Mar 14 | MVA | STEP | Amaridi rua muridi nge Iuda moanako nedi bibia rua Pasoba* be ‘Bereti’ Bababadi dapura kana. Tamoata* Nanaranga ditabatabai dimuamuadi be tamoata* Moses Mata ne disulesuletaki nge zala dilelelei be komanga-lo be Iesus dauauri be daumoatei kana.

‏ Mark 14

Iesus Dirabataki

(Mat 26:1-5; Luk 22:1-2; Zon 11:45-53)

1 Amaridi rua muridi nge Iuda moanako nedi bibia rua Pasoba* be ‘Bereti’ Bababadi dapura kana. Tamoata* Nanaranga ditabatabai dimuamuadi be tamoata* Moses Mata ne disulesuletaki nge zala dilelelei be komanga-lo be Iesus dauauri be daumoatei kana. 2 Tamoata ngaedi bokai dipile, “Moaki moanako bibia ngaedia-lo be tauauri. Nge masa tamoata daebulo be eung teke damarangaki takana!”

Iesus Betani Anua-lo Be Burenga Ipura

(Mat 26:6-13; Zon 12:1-8)

3 Bong ngaradia-lo nge Iesus Betani-lo isoaki, tamoata kikiri dokia ara Saimon pera kanana-lo. Makara isoaki be imoanakonako nge aine teke bureng-dang teke boau oarika nge bulo tekena-lo idoki be ipura. Bureng ngae nge kai ara ‘nad’ oti ka emaka ipura, be zazaia nge atabala-tina. Kodeka aine ngae bureng ngae iuasari be Iesus pangana-nao isuburakaria. 4 Tamoata alu makara disoaki be kaba bokai dita nge ilodi dira be nedia-la bokai dipile, “Bakara be bureng uarika nge bizagama-naba ipura? 5 Bureng ngae iboadu ono ‘mone’ biabia ^{▼▼Barasi teke zazanga bokana.} tadoki be tamoata kana nedi tagotago tandi.” Be tamoata ngaedi ditaguraki be aine ngae diauaia-tina.

6 Ata Iesus bokai ipile, “Aine ngae kamalikitakini! Bakara ka kailo-bukui? Ngai kana kulanglang-tina ka iemakana. 7 Tamoata kana nedi tagotago masa izamaizama sakemingo dasukoaki. Be bong nangatanao kamadumadi kana karere nge kamadumadi kana! Ata ngau masa tago sakeming-lanao msukoaki. 8 Aine ngae duma ne surika ka ono idumaia. Ngai imuasoadi be bureng oguo isuburakaria be ono ikalukanaka be kumrakagu ngapura kana. 9 Moimoi ka ura-kaming! Ege-ege kateka ngaenao Pile* Uia ngae disulesuletaki masa aine ngae muzinga ngaedi nge dararangaki. Be masa muzinga ngaedi kanabe ilodi daniani.”

Iudas Isumoala Masa Iesus Erekei Luma-dio Nganangai

(Mat 26:14-16; Luk 22:3-6)

10 Kodeka Iesus tagataga* ne kulemoa-be-rua teke ara Iudas Iskariot nge itaguraki be tamoata* Nanaranga ditabatabai dimuamuadia-lo ilako be Iesus ngadoki be luma-dio nganangai kana. 11 Tamoata ngaedi Iudas pilenga dilongo nge direre-tina be dirai masa alauri ‘mone’ oti dazazai. Makara be Iudas zala ilelelei masa bong nangatanao zala iauia ngapurani be Iesus ngadoki be luma-dio nganangai kana.

Kana Ono ‘Pasoba’* Kania Ngapura Kana Adorakadi Dipura

(Mat 26:17-25; Luk 22:7-14, 21-23; Zon 13:21-30)

12 Amari muamuatuka ono moanako ara ‘Bereti’ Bababadi emaka ipurapurao nge tagataga ne Iesus bokai ditegi, “Inanga galako be kana gadoraki be ono ‘Pasoba’ takani kana kurere?” Maka ma bong ngaedia-lo ka ‘sipisipi’ ono ‘Pasoba’ kania ipurapura nge diumoatemoatedi. 13 Bokaibe tagataga ne rua inepi-diaru be bokainatuka ira-diaru, “Ierusalem kamalakoru. Makara masa tamoata teke dang boadi ibazibazi nge ngate-kamingru. Kamatagaiaru 14 be pera isililako kanana-lo nge kamalakoru be pera-marau bokai kamaraiaru, ‘Tisa’* bokai ipile, ‘Pera ege ono lou dokinga negu inanga ieno be ono tagataga negu zaiza ‘Pasoba’ gakani?’ 15 Be ngai masa pera ilo biabia atabalabala teke ngarangaka-kamingru. Kaba ono soakinga be bagi ono moanakonga nge ambe adorakadi dipura be dieno. Kana makara kamamoataungakiru be masa makara tamoanako.” 16 Kodeka tagataga rua nge dialaleru. Dialale-ru nge Iesus-la kana irangaki bokana dita-ru. Be kana ono ‘Pasoba’* dakani kana nge diadorakiru.

