Act 13 | KjiSC | STEP | Ka ia kiloau aianihi Anitioko, keha porofeti nia mane vari va kakahei e ghua dike aura: Banabasi, Simoni, (ta va kudo ghini Mane Sisibe), Lusiasi (ia tanina ka ia malau leghaha Saerini), Maneni (dike kaike faa vonaro maneri palu ia Mane Ginitaukela Herodi Anitipasi) nia Solo, e ghua.

Acts 13

Va Litona Pagahaina: Ia Nonomoho Ta Veha ne ongaha peghuruna lao Palesitaeni 13:1–28:31

Banabasi Ghe Solo Dike Taofiri Mala Va Ghahe Rivarira

1 Ka ia kiloau aianihi Anitioko, keha porofeti nia mane vari va kakahei e ghua dike aura: Banabasi, Simoni, (ta va kudo ghini Mane Sisibe), Lusiasi (ia tanina ka ia malau leghaha Saerini), Maneni (dike kaike faa vonaro maneri palu ia Mane Ginitaukela Herodi Anitipasi) nia Solo, e ghua. 2 Ka ia fafata va totoana ghini ia Lod nia au filui mahai e ghua mane irahi, ia Tarunga Ta Maduana neke kahe ghua iahi, “O taofiri Banabasi ghe Solo ta mala riva ghinina ia riva nake kudo laorio ara,” neke ghua ghidi. 3 Leghudi au filui mahaina nia taraina mane irahi, ghe dike va fara laori nga tuna kamedi ari ka ira paudi Solo ghe Banabasi, mala ghahe riva ghinina maneri ia riva ka God.

Banabasi Ghe Solo Di Tuturi Beana Aianihi Saeparasi

4 Ka ia va ghaheri ia Tarunga Ta Maduana, Banabasi ghe Solo dike ghahe rauru lao ka ia malau leghaha Seleusia. Sipadina aianimu, maneri palu dike tepetepe dike lao ghu ka ia ghizuna Saeparasi. 5 Zone Maki neke leghuri haroma mala toka ghidira. Ka ia la sabaradi aianihi ka ia malau leghaha Salamisi, maneri palu dike la haghele ka ira suga mala varighara ira Ziu, dike la tuturi beana ghini ghu ia saorona God.

6 Leghuna ianimu, Banabasi ghe Solo dike ghahe kodaki ia ghizuna kamoto, dike vuhai la dufu ghu Pafosi, ka dike dufuio kaike mane Ziu babaolonana Bara-Zisasi, ia porofeti ta sesebo ta vovoho riva ka nazahi. 7 Mane iahi mu neke riva taremehana haroma Seziasi Polosi, ia mane gavana ta toraina avoavoho fuludu. Mane gavana iahi neke fangari Banabasi ghe Solo ta lao ta la sigho ghinina ghu taghona, vununa manei neke kabai nomohi ia saorona God. 8 Ghe Bara-Zisasi ia ta riva ka nazahi neke gorari maneri palu. (Elimasi mu babaolonana manei ka ia ungene Giriki.) Manei neke va sisiva nodoi ia mane gavana, ta va hohoghonana ka Zisas.

9 Ghe Solo, ia ta va kudo ghini Polo ^{▼▼13:9 Ia babaolona ka Romu mu Polo, nia ia babaolona ka Ziu tuna ge Solo ghu, e ghua.} haro, neke foudi ia Tarunga Ta Maduana, neke mato dodoghohoto laoi ghu Elimasi, kahe ghuana iahi, 10 “Agho tuuna ia Faghinadi ira nazahi, ta foudigho vahina kokolodi sekesekei nga, vahina muko nga nia ia kana ka ira leghu veha nga, e ghua. ?Niha ghe go nodo nga tetu kaputurira agho ira hangana ta hohoghona ka ia Lod? 11 Ghe ghatunaina ia kamena ia Lod God neto posigho agho, o age toraina melu fifini ghu, nia o age deo ghu go fini fegalana ravata ghu ka kaike birusuna fafata.”

