1Ki 1 | DutSVVA | STEP | De koning David nu was oud , wel bedaagd ; en zij dekten hem met klederen , doch hij kreeg gene warmte .

‏ 1 Kings 1

1 De koning David nu was oud, wel bedaagd; en zij dekten hem met klederen, doch hij kreeg gene warmte. ^{▼▼ was oud, Te weten, omtrent zeventig jaren. Want met zijn dertigste jaar begon hij te regeren, en hij regeerde veertig jaren; zeven in Hebron en drie en dertig in Jeruzalem, 2Sa 5:5, en onder 1Ki 2:11.
,} ^{▼▼ wel bedaagd; Hebreeuws, in dagen gekomen; dat is, was van goeden ouderdom. Zie Gen 18:11.
,} ^{▼▼ hij kreeg gene warmte Hebreeuws, hem werd niet warm.} 2 Toen zeiden zijn knechten tot hem: Laat ze mijn heer den koning een jonge dochter, een maagd zoeken, die voor het aangezicht des konings sta, en hem koestere; en zij slape in uw schoot, dat mijn heer de koning warm worde. ^{▼▼ knechten tot hem Dat is, raadsheren, officieren, voornaamste hovelingen. Zie Gen 20:8.
,} ^{▼▼ voor het aangezicht des konings sta, Dat is, diene. Zie deze manier van spreken Deu 1:38, en Deu 10:8; 1Sa 16:22; 1Ki 12:6, en vergelijk onder vs.4, 15
,} ^{▼▼ zij slape in uw schoot, Zie deze manier van spreken ook 2Sa 12:3, en Mic 7:5, en vergelijk Deu 13:6, mitsgaders de aantekeningen. Men meent dat dit geschied is nadat hij haar getrouwd had.} 3 Zo zochten zij een schone jonge dochter in alle landpalen van Israël; en zij vonden Abisag, een Sunamietische, en brachten ze tot den koning. ^{▼▼ Sunamietische, Zo genoemd, omdat zij was van de stad Sunem, gelegen in den stam van Issaschar, aan de zuidzijde van het gebergte Gilboa. Zie Jos 19:18, en 2Ki 4:8.} 4 En de jonge dochter was bovenmate schoon, en koesterde den koning, en diende hem; doch den koning bekende ze niet. ^{▼▼ bekende haar niet Zie Gen 4:1.} 5 Adonia nu, de zoon van Haggith, verhief zich, zeggende: Ik zal koning zijn; en hij bereidde zich wagenen en ruiteren, en vijftig mannen, lopende voor zijn aangezicht. ^{▼▼ Adónia Die nu de oudste was van Davids zonen. Want Amnon en Absalom waren dood, gelijk ook Chileab, zo men meent. Zie van deze 2Sa 3:3-5.
,} ^{▼▼ Haggith, Zie van deze ook 2Sa 3:4.
,} ^{▼▼ hij bereidde zich Om een koninklijk gevolg en trein te hebben; gelijk ook Absalom gedaan had, 2Sa 15:1. Vergelijk onder, de aantekeningen op 1Ki 14:27.?} 6 En zijn vader had hem niet bedroefd van zijn dagen, zeggende: Waarom hebt gij alzo gedaan? En ook was hij zeer schoon van gedaante, en Haggith had hem gebaard na Absalom. ^{▼▼ niet bedroefd Te weten, om hem daarover te bestraffen.
,} ^{▼▼ van zijn dagen, Dat is, binnen zijn leven.
,} ^{▼▼ schoon van gedaante, Zie Gen 6:2.
,} ^{▼▼ Absalom Die uit een andere vrouw, met name Maächa, geboren was; 2Sa 3:3.} 7 En zijn raadslagen waren met Joab, den zoon van Zeruja, en met Abjathar, den priester; die hielpen, volgende Adonia. ^{▼▼ raadslagen Hebreeuws, woorden. Hetwelk ook alzo genomen wordt Num 31:16; Eze 38:10.
