Luk 6 | NWI | STEP | Kɨni ye Sabat kɨrik, Yesu mɨne kafan narmamə mɨne kɨmɨseriwək mhavən yerki wit tɨksɨn, kɨni kafan narmamə mɨne kɨmɨsətɨm wit tɨksɨn mɨsəkwai-əkwai, masən kwənkwan.

a 6:1Dut 23:25

c 6:4Lev 24:5-9

d 6:15 Jon 1:42

f 6:21Sam 126:5-6; Aes 61:3; Rev 7:16-17

g 6:22 Jon 15:19; 16:2; 1 Pita 4:14

‏ Luke 6

Narmamə kape Yesu kɨmɨsətɨm wit ye Sabat

(Mat 12:1-8; Mak 2:23-28)

1 Kɨni ye Sabat kɨrik, Yesu mɨne kafan narmamə mɨne kɨmɨseriwək mhavən yerki wit tɨksɨn, kɨni kafan narmamə mɨne kɨmɨsətɨm wit tɨksɨn mɨsəkwai-əkwai, masən kwənkwan. ^a 2 Mərɨg Farisi mɨnə tɨksɨn kɨmnhani mhamə, “!Eh! Sabat e towei, mərɨg iriə kasor wok masakapɨr Loa kape Moses. ?Rhawor kafam narmamə kasor məknakɨn?”

3 Mərɨg Yesu rɨmɨni-pən tuk əriə mɨmə, “Tukmə ror nakhapəh nɨsəvheikɨnien nəvsaoyen ye Nəkwəkwə kape Kughen yame raməvsao kµn norien yame King Deved rɨmnor kupən, yame in mɨne kafan narmamə mɨnə, nəriə nəvɨgɨnien ramrɨrkək, kɨsəmkərəv. 4 Mərɨg, Deved rɨmavən ye Nimə Ehuə kape Kughen mən bred yame pris mɨnə kwənhawəhsipən-ta kɨmi Kughen. Kɨni mərɨg Deved rɨmɨvəhsi-pən mɨn kɨmi kafan narmamə kɨsən mɨn. ^{▼▼6:4Stori e raməmɨr ye 1 Saml 21:1-6.} Kɨni mərɨg bred a, ye Loa kape Moses ramni mə narmamə apnapɨg tukhapəh nɨsənien. Mərɨg pris mɨnə əmə kharkun nɨsənien.” ^c 5 Kɨni Yesu rɨmɨni-pən tuk əriə mɨmə, “Yo, Ji Yermamə, Yo yakamarmaru ye Sabat.”

Yesu rɨmnor huvə yermamə ye Sabat

(Mat 12:9-14; Mak 3:1-6)

6 Kɨni ye Sabat mɨn kɨrik, Yesu rɨmavən ye nəkwai nimə kape nofugɨnien, maməwhag kɨmi narmamə. Kɨni aikɨn a, kwən kɨrik aikɨn yame kwermɨn matuk rɨmhə mɨrpəvɨn. 7 Kɨni nəmhajoun kape Loa kape Moses mɨnə mɨne Farisi mɨnə kɨmɨsarkut mə tuksəm-ru naha nhagɨn yame tukhani hah Yesu iran, mɨsarha əterɨk mə tuksəm-ru mə Yesu to ror huvə kwən a ye Sabat uə nɨkam. 8 Mərɨg Yesu ruɨrkun ta nərɨgien kapəriə, kɨni mɨni-pən tuk yermamə yame kwermɨn rɨmhə mɨrpəvɨn mɨmə, “Yuə, mərer ye nɨmrɨ narmamə m-fam.” Kɨni rɨvən mərer əkupən. 9 Kɨni Yesu rɨmɨni-pən tuk əriə mɨmə, “?Loa kape Moses ramni mə nakharkun nɨsorien naha nhagɨn ye Sabat? ?Ramni mə takasor norien huvə uə takasor norien has? ?Mə takshopni yermamə uə takhavəh mɨragh yermamə?” 10 Kɨni rɨmnarha mərərao irəriə, mɨni-pən tuk kwən a mɨmə, “Huatuk kɨn kwermɨm.” Kɨni ruhuatuk kɨn kwermɨn, rhuvə əgkəp. 11 Mərɨg niemhaa rhai pɨk narmamə mɨnə a, kɨmnhavən, mhani-pən tuk əriə mɨnə mə tukshawor pən iran mɨne ye Yesu.

