‏ Matthew 5

Yesu la lec kɨtôn kɨsii dɨ nêl kɨyang

(Luk 6:20-23)

1Yesu yê xomxo kɨdu levac wê kɨtuc lam vô i ge, om sea he mɨ la lec kɨtôn dɨ la dô kɨbun. Mêdêc nue ngɨvihi lec mɨ la vô i, 2dɨ i nêl kɨyang vô he bêga ên nêbê,

3“Xomxo wê xovô ên nêbê he tɨyiên ma wê Anutu ob yê he nivɨha ge, he i dô hɨxôn xêyaa nivɨha, ên Anutu ben** lag puunê tu he ben.

4“Xomxo wê nɨlô vô vɨyin om he byag ge, he i dô hɨxôn xêyaa nivɨha, ên Anutu obêc vông he nɨlô vô vɨyin maên.

5“Xomxo wê o kô he lec lêm ge, he i dô hɨxôn xêyaa nivɨha, ên Anutu obêc nêl he lê lec kɨbun ga vɨhati.

6“Xomxo wê xêyaa vin lec môp nivɨha wê Anutu vông ge tɨyi xocbê he xêyaa vin lec nêb ob ya yaên dɨ num mia ge, he i dô hɨxôn xêyaa nivɨha, ên môp nivɨha wê he vông ge, Anutu ob vông i vô nôn lec.

7“Xomxo wê xo vɨgwe pɨsiv ên xomxo ge, he i dô hɨxôn xêyaa nivɨha, ên Anutu obêc xo vɨgwe pɨsiv ên he.

8“Xomxo wê nɨlô xêseac ge, he i dô hɨxôn xêyaa nivɨha, ên he obêc yê Anutu.

9“Xomxo wê vông kɨsoac vac xomxo wê kunacma ge, he i dô hɨxôn xêyaa nivɨha, ên Anutu obêc nêl ên nêbê he tu i nue.

10“Xomxo obêc tɨmu vô môp nivɨha wê Anutu vông ge, lêc tɨbii obêc vông vɨyin vô he ên môp tigee ge od he i dô hɨxôn xêyaa nivɨha, ên Anutu ben lag puunê tu he ben.

11“Xomxo obêc yê wê xam vông i vin a ge lêc obêc so vya vô xam dɨ vông vɨyin vô xam dɨ kɨtyoo kɨyang tɨbeac tɨbeac lec xam ge 12od xam dô hɨxôn xêmyaa i nivɨha, dɨ hi vɨxam i pec, ên nôn nivɨha wê xam ob kô ge dô bin xam vac Anutu ben lag puunê. Xam xovô ên xam nêbê xomxo vông vɨyin tibêge vô plopete wê dô mugên ilage.

Kɨyang pɨlepacên lec sol yuu xêseac

(Mak 9:50 Luk 14:34-35)

13“Xam tɨyi xocbê sol wê ob vô nivɨha vô xomxo kɨbun ga vɨhati ge. Lêc sol obêc vô nyen maên ge, od il ob vông vatya vô ên i vô nyen nangê? Ge vô nipaên pyap, dɨ o tɨyi wê ob vô nivɨha tii vac dɨ vông yuac ti ge lêm, om xomxo ob nêx i la dô xel dɨ kê vac kɨbun.

14“Xam tɨyi xocbê ngwax xêseac wê ob linac lec vɨgwe vɨhati ge. Ên vɨgwe levac ti obêc yêp lec kɨtôn kɨsii ge od ob yêp xôpacên lêm. 15Xomxo ti obêc byêx ngwax vac lam ge od obêc lax i la le xôpacên vac dêg nɨlô lêm. Nge, ob yu i la yux seac ên nêb i linac lec xomxo vɨhati wê dô vac xumac nɨlô ge. 16Om xêseac wê xam vông ge i lêc linac vô xomxo vɨhati manôn êno bêge, ên he i yê môp nivɨha wê xam vông ge dɨ hi vɨxa i pec ên Mag Anutu wê dô lag puunê ge.