,} ^{▼▼ waren met Joab, Dat is, hij hield raad met dezen, om te beter tot zijn voornemen te geraken.
,} ^{▼▼ die hielpen, Hebreeuws, en hielpen achter Adonia; dat is, hielpen en volgden Adonia. Alzo 2Sa 2:10, en onder 1Ki 16:21, enz.} 8 Maar Zadok, de priester, en Benaja, de zoon van Jojada, en Nathan, de profeet, en Simeï, en Rei, en de helden, die David had, waren met Adonia niet. ^{▼▼ Adónia niet Hebreeuws, Adoniahu. Alzo onder vs.9, enz.} 9 En Adonia slachtte schapen en runderen, en gemest vee bij den steen Zoheleth, die bij de fontein Rogel is; en noodde al zijn broederen, de zonen des konings, en alle mannen van Juda, des konings knechten. ^{▼▼ slachtte Te weten, om een statelijken maaltijd in zijn inhuldiging te houden. Het woord slachten wordt ook alzo genomen Gen 31:54; 1Sa 28:24.
,} ^{▼▼ schapen en runderen, Dat is, klein en groot vee. Zie Gen 26:14.
,} ^{▼▼ Rogel is; Of, En-Rogel. Zie van deze fontein Jos 15:7, en Jos 18:16.} 10 Maar Nathan, den profeet, en Benaja, en de helden, en Salomo, zijn broeder, noodde hij niet. 11 Toen sprak Nathan tot Bathseba, de moeder van Salomo, zeggende: Hebt gij niet gehoord, dat Adonia, de zoon van Haggith, koning is? En onze heer David weet dat niet. 12 Nu dan, kom, laat mij u toch een raad geven, dat gij uw ziel en de ziel van uw zoon Salomo redt. ^{▼▼ geven, Hebreeuws, raden.
,} ^{▼▼ ziel van uw zoon Dat is, uw en uws zoons leven behoudt, hetwelk in gevaar is indien Adonia koning wordt. Vergelijk onder, vs.21. En van het woordje ziel in dezen zin genomen, zie Gen 19:17.} 13 Ga heen, en treed in tot den koning David, en zeg tot hem: Hebt gij niet, mijn heer koning, uw dienstmaagd gezworen, zeggende: Voorzeker, uw zoon Salomo zal na mij koning zijn, en hij zal op mijn troon zitten! Waarom dan is Adonia koning? ^{▼▼ uw dienstmaagd Zo noemt zij zichzelven uit ootmoedigheid des harten en eerbied tot den koning. Anders was zij zijn huisvrouw, 2Sa 11:27.
,} ^{▼▼ op mijn troon zitten Dat is, koning worden en als koning regeren. Zie Exo 11:5; Deu 17:18, en onder, 1Ki 16:11,; 1Ch 29:23.} 14 Zie, als gij daar nog met den koning spreken zult, zo zal ik na u inkomen, en zal uw woorden vervullen. ^{▼▼ vervullen Te weten, met daarbij wat toe te voegen zo gij iets tekort verhaalt; of het verhaalde met mijn getuigenis waar te maken, en den koning te vermanen dat hij den wil Gods behoort in het werk te stellen, waardoor Hij besloten heeft dat Salomo de kroon erven zou. Zie onder, vs.17.} 15 En Bathseba ging in tot den koning in de binnenkamer; doch de koning was zeer oud, en Abisag, de Sunamietische, diende den koning. 16 En Bathseba neigde het hoofd en boog zich neder voor den koning; en de koning zeide: Wat is u? ^{▼▼ neigde het hoofd Zie Gen 24:26.
