Judg 9:8 | DutKingComments | STEP | Wat Jotham met zijn gelijkenis van de olijfboom, de vijgenboom, de olijfboom en de doornstruik duidelijk wil maken, is laten zien dat heersen over anderen het bederf betekent van de zegen die God wil geven. Waar mensen de kans krijgen te gaan heersen, worden het gebruik en de zegen van de Heilige Geest (voorgesteld in de olijfboom), de gerechtigheid (voorgesteld in de vijgenboom) en de blijdschap (voorgesteld in de wijnstok), die allemaal gaven van God zijn, verdorven. Het uiteindelijke resultaat van heersen is te zien in de doornstruik – waarmee de inwoners van Sukkoth een gevoelige les hebben gekregen ( ) –, die niets anders dan pijn zal veroorzaken. Hier wordt aangetoond waar menselijke regering in het huis van God op uitloopt. De boom is hier een beeld van een regerende macht. We kunnen dat bijvoorbeeld ook zien bij Nebukadnezar ( ) . Bij de bomen gaat het steeds om vrucht dragen en het prijsgeven daarvan als er geheerst gaat worden. Van nature willen mensen graag geregeerd worden door iemand in wiens leven vrucht gezien wordt. De ware geest van regeren is de geest van dienen ( ) . Gezag uitoefenen in heersende zin is van veel minder waarde dan vruchtbaar dienen. In het verhaal van de bomen legt Jotham het karakter van Abimelech bloot en ook het oneerlijke en onoprechte handelen van de burgers van Sichem tegenover de herinnering aan zijn vader Gideon. We zullen zien dat we Jothams verhaal kunnen toepassen op het leiderschap van personen, maar ook op de overaccentuering van een bepaalde leer. Het doel van de gelijkenis is, dat wij de leiding van God erkennen en ervoor waken onszelf in zo’n positie te willen bevestigen of te laten bevestigen door anderen die ons een ereplaats willen geven. De olijfboom is de eerste boom die aan het woord komt. Hij is een beeld van de energie en verlichting, kracht en vrucht van de Heilige Geest. Olijfolie zorgt ervoor dat de kandelaar in de tabernakel blijft branden, zodat daar licht is ( ) . We lezen ook dat in het Oude Testament priesters, koningen en profeten met olie worden gezalfd. In het Nieuwe Testament worden de gelovigen gezien als priesters en koningen ( ) en wordt gesproken over de gelovigen als mensen die gezalfd zijn, niet met letterlijke olie, maar met de Heilige Geest ( ) . Olie is een beeld van de Heilige Geest. Als nu in iemands leven het werk van de Heilige Geest duidelijk zichtbaar wordt, is de kans groot dat men hem zal vragen de leiding te nemen. Het kan in een geloofsgemeenschap ook voorkomen dat men de werking en uiting van de Heilige Geest zo benadrukt, dat daarmee Zijn ware plaats verloren gaat. Dan worden de gaven van de Geest de maatstaf voor de beoordeling van iemands geestelijk leven. Iemand die een bepaalde gave heeft, geniet dan een hoger aanzien dan iemand die de betreffende gave niet heeft. Wie in dit opzicht de Bijbel onderzoekt, zal ontdekken dat de Heilige Geest niet is gekomen om Zichzelf te presenteren, maar dat Hij is gekomen om de Heer Jezus te verheerlijken. De Heer Jezus zegt van de Heilige Geest: “Maar wanneer Hij is gekomen, de Geest van de waarheid, zal Hij u in de hele waarheid leiden; want Hij zal vanuit Zichzelf niet spreken, maar alles wat Hij zal horen, zal Hij spreken en de toekomstige dingen zal Hij u verkondigen. Hij zal Mij verheerlijken, want Hij zal uit het Mijne nemen en het u verkondigen” ( ) . Dit doet niets af van de heerlijkheid en Godheid van de Heilige Geest. Het gaat erom vast te stellen welke plaats de Heilige Geest in de Godheid inneemt en wat Hij op aarde doet. Even terzijde: daarom zijn ook het aanspreken en aanbidden van de Heilige Geest in woord en lied en het bidden tot Hem misplaatst. Dit vindt nergens grond in de Bijbel. Wat wel in iemands leven zichtbaar kan worden, is de vrucht van de Geest ( ) . Als aan zo iemand, bij wie dit gevonden wordt, gevraagd wordt de leiding te nemen, zal het antwoord zijn: ‘Ik ben te zeer bezig in de dingen van God dan om leiding te gaan geven.’ De olijfboom heeft ook te maken met de beloften die God aan Zijn volk heeft gegeven ( ) . Ook stelt het de gelovigen voor als degenen die in alles met God in verbinding staan en die beseffen dat ze alles aan Hem te danken hebben ( ) . Samenvattend kunnen we zeggen dat een ‘olijfboombroeder’ iemand is die zich laat leiden door de Heilige Geest en bij wie de vrucht van de Geest zichtbaar wordt. Hij is iemand die rekening houdt met de beloften van God en in alles op Hem vertrouwt. Als er een ‘olijfboombroeder’ in de plaatselijke gemeente is, zou tegen hem gezegd kunnen worden: ‘Wij willen jou als leider aanstellen, zoals in de kerken om ons heen gebeurt.’ Het is te hopen dat zijn antwoord is zoals dat van de olijfboom, zodat hij vrucht kan blijven dragen tot eer van God.

