‏ Acts 13

Keke Ba'e Barnavas Riluae Sol

1Na ragau reke toe Nutu kaona palu ba ra pangalomatanakana palu keke momo kala nga ra lopatokonakana te Karais re ngae Antiok. Ba giareame roma: Barnavas, bae Simeon eke patoe kae Saisainga, bae Lusius e ngae Sairin, bae Sol, bae Manean (a i a lala ae Eroto a i a kelangpatali). 2Na ka ineke kalapagpage Nutu ba keke kuriri ta kaning, nae Kannu E Tupu ke role kerea roma, “Miau ngaka tore Barnavas riluae Sol ta ri kumangng ka kumangng a iau pulia ta ri kumangnga kia.” 3Ngarume ka ineke kave Nutu beke kuri ta kaning tapu, na keke ulopaia kamareame nge ri. Na keke ba rea eke loa.

Barnavas Riluae Sol Keke Loa Tae Saipras

4Nae Kannu E Tupu ke ba'e ri pana lua pisigi tae Selusia nga pelau kaona. Na ngarume na keke tae nga mono te ba keke loa ta nuta a giana nge Saipras. 5Ba ka ineke lele nga maga kunna e bollau a giana nge Salamis, na keke pulimalage pangamologa ae Nutu kanna ngallo nga sinagog rae Iurame. Bae Ion eke patoe kae Mak ke momo kala nge ri ta i kalaunga rea ka kumangng.

6Keke pature taongarea nga nuta laeala bavana te, na keke tao bavakena eke lele nga nuta bavana tetoto nga maga kunna e bollau a giana nge Papos. Na keke lele nga Iura te ora i a masingkana a giana nge Bara-Iesus. I ke momo nga maga kunna laeala e bollau ba ka i a poropet a goanga te. 7Ba i ka kolingana nga agau e kelapatantali ta porovins laeala a giana nge Sergios Paulus. Na ka kae te na kelangpatali laeala ora i a agau a kana ka lomatana e pe ke ba ta Barnavas riluae Sol ta ri atung te i, ta baina i nge longe pangamologa ae Nutu kanna. 8Ava masingkana laeala a giana nge Bara-Iesus ora Girikme ke patoe kae Elimas ke sanangkala rea. Ba i ke amva ta pangataopange kelangpatali ta baina i nga manenasa lonapatokona te Iesus. 9Minmina nae Sol oreke patoe kae Pol ke ponu kae Kannu E Tupu, na i ke kelananne masingkana laeala ba ke role kia roma, 10“Ka one ae Satan goe ae i. Ba ka one a agau e sanangalle oru reke pepe kinung! Oru matantana re nga goanga ba patungtaonga keke ponu nge one. Ba one ko rorole roma, pangamologa e te Nutu ora kaomannmannangana kia ka i a goanga. 11Gialgiala nae Nutu ke la ulonge kamana nge one na matang kanname keke la sunga, ba ko sono la kelange kae lamana ka kae palu.”

Na ka pannasa mana na osuguna ke silaukale masingkana laeala matana kanname. Na i ke kalisangsango ka silingpagangana ka agau te ta utunglalange ka kamana. 12Ba ka ina kelangpatali kele ollaeala e lele, na i ka lonapatokona ka kalinglongana ta pangalomatana e te Iesus Avolau.

Barnavas Riluae Pol Keke Pulimalage Pangamologa Ngae Antiok Ngallo Ngae Pisiria

13Nae Pol kala nga balingana memena keke taepatae nga mono ngae Papos, na keke loa eke so ngae Perga ngallo ngae Pampilia. Avae Ion Mak ke ka rea nga inaeala, na ke galiu tae Ierusalem. 14Na keke ka'e Perga ba keke lele nga maga kunna e bollau a giana nge Antiok ngallo ngae Pisiria. Ba ka kae a Sabat na keke lu lakallo ta sinagog, ba keke tara kala nga ragau. 15Ngarume nga patongareangana ka pangamologa ina palu nga Bangapaga Rae Moses Kanna ba nga Panga Rae ragau reke toe Nutu kaona Kanrea, na re kapunu nga sinagog keke ba'e agau ka pangamologa te Pol riluae Barnavas roma, “Kolime, ngaroma nga kanmiau pangamologa ta pangagingginge ragau, na ngaka role kerea ki.”