,} ^{▼▼ boog zich neder Versta dat van een burgelijken eerbied, en zie Gen 18:2; idem onder, vs.23.} 17 En zij zeide tot hem: Mijn heer! gij hebt uw dienstmaagd bij den Heere, uw God, gezworen: Voorzeker Salomo, uw zoon, zal na mij koning zijn, en hij zal op mijn troon zitten! ^{▼▼ HEERE, Die Salomo voor uw erfgenaam in het koninkrijk verklaard heeft, met bijvoeging van heerlijke beloften. Zie 2Sa 7:13; 1Ch 28:5, en 1Ch 29:1.} 18 En nu zie, Adonia is koning; en nu, mijn heer koning, gij weet het niet. 19 En hij heeft ossen, en gemest vee, en schapen in menigte geslacht, en genood al de zonen des konings, en Abjathar, den priester, en Joab, den krijgsoverste, maar uw knecht Salomo heeft hij niet genood. 20 Maar gij, mijn heer koning, de ogen van het ganse Israël zijn op u, dat gij hun zoudt te kennen geven, wie op den troon van mijn heer den koning na hem zitten zal. ^{▼▼ de ogen Dat is, het ganse Israël wacht en hoopt op u, dat gij vóór uw dood uw navolger in het koninkrijk openlijk verklaren zult. Zie gelijke manier van spreken 2Ch 20:12; Psa 145:15.} 21 Anders zal het geschieden, als mijn heer de koning met zijn vaderen zal ontslapen zijn, dat ik en mijn zoon Salomo als zondaars zullen zijn. ^{▼▼ Anders zal het geschieden, Hebreeuws, en het zal, of zou, enz.
,} ^{▼▼ ontslapen zijn, Hebreeuws eigenlijk, nederliggen; dat is, naar het lichaam gestorven en naar de ziel in de rust des hemels opgenomen, om daar de zalige opstanding te verwachten. De dood wordt bij een slaap vergeleken, omdat hij geschiedt met het overblijven van het leven der ziel en eindigt met de opstanding van het dode lichaam. Zie hiervan ook Deu 31:16.
,} ^{▼▼ als zondaars zullen zijn Of, als zondaars geacht worden; dat is, als schuldig en des doods waardig, als die iets kwaads bedreven, of ook naar de kroon ten onrechte zouden gestaan hebben. Zie Gen 43:9; alzo worden onschuldigen genoemd, die geen straf verdiend hebben, Gen 44:10; Jos 2:19.} 22 En ziet, zij sprak nog met den koning, als de profeet Nathan inkwam. 23 En zij gaven den koning te kennen, zeggende: Zie, de profeet Nathan is daar; en hij kwam voor het aangezicht des konings, en boog zich voor den koning op zijn aangezicht ter aarde. ^{▼▼ kwam voor het aangezicht des konings, Te weten, nadat Bathseba uit de kamer gegaan was, gelijk men kan afnemen uit vs.28.} 24 En Nathan zeide: Mijn heer koning! hebt gij gezegd: Adonia zal na mij koning zijn, en hij zal op mijn troon zitten? 25 Want hij is heden afgegaan, en heeft geslacht ossen, en gemest vee, en schapen in menigte, en heeft genood al de zonen des konings, en de oversten des heirs, en Abjathar, den priester; en zie, zij eten, en drinken voor zijn aangezicht, en zeggen: De koning Adonia leve! ^{▼▼ afgegaan, Tot den steen Zoheleth bij de fontein Rogel. Zie boven, vs.9.
,} ^{▼▼ De koning Adónia leve Dat is, wij wensen dat de koning een lang en gelukzalig leven in zijn regeren hebbe. Alzo onder, vs.34, 39; 2Sa 16:16.} 26 Maar mij, die uw knecht ben, en Zadok, den priester, en Benaja, den zoon van Jojada, en Salomo, uw knecht, heeft hij niet genood. 27 Is deze zaak van mijn heer den koning geschied? En hebt gij uw knecht niet bekend gemaakt, wie op den troon van mijn heer den koning na hem zitten zou? 28 En de koning David antwoordde en zeide: Roept mij Bathseba; en zij kwam voor het aangezicht des konings, en stond voor het aangezicht des konings. ^{▼▼ zeide Namelijk, tot de kamerdienaren.
