‏ John 6

Lok 5000 ya Yesuŋe sot kâsikum yiŋgimu newi.

(Mataio 14:13-21 Mareko 6:30-44 Luka 9:10-17)

1Otmu yakât kakŋan Galilaia deŋgân, kutŋe âlâmâ Tiweria deŋgân, Yesuŋe yakât nombotgen ariwe sâm hoŋ bawalipŋe menenekmu orowâk ariwin. 2Yâhâ emelâk Yesuŋe mesek topŋe topŋe heŋgemyongop ya ekbi yakât otmâ arimunŋe lohimbi kiŋgitŋe orowâkŋe betnenŋan watnenekbi. 3Watnenekŋetâ ari lohimbi ya pilâyekmâ Yesu orop pumŋe âlâen yâhâ tatbin. 4Tatmâ Tihit tihit hombaŋ ya tâlâhuop yakât alahuwin.

5Alahum tatmunŋe lohimbi dondâŋe watnenekmâ takawi ya Yesuŋe yekmâ yuwu sâm Pilip âikuop. “Lohimbi dondâ takai yu wosapâ sot puluhum yiŋgimunŋe neŋetâ dopyeŋan otbuap?” sâm âikuop. 6Yâhâ sot kâsikum yiŋgimu neŋetâ dopyeŋan otbuap ya nâŋgâop. Yawu gârâmâ Pilipgât biwiŋe girawu talop ya sâm tetemu nâŋgânehât Pilip âikumu yuwu sâop. 7“Âo, lohimbi dondâŋe taka tai. Yakât otmâ sot tipiŋe ikŋak ikŋiâk nenomai yamâ tewetsenŋe pato pilâm sot puluhunom. Lok âlâŋe emetsenŋe nombolân yâhâp biwiŋan âi tuhum hâmeŋe membuap yakât dop otbuap. Yakât otmâ gâŋe den yat yu lauhan menomgât dop bia.”

8Yawu sâmu nengâlen gâtŋe âlâ, Simon Petoro imiŋe, kutŋe Anderea sâm, yâkŋe yuwu sâm ekuop. 9“Naom tipiŋe âlâ taka tapŋe baŋga mome otmu iŋan yâhâp mem tap. Yawu gârâmâ girawu otne? Sot yuŋe dopyeŋan ki otbuap yukâ.” Yawu sâop.

10Yawu sâmu Yesuŋe yuwu sâm eknongop. “Yeŋe lohimbi yu ekyongoŋetâ ge tatŋet.” Yawu sâmu lauŋan mem lok yeŋgât dowâmâ 5000 yawuya ekyongomunŋe ge tatbi. 11Ge tatŋetâ Yesuŋe baŋga ya mem Anitâ mepaem motokmâ tipi tapi tuhum mem ningimu ârândâŋâk kâsikum yiŋgimunŋe newi. Yâhâ iŋan gurâ yawuâk mem ningimu kâsikum yiŋgimunŋe neŋetâ dopyeŋan olop. 12Neŋetâ dopyeŋan otmu yuwu sâm eknongop. “Sot nombotŋe tap ya bâlemapgât hâwurum saka sakaen mânuŋetâ giâk.” 13Yawu sâmu hâwurum mânuŋmunŋe saka saka kâiân yâhâp pik sâop.

14Yesuŋe kulem ya memu ekŋetâ sâtŋe otmu yuwu sâm alahu gulahu otbi. “Poropete âlâ hohetnenŋan tetewuap sâŋetâ nâŋgâm mambotmain ya yu mon?” Yawu sâwi. 15Yawu sâŋetâ Yesuŋe biwiyeŋe ekmâ yâkŋe kutdâyeŋe mem kânâŋgânekmaihât nâŋgâm pilâyekmâ gem ba pumŋe âlâen yâhâop.

Yesuŋe to kakŋambâ takaop.

(Mataio 14:22-33 Mareko 6:45-52)

16Emet omoŋ otmu Yesuŋe in yawu ki âwurem takaopgât nenŋe yapâ pilâm Kapanaum kapiân arine sâm deŋgân ginŋan gewin. 18Ge waŋga mem arim tatmunŋe siru pato pilâmu to dondâ bâleop. 19Yawu otmu puli kum tânâmgum arim tatmunŋe kilomita bâtnombot me nombolân konok dop yawu olop. Yawu otmu arimunŋe Yesuŋe to kakŋambâ takaop. Takamu ekmâ “wuânŋe takap?” sâm ekmâ umutnenŋe ariop. 20Umutnenŋe arimu Yesuŋe nenekmâ yuwu sâop. “Nâ ninak takan. Yawu gârâmâ kiŋgityeŋahât ki otŋet.” Yawu sâop. 21Yawu sâmu tepnenŋe welâmŋan gemu in yawu memunŋe waŋgaen yâhâop. Waŋgaen yâhâmu nenŋe in yawu ari kapi ya mewin.