Yesu nêl kɨyang lec Moses xolac

17“Le i lêc xo bê a lam ên a nêb a ob kɨtya Moses xolac hɨxôn plopete kɨyang vêl lêm. Ên a o lam ên a nêb a ob kɨtya kɨyang tigee vêl lêm. Nge, a nêb a ob vông i vô nôn lec. 18A nêl vɨxôhɨlôg nôn vô xam bê gwêbaga dɨ i loc tyip vô buc wê lag yuu kɨbun xôa obêc ma ge, kɨyang wê yêp vac Moses xolac ge, bo ti xôa obêc ma lêm. Nge, vɨhati ob yêp dɨ ob vô nôn lec tɨmuên. 19Om xomxo ti obêc pwoo Moses xolac bo ti vac dɨ dɨdii xomxo vac ên nêb he i tɨmu vô i vɨxa ge od xomxo tige ob kô lê nipwo vac Anutu ben** lag puunê. Lêc xomxo ti obêc tɨmu vô xolac vɨhati dɨ dɨdii xomxo vac ên nêb he i tɨmu vô ge od xomxo tige obêc kô lê levac vac Anutu ben lag puunê. 20A ob nêl vô xam bê môp nivɨha wê xam vông ge i luu wê xomxo xolac kehe hɨxôn he Palisi** mi vông ge vêl. Lêc obêc ma ge od o tɨyi wê xam ob la vac Anutu ben ge lêm.

Kɨyang lec môp xêyaa myavɨnê

(Luk 12:57-59)

21“Xam ngô kɨyang pyap wê yêp vô bume ilage bêga nêbê, ‘Le i lêc hi xomxo i yib lêm. Xomxo ngwe obêc hi xomxo ngwe yib ge od ob la kot dɨ kô myavɨwen.’ 22He nêl bêge ilage, lêc a ob nêl vô xam bê xomxo ngwe obêc kunac li ngwe ge od ob la kot dɨ kô myavɨwen. Dɨ xomxo ngwe obêc so vya vô li ngwe ge od xomxo i vông i loc vô hɨzap levac ên i tɨtô i. Dɨ xomxo ti obêc nêl nipaên lec li ngwe nêb yacyac ge od ob la dô vac ngwax levac vac vɨgwe nipaên.

23“Om ông obêc kô daa mɨ la le vô alta, lêc ông xovô bê muu lime ti kɨyang obêc yêp ge 24od ông sea daa tige i dô kwabo vô alta dɨ lôc mɨ loc, ên muu viac kɨyang vêl lê, lêc ông lôm tung daa tɨmuên.

25“Xomxo ti obêc kô ông mɨ la kot lêc muu ob gên dɨloc vô môp ge od muu viac kɨyang vôma. Lêc obêc ma ge od xomxo tyo obêc tung ông la vac hɨzap levac vɨgê, dɨ hɨzap levac ob vông ông la vac xêhɨpu vɨgê, dɨ xêhɨpu ob tung ông la dô vac kalabuhu, 26dɨ a nêl vɨxôhɨlôg vô ông bê ông obêc lop mɨ lôm vêl ên kalabuhu lêm. Nge, ông ob dô dɨ hi myavɨwen vɨhati i ma vêl lê.

Kɨyang lec môp yôdac vêx yuu vux

27“Xam ngô kɨyang pyap wê xomxo nêl ilage bêga ên nêbê, ‘Le i lêc vông môp yôdac vêx yuu vux lêm.’ 28He nêl bêge, lêc a ob nêl vô xam bê vux ti obêc yê vêx ti dɨ nɨlô yetac ên ge od tɨyi xocbê vux tige vông yôdac vô vêx tige vac nɨlô. 29Om ông mamnôn vɨlu hɨyôv obêc dɨdii ông mɨ la vac môp nipaên ge od ông pul vêl dɨ nêx i loc, ên ông nimnɨvi mya tige obêc la xôa ma ge od ông ob dô nimvɨha, lêc obêc dô ge od ông nimnɨvi vɨhati ob la vac vɨgwe nipaên. 30Dɨ ông vɨgêm hɨyôv obêc dɨdii ông mɨ la vac nipaên ge od ông kɨtov vêl dɨ nêx i loc, ên ông nimnɨvi mya tige obêc la xôa ma ge od ông ob dô nimvɨha, lêc obêc dô ge od ông nimnɨvi vɨhati ob la vac vɨgwe nipaên.

Yesu nêl kɨyang lec xomxo wê nêb ob sea vɨnê ge

(Matyu 19:9 Mak 10:11-12 Luk 16:18)

31“Xomxo nêl ilage bêga ên nêbê, ‘Xomxo ti obêc nêb ob sea vɨnê ge od i kɨvuu kɨpihac wê nêbê yuu ob seama ge ti mɨ vông vô vɨnê lê, lêc yuu i seama.’ 32He nêl bêge ilage, lêc a ob nêl vô xam bê vux ti vɨnê obêc vông môp yôdac vô vux ngwe lêm, lêc lɨya sea vɨnê tyo dô ge od vux tige vông vɨnê la vac yôdac, dɨ vux ti obêc kô vêx ti wê lɨya sea i dɨ la ge od vux tige vông yôdac vô vêx tige.

