‏ Matthew 12

Yuda zeŋgât kendongât den.

(Mk 2:23-28 Lu 6:1-5)

1Narâk zoren Yesuŋâ kândom otniŋgi kendonân kâlamân obândiwen. Âimŋâ arâp nen tepniŋaŋgât opŋâ segoŋ keet namuŋ niwen. 2Yatâ oindâ Parisaio a, ziŋ zo ekŋâ Yesu dukum sâwe, “Ek. Arâpkâ ziŋ kut zo ue, zo kendonân mân orotŋâ.” 3Sâneta itâ sâm dâzâŋgoip, “Dawidi sot arâpŋâ, zen tepkât opŋâ urâwe, zo sâlâpkum nâŋgâme mo buŋâ? 4Zâk Kembu Anutugât namâ zo zâim nalem hâlâlu sâsâŋâ, zo mei niwe. Nalem zo zâk sot arâpŋâ niwe. Zo mân orotŋâ. Namâ galem ziiŋik nimbigât sâsâŋ. 5Anutugât gurumin den ekabân den itâ sâlâpkum nâŋgâme? Tirik namâ galem a, zen Yuda zeŋgât kendonân tirik namin âim nep tuum gurumin den zo kume, zorat tosaŋâ mân opmap. 6Zen Kembugât namâ zo hâlâlu sâme, Ka nâŋâ ko dâzâŋgua nâŋgânek. Nâ mâteziŋan kinzan, nâ walâwalâŋ. Namâ zo gigiŋâ. 7Anutugât den kulem ŋâi itâ ziap,

‘Bâu zuu kom om nibigât mân sâwan.Um lâklâk op a buku otziŋgâbigât otnigap.’
Zen den zirat topŋâ nâŋgâm sâi a tosaziŋ buŋâ den laŋ ŋâi mân dâzâŋgobe. 8A bonŋâ, nâ kendongât mariŋâ op ândian.”

Yesuŋâ kendonân a ŋâi kubigip.

(Mk 3:1-6 Lu 6:6-11)

9Yatâ sâmŋâ zobâ âim mâpâmâpâse namin zarip. 10Zoren a ŋâi tâip. Zâk bikŋâ humutŋik. Oi a ziŋâ Yesu mâsikâm sâwe, “A kendonân kubikziŋgâziŋgâŋ, zo orotŋâ mo mân orot?” 11Sâne Yesuŋâ lâuziŋan mem itâ sâm mâsikâziŋgip, “Zeŋgâren gâbâ a ŋâiŋâ râmaŋâ kânok lâmân giari ko kendongât op birâbap? Yatâ mân upap. 12Râma zâk yenŋâ. A zen ko bonŋâ, zorat kendonân âlip orotŋâ.” 13Yatâ sâmŋâ a zo itâ sâm dukuip, “Bikâ tâŋtâŋ pa.” Sâi bikŋâ tâŋtâŋ pâi âlip op toren yatâ oip. 14Yatâ oi Parisaio a, zen zo ekŋâ âimŋâ zâk dap yatâ kunat sâm den âraguwe.

Yesugât den sâsâŋ, zo bonŋâ oip.

15Yesuŋâ den zo nâŋgâm kamân zo birâm ŋâin arip. A doŋbep patâŋâ molinetâ kubikziŋgâm naŋgip. 16Zen zâkkât topŋâ zo a ambân mân dâzâŋgobigât den sâm kâtigeip. 17Yatâ oi Propete Yesaiaŋâ mârumŋan Anutugât den kulemgoip, zo bonŋâ oip. Den zo itâ,

18“Zen nannâ iknek. Nâ zâk gâsum sâlâpkuan.Zâk nannâ âlipŋâ. Zâkkât umnâ kinmap.Nâ Kaapumnâ pinda bekŋan mei hân toren toren a zeŋgâren den kubikkubikŋâ sâm haŋpâmbap. 19Zâk den sârek mân sâbap. Kamân sombemân mân kwamitagoi nâŋgâbi. 20Gerâ âbâbâŋgum, zo mân kârâm mânâŋgât pâmbap.Oi kârâp tirâp mân biri bâpsâbap.Yatâ op nep tuum ândim den târârak sâm kubikmubik oi târârak op kâtigem zimbap. 21Yatâ oi a ambân hân toren toren, zen zâkkât kutsiŋgiŋan târokwapi.”