22Kapi pilâm tohowin yakât ambolipŋaŋe emet haŋ sâmu Yesuhât pâinmâ yuwu sâwi. “Oran waŋga konohâk ekbin yamâ Yesu hoŋ bawalipŋaŋe yeŋiâk mem ariwi.”

23Yawu sâm pâinbi. Otmu Tiweria kapi ambolipŋaŋe Yesuhât pat nâŋgâm waŋga âlâlâ mem kapiyeŋehembâ taka emelâk Kutdânenŋaŋe sot mem yan Anitâ mepaem yiŋgimu newi yanâk taka tatbi. 24Taka Yesuhât pâinŋetâ biatmu yaŋak waŋga ya yâhâpŋe mem Kapanaum kapiân ari pâinbi.

Manman kârikŋahât sot yakât amboŋe yamâ Yesu.

25Waŋgayeŋe Kapanaum kapiân karakmâ ge Yesu mem tetem yuwu sâm âikuwi. “Wa, lok pato gâ amâti takaon.”

26Yawu sâm âikuŋetâ yuwu sâm ekyongop. “Yaihât sâmune nâŋgâŋet. Nâŋe kulem topŋe topŋe memune ekmâ topŋe ki nâŋgâm heŋgeŋgumai. Yâhâ sot yiŋgimune neŋetâ tepyeŋe pik sâop yakât nâŋgâm pâinnekmâ takai. 27Yakât yuwu sâmune nâŋgâŋet. Sot nemain yaŋe kâlep ki tatmâ yâhâwuap. Yamâ tatmâ getek ŋâsukŋe pilâmap. Yakât otmâ sot nemain yakâlâk ki nâŋgânomai. Yawu gârâmâ sot topŋe âlâ ikŋiâk tap ya nem manman kârikŋe manmâ yâhânomai yakâlâk nâŋgânomai. Yawu gârâmâ Awoŋne Anitâŋe nâŋgânihimu ârândâŋ otmu âi sâm nihim hâŋgânnohomu ge yâkât sâtgât manman kârikŋahât sot yiŋgiwom.” Yawu sâop.

28Yawu sâmu yuwu sâm âikuwi. “Anitâhât den lâune sâm girawu tuhunomgât naŋgat?”

29Sâŋetâ sâop. “Anitâŋe nâ hâŋgânnohomu gewan. Yakât otmâ nâhâlen biwiyeŋe katmâ mannomaihât naŋgap.”

30Sâmu sâwi. “Emelâk tâmbâlipnenŋe lok ki manmaiângen manŋetâ Anitâŋe himbimâmbâ sot âlâ, kutŋe mana sâm, yiŋgimu nem manbi yakât topŋe miti pepaen yuwu tap. “Himbimâmbâ sot yiŋgimu nem manbi.” Yawu tap. Yawu gârâmâ gâŋe kulem âlâ mendâ ekmunŋe âlâ kândâkdâ otmu den yat yu nâŋgâmunŋe bulâŋe otbuap. Wuân mendâ topge tetemu ekmunŋe bulâŋe otbuap?” Yawu sâwi.

32Sâŋetâ sâop. “Anitâŋe himbimâmbâ sot bulâŋe yiŋgimap yakât topŋe nâŋgâŋetâ keterahâkgât yuwu sâmune nâŋgâŋet. Moseŋe himbimâmbâ sot bulâŋe ya ki mem tetem yiŋgiop. Bia. Himbimâmbâ sot bulâŋe yamâ yiwereŋe Awoŋnaŋe yiŋgimu mansai. 33Sot bulâŋe yamâ Anitâŋe nâ hâŋgânnohomu himbimâmbâ ge manman kârikŋe yiŋgim mansan.”

34Sâmu sâwi. “Bâe. Lok pato, gâ den yat, yuâmâ sot ya haoŋmâ ârândâŋ ningirâ nem yâhânom.”

35Sâŋetâ sâop. “Manman kârikŋahât sot yan yuâmâ ninahât yan. Yakât otmâ lok âlâ me âlâŋe biwi nâŋgân nâŋgânyeŋaŋe nâ kepeinekmâ mannomai. Yâhâmâ nâŋe mâmâŋe otyiŋgimune manman kârikŋahât sot yakât yâhâpŋe ki po yiŋgiwuap. Me manman kârikŋahât to yakât yâhâpŋe ki yekbuap.