,} ^{▼▼ zij kwam Te weten, nadat de profeet Nathan uit de kamer vertrokken was; gelijk afgenomen kan worden uit vs.32.} 29 Toen zwoer de koning, en zeide: Zo waarachtig als de Heere leeft, die mijn ziel uit allen nood verlost heeft; ^{▼▼ zwoer de koning, David vernieuwt den eed, dien hij Bathseba gedaan had, niet uit lichtvaardigheid, maar:I. om door deze kloeke en ijverende gestadigheid het bedrijf en den aanslag van Adonia tegen te komen;II. om Bathseba te troosten;III. om alle mensen na zijn dood een zeker getuigenis na te laten dat hij zich, gelijk in deze zaak alzo ook in alle andere, aan het woord en den wil des Heeren vastgehouden had tot het einde zijns levens toe.} 30 Voorzeker, gelijk als ik u gezworen heb bij den Heere, den God Israëls, zeggende: Voorzeker zal uw zoon Salomo na mij koning zijn, en zal op mijn troon in mijn plaats zitten; voorzeker, alzo zal ik te dezen zelfden dage doen. 31 Toen neigde zich Bathseba met het aangezicht ter aarde, en boog zich neder voor den koning, en zeide: Mijn heer de koning David leve in eeuwigheid! ^{▼▼ Mijn heer Dat is een manier van groeten, waarmede de koningen en prinsen toegesproken werden. Van welke zie ook Dan 2:4, en Dan 3:9, en Dan 5:10, en Dan 6:7.
,} ^{▼▼ in eeuwigheid Dat is, een zeer langen tijd. Zij wil zeggen dat zij niet wenste om des konings dood, als zij verzocht dat het recht der successie op haar zoon bevestigd zou worden, maar bad God, niettegenstaande haar verzoek, om des konings lang leven. Alzo wordt het woord olam voor een langen en onbepaalden tijd genomen, onder, 1Ki 2:33; Dan 2:4.} 32 En de koning David zeide: Roep mij Zadok, den priester, en Nathan, den profeet, en Benaja, den zoon van Jojada; en zij kwamen voor het aangezicht des konings. ^{▼▼ Jójada; Hebreeuws, Jehojada.} 33 En de koning zeide tot hen: Neemt met u de knechten uws heren, en doet mijn zoon Salomo rijden op de muilezelin, die voor mij is; en voert hem af naar Gihon. ^{▼▼ uws heren, Dat is, mijn knechten, die mij tot nu toe getrouwelijk gediend hebben. Anders, uwer heren, in het getal van velen; dat is, mijn en Salomo's knechten. Versta door dezen des konings trawanten, lijfwacht, en die in den oorlog rondom zijn persoon vochten.
,} ^{▼▼ rijden op de muilezelin, Dit was een teken der koninklijke waardigheid en eer, tot welke de koning iemand verheffen wilde. Vergelijk Gen 41:43; Est 6:8.
