‏ Mark 12

Wain kasa gawoŋ galeŋ bologa yoŋoo sareqaa

Mat 21.33-46; Luuk 20.9-19

1Jiisasnoŋ kanaiŋ ejemba sareqaanoŋ kokaeŋ iŋijoro, “Eja moŋnoŋ wain kasa gawoŋ moŋ koma komoro. Koma komoma sopaya meŋ liligoro. Meŋ liligoŋ wain juu somata jamonoŋ mero. Iikanoŋ waimbaa hoŋa ama kananoŋ risuaagi apuyanoŋ lalanoŋ kemero. Wain juu somata ii meŋ wain yoŋgoro mewubotiwaajoŋ galeŋ meme jake koriga kowiawo mero. Iwoi kuuya medaboroŋ wain gawoŋ galeŋ tosaaŋa mokolooŋ oŋoma kokaeŋ iŋijoro, ‘Mono gawoŋ meŋ hoŋaa bakaya oŋoaŋgia meŋ bakaya toya nii nombu.’ Kaeŋ jeŋ somoŋgoŋ gawoŋ ii borogianoŋ ama oŋomesaoŋ kantri moŋnoŋ kema laligoro. 2Laligoŋ laligoro hoŋa momogorotiwaa kambaŋa (gbani 5) toriro iikanoŋ weleŋqeqeya moŋ wasiŋ muro galeŋ yoŋoonoŋ kema wain gawoŋ hoŋaa bakaya mubutiwaajoŋ jero. 3Jeroto, galeŋ yoŋonoŋ ii meŋ somoŋgoŋ koobinoŋ qeŋ otaagi bobora eleeno. 4Kawaa gematanoŋ weleŋ eja moŋ wasiro yoŋoonoŋ keno waŋa qosoma gamu qeŋ mugi. 5Kawaa gematanoŋ weleŋ eja moŋ mombo wasiro keno qegi komuro. Kaaŋiadeeŋ eja tosaaŋa mamaga wasiŋ oŋono tosia koobinoŋ sagorogoro uŋuŋ tosia uŋugi komugi. 6Kaeŋ aŋgi wain gawoŋ toyanoŋ qaa moŋgama jero, ‘Neenaa wombo merana motooŋgo iikayadeeŋ laligoja. Ii mono goda qeŋ mubuya me nomaeŋ?’ Kaeŋ jeŋ konoga kiaŋ meria wasiro yoŋoonoŋ keno. 7Kenoto, karo iima batugianoŋ kokaeŋ jegi, ‘Iinoŋ mono borosamoya kokawaa toya koloowaa. Ayo, mono meŋ qeniŋ komuro wain kasa gawoŋ kokanoŋ mono ananaa buŋa koloowaa.’ 8Kaeŋ jeŋ qelanjiŋ meŋ somoŋgoŋ qegi komuro qamoya gawoŋ sopa seleeŋgeŋ hagogi kemero.

9“Wain gawoŋ toyanoŋ ii moma mono nomaeŋ ambaa? Iinoŋ mono aŋo kaŋ gawoŋ galeŋ ii kondeema oŋombaa ano gawoŋ galeŋ dologa mokolooŋ oŋoma wain kasa gawoŋa ii yoŋoo borogianoŋ ambaa. 10Buŋa Terenoŋ qaa koi weeŋgogi me qaago?

‘Miri meme yoŋonoŋ jamo tando moŋ gema qeŋ eeŋ mesaogi raroti, iikanoŋ mono tando kombombaŋa kolooro mokoloogi. Iikanoŋ riiro mirinoŋ mono riima kamaaŋ kombaa.
11Poŋnoŋ tando ii kuuro jaanananoŋ iiniŋ

qabuŋayawo kolooro waliŋgoŋkejoŋ.” ’
12Jiisasnoŋ kaeŋ iŋijoro galeŋ yoŋonoŋ qaa iikawaa kania moma asariŋ kokaeŋ jegi. “Sareqaa ii mono nonoojoŋa jeja.” Kawaajoŋ ii meŋ somoŋgowombaajoŋ mogito, ejemba tuuŋlelembe yoŋoojoŋ toroko moma amamaaŋ mesaoŋ keŋgi. Kiaŋ. ^{a , b}

Takis aambaa Jiisas aŋgobato meŋ mugi.

