootse dingen in het leven, dat is hoogmoed. In Ps 101:6 ‘mijn ogen gericht op’ is wat zich in iemands tegenwoordigheid bevindt en waar zijn belangstelling naar uitgaat. In vers 7 ‘voor mijn ogen geen stand houden’ wil zeggen: dat zal ik niet verdragen in mijn tegenwoordigheid.

In het hart van de Messias is geen verbinding met het kwaad. Wat er wel in Zijn hart is, is “haat” voor “wat afvalligen doen”. Daarom zullen de daden van afvalligen “zich niet aan mij hechten”. Er is geen enkel aanknopingspunt in Hem waardoor verdorven praktijken en afvalligen Hem zouden kunnen beïnvloeden (Jh 14:30). Deze negatieve kenmerken zijn een bekrachtiging van Zijn volkomen toewijding aan God (vgl. Ps 1:1-2).

In Ps 101:4 keert de psalmist terug naar het hart. “Het slinkse hart” staat tegenover het “oprechte hart” van Ps 101:2. Het slinkse hart doet de Messias ver van zich weg. Dat betreft niet alleen wat in Hem is. Hij zal “de kwaaddoener … niet kennen”. De kwaaddoener volgt de ingevingen van zijn slinkse hart. Met hem wil de Godvrezende Koning, de Messias, niets te doen hebben. Hij kent hem niet eens (vgl. Mt 7:21-23). Deze kwaaddoener is de antichrist, die de afvalligen, die ook allemaal kwaaddoeners zijn, voorgaat in verdorven praktijken.