‏ Luke 6

Yesu nêl kɨyang lec môp sabat

(Matyu 12:1-8 Mak 2:23-28)

1Vô buc sabat ti, Yesu he nue ngɨvihi la vô môp wê la vac yuac yaên ge ti. Mêd he mɨla lê, lêc nue ngɨvihi le yul wit** nôn wê tɨyi xocbê pɨdi nôn ge dɨ hɨlii ninɨvi la vêl dɨ ya nôn. 2Lêc Palisi** ya yê dɨ nêl vô he ên nêbê, “Gwêbaga buc sabat wê Moses xolac ngɨbua nêb il ob vông yuac ti lec lêm ge, lêc bêna lêc xam vông yuac lecê?” 3Lêc Yesu luu he vya bêga ên nêbê, “Môp wê bug Devit vông ilage, xam kɨtong, me xam lungên? Ên Devit he lie dô lê, lêc vip den he, 4om Devit la vac Anutu xumac ngɨbua dɨ la hôm blet ti wê he tung vô Anutu manôn ge. Blet tige, xomxo pɨleva o tɨyi wê ob ya ge lêm. Nge, xomxo wê mi si daa vô Anutu ge, heche va ob ya. Lêc Devit kô mɨ lax ya dêc vông mɨ lie ya hɨxôn. Lêc Devit o vông i so lêm, ên xomxo wê mi si daa ge vaci vông mɨ i ya.” 5Dɨ Yesu nêl hɨxôn vô he ên nêbê, “Om xam xovô bê a, Xomxo Nu**, a tu buc sabat kehe hɨxôn.”

Yesu vông xomxo wê vɨgê nipaên ge ti vô nivɨha lec vô buc sabat

(Matyu 12:9-14 Mak 3:1-6)

6Mêd sabat tɨmuên ngwe Yesu la vac Yuda xumac lɨlo mɨ la nêl xolac vô he. Lêc yê xomxo wê vɨgê hɨyôv len yuu kɨlôhô xêlehe ge ti dô hɨxôn he. 7Lêc Yuda wê xovô Moses xolac gee hɨxôn he Palisi dô dɨ yê Yesu xôn ên nêb ob yê bêc obêc vông xomxo tige vô nivɨha lec vô sabat ge od he ob vông kɨyang vô i. 8Lêc Yesu xovô he nɨlô ge om nêl vô xomxo vɨgê nipaên tige ên nêbê, “Kɨdi mɨ lam le mahɨgun tinê.” Mêgem xomxo tyo kɨdi lec mɨ la le vac he mahɨgun. 9Om Yesu nêl vô he vɨhati ên nêbê, “A ob kɨnêg vô xam bê xolac wê il Yuda vông ge, nêb il vông bêna lec sabatê? Nêb il vông nivɨha me nêb il vông nipaên? Om il ob vông xomxo i vô nivɨha, me il ob vông he i vô nipaên xel lec sabat?” 10Mêd Yesu vô yê yê he vɨhati dɨ nêl vô xomxo vɨgê nipaên tige ên nêbê, “Tɨtô vɨgêm.” Mêd xomxo tyo tɨtô vɨgê, lêc vɨgê vô nivɨha lec. 11Om xomxo wê xovô Moses xolac gee yuu Palisi, he xêyaa vô myavɨnê mabu dɨ he nêl vôma ên nêbê, “Om il ob vông bêna vô Yesu?”

Yesu vɨnoo aposolo vɨgê yuu dɨ tô mɨ la yuu

(Matyu 10:1-4 Mak 3:13-19)

12Vô buc tige Yesu la lec kɨtôn ti ên nêb ob la kɨtaa vô Anutu, om bucên tige yadɨluhu Yesu kɨtaa vɨvuatɨtôv mɨ dô dɨ vɨgwe vɨdii lec. 13Vɨgwe vɨdii mêd Yesu tyuc nue ngɨvihi vɨhati lam vô i mêd vɨnoo he vɨgê yuu dɨ tô mɨ la yuu wê ob kô lê aposolo ge. 14Om he lê bêga, Saimon, wê Yesu nêl lê ngwe nêbê Pita, dɨ Pita li Andlu, dɨ Jems yuu Jon, dɨ Pilip yuu Batolomyu, 15dɨ Matyu yuu Tomas, dɨ Jems ngwe wê ma Alpias ge, dɨ Saimon Selot, 16dɨ Judas wê ma Jems ge dɨ Judas Iskaliot wê obêc hɨlung Yesu vô tɨbii vevac tɨmuên ge.