Judges 9:8

De olijfboom

Wat Jotham met zijn gelijkenis van de olijfboom, de vijgenboom, de olijfboom en de doornstruik duidelijk wil maken, is laten zien dat heersen over anderen het bederf betekent van de zegen die God wil geven. Waar mensen de kans krijgen te gaan heersen, worden het gebruik en de zegen van de Heilige Geest (voorgesteld in de olijfboom), de gerechtigheid (voorgesteld in de vijgenboom) en de blijdschap (voorgesteld in de wijnstok), die allemaal gaven van God zijn, verdorven. Het uiteindelijke resultaat van heersen is te zien in de doornstruik – waarmee de inwoners van Sukkoth een gevoelige les hebben gekregen (Ri 8:16) –, die niets anders dan pijn zal veroorzaken. Hier wordt aangetoond waar menselijke regering in het huis van God op uitloopt.

De boom is hier een beeld van een regerende macht. We kunnen dat bijvoorbeeld ook zien bij Nebukadnezar (Dn 4:20-22). Bij de bomen gaat het steeds om vrucht dragen en het prijsgeven daarvan als er geheerst gaat worden. Van nature willen mensen graag geregeerd worden door iemand in wiens leven vrucht gezien wordt. De ware geest van regeren is de geest van dienen (Lk 22:27). Gezag uitoefenen in heersende zin is van veel minder waarde dan vruchtbaar dienen.

In het verhaal van de bomen legt Jotham het karakter van Abimelech bloot en ook het oneerlijke en onoprechte handelen van de burgers van Sichem tegenover de herinnering aan zijn vader Gideon. We zullen zien dat we Jothams verhaal kunnen toepassen op het leiderschap van personen, maar ook op de overaccentuering van een bepaalde leer. Het doel van de gelijkenis is, dat wij de leiding van God erkennen en ervoor waken onszelf in zo’n positie te willen bevestigen of te laten bevestigen door anderen die ons een ereplaats willen geven.

De olijfboom is de eerste boom die aan het woord komt. Hij is een beeld van de energie en verlichting, kracht en vrucht van de Heilige Geest. Olijfolie zorgt ervoor dat de kandelaar in de tabernakel blijft branden, zodat daar licht is (Ex 27:20). We lezen ook dat in het Oude Testament priesters, koningen en profeten met olie worden gezalfd. In het Nieuwe Testament worden de gelovigen gezien als priesters en koningen (Op 1:6) en wordt gesproken over de gelovigen als mensen die gezalfd zijn, niet met letterlijke olie, maar met de Heilige Geest (1Jh 2:20 ; 27). Olie is een beeld van de Heilige Geest.

Als nu in iemands leven het werk van de Heilige Geest duidelijk zichtbaar wordt, is de kans groot dat men hem zal vragen de leiding te nemen. Het kan in een geloofsgemeenschap ook voorkomen dat men de werking en uiting van de Heilige Geest zo benadrukt, dat daarmee Zijn ware plaats verloren gaat. Dan worden de gaven van de Geest de maatstaf voor de beoordeling van iemands geestelijk leven. Iemand die een bepaalde gave heeft, geniet dan een hoger aanzien dan iemand die de betreffende gave niet heeft.

Wie in dit opzicht de Bijbel onderzoekt, zal ontdekken dat de Heilige Geest niet is gekomen om Zichzelf te presenteren, maar dat Hij is gekomen om de Heer Jezus te verheerlijken. De Heer Jezus zegt van de Heilige Geest: “Maar wanneer Hij is gekomen, de Geest van de waarheid, zal Hij u in de hele waarheid leiden; want Hij zal vanuit Zichzelf niet spreken, maar alles wat Hij zal horen, zal Hij spreken en de toekomstige dingen zal Hij u verkondigen. Hij zal Mij verheerlijken, want Hij zal uit het Mijne nemen en het u verkondigen” (Jh 16:13-14).

Dit doet niets af van de heerlijkheid en Godheid van de Heilige Geest. Het gaat erom vast te stellen welke plaats de Heilige Geest in de Godheid inneemt en wat Hij op aarde doet. Even terzijde: daarom zijn ook het aanspreken en aanbidden van de Heilige Geest in woord en lied en het bidden tot Hem misplaatst. Dit vindt nergens grond in de Bijbel.

Wat wel in iemands leven zichtbaar kan worden, is de vrucht van de Geest (Gl 5:22). Als aan zo iemand, bij wie dit gevonden wordt, gevraagd wordt de leiding te nemen, zal het antwoord zijn: ‘Ik ben te zeer bezig in de dingen van God dan om leiding te gaan geven.’

De olijfboom heeft ook te maken met de beloften die God aan Zijn volk heeft gegeven (Rm 11:16-24). Ook stelt het de gelovigen voor als degenen die in alles met God in verbinding staan en die beseffen dat ze alles aan Hem te danken hebben (Ps 52:10).

Samenvattend kunnen we zeggen dat een ‘olijfboombroeder’ iemand is die zich laat leiden door de Heilige Geest en bij wie de vrucht van de Geest zichtbaar wordt. Hij is iemand die rekening houdt met de beloften van God en in alles op Hem vertrouwt. Als er een ‘olijfboombroeder’ in de plaatselijke gemeente is, zou tegen hem gezegd kunnen worden: ‘Wij willen jou als leider aanstellen, zoals in de kerken om ons heen gebeurt.’ Het is te hopen dat zijn antwoord is zoals dat van de olijfboom, zodat hij vrucht kan blijven dragen tot eer van God.