Kɨyang lec môp wê xomxo hɨlung vɨgê la kɨsii dɨ nêl kɨyang ge

33“Xam ngô kɨyang pyap wê yêp vô bume ilage bêga ên nêbê, ‘Le i lêc hɨlung vɨgê loc kɨsii dɨ nêl kɨyang kɨtyooên hɨxôn lêm. Nge, xam obêc hɨlung vɨgêm la kɨsii ge od xam tɨmu vô kɨyang wê xam nêl ge i yêp bôbac vô Apumtau manôn.’ 34He nêl bêge ilage, lêc a ob nêl vô xam bê le i lêc hɨlung vɨgê i loc kɨsii dɨ nêl kɨyang ti hɨxôn lêm. Dɨ le i lêc nêl kɨyang ti dɨ nêl vɨgwe lag puunê lê hɨxôn ên nêb i ngɨdu xam kɨyang xôn lêm. Ên vɨgwe lag puunê ge Anutu ben. 35Dɨ le i lêc nêl kɨyang ti dɨ nêl kɨbun lê hɨxôn lêm. Ên kɨbun ga sia nipwo wê Anutu kê vɨxa lec ge. Dɨ le i lêc nêl kɨyang ti dɨ nêl vɨgwe Jelusalem lê hɨxôn lêm. Ên Jelusalem ge Anutu wê tu king levac ge ben. 36Dɨ le i lêc hɨlung vɨgê lec bazub ên nêb i ngɨdu xam kɨyang xôn lêm. Ên xam o tɨyi wê xam ob vông bamzub lihi ti vô kwem me vô vɨliac lec ge lêm. 37Om xam obêc nêl kɨyang ge od xam nêl bê ‘Nge’ me ‘Ma’, dɨ i pyap. Ên xam obêc nêl kɨyang ya luu tige vêl ge od ge môp wê Seten** vông ge.

Kɨyang lec myavɨwen nipaên

(Luk 6:29-30)

38“Xam ngô kɨyang pyap wê he nêl ilage bêga ên nêbê, ‘Xomxo ti obêc vông ông mamnôn vô nipaên ge od ông êno vông i manôn i vô nipaên. Dɨ xomxo ti obêc pwoo ông nɨvum pec ge od ông pwoo i nɨvu i pec êno.’ 39He nêl bêge ilage, lêc a ob nêl vô xam bêga bê le i lêc vông myavɨwen nipaên vac nipaên lêm. Nge, xomxo ti obêc pɨtap ông lia vɨlu ge od ông pɨlepac lia vɨlu i loc vô i hɨxôn. 40Xomxo ti obêc vông kɨyang vô ông ên nêb ob kô ngakwi wê ông vông ge od ông vông saket mɨ i kô hɨxôn. 41Xomxo ti obêc keac xêkɨzêc nêbê ông kɨlê i susu mɨ loc môp kwabo tya ge od ông kɨlê mɨ muu loc môp dia tya hɨxôn. 42Xomxo ti obêc kɨtaa susu ti vô ông ge od ông vông vô i. Dɨ xomxo ti obêc kɨtaa susu ti vô ông ên nêb ob kô mɨ la lêc vông i lôm ge, od le i lêc hɨngoo kɨyang wê nêl ge lêm.

Kɨyang lec môp xêyaa vin lecên

(Luk 6:27-28,32-36)

43“Xam ngô kɨyang pyap wê xomxo nêl ilage bêga ên nêbê, ‘Xam xêmyaa i vin lec lime, dɨ xêmyaa i vô nipaên vô tɨbii wê vông nipaên vô xam ge.’ 44He nêl bêge, lêc a ob nêl vô xam bêga bê xam xêmyaa i vin lec he wê yê xam nipaên ge, dɨ xam kɨtaa vô Anutu ên i vông nivɨha vô he wê vông vɨyin vô xam ge, 45ên xam obêc vông bêge ge od xam obêc tu Mag Anutu lag puunê nue, ên Anutu vông hɨyôv linac lec xomxo nipaên dɨ he wê nivɨha ge hɨxôn, dɨ vông lun tô lec he wê tɨmu vô môp bôbac ge dɨ tô lec he wê so môp bôbac ge hɨxôn. 46Ên xam xêmyaa obêc vin lec xomxo wê xêyaa vin lec xam ge od xam ob kô nôn bêna? Ên tɨbii nipaên mi vông bêge êno. 47Dɨ xam obêc nêl kɨyang vô lime vaci ge od xam ob luu tɨbii vêl bêna? Ên tɨbii madɨluhu êno mi vông bêge hɨxôn. 48Mêgem xam viac xam mɨ dô nivɨha lee i tɨyi xocbê Mag Anutu lag puunê wê nivɨha lee ge.”