Yesuŋâ wâke ŋâi moleip.

(Mk 3:20-30 Lu 11:14-23; 12:10)

22Nârâk zoren wâkeŋâ a ŋâi okŋaŋgi kopa op siŋ bâpsâsâŋ op ândei Yesugâren diim âiwe. Âine Yesuŋâ a zo kubigi siŋâ ânâŋgâri ekŋâ den sâip. 23A ambân kâmut kirâwe, zen zo ekŋâ imbaŋâziŋ buŋ oi itâ sâwe, “Dawidigât kiun gâbapkât sâsâŋâ, zo zi mot ŋâi.” 24Sâne Parisaio a, ziŋâ den zo nâŋgâm itâ sâwe, “Zo sarâ. Wâke zeŋgât a kutâ kutŋâ Bezebulu, zâkŋâ mam okŋaŋgi wâke moliziŋgâmap.”

25Zen yatâ sâne Yesuŋâ umziŋan ekŋâ itâ dâzâŋgom sâip, “Hân ŋâigât a, zen kâsa utnetâ hânziŋ zo kwamen zimbap. Oi kamân ŋâigât a mo mirâ ŋâigât a, zen kâsa utne mirâ kamânziŋ buŋ upap. 26Satâŋ sot arâpŋâ, zen kâsa utnetâ nepziŋâ dap yatâ kâtigem zimbap? 27Zen nâgât itâ sâme, ‘Bezebuluŋâ mam okŋaŋgi wâke moliziŋgâmap.’ Oi zeŋgât narâpziŋâ ŋâiŋâ mam otziŋgi wâke moliziŋgâme? Sarâziŋaŋgât topŋâ zo narâpziŋandâ muyagibi. 28Nâ ko Anutugât Kaapumŋâ mam otnigi wâke moliziŋgâman. Anutugât um topŋan ândiândigât narâkŋâ mâte otziŋgi mân nâŋge.

29A ŋâi, zâk mirâŋan kâwali op tâi dap yatâ a ŋâiŋâ zâim sikum bekŋan mimbap? Yatâ buŋâ. Kâwali a zo komŋâ kiŋ bik saam pamŋâ sikumŋâ âlip bekŋan mimbap.”(Yesuŋâ den zo Sataŋgât op sâip.) 30Yatâ sâmŋâ itâ sâip. “Ŋâi zâk buku mân otnibapŋâ, zâk kâsa otnibap. Ŋâi zâk nepnâ mân galem upapŋâ, kândaŋbap.

31Zorat dâzâŋgua nâŋgânek. Bâliŋâ top top sot den sumunŋâ top top, zorat tosa birâbirâŋ ziap. Ka ŋâi zâk Tirik Kaapum sâm bâliŋ kwâpap, zâkkât tosa birâbirâŋ mân ziap. 32Ŋâi zâk a bonŋâ nâ sâm bâliŋ kwatnibap, zâkkât tosa âlip gulipkubap. Ka ŋâi zâk Tirik Kaapum sâm bâliŋ kwâpap, zo ko tosaŋâ hânân sot Sumbemân mân gulipkubap.

33Zen nak ŋâigât âlipŋâ sâm bonŋaŋgât yatik âlipŋâ sâbi. Mo nak ŋâigât bâliŋâ sâm bonŋaŋgât yatigâk bâliŋâ sâbi. Nak zo bonŋandâ nak topŋâ sâm muyagemap. 34Zen mulumgât kiurâp. Bâliŋandâ wan den âlipŋâ sâbi. Umziŋan kut ŋâi ŋâi zemap, zo yatik lâuziŋan kopgâmap. 35A târârakŋândâ umŋan gâbâ den âlipŋâ kopgâmap. A ŋâi nâŋgânâŋgâ bâliŋâ, zâkkât umŋan gâbâ den bâliŋâ kopgâmap. 36Nâ dâzâŋgua nâŋgânek, Den kubikkubik narâkŋan den sarâ top top, zorat hâuŋâ Anutuŋâ ziŋgâbap. 37Den sâmat, zorâŋ topkâ sâm muyagei gâsu gobap. Mo den sâmat, zorâŋ topkâ muyagei birâgibap.”