,} ^{▼▼ Gihon De naam van een fontein, vloeiende aan de westzijde van den berg Zion, 2Ch 32:30, en is te onderscheiden van een rivier van het paradijs, ook zo genoemd, Gen 2:13.} 34 En dat Zadok, de priester, met Nathan, den profeet, hem aldaar tot koning over Israël zalven. Daarna zult gij met de bazuin blazen, en zeggen: De koning Salomo leve! ^{▼▼ zalven Alzo werden de koningen, welker verkiezing wat extraordinairs inhad, in hun ambt ingehuldigd, 1Sa 10:1, en 1Sa 16:12-13; 1Ki 19:15-16; 2Ki 9:3. Deze ceremonie der zalving betekende dat zij tot hun ambt van God geroepen waren, en de nodige gaven daartoe van hem ontvangen zouden.} 35 Dan zult gij achter hem optrekken, en hij zal komen, en zal op mijn troon zitten, en hij zal koning zijn in mijn plaats; want ik heb geboden, dat hij een voorganger zou zijn over Israël en over Juda. ^{▼▼ een voorganger Of, voorstander, leidsman, prins, alzo onder, 1Ki 14:7, en 1Ki 16:2.} 36 Toen antwoordde Benaja, de zoon van Jojada, den koning, en zeide: Amen; alzo zegge de Heere, de God van mijn heer den koning! ^{▼▼ alzo zegge de HEERE, Dat is, wil en doe ook alzo. Want het zeggen Gods is zijn doen. Zie Gen 1:3.} 37 Gelijk als de Heere met mijn heer den koning geweest is, alzo zij Hij met Salomo; en Hij make zijn troon groter dan den troon van mijn heer den koning David! 38 Toen ging Zadok, de priester, af, met Nathan, den profeet, en Benaja, den zoon van Jojada, en de Krethi en de Plethi, en zij deden Salomo rijden op de muilezelin van den koning David, en geleidden hem naar Gihon. ^{▼▼ Krethi en de Plethi, Versta, de trawanten en krijgslieden, die gewoonlijk in tijd van vrede of oorlog op den persoon des konings achtnamen, welke boven, vs.33, zijn knechten genaamd worden. Zie van dezen ook 2Sa 8:18, en 2Sa 15:18.} 39 En Zadok, de priester, nam den oliehoorn uit de tent, en zalfde Salomo; en zij bliezen met de bazuin, en al het volk zeide: De koning Salomo leve! ^{▼▼ de tent, Te weten, in welke David de ark des HEEREN gesteld had, 2Sa 6:17.
,} ^{▼▼ zalfde Sálomo; Versta dit van de eerste zalving van Salomo, welke maar voor de Jeruzalemmers geschiedde; van de tweede, die daarna zeer plechtig voor het ganse Israël geschiedde, zie 1Ch 29:22.} 40 En al het volk kwam op achter hem, en het volk pijpte met pijpen, en verblijdde zich met grote blijdschap, zodat de aarde van hun geluid spleet. ^{▼▼ spleet Dit is een overtollige manier van spreken. Vergelijk Gen 13:16.} 41 En Adonia hoorde het, en al de genoden, die met hem waren, die nu geëindigd hadden te eten; ook hoorde Joab het geluid der bazuinen, en zeide: Waarom is het geroep dier stad, die in roer is? ^{▼▼ geluid der bazuinen, Hebreeuws, stem.
,} ^{▼▼ geroep dier stad, Hebreeuws, stem; en zo in het volgende.} 42 Als hij nog sprak, ziet, zo kwam Jonathan, de zoon van Abjathar, den priester; en Adonia zeide: Kom in, want gij zijt een kloek man, en zult het goede boodschappen. ^{▼▼ een kloek man, Hebreeuws, een man der kloekheid, of dapperheid.
,} ^{▼▼ goede boodschappen Dat is, dat aangenaam, en welgevallig is. Alzo onder, 1Ki 12:7, en 1Ki 22:8; 2Ki 25:28; 2Ch 10:7; Jer 12:6, en Jer 52:32.} 43 En Jonathan antwoordde en zeide tot Adonia: Ja, maar onze heer, de koning David, heeft Salomo tot koning gemaakt. 44 En de koning heeft met hem gezonden Zadok, den priester, en Nathan, den profeet, en Benaja, den zoon van Jojada, en de Krethi en de Plethi; en zij hebben hem doen rijden op de muilezelin des konings. 45 Daartoe hebben hem Zadok, de priester, en Nathan, de profeet, in Gihon tot koning gezalfd, en zijn van daar blijde opgetogen, zodat de stad in roer is; dat is het geroep, dat gij gehoord hebt. ^{▼▼ opgetogen, Te weten, in de stad David, welke was de burg Zions, 1Ch 11:5; 2Ch 5:2.} 46 En ook zit Salomo op den troon des koninkrijks. ^{▼▼ zit Sálomo Of, heeft gezeten, hetwelk diende tot een openbaar bewijs dat hij koning was geworden. Zie boven, vs.13.} 47 Zo zijn ook de knechten des konings gekomen, om onzen heer, den koning David, te zegenen, zeggende: Uw God make den naam van Salomo beter dan uw naam, en make zijn troon groter dan uw troon; en de koning heeft aangebeden op de slaapstede. ^{▼▼ zegenen, Dat is, om hem geluk toe te wensen over de inhuldiging zijns zoons Salomo in het koninklijk ambt.