17 Ambe rairaituka nge Iesus tagataga ne kulemoa-be-rua zaiza be kaba ono damoanako kanana-lo dilako. 18 Disoakiria bagi ono moanakonga-lo be dimoanakonako nge Iesus tagataga* ne bokai iradi, “Moimoi ka ura-kaming! Tekem masa erekei luma-dio gonangaia. Tamoata ngae makare kimoanakonako-buduru.”

19 Tagataga ne pile bokai dilongo nge ilodi dibuku be teke-teke ditegitegi, “Masa ngau ki?”

20 Makara nge Iesus bokai iradi, “Kam ma kulemoa-be-rua mara-ming ka teke masa erekei lumadi-o gonangaia. Tamoata-ma maka ‘bereti’ kana idoki be ngau keru tabira-lo kinangalako-budurua-re! 21 Moimoina-tina Tamoata* Natu masa Nanaranga-la ‘Buku’ ne ipile bokana be ngamate. Ata tamoata maka Tamoata Natu erekei luma-di inangai nge imakadoma-tina! Bai-tina-ma ka tina inekiaki!”

Tanepoa Moanako Ne

(Mat 26:26-30; Luk 22:15-20; 1 Kor 11:23-25)

22 Bong dimoanakonako nge Iesus ‘bereti’ teke idoki be Nanaranga iperui be ikotoi be tagataga ne iandi be bokai iradi, “Kamadoki be kamakani. Ngae nge negu tamoata-gu.” 23 Dimoanako-doi kodeka ‘uain’ sema tekena-lo idoki be Nanaranga iperui be iandi be dising. 24 Be bokai iradi, “Ngae nge negu daraka-gu. Darakagu ngaedi ane ka Nanaranga taoa ne oauoau tamoata moarunga zaiza iemakadi. Tamoata be aine kokoko-tina kanabe darakagu suburakadi dapura kana. 25 Moimoina-tina ka ura-kaming! Tagona-tina iboadu ‘uain’ damaka kaba msing nibe ngalako bong* ono Nanaranga ngatanepoa kanana-lo be masa ‘uain’ oauoau msing.” 26 Kodeka rang teke dimoasi be Olib buku-nao dilako.

Iesus Ipile Pita Masa Ngaolitaki

(Mat 26:31-35; Luk 22:31-34; Zon 13:36-38)

27 Makara be Iesus bokai iradi, “Kam moarunga masa kamairatu be kamapereka! Nanaranga* ‘Buku’ nena-lo bokai digere,

‘Ngau masa ‘sipisipi’ akolakola mpaliti be ‘sipisipi’ dairatu.’ (Zek 13:7)
28 “Ata mate-lo be marang masa aro-ming mua be Galili-lo msoaki.”

29 Iesus bokai ipile nge Pita ikatu be bokai irai, “Moarunga masa dairatu. Ngau tagona-tina iboadu miratuiko!”

30 Kodeka Iesus itaguraki be Pita bokai irai, “Pita! Moimoi ka uraiko! Kaituka oabubu ngaena-lo masa mang tagona-la bong rua ngakatararaua be kaiko masa bong toli gopile tago kukauataka!”

31 Ata Pita ikai-tina be bokai ipile, “Iboadu tamate-buduru, ata ngau tagona-tina iboadu mpile tago ukauatakiko!”

Be tagataga* ne takadi nge bokaina-doi dipile.