Selu laoi ma ianimu, neto nagoromo gogorofu hinae ghu ira hibana neto ghaghahe tagofo liloho ghu va sisiva hadu noni mala posinina kamena ani ta batu ghinina ghu. 12 Ne finini ghu ia mane gavana heve neke dufuno, ia mane gavana neke age va hohoghona, vununa manei neke toraina nona fere fuludu ka ia vari va kakahei ghinina ia Lod.

Polo Ne Tuturi Beana Ka Ira Nonidi Anitioko Aianihi Pisidia

13 Polo nia ira mane dike leghuio e ghua, dike kave kaini ia malau leghaha Pafosi ka vaka dike lao ghu ka ia malau leghaha Periga aianihi ka ia babarana Pamufilia. Aianimu lama neto ke ghahe kairi ghu Zone Maki ke leghu laona aianihi Zerusalemu. 14 Leghuna ianimu, Banabasi ghe Polo dike ghahe vai gilio dike lao ghu ka ia malau leghaha Anitioko aianihi ka ia babarana Pisidia.

Ka ia Ravata Mala Maghoso ira Ziu, maneri palu dike la haghele ka ia suga mala varighara ira Ziu dike la nohe hinae ghu. 15 Leghuna izumuri ira buka ka Mosese nia ira kakangava ka ira Porofeti e ghua, ira mane babatu ka ia suga mala varighara ira Ziu dike tuhu laori kehara mala va kahe ghidira Polo ghe Banabasi taghe iahi: “!Ghau noni taremehamai, noto au ghau la keha tuturi mala va gigimarira ira noni, o turi vanamai ko!”

16 Polo neke tetu vona neke va tuhu vonai ghu ia kamena mala va melongo laona maneri, ghe neke kahe ghua nga iahi, “Ghau ira nonidi Isiraeli nia ghau ira noni taka Ziu ghu ta va totoana ghini God, o nonomoho meha ka ara. 17 Ia God ka ira nonidi Isiraeli neke faeterira ira manefaada dike age toraina tehi fuludu ghu maneri aianihi Izipi. God neke batu ghidi kave ghu Izipi ka ia nona mana ta varanga. 18 Ka giliona rodana ngavulu komuhu, God neke deo ge va ghunaghunari ghu ira puhidi ka ia fafata ghahe lilohodi maneri ka ia malau koroghana ta karango. 19 Manei neke paufuri ira vitu butubutu aianihi Kenani, neke hio tadi ghu ira kava ka maneri, neke vanani ghu Isiraeli mala hio kadolorira kava iranimu ka maneri. 20 Leghu irahi nga neke nona hio 450 komuhu dufudira.

“Leghuna ianimu, God neke faete vanadi manefate, mala kopu ta dufu laona ghu ka ia fafata Samueli, ia porofeti. 21 Ianimu tuna ghe dike fangai nga ira noni kaike mane ginitaukela, neke vanadi ghu God ia tuunamane Kisi, babaolonana Solo, neke pagusu mehao ka ia butubutu Benizemeni, neke age mane ginitaukela ghu manei giliodi rodana ngavulu komuhu. 22 Ghe God neke hio kaini Solo, neke va tetui ghu Deveti mo ta ke mane ginitaukelana. God neke kahe ghua ghu iahi ghinina manei, ‘Ara na finini ka Deveti ia tuunamane Zese ia kokolona mane ta veha vanagu ara. Manei e age riva ghidi ghatu ira vahina leghutau nga ta kabai ghini ara manei riva ghidira.’

23 “Ka ira pagusuna mane iahi, God neto vanani meha Isiraeli Ia Va Doli, Zisas, taghe neke naiungene ghinio. 24 Ghe neke meha nga Zisas, Zone ia ta Rivai Seselebeana neke kusu tuturi beana ghini mo ka ira leghu noni nga Isiraeli ta taghuru kairira ira sasakedi ta fihiki laona ghu ka God nia hioi tuna ia seselebeana, ta ghuana. 25 Ka ia tato namo age va hokoti Zone ia nona riva, manei neke notoho ghua iahi, ‘?Ka nganganamu nira ghau, ara lamu ia Mesaea no ghua? !E deo! Manei mu to namo meha, nia manei mu e kenu lao fuluduau ara, toraina kenu lao fuludu, e deo ghu ghe ga fata ghu ara, ta nohe neneki hinae, ta fudaha kairira ghu ira nona sadolo, taghe ia noni mala varituhu ta ghuana.’