Yesu vông xomxo tɨbeac vô nivɨha lec

(Matyu 4:23-25)

17Pyap dêc Yesu he nue ngɨvihi sea kɨtôn tyo dɨ lop mɨ lôm tô lec vɨgwe hɨbuhu ngwe. Dɨ xomxo wê mi tɨmu vô Yesu gee hɨxôn xomxo Judia vɨgwe nipwopwo hɨxôn vɨgwe levac Jelusalem, dɨ Taia yuu Saidon wê yêp kwabo vô gwec nɨnya ge, he tɨbeac val kɨtucma mɨ dô, 18ên he nêb he ob ngô Yesu kɨyang, dɨ he wê yidac ge nêb Yesu i vông he ninɨvi i vô nivɨha lec. Dɨ xomxo wê vɨmwo nipaên vông he vô nipaên ge, Yesu tii vɨmwo vêl ên he dɨ vông he vô nivɨha lec. 19Mêgem xomxo gee vɨhati nêb obêc hôm lec Yesu ninɨvi, ên he yê wê xêkɨzêc wê Yesu vông ge la vông xomxo tɨbeac vô nivɨha lec ge.

Kɨyang xêyaa nivɨha yuu kɨyang vɨyin

(Matyu 5:1-12)

20Mêd Yesu yê ma la nue ngɨvihi dɨ nêl vô he ên nêbê,

“Xam wê xam xo ên xam nêbê xam o nivɨha lêm ge, xam xêmyaa i nivɨha, ên xam tu Anutu nue** pyap.

21“Xam wê vip den xam ge, xam xêmyaa i nivɨha, ên tɨmuên ge od xam obêc wa i den xam.

“Dɨ xam wê xam nɨlôm vɨyin dɨ xam byag gwêbaga ge, xam nɨlôm i vô nivɨha, ên xam obêc nap hɨxôn xêmyaa nivɨha tɨmuên. 22Buc wê xomxo obêc yê xam nipaên ên wê xam vông i vin Xomxo Nu** ge dɨ obêc tii xam dɨ nêl kɨyang nipaên lec xam dɨ so vya vô xam ên nêb xam tɨbii nipaên ge od xam nɨlôm i nivɨha. 23Om buc wê he obêc vông bêge vô xam ge od xam pɨmil dɨ xêmyaa i vô nivɨha lee, ên nôn nivɨha wê xam obêc kô ge yêp vac Anutu ben lag puunê. Môp bêge wê he bue vông vô plopete ilage êno.

24“Dom xam wê mone levac yuu susu tɨbeac ge, xam xona nêm, ên xam kô susu nivɨha mɨ dô hɨxôn xêmyaa nivɨha pyap, om xam obêc kô nivɨha ti tɨmuên nang lêm.

25“Dɨ xam wê xam wa i den ge, xam xona nêm, ên vip obêc den xam tɨmuên.

“Dɨ xam wê xam nap mɨ dô gwêbaga, xam xona nêm, ên xam obêc byag dɨ dô hɨxôn nɨlôm vɨyin tɨmuên.

26“Om xomxo vɨyang vɨyang obêc pɨmil xam ge, od xam xona nêm, ên he bue vông bêge vô plopete kɨtyooên ilage êno mêgê.”

Il xêdyaa i vin lec xomxo wê vông vevac vô il ge

(Matyu 5:38-48)

27Yesu nêl vô he ên nêbê, “A ob nêl vô xam wê xam ngô a kɨyang ga bêga bê xam xêmyaa i vin lec xomxo wê vông vevac vô xam ge, dɨ xam vông nivɨha vô xomxo wê he xêyaa vô nipaên vô xam ge. 28Dɨ xam kɨtaa lec xomxo wê nêl vya vô xam ge, dɨ xam kɨtaa vô Anutu bê i vông nivɨha vô xomxo wê so vya vô xam ge. 29Xomxo ti obêc pɨtap ông lia vɨlu ge od ông vông vɨluo hɨxôn vô i, dɨ xomxo ti obêc kô ông saket ge od ông o lêc kol siot lêm. Nge, ông vông vô i hɨxôn. 30Dɨ xomxo ti obêc kɨtaa susu ti vô ông ge od ông vông vô i, dɨ xomxo ti obêc kô ông nêm susu ti mɨ la ge od le i lêc kɨdu bê i vông i lôm vô ông lêm. 31Môp nivɨha wê xam nêb xomxo i vông vô xam ge, od xam vông nivɨha vô he êno bêge.

32“Ên xam xêmyaa obêc vin lec xomxo wê xêyaa vin lec xam ge vaci dɨ xêmyaa o vin lec xomxo baba hɨxôn lêm ge od xam ob kô pɨmilên nivɨha lec môp tibêge tibêna? Ên tɨbii nipaên xêyaa vin lec xomxo wê xêyaa vin lec he ge êno. 33Dɨ xam obêc vông nivɨha vô xomxo wê vông nivɨha vô xam ge vaci ge od xam ob kô pɨmilên nivɨha lec môp tibêge tibêna? Ên tɨbii nipaên êno mi vông môp tibêge. 34Dɨ xam obêc vông susu pɨleva vô xomxo lêc xam nêb he i vông myavɨwen vac ge od xam ob kô pɨmilên nivɨha lec môp tibêge tibêna? Ên tɨbii nipaên mi vông susu pɨleva vô xomxo nêb he i vông myavɨwen vac êno mêgê. 35Om a ob nêl vô xam bê xam xêmyaa i vin lec xomxo wê vông vevac vô xam ge dɨ vông nivɨha vô he, dɨ xam vông susu vô xomxo dɨ le i lêc xo bê he i vông myavɨwen vac vô xam lêm. Xam obêc vông bêge ge od xam ob kô nôn nivɨha luu vêl tɨmuên dɨ xam ob tu Anutu lag puunê nue. Ên Anutu ge wê vông nivɨha vô tɨbii nipaên wê o mi pɨmil i lêm ge. 36Mêgem xam êno xo vɨgwe pɨsiv ên xomxo dɨ vông nivɨha vô he i tɨyi xocbê Mag Anutu xo vɨgwe pɨsiv ên il ge.”