36Yawu gârâmâ kulem topŋe topŋe memune yeŋe ekmâ topŋahât hâum pâpgum nâhâlen biwiyeŋaŋe ki kepeim mansai. 37Yawu gârâmâ lohimbi âlâ me âlâŋe nâhâlen biwiyeŋaŋe kepeim manŋetgât Awoŋnaŋe meyekmu mansai. Meyekmu nâhâlen torokatmâ biwiyeŋaŋe kepeiŋetâ ki betyongowom. 38Awoŋnaŋe âi sâm nihim himbimâmbâ hâŋgânnohomu gewan. Gem yâkât tem lâum manmune lohimbi âlâ me âlâŋe nekmâ topne nâŋgâm heŋgeŋgum nâhâlen biwiyeŋaŋe kepeimai. Lohimbi yawu otmai yamâ nâŋe sâp patoen mumuŋambâ mem yahatyekmune manman kârikŋahât pat emelâk Anitâŋe kuyiŋgimu tap yakât bulâŋe yiŋgimu menomai.” Yawu sâop.

41Yawu gârâmâ “sot bulâŋe yamâ Anitâŋe nâ hâŋgânnohomu himbimâmbâ ge manman kârikŋe yiŋgim mansan,” ya sâop yakât papatolipnenŋaŋe nâŋgâŋetâ bâlemu yuwu sâm alahu gulahu otbi. 42“Nenâmâ yâkât topŋe naŋgain. Yâhâmâ Yosep nanŋe yakâ. Âwâŋe mâmâŋe yetgât topyetŋe naŋgain. Gârâmâ wongât “Nâ himbimâmbâ gem mansan,” yap? Yakât nâŋgâmunŋe bâleap.” Yawu sâwi.

43Sâŋetâ sâop. “Kâmbukŋe. Nâŋgâm bâlenihiŋetâ ki ârândâŋ oap. 44Awoŋnaŋe hâŋgânnohomu gewan. Yakât otmâ lohimbi âlâ me âlâ meyekbuap yâkŋak nâhâlen torokatnomai. Nâhâlen torokatmâ mannomai yamâ sâp patoen nâŋe mumuŋambâ mem yahatyekmune nâ orowâk tatmâ yâhânom. 45Emelâk emet inânŋan poropete âlâŋe den kulemguop ya yuwu tap. “Anitâ ikŋak denŋe lohimbi biwiyeŋan katmu nâŋgâŋetâ keterakbuap.” Yawu kulemguop. Den yakât bonŋe teteâkgât awoŋnaŋe denŋe lohimbi biwiyeŋan katmu nâŋgâŋetâ hâumu nâhâlen torokatmai. 46Yawu gârâmâ lohimbi âlâ me âlâŋe Awoŋnahâlen ki yâhâŋetâ den kâsikum yiŋgimap. Yawu ki tap. Nâŋe konok Anitâ Awoŋne orop tatmâ yâkât sâtgât otmâ gewan.

47Yakât otmâ yuwu sâmune nâŋgâŋet. Lohimbi âlâ me âlâŋe nâhâlen biwiyeŋaŋe kepeim manmai yamâ manman kârikŋan mannomaihât pat kuyiŋgimune tap. 48Yâhâmâ manman kârikŋahât sot yiŋgimune nem manmâ yâhânomai. 49Manman kârikŋahât sot yakât yâhâpŋe torokatmâ sâwe. Tâmbâlipnenŋaŋe lok ki manmaiângen manminiwi yan Anitâŋe himbimâmbâ sot âlâ, kutŋe mana sâm, ya yiŋgimu nem gawi. Otmu ya gurâ emelâk mum metewi. 50Gârâmâ himbimâmbâ manman kârikŋahât sot yamâ nâ. Yakât otmâ lohimbi âlâ me âlâŋe nine hepne sunumne nemaiŋeâmâ ki hiliwahonomai. 51Yâhâ manman kârikŋahât bulâŋe teteyiŋgiâkgât nâŋe konok himbimâmbâ ge nine hepne sunumne yu yeŋgât pat kuyiŋgiwan yu yiŋgimune nem manman kârikŋan mannomai.” Yawu sâop.

52Yawu sâmu Yura nengât papatolipnenŋaŋe nâŋgâm alahu gulahu otmâ yuwu sâwi. “Lok yuŋeâmâ ki orotŋe yap. Girawu otmâmâ ikŋe sunumŋe ya gahaeakmâ ningimu nenomgât yap? Ki orotŋe yukâ.” Yawu sâwi.

