Acts 13

A mak ɓi Barnaba na Shawulu i njar

1Ɓi muntum la ɓi ɓoɓa shik ɓo gha i ɓaal Ikkilisiya ma Antakiya. Ya na ɓi Barnaba, Saminu ma a tu’uli na Ɓo ma Tonna, Lushiyus ɓoma Sayirini, Manayen (ma gul a ban ma ɗik la Hiridus ma mud rangan), la Shawulu. 2Ki ye dwangat ti Matadla la ban bwal kun, she Wuus la Koǝl shap na, “Taa na mud ti Barnaba na Shawulu nakunla gaan ma tungǝl ya gha.” 3Lakunla wa takwad ma a bwal kun la ban li gǝr a kam Koǝl, she a mak ɓuk ya ɓe i mud, na a tum ya ɓe kaa.

I Kuburus

4Ya ɓa ɓaari ɓa Wuus la Koǝl la tum ya ma a kaa i Salukiya, na a li dum a tuban i Kuburus. 5Ma a tuban i Salamis, she a shap kun la Koǝl i ɓaal nda ban raam la Yahudawa. Yohana gha na ya ɓi ya’an ya la gaan la ya.

6Takwad ma a ngaar i ɓaal ban ma nggala yam dwangal ma, a tuban a Bafusa. She a kum ɓo ma Yahuda ma ki pak mbu’un maan. Yi muntum ma shap ngwangwa na. A tungǝli na Bar-Yashu’a, 7yi ki naa gwamna Sarjiyus Bulus. Gwamna ma ɓo ma sa’an na, she i tum ɓi Barnaba na Shawulu lakunla yi yaɗan ɓi wak kun la Koǝl. 8Ama Alimas, ɓo ma ki pak mbu’un (nakunla wana ma la ban ta ɓaal lu’i ma) yi jaam ɓiya tak yi yad ban ɗak gwamna ma la ban yak kun la Koǝl. 9She Shawulu, ma a tungǝli na Bulus kwad, yi walam na Wuus la Koǝl, pang musi ɓi Alimas la i shap na, 10“Wu ɓola Sheɗan na wu yad ban ɗak la koyab gǝr mamiin! Wu ki shap ngwangwa ɓi ɓo la ban pak ɓi’in gǝr ɓaan ɗiya. Wu gha shik ban kǝlat gǝrɓa miin la Matadla lara? 11Tutumi Matadla ɓi paan bung ɓu. Wu taap na, wu ji ganan gap wu gha sun mǝs sa.”

Takwad wa she daduna zub mussi, yi taap ban toon ɗi i mus.

Yi brim ki yal ban na ɓoma bwal kun ɓuk ɓi. 12Ma gwamna ma sun gǝrma pak ma, she yi mak ɓaal i kun la Koǝl, lakunla gǝrɓa Bulus la Barnaba shik ɓo gha i mud Matadla sheel ma yi.

Bulus na Barnaba i Antakiya ma Bisidiya

13Ma ɓi Bulus na ngga ban kaa kyan laya shik Bafusa, she a kaa a Paga i ɓaal Famfiliya. Bana ma na Yohana gǝp ka na ya na yi kad i Urshalima. 14A mǝs ma a shik Paga, a kaa tuban i Antakiya ma Pisidiya. She a ko i ɓaal nda ban raam la Yahudawa a lib Asabar, a rǝk a nzaal. 15I takwad ma a ɓal nggup nzu la Musa, na nggup ɓa la ɓi muntum, she ɓi ɓoji ɓa kun nda ban raam la Yahudawa ɓa tum ɓi ya na, “Ɓi nyim su, nana wun nga na kun ma wun shappi yid su shiin nga, shap ni.”