Mat 22.15-22; Luuk 20.20-26

13Juuda jotamemeya yoŋonoŋ Farisii ano gawana Herodwaa paati alauruta tosia wasiŋ oŋoma kokaeŋ iŋijogi, “Oŋo mono Jiisaswaanoŋ kema qisiŋ qaawaa timbinoŋ horoŋ gbadooŋ mubu.” Kaeŋ iŋijogi Jiisaswaanoŋ kagi. 14Jiisaswaanoŋ kaŋ kokaeŋ ijogi, “Boi, giinoŋ eja hoŋa koloojaŋi, nono ii mojoŋ. Giinoŋ ejemba tosia mende iŋisosorooŋ tosia mende qetama oŋomakejanto, so motooŋgonoŋ gosiŋ nonomakejaŋ. Kawaajoŋ kuuŋ goŋgi mende dogoŋ somata mende esuuŋ oŋomakejanto, Anutuwaanoŋ kana ii qaa hoŋa otaaŋ kuma nonomakejaŋ. Giinoŋ Anutuwaanoŋ qaa dindiŋa iikanoŋ uuta ano kamaaŋqeqeta motoondeeŋ kuuya jeŋ mindiŋgoŋ nonomakejaŋ. Kawaajoŋ nono siisa-kimbaajoŋ takis ama iikanoŋ Mooseswaa Kana qaa soŋgiwoŋa me qaago? Ii aniŋ sokonja me qaago?”

15Kaeŋ ijogi areŋgia qoloŋmoloŋgoya ii moma kotoŋ kokaeŋ iŋijoro, “Oŋo naambaajoŋ qaawaa timbinoŋ ama nombombaajoŋ aŋgobato meŋ nonju? Saanoŋ silwa moneŋ moŋ meŋ kagi iimaŋ.”

16Kaeŋ iŋijoro ii meŋ kagi kokaeŋ qisiŋ oŋono. “Morowaa uŋayaga ano qataga ii koi oogita eja?” “Ii Siisa-kimbaa.” Kaeŋ meleema jegi.

17Jegi kokaeŋ iŋijoro, “Kaeŋ kolooro iwoi Siisa-kimbaa uŋayawo ii mono iwaa buŋa muŋkebu. Iwoi Anutuwaa uŋayawo eji, ii mono Anutuwaa buŋa qewu.” Kaeŋ iŋijoro iwaajoŋ mamaga waliŋgogi. Kiaŋ.

Koomunoŋga waawaataa aŋgobato meŋ mugi.

Mat 22.23-33; Luuk 20.27-40

18Sadusii (Jigo gawombaa kaparaŋkoŋkoŋ) yoŋonoŋ “Komugiti, iyoŋonoŋ mende waabuya,” jeŋ laligogi. Yoŋoonoŋga tosianoŋ Jiisaswaanoŋ kaŋ kokaeŋ qisiŋ mugi, 19“Boi, Moosesnoŋ kokaeŋ jeŋ kotoŋ nononota eja,

‘Eja moŋ emba mero merabora mende koloogi komuŋ maloya eeŋ mesaoro koganoŋ saanoŋ maloya ii meŋ gbili mekolooŋ muro dataa qa meŋ laligowaa.’
20“Moba! Kambaŋ moŋnoŋ daremuŋ 7 laligogi. Dagia mutuyanoŋ emba meŋ laligoŋ gbilia qaa eeŋ laligoŋ komuro. 21Komuro koganoŋ maloya ii meŋ laligoŋ kaaŋagadeeŋ gbilia qaa eeŋ komuro. Komuro koga moŋ iwaa gematanoŋ iikanoŋ emba iikayadeeŋ meŋ laligoŋ eeŋ komuro. 22Kaaŋadeeŋ daremuŋ 7 kuuya yoŋonoŋ emba motooŋgo iikayadeeŋ meŋ gbilia qaa laligoŋ komudaborogi. Kuuya komugi konoga malogia ii kaaŋiadeeŋ komuro. 23Giinoŋ ‘Komugiti, iyoŋonoŋ gbiliŋ waabuya,’ jejanto, nono ii mende moma laarijoŋ. Moba, eja 7 kuuya ii ororoŋ waabuyagati eeŋ, emba motooŋgo ii embagiaga megi laligorotiwaajoŋ ama mono morowaa embiaga koloonaga?”