Yesu rɨmɨrpen kafan aposol mɨnə twelef

(Mat 10:1-4; Mak 3:13-19)

12 Kɨni ye nɨpɨg a, Yesu rɨmnhaktə fiak ye tukwas kɨrik maməhuak, kɨni maməhuak kɨmi Kughen meriaji reraan. 13 Kɨni yenpɨg-enpɨg, rɨmnokrən kɨn kafan narmamə mɨnə mə tukhauə masəm In. Kɨni mɨrpen narmamə twelef irəriə mɨvəhsi-pən nehuəyen kɨmi əriə mɨmə “aposol mɨnə.” 14 Nhag namasur twelef e ror məknekɨn: Saemon (yame Yesu rɨmnhen-pən nhagɨn vi mə Pita), ^d mɨne piauni Andrew, mɨne Jemes, mɨne Jon, mɨne Filip, mɨne Batalomiu, 15 mɨne Matiu, mɨne Tomas; mɨne Jemes ji Alfeas, mɨne Saemon Selot, ^{▼▼6:15 “Selot” rəmhen kɨn yermamə kɨrik rɨkwasɨg kɨn nukwao kape nəmə Isrel tuk nherye-rhavyen kɨn nəmə Rom.} 16 mɨne Judas ji Jemes; mɨne Judas Iskariot, yame kwasɨg ikɨn rɨmnor kəut kəsuə kɨn Yesu kɨmi nəmə has mɨnə.

Yesu rɨmnəwhag kɨmi narmamə, mor huvə narmamə yamə mɨne kamhamhə

(Mat 4:23-25)

17 Kɨni Yesu mɨne kafan narmamə mɨnə kɨmnhasɨ-faktə mhauə ikɨn rətən-ətən ikɨn, mɨsəm narmamə khapsaah aikɨn- kɨmnhasɨ-pən yerkwanu mɨnə ye provins e Judia, mɨne Jerusalem, mɨne ye nɨkar-kar tahik apa taon mir e Taea mɨne Saedon. 18 Kɨmnhauə mə tuksərɨg nəgkiarien kape Yesu kɨni mə tukror huvə nəmhəyen mɨnə kapəriə. Kɨni In rɨmnor huvə narmamə yamə mɨnə nanmɨn has mɨnə kɨmɨsoriah əriə. 19 Kɨni narmamə yamə mɨne kɨmɨsərer rao rao kɨn, mɨsarkut mə tukharap In meinai nəsanɨnien ramsɨ-pən iran mamor huvə fam narmamə.

Nagienien mɨne nahasien

(Mat 5:1-12)

20 Kɨni Yesu rarha-pən məm kafan narmamə mɨnə, mɨni-pən tuk əriə mɨmə,

“Kɨmiə e yavən has mɨnə, nakasarə ye nɨhuvəyen əfrakɨs. In nɨhuvəyen əfrakɨs meinai, kɨmiə narmamə kape Kughen, kɨni In ramarmaru irəmiə.
21 Kɨmiə yamə mɨne naksəmkərəv ai taktakun, nakasarə ye nɨhuvəyen əfrakɨs. In nɨhuvəyen əfrakɨs meinai, takpisəvɨgɨn rəmhen.
Kɨmiə yamə mɨne naksasək ai taktəkun, nakasarə ye nɨhuvəyen əfrakɨs. In nɨhuvəyen əfrakɨs meinai, takpisarh. ^f
22 Nakasarə ye nɨhuvəyen əfrakɨs ye nɨpɨg narmamə tuksəməkɨn əmiə, kɨni mhapəh nɨseighanien kɨn əmiə mə taksor narɨmnar kɨmiə miriə, kɨni mhani hah əmiə, kɨni masoriah nhagmiə mhamə kɨmiə narmamə kape yarmhə mɨnə, kɨni iriə tuksor məknakɨn irəmiə meinai yo e yo Ji Yermamə, kɨni kɨmiə, kafak narmamə mɨnə. ^g
23 “Kɨni rɨpriə mɨnə kɨmɨsor məknakɨn ye profet mɨnə kupən. Mərɨg ye nɨpɨg narɨmnar a ramuə tuk əmiə, taksagien, mhavi-haktə-haktə meinai nərokien kapəmiə ramarə apa ye rao ye neai.

24 “!Kəsi! Mərɨg nəmhəyen ehuə tukrurə tuk əmiə yamə mɨne kapəmiə nautə rehuə ai taktəkun,
meinai nakwənhavəh nar huvə, mərɨg tukrɨpior infamien.
25 !Kəsi! Nəmhəyen ehuə tukrurə tuk əmiə yamə mɨnə nakasəvɨgɨn tɨpɨmiə raməsiis,
meinai takpisəmkərəv.
!Kəsi! Nəmhəyen ehuə tukrurə tuk əmiə yamə mɨnə nakasarh ai taktəkun,
meinai, takpisasək rɨkimiə rəmhə.
26 !Kəsi! Nəmhəyen ehuə tukrurə tuk əmiə nɨpɨg narmamə kamhavəh-si haktə nhagmiə meinai, rɨpriə mɨnə kupən kɨmnhavəh-si haktə nhag profet eikuə mɨnə.”

