Ecc 4:14 | DutKingComments | STEP | In deze verzen gaat het ook over de verhouding tussen mensen, maar dan speciaal tussen een regeerder en het volk en over de eer die met de positie van regeerder samengaat. Door wie willen mensen worden geregeerd? De Prediker heeft hierover ook waarnemingen gedaan. Je kunt, zegt hij, beter worden geregeerd door “een arme maar wijze jongeman” , dan door “een oude maar dwaze koning” ( ) . De jongeman is beter omdat hij wijs is. De dwaasheid van de oude koning blijkt uit het feit dat hij “van geen waarschuwing meer wil weten” . In het algemeen is de wijsheid bij de ouden ( ) , maar we moeten de ogen er niet voor sluiten dat jongeren soms wijzer zijn dan ouden ( ; ) . Het gevaar van iemand die oud is, is dat hij wijs wordt in zijn eigen ogen ( ) , dat hij betweterig en stijfkoppig wordt. Een man die te lang in het zadel heeft gezeten, dreigt op een eilandje te gaan leven omdat hij niet meer weet wat er werkelijk gaande is. Hij is vergeten wat het is om jong en krachtdadig te zijn en luistert niet naar terechtwijzing. De menigte zal op hem uitgekeken raken en kiezen voor de jongeman. Dat de jongeman arm en wijs is, maakt hem alleen maar aantrekkelijker. De jongeman had alles tegen zich, hij is begrensd geweest in zijn bewegingsvrijheid, hij had geen mogelijkheden om zich te ontplooien, maar zijn wijsheid helpt hem op de troon ( ) . De nieuwe leider is jong en dynamisch, welbespraakt en intelligent ( ) . Hij heeft charisma. Alles wat hij was en wat hij is, draagt ertoe bij dat iedereen met hem wegloopt. De populariteit van de nieuwe, jonge, dynamische koning is enorm ( ) . Enthousiast wordt hij verwelkomd. Een onafzienbare menigte volgt hem. Hij is de frisse wind waar iedereen naar hunkerde na de muffe geur die om de oude dwaze koning heen hing. De oude man heeft geen blijvende verbetering gebracht. De volgende generatie heeft andere ideeën, loopt voor andere voorstellen warm, wil nieuwe uitdagingen. De jongeman is daarvan het symbool. Hij zal ze brengen wat de nieuwe generatie wenst. Hij is authentiek en eerlijk, zo wordt er over hem geroemd. Wanneer hij echter enige tijd aan de regering is, begint hij dezelfde trekken te vertonen die zijn voorganger had. De mensen raken op hem uitgekeken. Ze hebben het wel met hem gehad. Er komt weer een nieuwe generatie, met weer nieuwe verlangens. Zo is het altijd gegaan en zo zal het ook met deze rijzende ster gaan. Op zeker moment zal deze – nu nog – jongeman het veld moeten ruimen en de weg van de oude koning moeten gaan omdat de mensen klaar met hem zijn. Ze zijn te rusteloos om hem interessant te blijven vinden. Als hij op het toppunt van zijn roem is gekomen, is dat alleen om er te stranden. Er moet een nieuwe ster komen. De volksgunst, zo zegt de Prediker, “is vluchtig” , en wie daarnaar jaagt, is bezig met het “najagen van wind” . Het is als regeerder onmogelijk altijd in de gunst van het volk te blijven. Een keer valt hij van zijn voetstuk. Mensen die eerst zo weg van hem waren, schreeuwen om zijn vertrek. De volksgunst is net zo veranderlijk als het weer. Na het ‘hosanna’ volgt vaak het ‘kruisig hem’. [In het Engels klinkt het beter: na ‘hail him’ volgt vaak ‘nail him’.]

‏ Ecclesiastes 4:14

Betrekkelijkheid van populariteit

In deze verzen gaat het ook over de verhouding tussen mensen, maar dan speciaal tussen een regeerder en het volk en over de eer die met de positie van regeerder samengaat. Door wie willen mensen worden geregeerd? De Prediker heeft hierover ook waarnemingen gedaan. Je kunt, zegt hij, beter worden geregeerd door “een arme maar wijze jongeman”, dan door “een oude maar dwaze koning” (Pr 4:13). De jongeman is beter omdat hij wijs is. De dwaasheid van de oude koning blijkt uit het feit dat hij “van geen waarschuwing meer wil weten”.

In het algemeen is de wijsheid bij de ouden (Jb 12:20), maar we moeten de ogen er niet voor sluiten dat jongeren soms wijzer zijn dan ouden (Ps 119:100; Jb 32:4-9). Het gevaar van iemand die oud is, is dat hij wijs wordt in zijn eigen ogen (Rm 12:16b), dat hij betweterig en stijfkoppig wordt. Een man die te lang in het zadel heeft gezeten, dreigt op een eilandje te gaan leven omdat hij niet meer weet wat er werkelijk gaande is. Hij is vergeten wat het is om jong en krachtdadig te zijn en luistert niet naar terechtwijzing. De menigte zal op hem uitgekeken raken en kiezen voor de jongeman. Dat de jongeman arm en wijs is, maakt hem alleen maar aantrekkelijker.

De jongeman had alles tegen zich, hij is begrensd geweest in zijn bewegingsvrijheid, hij had geen mogelijkheden om zich te ontplooien, maar zijn wijsheid helpt hem op de troon (Pr 4:14). De nieuwe leider is jong en dynamisch, welbespraakt en intelligent (Pr 4:15). Hij heeft charisma. Alles wat hij was en wat hij is, draagt ertoe bij dat iedereen met hem wegloopt.

De populariteit van de nieuwe, jonge, dynamische koning is enorm (Pr 4:16). Enthousiast wordt hij verwelkomd. Een onafzienbare menigte volgt hem. Hij is de frisse wind waar iedereen naar hunkerde na de muffe geur die om de oude dwaze koning heen hing. De oude man heeft geen blijvende verbetering gebracht. De volgende generatie heeft andere ideeën, loopt voor andere voorstellen warm, wil nieuwe uitdagingen. De jongeman is daarvan het symbool. Hij zal ze brengen wat de nieuwe generatie wenst. Hij is authentiek en eerlijk, zo wordt er over hem geroemd.

Wanneer hij echter enige tijd aan de regering is, begint hij dezelfde trekken te vertonen die zijn voorganger had. De mensen raken op hem uitgekeken. Ze hebben het wel met hem gehad. Er komt weer een nieuwe generatie, met weer nieuwe verlangens. Zo is het altijd gegaan en zo zal het ook met deze rijzende ster gaan. Op zeker moment zal deze – nu nog – jongeman het veld moeten ruimen en de weg van de oude koning moeten gaan omdat de mensen klaar met hem zijn. Ze zijn te rusteloos om hem interessant te blijven vinden. Als hij op het toppunt van zijn roem is gekomen, is dat alleen om er te stranden. Er moet een nieuwe ster komen.

De volksgunst, zo zegt de Prediker, “is vluchtig”, en wie daarnaar jaagt, is bezig met het “najagen van wind”. Het is als regeerder onmogelijk altijd in de gunst van het volk te blijven. Een keer valt hij van zijn voetstuk. Mensen die eerst zo weg van hem waren, schreeuwen om zijn vertrek. De volksgunst is net zo veranderlijk als het weer. Na het ‘hosanna’ volgt vaak het ‘kruisig hem’. [In het Engels klinkt het beter: na ‘hail him’ volgt vaak ‘nail him’.]