Joh 1 | SPL | STEP | Anitâhât Kai Toka yaŋeâmâ embâŋâmbâek Anitâŋe hân himbim ki kândikyotgop yapâek Anitâ orop dopyetŋe konohâk tatmâ gaowotŋak tatmâ gawot.

‏ John 1

Yesuhât topŋe

1 Anitâhât Kai Toka yaŋeâmâ embâŋâmbâek Anitâŋe hân himbim ki kândikyotgop yapâek Anitâ orop dopyetŋe konohâk tatmâ gaowotŋak tatmâ gawot. 2 Kândik mindikum topŋambâek Kai Toka yaŋe Anitâ orop tatmâ gaowot yan Anitâhâlen kândiwahom himbimân dewutâ, emetsenŋe, pitu topŋe topŋe ekmain ya otmu hânân âliwahap topŋe topŋe ehekŋe, ki ehekŋe kerehâk kândikyongop. Yamâ ya yeŋgâlen gâtŋe âlâŋe ikŋahâk ki teteop, bia kârikŋe. 4 Kai Toka yaŋe manman kârikŋahât amboŋe oap. Yakât otmâmâ laŋinŋe ikŋambâ gâtŋe yaŋe lohimbi biwinenŋan pilâmu haŋ sâningim gamap. 5 Yawu otmâ omoŋ bâleŋan pilâmu omoŋ kâlehen manmaiŋe kâtâpgune sâm hâum pâpgum gamai.

6 Otmu Kai Toka yakât laŋinŋaŋe lohimbi biwinenŋan pilâmu ya ekmâ nâŋgâmunŋe bulâŋe otmu yâkâlen biwinenŋaŋe katnehât Anitâŋe lok âlâ, kutŋe Yoane, ya âi sâm waŋmu takaop. 8 Taka laŋinŋe amboŋahât amutgen manmâ kulet sâm mâtâp mewaŋgim yâkât den pat âlepŋe sâm tetem eknongom manminiop. 9 Yâhâ laŋinŋahât amboŋe yakât topŋe yuwu tap. Yâkŋe lohimbi kerek nengât biwinenŋan laŋinŋe pilâmu ekmâ nâŋgâmunŋe keterakningiâkgât ge hohetnenŋan manop.

10 Kai Toka yaŋe ge hohetnenŋan manop yan lohimbi kiŋgitŋe orowâkŋe topŋe nâŋgâm hâum pâpgum ki ekŋetâ keterahop. Ikŋak Anitâhâlen kândiwahom lohimbi katyelekmu yapâ tetem gawiŋe amboyeŋe ekmâ topŋe hâum pâpguwi. 11 Yâhâ dop yawuâk ikŋe torehenlipŋe yeŋgât hohetyeŋan takamu ekŋetâ ki keterakyiŋgiopgât betbaŋgiwi. 12 Yawu gârâmâ nen lok nombotŋaŋe yâkâlen biwinenŋe katbin yamâ mâmâŋe otningimu Anitâhât nan baralipŋe otmâ mansain. 13 Anitâhât nan baralipŋe otmâ mansain yakât topŋe yuwu tap. Lohimbi katyelekmu yapâ tetem gamunŋe gamunŋe sambe sambe oain yakât otmâ Anitâhât nan baralipŋe ki otbin. Me lok nombotŋaŋe nengât sen yaŋe tetem sambe otŋet sâm imbi miakmâ manbi yaŋe gurâ bia. Anitâ ikŋak mâmâŋe otningimu yakât nan baralipŋe otmâ gain.

14 Bâiŋ, Kai Toka yaŋe ge imbi tepŋambâ tetem lok otmâ hohetnenŋan manmâ tep âlep nâŋgâningiop. Nâŋgâningimu manmanŋe ekmunŋe bulâŋe otmu Anitâhât nanŋe ombe bisiŋe dopyetŋe konohâk yawu otmutâ yelekbin. 15 Yâhâ lok otmâ manmu Yoaneŋe ekmâ lohimbi yuwu sâm ekyongop. “Emelâk lok yukât nâŋgâm yuwu sâm ekyongowan. “Nâŋe embâŋâmbâek meŋnahât tepŋambâ ki tetewan yapâek tatmâ gaop. Yakât otmâmâ nâŋe kulet sâm mâtâp mewaŋgim yâkât amutgen mansan.” Yawu sâm ekyongowan.” Yawu sâop.