,} ^{▼▼ beter dan uw naam, Dat is, treffelijker, heerlijker, beroemder.
,} ^{▼▼ aangebeden Versta dit van een religieusen eerbied, dien hij deed om God te danken, dat Hij zijn beloften aan Salomo vervuld had, en om hem te bidden dat Hij hem in zijn regering wilde zegenen. Vergelijk Gen 47:31, en zie Gen 24:26.} 48 Ja, ook heeft de koning aldus gezegd: Geloofd zij de Heere, de God Israëls, Die heden gegeven heeft een, zittende op mijn troon, dat het mijn ogen gezien hebben! ^{▼▼ Geloofd zij de HEERE, Of, gezegend. Zie Gen 14:20.
,} ^{▼▼ gezien hebben Of, zien.} 49 Toen verschrikten en stonden op al de genoden, die bij Adonia waren, en gingen een iegelijk zijns weegs. 50 Doch Adonia vreesde voor Salomo, en hij stond op, en ging heen, en vatte de hoornen des altaars. ^{▼▼ vatte de hoornen Dit is een oud gebruik geweest, waardoor degenen, die in enige misdaad schuldig zijnde en vrezende met ter haast verdrukt te worden, hun toevlucht tot heilige plaatsen genomen hebben, om genade te bekomen en de straf des doods te ontgaan. Hetwelk somtijds gelukt is, gelijk hier in Adonia; somtijds mislukt, gelijk in Joab, onder, 1Ki 2:28, omdat tegen zekere zonden een wet daartegen was, Exo 21:14.
,} ^{▼▼ des altaars Die te Gibeon was, waar toen de tent der samenkomst was. Zie 2Ch 1:3, 2Ch 1:5.} 51 En men maakte Salomo bekend, zeggende: Zie, Adonia vreest den koning Salomo, want zie, hij heeft de hoornen des altaars gevat, zeggende: Dat de koning Salomo mij als heden zwere, dat hij zijn knecht met het zwaard niet doden zal! ^{▼▼ dat hij Hebreeuws, zo hij zijn knecht met het zwaard doden zal!
,} ^{▼▼ zijn knecht Alzo noemt Adonia zichzelven, om te verklaren dat hij nu zijn broeder voor zijn heer erkende en bereid was hem te dienen en te gehoorzamen. Vergelijk onder, 1Ki 18:12-13, en 1Ki 20:32, en 2Ki 5:15, 2Ki 5:17.} 52 En Salomo zeide: Indiën hij een vroom man zal zijn, daar zal niet van zijn haar op de aarde vallen; maar indien in hem kwaad bevonden zal worden, zo zal hij sterven. ^{▼▼ vroom man zal zijn, Hebreeuws, tot een zoon der vromigheid, of deugdzaamheid. Het Hebreeuwse woord betekent niet alleen sterkte en vromigheid des lichaams, maar ook deugd en vromigheid des geestes, gelijk vs.52, en Rth 3:11; Pro 31:10.
,} ^{▼▼ daar zal niet van zijn haar Dat is, hem zal het minste leed niet geschieden. Zie deze spreekwoordelijke manier van spreken 1Sa 14:45, en 2Sa 14:11.} 53 En de koning Salomo zond heen, en zij deden hem afgaan van het altaar; en hij kwam, en boog zich neder voor den koning Salomo. En Salomo zeide tot hem: Ga heen naar uw huis. ^{▼▼ Ga heen naar uw huis Dat is, leid een privaat leven, houd u bezig met uw eigen dingen, wees daarin stil, zonder in de regering enige moeite te maken.}