Kɨyang wê ob yaxên xomxo ge

(Matyu 7:1-5)

37Yesu nêl vô he ên nêbê, “Xam o lêc yaxên xomxo nên kɨyang lêm, êdêc Anutu i yaxên xam nêm kɨyang êno lêm. Dɨ xam o lêc nêl vyam nipaên lec xomxo bê he i kô myavɨwen nipaên lêm, êdêc Anutu i nêl vya nipaên lec xam lêm. Dɨ xam pɨwelac kɨyang nipaên wê xomxo vông ge vêl êdêc Anutu i pɨwelac vêl ên xam êno. 38Om xam vông susu vô xomxo lê, êdêc Anutu i vông vô xam êno. Ên Anutu obêc vông tɨbeac vô xam tɨyi xocbê ob vông vac xam sepac mɨ i pup lec dêc kɨtiv i tô mɨ la, dêc kɨpyax ya lec hɨxôn mɨ i pup lec dɨ kɨpyax sea ge. Ên môp wê xam vông vô xomxo ge od Anutu obêc vông i tɨyi wê xam vông vô he ge vô xam.”

39Mêgem Yesu nêl kɨyang pɨlepacên ti vô he bêga ên nêbê, “Xomxo manôn tocên ngwe o tɨyi wê ob dɨdii xomxo ma tocên ngwe ge lêm. Ên ge od yuu xôn ob la tô madia. 40Dɨ nipwo xumac xulacên ti ob luu ma wê tɨxuu he ge vêl lêm. Lêc he obêc kô xovôên nivɨha vac xumac kɨpihac mɨ la tɨyôô lec myahɨpu ge od he obêc tɨyi xocbê ma wê tɨxuu he ge.

41“Om ông ge, bêna lêc ông wê xax mavɨgen wê le vac lim manôn ge dɨ lungên levac mabu ngwe wê le vac ôcông va mamnôn ge? 42Bêna lêc ông ob nêl vô lim bê, ‘Lige, a ob vông xax mavɨgen wê le vac ông mamnôn ge vêl,’ dom dɨlungên levac ngwe wê le vac ôcông va mamnôn ge? Ông xomxo kɨtyooên, ông pul xax levac wê le vac ôcông va mamnôn ge vêl tax dɨ mamnôn i seac nivɨha lê, êdêc pul nipwo tya wê le vac lim manôn ge vêl.”

Kɨyang pɨlepacên lec xax nôn nivɨha yuu nipaên

(Matyu 7:16-20 Matyu 12:33-35)

43Yesu nêl nang ên nêbê, “Xax nivɨha ti obêc vuac nôn nipaên lêm, dɨ xax nipaên obêc vuac nôn nivɨha lêm. 44Xax vɨhati ge il ob xovô lec nôn toto. Ên xomxo ob yul hɨguc nôn lec hɨzap yatôv lêm, dɨ xomxo ob yul vɨyodac nôn lec kɨpomac yatôv lêm. 45Dɨ il xomxo tɨyi lec bêge. Ên xomxo wê pɨyôp nivɨha yêp vac he nɨlô ge od ob vông môp nivɨha, dɨ xomxo wê nipaên yêp vac he nɨlô ge od mi vông môp nipaên. Ên kɨyang yuu xovôên wê pup vac xomxo nɨlô ge, xomxo mya nêl i lam seac.

Kɨyang pɨlepacên lec xumac yuu

(Matyu 7:24-27)

46“Bêna lêc xam nêl a ên xam nêbê, ‘Apumtau, apumtau,’ lêc xam o vông a vyag wê a nêl vô xam ge vô nôn lec lêmê? 47Xomxo wê lam vô a mɨ lam ngô a kɨyang dɨ vông a vyag vô nôn lec ge, a ob nêl he kɨtong vô xam. 48He tɨyi xocbê xomxo ti nêb ob lox xumac om yev lôva madia ta dêc hoo teac vac dêc tung ngɨdax la nêb ngɨdax i hôm teac xôn, dêc lox xumac lec, lêc lun val om mia butac mabu, lêc xumac tige o kɨpê lêm, ên xomxo tige lox i xumac xêkɨzêc ta. 49Lêc xomxo wê ngô a kɨyang lê, lêc o vông i vô nôn lec lêm ge, ge tɨyi xocbê xomxo ti lox xumac lec kɨbun pɨleva dɨ o yev hɨpu la vac kɨbun lêm, om mia butac mɨ val mabu ge od dii i nên xumac sea.”