16 Yawu gârâmâ manman kârikŋe yakât amboŋaŋe tep âlep nâŋgâningimap ya pesuk sâwuapgât dop âlâ ki tap. Yamâ witgum nâŋgâningim yâhâwuap. 17 Emelâk Anitâŋe Mose ekumu girem den topŋe topŋe kulemguop ya ekmunŋe manman tawi tawiŋe oap. Yâhâ sâp yiwereŋeâmâ Anitâŋe Yesu Kiristo hâŋgângumu ge wawaeneneksap ya ekmunŋe bulâŋe dondâ oap. 18 Nenŋe Anitâ ki ekmain. Yawu gârâmâ yâkŋe ikŋe nanŋe ombe bisiŋe hâŋgângumu ge manop. Yâkŋe yawu olop yan nenŋe Anitâhât topŋe nâŋgâm heŋgeŋgunehât yâkŋe sâm tetekŋan tuhumu nâŋgâm heŋgeŋguwin.

Yoaneŋe lohimbi toen katyehop.

(Mataio 3:1-12 Mareko 1:2-8 Luka 3:2-18)

19 Kândikum lohimbiŋe orotmemeyeŋe bâleŋe ya betbaŋgiŋetâ Yoaneŋe âi topŋe katmâ toen katyehop. Toen katyekmu yakât topŋe nâŋgâne sâm hotom uminiwi yeŋgât kunlipyeŋaŋe bukulipyeŋe nombotŋe hâŋgânyongowi. Hâŋgânyongoŋetâ hoŋ bawalipyeŋe meyekŋetâ orowâk Yerusalem kapi pato pilâm ge Yoanehâlen ari âikuwi. “Gâ topgahât sârâ nâŋgâne.”

20 Âikuŋetâ sâop. “Anitâŋe hoŋ bawa âlâ hâŋgângumu ge tihitnenŋe otmâ galemnongowuap sâmai ya nâ bia.”

21 Sâmu sâwi. “Yawu yatgât âlâkuâk sârâ nâŋgâne. Emelâk embâŋân poropete âlâ, kutŋe Elia sâm, manop. Yâkŋe yâhâpŋe tetem hohetnenŋan manmâ Anitâŋe hoŋ bawa âlâ hâŋgângumu ge tihitnenŋe otmâ galemnongowuap yakât mâtâp mewaŋgiwuap yamâ gâ me âlâhât mambotmain.”

Sâŋetâ sâop. “Bia, yai yamâ nâ bia.”

Sâmu sâwi. “Anitâŋe poropete âlâ hâŋgângumu ge mâtâp meningiwuap nâŋgâmain ya gâ me âlâhât mambotmain.

Sâŋetâ sâop. “Lok ya nâ bia.”

22 Sâmu sâwi. “Topge ki eknongoat. Yakât otmâ yiwereŋe âwurem ari papatolipnenŋe girawu sâm ekyongomunŋe nâŋgâŋetâ ârândâŋ otbuap? Bâiŋ, gike topge tâŋ tâŋâk sârâ nâŋgâneâyâ.”

23 Sâŋetâ sâop. “Nâŋe lok ki manmaiângen manmune lohimbiŋe nâhâlen takaŋetâ yuwu sâm ekyongom mansan.

“Pumŋe lauŋe uk sâm huruŋ sâm ya kum kilikmâ mem ârândâŋ merândâŋ tuhuŋetâ tatbuap. Yawu otmâ lok kutdâhât mâtâp mewaŋgiŋet.”

Den yu poropete âlâ, kutŋe Yesaia sâm, yâkŋe kulemguop.”

24 Yawu sâmu Parisaio lok orowâk takawiŋe yuwu sâm âikuwi. 25 “Anitâŋe hoŋ bawa âlâ hâŋgângumu ge tihitnenŋe otmâ galemnongowuap sâmain ya “nâ bia” yawu yat. Me Eliaŋe yâhâpŋe tetewuap ya gurâ bia. Me poropete lok âlâ me âlâ gurâ bia. Yawu yat gârâmâ topŋe girawuhât otmâ lohimbi toen katyekmâ mansat?”