26 “!Tahiguro, ghau ira ta pagusu meha ka Ebarahamu nia ghau haroharo ira taka Ziu ghu ta au aiahi ta va totoana ghini God, e ghua: ka ghita lamu ne va mehaina mu tuturina hio va doli iahi! 27 Ira nonidi Zerusalemu nia ira noni babatu ka maneri e ghua, dike deo gedi ngana avohi ghu Zisas iahi mu Ia Va Doli ta ghuana. Maneri e deo gedi ke va fafahakari ghu ira ngengene dike kangavariro ira porofeti, ta izumuri leleghu Ravata Mala Maghoso. Ghe maneri dike age va ghuduvuri ngengene iranimu ka ia fafata kahei maneri ne hotoi mamu muko Zisas, geala e mala atungi ghu, ka dike ghuao maneri. 28 Geta deo mo ira va fafahaka ta boka mala atungina maneri Zisas ghe, maneri dike soni fangai mo Paelati ta mala atungina manei. 29 Leghuna va riva ghini maneri ira vahina neke kaheriro nga ka ira Kakangava Ta Maduana, maneri dike hio hinaei ia tinina ka ia hekefalahata dike la nakaini ghu ka ia lianga beku. 30 !Ghe God neke va tetu leghui manei ka ia leme! 31 Tehi ravatani, Zisas neke va podoli taghonai ka ira noni dike leghu ghaghaheio sipana ka ia babarana Galili dufu ghu Zerusalemu. Noni irahi lamu dito tuturi ghinina Zisas ka ira noni Isiraeli.

32 “Ghatunaina mu ghai palu Banabasi ghu, na hio mehaina ia Nonomoho Ta Veha ka ghau ghinina ia naiungene ka God neke vanadio ira faada meha. 33 God neto meha va hohoghonai naiungene iahi ka ghita ira nodi rekaha ka ia va tetu leghui Zisas ka ia leme; taghe ta kangavi iahi la ghinina Zisas ka ia va paluna Samu:
“‘Agho mu Tuugu ara.
Ravata iahi ara nato meha nou Mama agho,’ ^{▼▼ 13:33 Samu 2:7} ta ghua iahi.

34 God neke turi ghini ia va tetu leghui Zisas ka ia leme, ta torai deona ge age boe ghu manei ka neke kahe ghuao iahi:
“ ‘Ara na naiungene mala va beana ghauna,
taghe ka ia ghaghahena nake naiungeneo la ara ka Deveti mala va beanina manei.’ ^{▼▼ 13:34 Aesaea 55:3}

35 Ka keha Samunani, God neke kahe ghua molamo iahi,
“ ‘Agho e deo go age va malumi ghu ia nou Ta Maduana ta boena ka ia beku.’ ^{▼▼ 13:35 Samu 16:10}

36 “Ghita dato avohori ghu ngengene irahi ta deona ge ghini ghu Deveti. Deveti neke riva ghini ia lao nanafa ka God ka giliona ia doli manei. Ianimu tuna ghe neke leme nga manei, dike gilu ghini ghu ka gheremedi ira faana, neke boe ghu ia tinina ka ia beku. 37 Nga iahi mu ne tuturi ghini Zisas neke va tetu leghuio God ka ia leme, neke deona ge boe ghu ka ia beku.