16She Bulus lwak, yi nga’at ɓu’i yi shap na: “Ɓoɓa la su ɓa Isrela na wun ɓoɓa Yahudawa na ɓa ɓa dwangat ti Koǝl, taani kid wun, wak ni mi! 17Koǝl la ɓoɓa Isrela taram ɓi tad su; yi gulun ma ɓoɓa ki ya nǝkni i nzaal Masar, yi furun ya ɓaal Masar na nggi nggala nyap, 18yi bung na ya ma byang lumi yiin i ɓaal zum. 19Koǝl mak ɓi lo li ɓoɓa ging ɓaan tak nggur ya kyastaat a ɓaal Kan’ana, she yi pa nzaal ma ɓi nǝk mbud la ɓoɓa li. 20Pyang mi ɗab byang lumi lum njiri yiin na lumi twangan.

Takwad mama, yi pa ɓoɓa shap nzu ɓiya ɓa nwang rangan i mud ya tuban i mǝs la muntum la Koǝl Sama’ila. 21She ɓoɓa maas na ɓi pa rangan ɓiya, na Koǝl pa Shawulu ɓola Kish ɓiya. Shawulu ta’a la Bilyaminu na yi nwang rangan ma byang lumi yiin. 22Takwad ma Koǝl wup Shawulu i mud nwang rangan, na yi mak Dauda ɓi rǝk rangan ɓiya. Na yi shap ɓwaɗan kun a muɗi na, ‘Sunum na Dauda ɓola Yesse ɓoma mak ɓi ɓaala nwang nga shangmi na; yi pa’an koyab gǝr tǝktǝk woma mi yad ka.’

23“I ɓaal ta’a la ɓo mi la Koǝl yuun Yeso ma yak mud ti ɓoɓa Isrela, wama i kud ka ɓaali. 24Kasa ki Yeso yu, Yohana moor shaɓam kun i mud ban yak tuubi na ban pak baptisma ɓi pyang ɓoɓa Isrela. 25Yohana ka mud ban malas gaan ma dumi, she yi shap na, ‘Wun rangas ɓaal wun na mi yan na? Ba mi na yi ɓa. Ama sunni ɓomaan nga ma yi yu i takwaɗa, ma sun gamban zwat ko’ǝt li ɓa.’

26“Ɓi nyim su ɓa bid, mun ɓa la Ibrahim, na wun ɓoɓa Yahudawa na ɓa ɓa wun wak wup Koǝl, a ban su na a tum nga na kun ma yak mud mi. 27Ɓoɓa Urshalima la ɓoɓa nwang rangan ɓa la ya sun daal na yi na Yeso ma yak mudti ɓiɓo ɓa. A sun daal shap la ɓi ɓayak taktum ɓa la Koǝl ma a ki ɓal a koyab Asabar ra. Ama ma a mak ɓi Yeso wu she gus na a pa’am kun ɓa ɓi muntum shap. 28Ko ma a sun kum gǝrma mak ki ye wuli ɓi wu ɓa, pyang la wana ma, a shap na ɓi Bilatus mak ɓi wuli ɓi wu. 29Ma a pa’am pyang gǝrɓa a ngywangal ma muɗi ma walam tǝktǝk, she a su’uli i mud nggun ma zǝd ɓo na a limǝshi i ɓaal kilǝk. 30Ama Koǝl nga’aɗi i ɓaal wu. 31Yi na ɓi ɓoɓa yi na ya ɓa a fur a Galili a kaa Urshalima sunun yi ma nwang gywak. Ya na ɓoɓa shap kun i muɗi ɓiɓo.

32“Su shap ɓwaɗan kun la Koǝl ɓi wun: Gǝrma Koǝl shap na yi pa’an ɗi ɓi tadsu 33i walam kuni ɓi su, su mun ɓa la ya, lakunla yi ya’ad ma Yeso. Woma a ngywangal a ɓaal Zabura ma ɓaari na:
“‘Wu ɓola na;
Mi tǝɗu na i liina.’”

34Koǝl ya’ad ma Yeso i ɓaal wu i mud na i somna kǝr wu ɓa bare ɓi rum nga, na yi shap kun ɗi na:
“‘Mi ya’an na wun woma shap ka na mi pa’an ɗi Dauda.’

35Wana ma na a ngywangal la i ban maan a ɓaal Zabura na:
“‘Wu gha shik ɓoma pa muɗi pyang ɓu ɓi rum ɓa.’