16Minmina nae Pol ke meisi na ke parule ragau ka kamana, ba ke role roma, “Miau ra Iura ba miau ra sana miau ra Iura raka kalapagpage Nutu, ngaka longo nasai! 17Nutu a i ae Nutu orae ragau re ngae Israel ke tore sisiukita memena, ba i ke papapatue ragau ka ineke mommo ngae Isip. Ngarume na i ke taoamuga kerea lagapotu ngae Isip ka ginggingngana e bollau. 18Ri keke longosasa raumana te Nutu ngallo nga ina a sana ragau ke momo ngia ka pesingmatana ka ri base ma giaukaina lua, ava i ke sane ka rea. 19Ba ngarume, ka ine kauue galiau ka ri lima ba lua ngae Kenan tapu, na i ke patare ragau rae i ta baina ri kala nga sivurea memena re ngarume nga karea ka mogalo ina nga ra nginngina. Oru nginngina kinung keke rave pesingmatana ka ri base ma 450.

20“Ngarume nga oru nginngina nae Nutu ke tunge ra kalingnanakana te ri ta ke lele nga kae rae Samuel a i a agau e toe Nutu kaona. 21Ba ka ineke ballaga ta karea kelangpatali te, nae Nutu ke tunge Kis tuna ae Sol e nga galiau ae Bensamin te ri. Nae Sol ke kelapatali te ri ka pesingmatana ka ri giaukaina lua. 22Ngarume, ka inae Nutu saupatali kae Sol tapu, na i ke pulia Revit ta i a kelangpatali ae ri kanna. Bae Nutu ke bai ka rolengana e te Revit roma, ‘Iau ka kele Revit a i ae Iesi tuna. Ka i a agau ora iau materaumane, ba ka i a agau e la loanga kurumea laumatenganame mannangana.’

23“Na nge Revit sivuna memena, Nutu ke atu kae Iesus a i ae Aravulelekana ta re ngae Israel kurumea patongkalangana te sisiukerea memena. 24Ba pala ta Iesus pangaturunge kumangng a kanna, nae Ion ke pulimalage pangamologa ta re ngae Israel ta ri ngeke pulivalakale baingarea reke sosoali na ngeke rave pangamagoe. 25Ba ka inae Ion lele kokoro ta kumangng a kanna rongana na i ke rorole roma, ‘Kaka roma iau a tai? Ka sana iau a agau laeala aka momalla te i. Ke sa. Ava ngaka longo nasai. Agau te ke la atung ngarume nge iau, ba ka sana iau a agau te mannangana ta baina iau nga pole oalo nge nga kesingsilagi rae i.’

26“Kolingau memena, miau ra Abaram sisivuna memena ba miau ra sana miau ra Iura raka kalapagpage Nutu, Nutu ke ba ka pangamologa laekia e ta kumangngana e nga ravunglelenge ragau te ita. 27Ava ragau re ngae Ierusalem ba reke taoamugmuga kerea ke sane ke kelapatokone Iesus roma, ka i ae Aravunglelekana ae Nutu ba'e. Ba ka ineke ba'e Iesus ta i mateng, na keke kumkuma kurumea ragau reke toe Nutu kaona pangamologa nga kanrea re pala ra ri ke patpato rea ka Sabatme kinung. 28Ri ke sane ke kalipa ka otte e soali nge i ta ri pulinge nga mateng, ava keke ballage Pilatus ta balinge na ke mate. 29Ngarume nga kumangngarea ka oru nginngina kinung base Lau Ae Nutu Kanna ine role te i, na keke paupisigia lagape nga maiskovu, ba keke pullue ka pakenongarea kia ngallo nga o a i a lollo masina. 30Avae Nutu ke pasigipage nga mateng. 31Ba ka kae papatu na i ke lele nga ragau ra ri keke ke tatao kala nge i nga kumangngana e paturu ngae Galili be lola tae Ierusalem. Ba sonrau na ra nginngina reke kele ka matarea kanname keke tuture ta ragau rae ita re ngae Israel.