Sorkeikei tɨkmɨr mɨnə

(Mat 5:38-48; 7:12; Luk 6:29-30)

27 Kɨni Yesu rɨmɨni mɨn mɨmə, “Mərɨg yakamni-pre tuk əmiə yamə mɨnə nakasərɨg Yo mɨmə takasəkeikei mɨsorkeikei kapəmiə tɨkmɨr mɨnə, kɨni masor huvə-pən kɨmi narmamə yamə mɨne kasəməkɨn əmiə, 28 kɨni nɨpɨg narmamə kamhani hah əmiə, mərɨg kɨmiə taksaiyoh Kughen mə tukrɨwəhsi-pən kafan nɨhuvəyen kɨmi əriə, kɨni masəhuak tuk narmamə yamə mɨne kasor-ahas-pre kɨmi əmiə. 29 Tukmə yermamə kɨrik rərɨp nɨkapɨm, kɨni nakukreikɨn-pən mɨn nɨkarɨn pəh rərɨp. Kɨni tukmə yermamə kɨrik rɨrəhsi-ta kafam kot, takpəh nɨni-əhuyen mə tukrɨpəh nɨrəhsita-mɨnien kafam sot. 30 Vəh-sipən naha nhagɨn kɨmi yermamə yame ramaiyoh ik kɨn. Kɨni tukmə yermamə kɨrik rɨrəhsi-ta kafam kɨrik nar kɨrik, takpəh nɨniyen mə tukrarpɨn. 31 Kɨni taksor huvə pən kɨmi narmamə mɨfam ye norien mɨfam yamə naksorkeikei mə narmamə tuksor mɨn kɨmi əmiə. ^h

32 “?Mərɨg tukmə naksorkeikei əmə narmamə yamə mɨne kasorkeikei əmiə, nakhamə ta mə norien a ramor əmiə nakhahuvə uə? Nɨkam. Yor təvhagə hah mɨnə mɨn kɨsorkeikei narmamə yamə mɨne kɨsorkeikei əriə. 33 ?Kɨni tukmə naksor rhuvə pən əmə kɨmi narmamə yamə mɨne kasor huvə pre kɨmi əmiə, nakhamə ta mə nakhahuvə tukun uə? Nɨkam. Yor təvhagə has mɨnə mɨn kasor əmə nar kɨrikianə. 34 ?Kɨni tukmə nakseighan-pən əmə kɨn narɨmnar kɨmi narmamə yamə mɨne kharkun nhavəhsi-preyen tain, nakhamə ta mə nakhahuvə tukun uə? Nɨkam. Yor təvhagə has mɨnə mɨn kaseighan-pən kɨn narɨmnar kɨmi narmamə yamə mɨne tuk nɨpɨg kɨrik tukpihawəh-sipən mɨn tain rəmhen. 35 Mərɨg takasəkeikei mɨsorkeikei kapəmiə tɨkmɨr mɨnə. Masor rhuvə pən kɨmi əriə. Mhavəhsi-pən narɨmnar kɨmi əriə mhapəh nɨsaiyohyen kɨn tain. Tukmə naksor məknekɨn, nərokien ehuə tukrurə tuk əmiə, kɨni takpihauə ji Kughen mɨnə yame In Yerpɨrɨg, meinai In mɨn ramor huvə pən kɨmi nəmə has mɨnə, mɨne narmamə yamə mɨne khapəh nhani-vi-vi-yen In. 36 Rɨkimiə tukreihuə tuk narmamə rəmhen kɨn yame Rɨmɨmiə Kughen rɨkin rehuə tuk narmamə.”