38 “!Ghau tahiguro, nonomohona mu, Zisas e boka kai hazari mo ira sasake ka ghau. 39 Heiri haroharo ta va hohoghona ka manei mu, edi kalasa ghedi ghu ka ira sasake maneri, geta deo ghu boka va totonurira ka ia vetula Mosese. 40 O banabana, mala eka dufu ghau la ghu heve dike kaheriro ira mane porofeti, ka dike kahe ghuaro iahi,
41 “ ‘!Fini, ghau noni ta velavela,
o nomu fere o leme ghu!
Ravata iahi ara a riva ghidi keha leghutau,
ta toraina deo go age va hohoghonari ghu ghau,
geta dike to turi vanamu mo kehara.’ ^{▼▼13:41 Habakuku 1:5}”

42 Ka ia va tanai ghahe kainidi Polo ghe Banabasi ia suga mala varighara ka ira Ziu, ira noni dike fangari ta ke leghu laonani ka ia keha Ravata Mala Maghoso ira Ziu ta ke la tuturi vanadi va veveha laonani ghu ghidira leghutau irahi. 43 Leghuna ghahe kaini ia suga mala varighara ka ira Ziu, tehi noni Ziu nia ira taka Ziu ghu ta holara ka ia va hohoghona ira Ziu e ghua, dike leghuri Polo ghe Banabasi. Polo ghe Banabasi dike turi taremehadi nia va ohiohiri dike ghua, ta va hohoghonai ta agena ghu ghinina ia ta kai hazari God ira sasake ka heiri ira ta rangerange ka Zisas, vununa manei ne vanada kakato ia nona varisute.

Polo Ne Fihiki Lao Ka Ira Noni Taka Ziu Ghu

44 Ka ia keha Ravata Mala Maghoso ira Ziu, to nona kamotona noni ka malau leghaha ani, dike la holara nonomohora ka ia saorona ia Lod. 45 Ghe ira ta babatu ka ira Ziu, dike age faa vanadi kakabai finirira ira varigharadi noni. Maneri dike age ungene va mukoi Polo vari tuufuai taremehana, ghidira heve neke kaheriro manei.

46 Ghe Polo ghe Banabasi dike hioi hetadina, dike ngengene ghua ghu iahi, “Ghai mu nake kusu mala tuturi ghini ia saorona God ka ghau, ghe ghau noke sokei noke deo ghu ngana ghauna taghomu ta fatai hioina ia doli soduai, nato fihiki lao ghu ghai ghatunaina, ka ira noni taka Ziu ghu. 47 Vununa iahi lamu ungene va gigima neke vanamaina ia Lod,
“‘Ara nato ke nakai ghau taghe kaike fegala ta mala ghuana ka ira noni taka Ziu ghu.
Ara na tuhu laoigho agho,
mala o la va kahe ghidi ghu ira noni hae ghe hae ghu ka malau iahi peka,
taghe heve e ghua boka hio va dolirira ara,’ neke ghua.” ^{▼▼13:47 Aesaea 49:6}

48 Di age nomohi ghu tuturi iahi ira noni taka Ziu ghu, maneri dike puina age va ghazaghaza, dike helahela ghini ghu ia nonomohona ia Lod; ira noni haroharo neke faeteriro God ta mala hioina ia doli soduai, dike age va hohoghona haroma.

49 Ia nonomohona ia Lod neke to age ongaha ghu ka hori kamoto ianimu. 50 Ghe ira ta babatu ka ira Ziu dike age va hugahugari kehara ka ira vuro fotati ta kenu taka Ziu ghu ta va totoana ghinina ia God ka ira Ziu nia ira mane babatu ka ia malau leghaha e ghua, mala va halarira maneri ka Polo ghe Banabasi. Maneri dike age tataniga ngovangovalari Polo ghe Banabasi dike bozo kai kaveri ghu ka hori ani maneri. 51 Ghe maneri palu dike vuvusu kairi ira sota ka ira tabaladi ghahedi, taghe kaike va ghilaghila mala va balaurira maneri, ghe dike lao nga ka ia malau leghaha Aekoniamu. 52 Ka fafata ianimu, ira noni ta va hohoghona ka Zisas ka ia malau leghaha Anitioko, dike va ghazaghaza fuludu ma dike au ghu, nia foudurina ia Tarunga Ta Maduana, e ghua.