Yesu kulem top topkât dukuwe.

(Mk 8:12 Lu 11:29-32)

38Yatâ sâm dâzâŋgoi Kembugât gurumin den zorat galem a sot Parisaio a nâmbutŋâ, zen itâ mâburem dukuwe, “Patâ, top lâkulâku kulem ŋâi tuuna âsagei iknâ.” 39Sânetâ itâ sâm dâzâŋgoip, “A kâmut zi orot mâmeziŋâ bâliŋâ sot Kembugât den birâbirâŋ. A yatâ zorâŋ top lâkulâku kulemgât sâme. Zen kulem ŋâi mârâtŋâ buŋâ. Propete Yonagâren muyageip, zo yatâ muyagei ikpi. 40Yona zâk sirâm karâmbut saru zuu patâgât umŋan gei zeip. Zo yatigâk a bonŋâ, nâ sirâm karâmbut hân umŋan zimbat. 41Zorat ko den kubikkubik narâkŋan Niniwe kamân mâirâp, zen gam a kâmut zi zeŋgât topziŋ sâne hâuŋâ yâmbâtŋâ patâ mimbi. Wangât, Niniwe kamân mâirâp, zen Yonaŋâ den girem dâzâŋgoi nâŋgâm umziŋâ melâŋâwe, zorat. Na sa nâŋgânek. Nâ zi kinzan, nâ Yona wâlan. 42Oi ambân kutâ hân torengen gâbâ Salomogâren gâip, zâk yatik den kubikkubik narâkŋan kâmut zi zeŋgât tosaziŋ sapsubap. Wangât, ambân zorâŋâ hân kârebân gâbâ gam Salomogâren den nâŋgânâŋgâ bonŋâ mimbam gâip, zorat. Oi nâ zi kinzan, nâ Salomo wâlan. Zen wangât op nâgât den birâme?”

Wâke, zâk gebâkŋan puriksâm a tâmbetkubap.

(Lu 11:24-26)

43“Wâkeŋâ a umân gâbâ takâm gam hân a mân ândiândiŋan âi ândim tâtat mâmeŋâ kârubap. 44Kârumŋâ sâbap, ‘Nâ mirânâ birâm gâwan, zoren âibâ.’ Sâmŋâ âburem âi ikpap. Egi mariŋâ buŋâ, saŋgon kubikkubikŋâ. 45Yatâ ekŋâ âim wâke bukurâpŋâ nâmburân zagât, zikŋâ dâp buŋâ, bâliŋ kâtikŋâ, zo sâi ga mirâ zorenâk tâtat mâme upi. Oi a zo mârum bâliŋâ ândeipŋâ bet bâliŋ op kwâtâtibap. Bâliŋ mâme a kâmut zi, zeŋgâren yatik muyagibap.”

Yesugât mam murâpŋâ.

(Mk 3:31-35 Lu 8:19-21)

46Yesu zâk den yatâ sâm dâzâŋgom kiri kândâtziŋan Yesugât mam murâpŋâ, zen gam den dukunam mambât kirâwe. 47Mambât kinetâ a ŋâiŋâ Yesu itâ sâm dukuip, “Nâŋgâ. Mamgâ murâpkâ, zen den dâgonam kândâtniŋan ga kinze.” 48Sâi Yesuŋâ itâ sâm dukuip, “Mam murâpnâ waniŋ ziŋâ?” 49Yatâ sâmŋâ arâp kirâwe, zeŋgâren bikŋâ pamŋâ itâ sâm dâzâŋgoip, “Ziŋgitnek. Mamnâ murâpnâ zi te. 50Sumbem Ibânaŋgât sâtŋâ nâŋgâm lume, zen ko nâgât mamârâpnâ mun garâpnâ ue.”