Takhapəh nhaniyen nɨkar narmamə

(Mat 7:1-5, 17-27; 12:34-35)

37 Kɨni Yesu rɨmɨni mɨmə, “Takpəh nəm-pənien nar has ye narmamə, tamə Kughen mɨn rəm-pre nar has iram. Takpəh nɨni-pənien narpɨnien ye narmamə, tamə Kughen rɨni-pre narpɨnien iram. Takpəh norien tai təvhagə has yame narmamə kasor pre kɨmik, kɨni tukpəh norien tai təvhagə has kafam. ⁱ 38 Vəhsi-pən narɨmnar, kɨni tukwəhsi-pre mɨn narɨmnar kɨmik. Narɨmnar khapsaah yame kɨvai-pən, kəsian-əsian, rhaktə mukwar tukhaswin ye kwermɨm. Tukmə nakvəhsi-pən narɨmnar rɨpsaah, tukwəhsi-pre narɨmnar rɨpsaah kɨmik; mərɨg tukmə nakvəhsi-pən rɨkəskəh, tukhavəhsi-pre rɨkəskəh kɨmik.” ^j

39 Kɨni Yesu rɨmɨni nuhpɨkɨnien mɨn kɨrik kɨmi əriə mɨmə, “?Nɨmrɨn pɨs to rɨkɨr nɨmrɨn pɨs kɨrik uə, to reinein? Nɨkam, tamə kɨrəviə ye nəkwai nɨmɨr. ^k 40 Kɨni studen mɨnə to khapəh nɨsarmaruyen ye yhajoun kapəriə. Mərɨg narmamə yamə mɨne kasətərɨg huvə kɨn yhajoun kapəriə, mhavəh fam nəgkiarien kafan, iriə tukhauə mɨsəmhen kɨn yhajoun kapəriə. 41 ?Rhawor nakamhani nɨmoptanə yame ramswin-pən ye nɨmrɨ piaumiə; mərɨg nakhapəh nɨsərɨgien nai ehuə yame ramərer-pən ye nɨmrɨmiə? 42 Tukmə nakhapəh nɨsərɨgien nai ehuə yame ramhai nɨmrɨmiə, ?takshawor pən iran mɨne mhavəh-si ta nɨmoptanə ye nɨmrɨ piaumiə? Kɨmiə nəmarpəkao eikuə mɨnə. Taksəkupən mhavəh-si ta nai ehuə ye nɨmrɨmiə, kwasɨg ikɨn, nakharkun nɨsəm-huvəyen nɨmoptanə yame ramswin-pən ye nɨmrɨ piaumiə.”

Kwənkwai nai huvə mɨne nai hah

(Mat 7:17-20; 12:34-35)

43 Kɨni Yesu rɨmɨni mɨmə, “Kɨni nəpgɨn kɨrik rɨrkək yame ramkuə kɨn kwənwkan yame kɨpəh nənien. Kɨni to nai has rɨpəh nɨkuəyen kɨn kwənkwan huvə. 44 Meinai narmamə kasəm kwənkwan, kharkun mə nhag nai mɨnə a. Kapɨriapɨr to rɨpəh nɨkuəyen kɨn kwənkwai fig; kɨni kwənurkəsɨk to rɨpəh nɨkuəyen kɨn kwənkwai grep; . 45 Yermamə huvə, rɨkin rukwar kɨn narɨmnar huvə mɨnə; kɨni in ramor əmə narɨmnar yame rhuvə. Kɨni yermamə has, rɨkin rukwar əmə kɨn nar has mɨnə, kɨni mamor əmə norien has. Meinai tukmə rəgkiar, nar has mɨnə yerkin khatərhav-pə.”

Nəgkiarien kape Yesu ramasitu irətawə mə tuksərer tɨm tɨm

46 Kɨni Yesu rɨmɨni mɨmə, “?Rhawor e naksokrən kɨn Yo mhamə, ‘Yermaru, Yermaru,’ mərɨg nakhapəh nɨsəri-pənien nəgkiarien kafak? ^l 47 Pəh yakhajoun əmiə kɨn norien kape yermamə kɨrik yame ramuə tuk yo, kɨni mətərɨg kɨn nəgkiarien kafak, marar, mor narɨmnar yame yakməni. 48 Yermamə a in a in rəmhen əmə kɨn yermamə yame, tukmə rɨmə tukror kafan nimə, tukrəkupən mɨkɨr nɨmoptanə, meiwaiyu məspir kapier apɨg, mor pən nimə iran. Kɨni nɨpɨg tukmə yapiwən raiyu, mɨrəhpɨkɨn nimə, to rapəh nəusarkuyen, meinai rɨmnəvhirəkɨn tɨm tɨm. 49 Mərɨg yermamə yame ramərɨg nəgkiarien kafak, mɨpəh norien, in rəmhen kɨn yermamə yame tukmə rɨmə tukror kafan nimə, ravhirəkɨn haktə əmə ye nɨmoptanə. Kɨni nɨpɨg tukmə yapiwən raiyu, mɨrəhpɨkɨn nimə, tukrɨmɨr mowhan əsɨs.”