Job 34:29

God oordeelt

God vraagt niets onredelijks van de mens (Jb 34:23). Hij heeft hem gemaakt en hem tevens de capaciteiten gegeven Hem te dienen. Hij legt de mens ook niet teveel moeiten op. Voor de gelovige geldt dat Hij hem niet boven vermogen verzoekt (1Ko 10:13). Job heeft daar wel moeite mee, wat we goed kunnen begrijpen. Alleen wil hij daarover tegen God in het gericht komen en daarin gaat hij te ver. Niemand kan God ter verantwoording roepen over wat Hij in Zijn wijsheid een mens oplegt.

Weer wijst Elihu op de verhevenheid en soevereiniteit van God (Jb 34:24). Hoe zou een mens (als Job) het met die machtige, oordelende God oneens kunnen zijn over wat Hij met hem doet? God heeft het recht en de macht om machtigen te verpletteren en anderen voor hen in de plaats stellen (vgl. Dn 2:21; Sp 8:15-16). Hij doet dat niet willekeurig, zonder reden. Dat de mens die reden niet kan doorgronden, geeft hem niet het recht van Hem te eisen dat Hij vertelt waarom Hij dat doet.

Toch geeft Elihu een verklaring, wat we zien aan het woord “omdat” (Jb 34:25). God doet zo, omdat Hij de werken van deze machtigen kent. Hoe Hij met de farao en diens volk, de Egyptenaren, heeft gehandeld, is daarvan een voorbeeld. God heeft de farao verbrijzeld toen Hij ’s nachts alle eerstgeborenen in het land Egypte doodde en daarmee zijn kracht verbrijzelde (Ex 12:29-30; Ps 105:36). Andere voorbeelden zijn de Assyrische soldaten die in de nacht werden gedood, en Belsazar, die ook in de nacht werd gedood (2Kn 19:35; Dn 5:30).

God is volmaakt rechtvaardig als Hij goddelozen neerslaat omdat ze goddeloos zijn (Jb 34:26). Hij heeft dat onder andere gedaan met de goddeloze inwoners van Kanaän. Dat doet Hij op een plaats waar andere mensen het zien. Zijn oordeelshandelingen verricht Hij voor iedereen zichtbaar. Hij verbergt Zijn macht en gerechtigheid niet. Voor de rechtvaardigen is dat een bemoediging en vreugde, terwijl de goddelozen erdoor gewaarschuwd worden om niet door te gaan met goddeloos te leven, maar zich te bekeren.

Gods oordeel treft vooral de afvalligen, zij die Hem eerst volgden, maar “van achter Hem zijn afgeweken” (Jb 34:27). Het gaat hier om machthebbers die goddeloos leven (Jb 34:26) door de armen te onderdrukken (Jb 34:28a) van wie het hulpgeroep door de Heer wordt gehoord (Jb 34:28b). De daad van deze goddelozen wordt gezien als een verbluffende verlating van Gods geboden en van achter Hem afwijken. Ze hebben Zijn wegen die Hij in Zijn regering met mensen en volken gaat, niet opgemerkt. Ze willen niet zien dat Hij ingrijpt in levens van mensen en van volken, maar schrijven alles toe aan natuurlijke oorzaken of pech. Dat een hogere hand alles bestuurt, willen ze niet inzien.

De goddeloze wordt door God gestraft omdat hij de arme onderdrukt. God reageert daarmee op het hulpgeroep van de ellendige. Hij hoort het als er tot Hem in de nood wordt geroepen. God reageert niet altijd direct met oordeel over onrecht of met hulp in geval van nood. Hij kan ook stil blijven (Jb 34:29). Job heeft God verweten dat Hij Zich stilhield en alles maar liet begaan. Maar als Hij niet oordeelt of helpt, wie zal Hem daarvoor “schuldig verklaren”? Dat deed Job.

Het was voor Job alsof God Zijn aangezicht verborg. Ook wij kunnen wel eens het gevoel hebben dat God Zich voor ons verbergt, dat we Hem niet kunnen waarnemen omdat we alleen ellende zien, zoals Job. God kan Zich verborgen houden zowel voor een volk als voor een mens alleen. Hij beschouwt volken “als een druppel aan een emmer, als een stofje op de weegschaal” (Js 40:15).

Als God Zijn aangezicht verbergt, heeft dat een doel, wat wordt aangegeven door het woord “opdat” (Jb 34:30). Hij wil daarmee bewerken dat mensen het gemis aan Hem gaan voelen en naar Hem gaan vragen. Als ze dat doen, zorgt Hij ervoor dat er geen huichelaar aan de macht komt of blijft. Een huichelaar is iemand die wel mooie praatjes voor het volk heeft, maar die alleen gebruikt om het te manipuleren en uit te buiten (2Sm 15:2-6). Hij legt valstrikken voor het volk en veroorzaakt de ondergang ervan. Die valstrikken zijn de goddeloze wetten die hij uitvaardigt en het zedeloze leven dat hij leidt.