32“Na mangng ka momo nakai ta turunge pangamologa e pe te miau roma: Oru rae Nutu patokala ta i tunga rea te sisiukita memena, i ke kuma ki nge ita ra sivurea memena ine pasigipage Iesus nga mateng. Bae Nutu ke role minmina ngallo nga Baunga A Kalangapaga a lua ine rolea pangamologa e te Karais roma:

“‘Ka one a tugu;
sonrau na ka goe ae iau nge one.’
34Nutu kumangngana ine pasigipage Iesus nga mateng ba sane nge mate muni ka ora kaomannmannangana kia. Ba pangamologa ae Nutu kanna ke role minmina ine role roma:

“‘Iau ka la kavingtulu one ka kavingtulu reke tupu ra iau patokala ki pala te sisiukone ae Revit.’
35Ba Baunga A Kalangpaga tetoto ke role minmina bole roma:

“‘One ko sano la ulonge Agau Ae One E Tupu ta i bonang.’
36“Na ka inae Revit rongotapu ka Nutu lonangana re te i ore nga momongana nga mogalo laekia e ngape, na i ke mate. Na keke talue kala nga sisiukia memena, ba mirana ke bona. 37Avae Iesus orae Nutu pasigipage nga mateng mirana ke sane bona.

38“Minmina na kolingau memena, iau ka bai ta miau nga lomiaumatana roma, nga Iesus matengana nga maiskovu miau kaka kele pamau e ta kangapatali nga kalingnana ae Nutu. 39Bangapaga ae Moses kanna ka sana kana gingginga ta kalaunga miau ta kange kalingnana laeala e bollau, ava agau a lonapatokona te Iesus ke ka'e kalingnana tapu. 40Minmina na miau ngaka ella miau masi nga baina oru ra ragau reke toe Nutu kaona ke role tao pala sane ngeke lele nge miau ka ineke role roma:

41“‘Miau ra kaningpekana kae Nutu, ngaka longo nasai! Ngaka mate nga kalinglo ngamiaungana!
Iau ka role minmina kurumea, iau ka la kumangng ka kumangnga te nga kae ra miau ka momo ngi nga mogalo e ngape,
ba nga ina agau te nge panane kumangng laeala te miau, na ka sana la lomiaupatokona te.’”
42Na ka inae Pol riluae Barnavas ke loa eke lelemalaga nga sinagog, na ragau keke ballage ri pana lua ta ri kangagaliu ta baina ri ngeke turu pakerea ka oru nginngina muni ka kae a Sabat tetoto. 43Ngarume, ka ina ragau ke kapatalia katungkala nga sinagog tapu, na Iura papatu kala nga ragau ra sana ri ra Iura aveke rave lopatokona orae Iurame keke tao kurumea Pol riluae Barnavas. Minmina na ri pana lua keke pamologa te ri, ba keke paginggingi rea ka rolengarea kerea ta ri ngeke maisi gingging nga lonana ae Nutu ka kaeme kinung.

44Ka kae a Sabat tetoto na kokoro ta ragau kinung re nga maga kunna laeala e bollau keke ginu ta baina ri ngeke longe pangamologa ae Nutu kanna. 45Ava ka inae Iurame ke kele maluame, na keke kelalele raumana ba keke sanangalle Pol pangamologangana, ba keke rorolebainga kia.

46Nae Pol riluae Barnavas ke sane ke matau rea. Minmina na keke ala rea roma: “Nutu ke role ta mangng nga pulimalage pangamologa a kanna te miau ra Iura kapunu. Ava miau kaka tangulelea ba kaka pakosining ka miau muni roma, ka miau ra ragau re sane ke pepe ta ri ravunge mauling e nga momong passavele. Minmina na mangng ka la loanga ta ra sana ri ra Iura. 47Iau ka role minmina kurumea, bangapaga ae Nutu tunge te mangng ke role roma:

“‘Iau ka puli one ta one a olamana ta ragau ra sana ri ra Iura,
ta baina pangamologa e ta Nutu ravunglelengana ka ragau nge loa ta iname kinung nga mogalo laekia e ngape.’”
48Ka ina ragau ra sana ri ra Iura ke longe pangamologa laeala, na ri ka loreasereng raumana ba keke alapage pangamologa ae Nutu kanna. Ba ragau kinung ra Nutu toro rea ta ri ravunge mauling e momo passavele ka loreapatokona.

49Na pangamologa e te Iesus ke sasa ta iname karolu nga inaeala. 50Ava Iurame keke bupage re kapunu nga maga kunna laeala e bollau kala nga ravale ra kilipukana reke kavkave Nutu ae Iurame. Minmina na keke bai ka ragau ta ri ngeke pamiralalia Pol riluae Barnavas, ba keke taomalaga rea nga ine nge ri. 51Ka bainae Pol riluae Barnavas keke tutulole magavusa nga kaereame ma panaunga roma, bainga laeala a ri ke baia ke soali. Na keke loa tae Aikoniam. 52Ba barangalele rae Iesus kanna keke ponu kae Kannu E Tupu ba serenga.