26 Sâŋetâ sâop “Nâmâ toen mem katyekman. Yâhâ lok kutdâ âlâ hohetyeŋan mansap yâkât wâtŋe âlâ tatbaŋgiap ya ekŋetâ ki keteraksap. 27 Hâmbâi lok yaŋe âi topŋe katmâ tuhumu eknomai. Nâmâ lok inŋe mansan. Yakât otmâ nep tuhuwuap yawuya tuhuwomgât dop bia. Me yâkât itâkat gurâ kâpekmâ golewaŋgiwomgât dop âlâ ki tap.” Yawu sâm ikŋahât nâŋgâmu giop.

28 Yâhâ Yoaneŋe kapi âlâ, kutŋe Betani sâm, ya Yoran to nombotgen tap yan manmâ toen katyekminiop. Den matŋe yawu ekyongomu purik sâm Yerusalem kapiân âwurem ariwi.

Yoaneŋe Yesu toen kalop.

29 Otmu emet haŋ sâmu Yesuŋe Yoanehâlen ariop. Arimu akŋangembâek ekmâ yuwu sâm lohimbi mem toen katyehop ya ekyongop. “Lok enda ekŋet. Endamâ Anitâŋe hâŋgângumu ge lamahât dop otbuap. Yakât otmâ dop kum sâmune nâŋgâŋet. Nengât tosa pesuk sâningiâkgât opon kâmbukŋahât galem mansaiŋe hotom une sâm yan lama nanŋe kum gâim uŋetâ semu hotomŋaŋe yâhâmu Anitâŋe nâŋgâningimap. Yakât dopŋeâk lok endaŋe tosanenŋahât otmâ kawenenŋan kinmu kuŋetâ mumbuap yakât otmâ Anitâŋe hâŋgângumu ge mansap. 30 Otmu emelâk lok yukât topŋe yuwu sâm ekyongowan. “Hâmbâi yâkŋeâmâ âi topŋe katmâ tuhumu eknomai. Nâŋe embâŋâmbâek meŋnahât tepŋambâ ki tetewan yapâek tatmâ gaop. Yakât otmâ nâŋe kulet sâm mâtâp mewaŋgim yâkât amutgen mansan.” 31 Emelâk ki nâŋgâwaŋgiwan. Yâhâlen puwâk takamu ekban. Otmu yen Isirae lohimbiŋe yâkât topŋe nâŋgâŋetâ keterahâkgât nâŋe mâtâp mewaŋgim toen mem katyeksan.

32 Nâhâlen takamu toen katban yakât topŋe yuwu sâmune nâŋgâŋet. Emelâk nâŋe yâkât topŋe ki nâŋgâm manban yan Anitâŋe nâŋe toen katyekbom yakât yuwu âi sâm nihim hâŋgânnohop. “Gâŋe lohimbi toen katyekbuat yanâmâ nine Wâtgât mâmâŋahât Heak hâŋgângumune ge lok âlâhât kunŋan tatbuap lok yaŋe lohimbi manman âiloŋgoân katyekmu Wâtgât mâmâŋahât Heakŋe mâmâŋe otyiŋgiwuap.” Yawu sâm eknohop. Yawu sâm eknohomu lauŋe lâum lohimbi toen katyekmâ yaŋak lok eksai yu toen katban. Toen katmune yanâk himbim pâroŋ sâmu Anitâhât Wâtgât mâmâŋahât Heakŋe kembâ hâtgum ge mâmâŋe otbaŋgiop. 34 Mâmâŋe otbaŋgimu yakât topŋe nâŋgâm heŋgeŋguan. Yâhâmâ Anitâhât nanŋe mansap.” Yoaneŋe Yesu takamu ekmâ yawu sâop.

Yesuŋe nâ otmu Anderea menelehop.

35 Emet haŋ sâmu Yoaneŋe ikŋe hoŋ bawayâhâtŋe, nâ otmu lok âlâ, kutŋe Anderea, Simon Petorohât imiŋe, menelekmu deŋgân âlâ, kutŋe Galilaia sâm, yakât ginŋehen ariwin. 36 Arimunŋe Yesuŋe gam wanginenekmâ bamu Yoaneŋe ekmâ yuwu sâm eknotgop. “Lok yu wanginenekmâ bap enda ekset. Yâhâmâ Anitâŋe hâŋgângumu ge lamahât dop otmâ nengât tosahât otmâ kawenenŋan kinmu kuŋetâ mumbuap yakât otmâ Anitâŋe hâŋgângumu giop.” Yawu sâop.