Iesus Uma Ara Getsemani-lo Be Irabo

(Mat 26:36-46; Luk 22:39-46)

32 Kodeka dialale be kaba aradi Getsemani-lo dipura. Makara nge Iesus tagataga ne bokai iradi, “Bokai kamasoaki be mlako be mrabo.” 33 Kodeka itaguraki be Pita, Zems be Zon ibagadiato be dialale-buduto. Iesus nge ilo inodo-tina be ilo ibuku-ramoi. 34 Be bokai ipile, “Ilogu inodo-tina be ambe saringatuka mate bokana kana. Bokai kamasoakito be kaba kamaitaita-to!” 35 Kodeka mukuna-la ilako be kateka-o itapuloria be irabo, iboadu-tina nge bong ngaedi ono sururu ngadoki kana nge moaki sesu ono didauraki. Dalako-ba. 36 Kodeka bokai ipile, “Tama-gu. Negu Tamagu, kaiko kuboadu kana moarunga goemaki. Sururu ngaedi godokilea. Ata moaki rerengagu kutagadi. Kaiko-la rerengam gotagadi.”

37 Bokai irabo be imule nge tagataga* ne itedi ambe dienosoa. Be itaguraki be Pita bokai irai, “Saimon, kaiko kueno ki? Tago iboadu amari siriki ne tekena-la bokana gonari be gosoaki ki?” 38 Kodeka bokai ira-diato, “Kaba kamaitaita uia! Kamaraborabo be masa toitoi tago teke ngatoi-kaming. Moimoi ilogu isumoala, ata kusi-gu imangongo-tina.”

39 Iesus bokai ipile be kaba ialale be enumua-la irabo bokana irabo. 40 Kabana-ma ka imule be tagataga ne itediato nge dienosoa-tinato. Mata-diato nge dimoatubu-tina, be tago dikauato masa baituka daraiato. 41 Alauri Iesus bong tolia imule nge bokai ira-diato, “Kam isi kamanaua be kaeno! Eno iboadu! Kaba kamaita! Tamoata* Natu ambe muzigoala ememaki luma-dio dinangai. 42 Kamatui be talale. Kamate! Tamoata erekei luma-dio nganangaia kana ambe ipura.”

Iesus Uaura Ipura

(Mat 26:47-56; Luk 22:47-53; Zon 18:3-12)

43 Iesus isi ipilepile-la be tagataga ne kulemoa-be-rua teke ara Iudas ipura. Tamoata dum biabia teke nge asi ono eunga be meng dibazi be Iudas muri ditagatagai. Tamoata* Nanaranga ditabatabai dimuamuadi, tamoata* Moses Mata ne disulesuletaki be Iuda tamoata nedi bibia ka dinepidi be dipura. 44 Iudas enumua be tamoata ditagai nge bokai iradi, “Tamoata uaroki nge ngai! Kamauauri be kamabagai!”

45 Bokaibe bong Iudas ipura nge oaikiki-tina ilako be Iesus bokai irai, “‘Tisa,’” be iaroki. 46 Tamoata Iudas ditagai kaba bokai dita nge ditaguraki be Iesus didokimatei be diuauri.

47 Makara nge Iesus tagataga* ne teke saringa bokai ituitui asi ne idoki be tamoata ngaedi teke kungi izamtotokani. Tamoata kungi izamtotokani nge tamoata* Nanaranga ditabatabai biabiatuka nedi malipilipi kana kata. 48 Kodeka Iesus itaguraki be bokai iradi, “Ngau eung kata marangaki kana ka asi ono eunga be meng kadoki be kapura be kauaura? 49 Izamaizama sakemingo usukoaki be Nanaranga* pera nena-lo be usulesule-kaming nge tago kadoka be kauaura! Ata nge ono pile Nanaranga* ‘Buku’ nena-lo dieno nge emakadi dapura be dakalingo kana ka bokai kamuzi!” 50 Makara be tagataga ne diratu be dipereki.

51 Tamoata amuna teke nge kusi ne tekena-la manipi oaoaoa iokori be Iesus itagai. Makara nge tamoata Iudas ditagai ditaguraki be dadokitagaki kana, 52 ata iratu. Iratu-ratu nge kusi ne itarube be nemoalala-ba iratu.

Iesus Iuda Tamoata Nedi Bibia Arodi Itui

(Mat 26:57-68; Luk 22:54-55, 63-71; Zon 18:13-14, 19-24)

53 Kodeka Iesus dibagai be tamoata* Nanaranga ditabatabai biabiatuka nedi pera kanana-lo dilakuaki. Be tamoata Nanaranga ditabatabai dimuamuadi moarunga, Iuda tamoata nedi bibia be tamoata* Moses Mata ne disulesuletaki nge dipura be dikabuni. 54 Pita nge ne lauaba-nao be itagatagadi. Be ilako tamoata Nanaranga ditabatabai biabiatuka nedi pera kana ari-dialo isili. Makara nge tamoata pera dinarinaringi zaiza isoaki be eoa iboatoboato.