24Kaeŋ qisigi Jiisasnoŋ meleema kokaeŋ iŋijoro, “Oŋo qaa jeŋ sooju. Uumeleembaa Buŋa Tereya ano Anutuwaa ku-usuŋa mende moma kotojutiwaajoŋ mono jiŋjauŋ amakeju. 25Oŋanoŋ, koomunoŋga waama kambaŋ iikanoŋ loemba mende koloowuyato, gajoba yoŋonoŋ Siwe gomanoŋ laligojuti kaaŋa kolooŋ laligowuya. 26Mobu! Komugiti, iyoŋonoŋ gbiliŋ waabutiwaa qaaya ii Mooseswaa Buknoŋ kokaeŋ eja: Somaŋ bambanoŋ gere bolaŋ asugiŋ mende jeŋ kotoroti, oŋo sundu ii weeŋgogi me qaago? Anutunoŋ iikanoŋ Mooses kokaeŋ ijoro,

‘Niinoŋ Anutu Aabrahambaa Poŋ, Aisakwaa Poŋ ano Jeikobwaa Poŋga laligoŋ waama laligojeŋ.’
27“Isi wanjale karooŋ yoŋonoŋ Anutuwo laligoŋ kotiiŋ ubuya. Anutunoŋ koomuya yoŋoo Poŋgia qaagoto, laaligo kombombaŋa laligojuti, mono iyoŋoo Poŋgiaga kolooja. Oo Sadusii (Jigo gawombaa kaparaŋkoŋkoŋ paati) oŋo mono qaa mamaga moma sooŋkeju.” Kaeŋ meleeno. ^{c , d , e}

Jojopaŋ qaa waŋa woi ii nomaeŋ?

Mat 22.34-40; Luuk 10.25-28

28Jiisasnoŋ Sadusii (Jigo gawombaa kaparaŋkoŋkoŋ) yoŋowo amiŋ moma jeŋ sororogoŋ meleema oŋonoti, ii kana qaawaa boi eja moŋnoŋ moro. Iikaaŋ moma jaasewaŋanoŋ kouma kokaeŋ qisiŋ muro, “Jojopaŋ qaa kuuya iikanoŋga waŋa somata ii nomaeŋ?”

29Qisiŋ muro meleeno, “Waŋa somata ii kokaeŋ,

‘Israel kanageso mobu! Anutunoŋ motooŋgo ananaa Poŋnana kolooja. Beŋsakoŋ iwoi moŋnoŋ qaago.
30Kawaajoŋ uugabaga, uŋaga, roromoŋgoga ano ku-usuŋga kuuya, iikanoŋ mono Poŋ Anutuga uunoŋ jopagoŋ muŋ laligowa.’

31“Jojopaŋ qaa iikawaa alia ii kokaeŋ,

‘Geeŋga jopagoŋ aoŋkejaŋi, iikaaŋadeeŋ mono ejemba kuuya jopagoŋ oŋoma laligowa,’
Jojopaŋ qaa moŋnoŋ mono qaa woi ii mende uruuguja.”

32Jiisasnoŋ Kana qaawaa boiyaajoŋ kaeŋ meleeno ijoro, “Boi, gii qaa dindiŋa jejaŋ. Anutunoŋ motooŋgo kolooja. Beŋsakoŋ iwoi moŋnoŋ qaago. 33Gii uugabaga, momakootoga kuuya ano ku-usuŋga kuuya, iikanoŋ mono Poŋ Anutuga uujopagoŋ muŋ laligowa. Ano geeŋga jopagoŋ aoŋkejaŋi, iikaaŋadeeŋ mono ejemba kuuya jopagoŋ oŋoma laligowa. Jojopaŋ qaa woi iikanoŋ waŋa somata koloojao. Ii teŋ kombagi, iikanoŋ mono siimoloŋ kuuya ano nanduŋ mamatewoo tosia uŋuuguja.” 34Kaeŋ ijoro Jiisasnoŋ uuroromoŋgoya moro sokono kokaeŋ ijoro, “Gii Anutuwaa bentotonoŋ keumambaa dodowijaŋ.” Kaeŋ amiŋ mori ejemba kuuya yoŋonoŋ Jiisas toroqeŋ qisiŋ mubombaajoŋ kokodunduŋ ama mesaogi. Kiaŋ. ^{f , g , h , i , j}

Kraist ii kiŋ Deiwidwaa Poŋa ano gbiliga.