37 Yawu sâmu, nâŋgâmutŋe bonŋe otmu Yoane pilâm Yesu betŋan sâmutŋe orowâk ariwin. 38 Yesuŋe purik sâm yuwu sâm eknotgop. “Yet wongât betnan watneksawot?” Sâmu sâwit. “Kutdâ, gâ emet girawuân imat?” 39 Sâmutŋe sâop. “Orowâk ari emet ya tiripyotgowom.” Yawu sâmu orowâk ari emetŋan yâhâ tatmâ den huhuwin. Den huhum tatmunŋe emetsenŋe emelâk purik sâm giop.

40 Otmu bukune Andereaŋe, pilânelekmâ yahatmâ, ari ataŋe, kutŋe Simon, mem tetem yuwu sâm ekuop. “Anitâŋe lok âlâ hâŋgângumu Yura nengât tihitnenŋe otmâ galemnongowe sâm ge mansap ya eksait.” Yawu sâop. Lok yakât kutŋeâmâ Kiristo. 42 Yawu sâm netgâlen dâim takamu Yesuŋe Simon ekmâ yuwu sâm ekuop. “Simon, Yoane nanŋe, gâmâ yiwereŋe kutge âiŋe, Kepa sâm gohonsan.” Yawu sâop. Kut yamâ Girik yeŋgât denân Petoro. Yakât topŋeâmâ benben me kon yawu.

Yesuŋe Pilip yet Natanae meyelehop.

43 Otmu emet haŋ sâmu Yesuŋe Galilaia hânângen ariwe sâm olop. Yawu otmâ yanâk lok âlâ, kutŋe Pilip sâm, ya ekmâ yuwu sâm ekuop. “Garâ, orowâk arire.” 44 Otmu Pilip yamâ Anderea yet Petoro, orop kapiyeŋe kutŋe Besaita, ya ambolipŋe. 45 Yesuŋe Pilip memu yâkŋe in yawu ari bukuŋe âlâ, kutŋe Natanae sâm, ya yuwu sâm ekuop. “Emelâk Anitâŋe hoŋ bawa âlâ hâŋgângumu ge tihitnenŋe otmâ galemnongom manbuap yakât Mose otmu Anitâhât poropetelipŋaŋe kulemguwi ya eksain. Yâhâmâ Yosep nanŋe, Nasaret kapi amboŋe,” yawu sâop. 46 Yawu sâmu sâop. “Yakât nâŋgâmune gemap. Nasaret kapi ambolipŋe âlâ me âlâŋe tânnongonomaihât dop âlâ ki tap.” Sâmu sâop. “Bâiŋ. Gam ek.”

47 Yawu sâmu Natanaeŋe Yesuhâlen takamu yan, yuwu sâm eknongop. “Yu ekŋet. Lok yuâmâ Isirae amboŋe otmu tâŋ tâŋâk mansap.” Yawu sâop. 48 Yawu sâmu Natanaeŋe âikum sâop. “Gâ wonângen manmune nehongât yawu yat? Sâmu sâop. “Gâ Pilipŋe ki gohonsap yan lakop kuriŋ amutgen Anitâ mepaem tatdâ geksan.” 49 Sâmu sâop. “Kutdâ gâ Anitâhât nanŋe. Isirae nengât kunnenŋe mansat.” 50 Sâmu sâop. “Lakop kuriŋ amutgen geksan yakât otmâ topge naŋgan. Yu sâm tetem ekgohoan yakât otmâ yat. Yawu gârâmâ hâmbâi kulem topŋe topŋe memune ekdâ âlâ kândâkdâ otbuap.” 51 Yawu sâm ekum benŋe yuwu sâm eknongop. “Bulâŋanâk yuwu sâmune nâŋgâŋet. Anitâŋe bulâŋanâk hâŋgânnohomu gewan yakât topŋe teteâkgât ewapâ himbim pâroŋ sâmu yâkât aŋelolipŋaŋe mâmâŋe otnihim yâhâm gem otŋetâ yekmâ nâhât topne ekmâ nâŋgânomai.” Yawu sâm eknongop.