55 Kodeka tamoata* Nanaranga ditabatabai dimuamuadi, be Iuda tamoata nedi bibia ‘Kansolo’ nedi-o disoaki moarunga nge tamoata alu dikiladi be Iesus-o giriki danangalako be daumoatei kana. Ata giriki tago teke diteani. 56 Tamoata kokoko-tina boli pile ono dinangalako, ata pile nem-nem be diemaki be tago tekedi suridi tekedi. 57 Kodeka tamoata alu ditui be boli pile tekedi Iesus ono dinangalako be bokai dipile, 58 “Keka Iesus kilongori bokai ipile-ra Nanaranga* pera ne tamoata dikeli nge ngagamani be amaridi toli ilodia-lo be takaia tamoata tago dikeli nge nganaguraki.” 59 Ata tamoata ngaedi nge pile nem-nem be diemaki. Pile nedi labudi tago tekedia-doi.

60 Kodeka tamoata* Nanaranga ditabatabai biabiatuka nedi arodi ituirake be Iesus bokai itegi, “Pilengadi gokatu ki tago? Rakana pile kaoa ka omo diununglako?” 61 Ata Iesus imoadubulae-ba be pilengadi tago sesu ikatu. Makara nge tamoata biabia ngae kaba itegi, “Kaiko Kristus, Nanaranga rakeaka ipurapura Natu ki tago?”

62 Be Iesus ikatu be bokai ipile, “E! Ngau-ma. Tamoata* Natu masa Nanaranga Kaiboangina-tina luma oana-nao ^{▼▼Kaba ngaedi nge aradi bibiatuka.} ngasoaki be kamate. Be masa oaru lang anua-lonalona odio ngasoaki be ngapura.”

63 Iesus bokai ipile nge tamoata* Nanaranga ditabatabai biabiatuka nedi itaguraki be kusi-sili ne sasalaga idoki-sare be bokai ipile, “Tamoata kaba moaki teke takilai be pile ono inangalako! 64 Kam moarunga ambe kalongo-doi! Nanaranga ono imanai. Ilo-ming ba dipile?” Kodeka moarunga makara disoaki nge pile ono dinangalako be dipile umoatea ngapura.

65 Kodeka tamoata alu ditaguraki be dimoangori. Be kusi mapala teke didoki be mata ono disuku be luma-di dikinglulu be diuni be bokai dipile, “Pile mumuakadi alu gopile naita ka iungko!” Kodeka tamoata pera dinarinaringi nge ditaguraki be dibagai be dapaliti.

Pita Iaoli Be Ipile Iesus Tago Ikauataki

(Mat 26:69-75; Luk 22:56-62; Zon 18:15-18, 25-27)

66 Pita nge isi eruma pera ari-dialo isoaki. Makara isoaki nge aine teke tamoata* Nanaranga ditabatabai biabiatuka nedi imalipilipini nge ipura.

67 Be bong aine ngae Pita eoa iboatoboato be ite nge idedeia-uia be bokai irai, “Kaiko be! Nasaret tamoata Iesus kam-ru kalalale-buduru.”

68 Ata Pita ikatu be bokai ipile, “Ngau tago ukaua! Ilogu tagona-tina ikaua rakana kata ka kurangarangaki!” Be itui be zala aoa-nalo ilako. Makara nge mang teke ikatararaua.

69 Kabana-ma ka aine malipilipi ngae Pita ite be tamoata makara dituitui nge bokai iradi, “Tamoata ngae nge di kata!”

70 Ata Pita kaba iaoli. Alauri nge tamoata makara dituitui ditaguraki be Pita bokai dirai, “Moimoina-tina be kaiko di kata! Kaiko Galili tamoata kata!”

71 Makara nge itaguraki be nena-la ingesuaki be pile* tago tototo ane be bokai ipile, “Nanaranga iboadu sururu bibia-tina ngana! Moimoina-tina ka upile tamoata karangarangaki nge tagona-tina ukauataki.”

72 Pita bokai ipile nge mang bong ruaia ikatararaua. Makara nge Pita Iesus pilenga ilo iandi. Iesus Pita bokai irai, “Mang tagona-la bong rua ngakatararaua be masa kaiko bong toli gopile tago kukauataka.” Bokaibe Pita tang kana-tina-biabia iemaki.