Mat 22.41-46; Luuk 20.41-44

35Jiisasnoŋ jiwowoŋ jigonoŋ nama Buŋa qaa kuma oŋoma kokaeŋ qisiŋ oŋono, “Kraistnoŋ kiŋ Deiwidwaa gbiliga kolooji, kana qaawaa boi yoŋonoŋ qaa ii nomaembaajoŋ jeŋkeju? 36Deiwidnoŋ aŋo Uŋa Toroyanoŋ sololooŋ muro kokaeŋ jero,

‘Anutunoŋ nama noo Poŋna kokaeŋ ijoro: Giinoŋ mono kaŋ noo boro dindinanoŋ rana niinoŋ kambaŋ biiwianoŋ kereuruga riiŋ riitama haamo ama oŋoma goo kana baaganoŋ ama oŋomaŋa. Kambaŋ ii kaŋ kuuwaatiwaa so mono asamararanoŋ koi rabaga.’
37Deiwidnoŋ aŋo kaeŋ jeŋ qata ‘noo Poŋna jeja.’ Poŋna jeŋ mono nomaeŋ ama iwaa gbiliga kaaŋagadeeŋ koloonaga?” Kaeŋ jero ejemba tuuŋlelembe yoŋonoŋ Jiisaswaa qaayaa siiŋa moma geja aŋgi. Kiaŋ. ^k

Uumeleembaa selesele laaligowaa galeŋ meme qaa.

Mat 23.1-36; Luuk 20.45-47

38Jiisasnoŋ kuma oŋoma toroqeŋ kokaeŋ iŋijoro, “Oŋo mono kana qaawaa boiya yoŋoojoŋ galeŋ meŋ laligowu. Yoŋonoŋ maleku koriga mouma kema kaŋ qendeema oŋombombaajoŋ momakeju ano maaketnoŋ me kananoŋ ejemba iŋiigi joloŋgia jewutiwaajoŋ momakeju. 39Qamakooli miri jaaqeqeyanoŋ eu rabombaajoŋ siiŋa momakeju ano jejelombanoŋ duŋ jaaya iikanoŋ jegeŋjegeŋ rabombaajoŋ momakeju. 40Yoŋonoŋ malo yoŋoonoŋ miri iwoi bidaaŋ baagoŋ aŋaliŋ oŋomakeju ano qabuŋagia koloowaatiwaajoŋ qamakooli koriga koriga qama kooliŋ totogianoŋ qeŋkeju. Kawaajoŋ Anutunoŋ qaagia jeŋ tegoŋ iroŋa uutaga meleeno qagianoŋ ubaa.” Kiaŋ.

Emba malo moŋnoŋ nanduŋ hoŋa ano.

Luuk 21.1-4

41Jiisasnoŋ jiwowoŋ jigonoŋ nanduŋ katapa somataa gematanoŋ raro ejembanoŋ moneŋ iikanoŋ aŋgi kemero uuŋ iŋiiro. Ejemba qabuŋa ano esuhinagiawo mamaga yoŋonoŋ kouma kina moneŋ mamaga aŋgi kemero. 42Aŋgi kemero malo wanaya moŋnoŋ kouma soojaakota woi, ii toiya osoga kaaŋa ano kemero. 43Jiisasnoŋ ii iima gowokouruta koma horoŋ oŋoma kokaeŋ iŋijoro, “Niinoŋ qaa hoŋa moŋ kokaeŋ iŋijowe mobu: Malo wanaya koi kanoŋ nanduŋ anji, ii mono tosaaŋa kuuya yoŋonoŋ iwoi katapanoŋ aŋgi kemeji, iikawaa soya uuguŋ anja. 44Kuuya yoŋonoŋ moneŋgia mamaga eŋ oŋono kitiagadeeŋ anjuto, emba koi kanoŋ mono koroboro laligojiwaa so ilawoilaya kuuya andaboroŋ eeŋ totooŋkota laligowaa.” Kiaŋ.