36“Takwad ma Dauda pak gǝrɓa Koǝl yad i byang ɓa yi gha munnza, she yi wu; na a limǝshi a ban ɓi tǝɗi la yiɗi rum. 37Ama yi ma Koǝl ya’aɗi ma yi sun rum ɓa.

38“Lakunla wa, ɓi nyama, mi yad ɓi wun daal na su shaɓan ɗi wun na ban kumban zub mbuk i mud ɓǝsǝn kun she wun na ma’am ɓaal i mud Yeso. 39Koyab ɓoma na ma’am ɓaal i lu’i yi kumun ban zub mbuk i mud ɓǝsǝn kun. Nzu la Musa sun gamban pak mi ɓa. 40Wad ni jing ɓi gǝrɓa ɓi muntum shap gan pak a mud wun ɗa:
41“‘Sunni, wun ɓoɓa shap ɓi’in kun i mud kun ɓa Koǝl shap,
ɓi sheel na wun, wun ɗaɓan tak,
lakunla mi pa’an gǝr maan i ɓaal mǝs ɓa la wun
ma wun nga mak ɓaal i muɗi ɓa
ko kaana ɓomaan shaɓan ɗi wun.’”

42Ki Bulus la Barnaba ban pur ɓaal nda ban raam la Yahudawa ma, she ɓoɓa kam ya na ɓe kǝr shap kun ma mimi ɓi ya a lib Asabar ma yu mi. 43Takwad ma ɓoɓa raam nda ban ram la Yahudawa ɓa masak, Yahudawa ɓa bǝlǝn na ɓoɓaan ɓa ko a ɓaal njar ma bil Koǝl la Yahudawa bil tak ɓi Bulus na Barnaba. Ɓi Bulus la Barnaba li dum la ban shap kun ɗi ya na ɓe ki mak ɓaal na Koǝl li zuɓun mbuk i mud ɓǝsǝn kun la ya ya la ma’am ɓaal i mud Yeso.

44Ma Asabar maan kǝr yu pyang la ɓoɓa nggala gari ma raam ɓe kumban wak kun la Matadla. 45Ma Yahudawa ɓa sun ɓoɓa raam gywak, she buk wal ya na a shap ɓi’in kun i mud kun ɓa Bulus ki shap.

46She Bulus na Barnaba kaɗan ɗi ya na ɓaal shiin a shap na: “Koǝl mak su ɓi su shap kun li ɓi wun kasa ki su shappi ɓoɓa Yahudawa na ɓa. Ama lakunla wun ɓiin ban yak kun la Koǝl la wun sun rangas na wun ya’an ban kum wuus ma badbad ta, tutumi su ɓeer na ban ɓoɓa Yahudawa na ɓa. 47Lakunla mi la Matadla mak su na:
“‘Pa’am wu ɓu rǝk bǝs ma mwaas ban ɓi ɓoɓa Yahudawa na ɓa,
I kab bunu na ɓoɓa munnza pyang ɓi kum yak mud ka.’”

48Ma ɓoɓa Yahudawa na ɓa wak kun ma, she ɓaal ya pwal la a pa gulli kun la Matadla; la pyang ɓoɓa Koǝl tar ya ɓe kum wuus ma badbad mak ɓaal.

49Kun la Matadla gul yak koyab ban a nzaal ma. 50Ama Yahudawa ɓa mak ɓi maam ɓaan ɓa ɓang wup Koǝl ɓa ye pa gulle na ɓoɓa jiinjiin ɓa ɓaal gari ma ɓiin Bulus la Barnaba. A mak ɓi ɓoɓa pa bung ɓi Bulus la Barnaba na a pid ya ɓe pur shik lǝr nzaal la ya. 51Ama Bulus na Barnaba dǝkdǝk rung ma kus ya ɓi ya ɓi gus na a ɓiin ma ya, she a ɓeer i Alkoniya. 52La ɓaal ɓoɓa ki bil Yeso wal na ɓaal pwalan na Wuus la Koǝl kwad.