53Yawu sâm alahuŋetâ Yesuŋe yuwu sâm ekyongop. “Ninahât sâmune nâŋgâŋetâ ki keterakyiŋgiap yakât âlâku sâmune nâŋgâŋet. Nâmâ lok bulâŋe mansan. Yakât otmâ nine hepne sunumne yu ki nenomai yamâ manman kârikŋan ki mannomai. 54Yawu gârâmâ nine hepne sunumne yuŋeâmâ manman kârikŋe yakât bulâŋe oap. Yakât otmâmâ lohimbi âlâ me âlâŋe nine hepne sunumne nem mannomai yamâ sâp patoen mumuŋambâ mem yahatyekmune biwinenŋe kepeiakmâ konohâk otmâ orowâk manmâ yâhânom. 57Awoŋne manman amboŋaŋe hâŋgânnohomu gewan. Yakât otmâ yâkât wâtŋanâk kinmâ yâkŋe tatmap yakât dopŋeâk nâ gurâ mansan. Yâhâ yeŋgâlen gâtŋe âlâ me âlâŋe nine hepne sunumne yu nemai yen gurâ nâŋe manmâ yâhâwom yakât dopŋeâk manmâ yâhânomai. 58Yawu gârâmâ emelâk tâmbâlipnenŋaŋe sot âlâ, kutŋe mana sâm, newi yan manman kârikŋe ki ekbi. Yawu otmâ mum gawi. Yâhâ sâp yiwereŋe yuâmâ nine hepne sunumne nenomai yamâ manman kârikŋan manmâ yâhânomai.” Yawu sâop. 59Yesuŋe Kapanaum yeŋgât miti emetŋan yâhâ den yu ekyongop.

Yesuŋe manman kârikŋe yakât topŋe ekyongop.

60Yesuŋe nengât papatolipnenŋe yawu sâm ekyongomu yan lohimbiŋe denŋe nâŋgâne sâm yâkâlen torokatmâ manbi nombotŋaŋe alahu gulahu otmâ yuwu sâwi. “Den yap yuâmâ nâŋgâmunŋe umatŋe oap yakât otmâ yâkât den yu âlâŋe nâŋgâwuap?” Yawu sâwi.

61Yawu sâm hâkâŋ otŋetâ Yesuŋe biwiyeŋe ekmâ yuwu sâop. “Den yan yukât âlâŋe ki ekyongop? Girawuhât otmâ nâŋgâŋetâ umatŋe oap? 62Gârâmâ nâŋe hâmbâi himbimân âwurem yâhâmune nekmâ yanâmâ girawu nâŋgânomai? Nâŋgâŋetâ bulâŋe otmu nâhâlen biwiyeŋe katnomai me bia? 63Yakât otmâ yuwu sâmune nâŋgâŋet. Lohimbi âlâ me âlâŋe yeŋe eŋgatyeŋaŋak otmâ manman kârikŋan mannomaihât dop âlâ ki tap. Yakât otmâ Anitâhât Wâtgât mâmâŋahât Heak yâkŋak mâmâŋe otyiŋgimu manman kârikŋan mannomaihât dop tap. Yakât otmâmâ den yan yu nâŋgâŋetâ bulâŋe otmu Wâtgât mâmâŋahât Heakŋe mâmâŋe otyiŋgimu biwiyeŋe nâhâlen katmâ manman kârikŋe mannomai. 64Yawu gârâmâ yeŋgâlen gâtŋe nombotŋane ki nâŋgâŋetâ bulâŋe otmap.” Yawu sâop. Yâhâ lohimbi nombotŋaŋe biwiyeŋe Yesuhâlen ki katbi yâhâmâ emelâk topyeŋe nâŋgâop. Yâhâ lok âlâŋe Yesuhât betŋehen kioŋbuap ya gurâ yawuâk emelâk topŋe nâŋgâop. 65Yakât nâŋgâm yuwu torokatmâ ekyongop. “Emelâk ekyongoan ya âlâkuâk sâmune nâŋgâŋet. Awoŋnaŋe lohimbi âlâ me âlâ mem heweweŋ tuhuyekbuap yâkŋak nâhâlen torokatnomai.” Yawu sâop.

66Yawu sâopgât lohimbi nombotŋaŋe nâŋgâŋetâ umatŋe otmu pilâm âlâengen ariwi. 67Ariŋetâ Yesuŋe hoŋ bawalipŋe kâiân yâhâp yuwu sâm eknongop. “Yen gurâ yawuâk pilânekmâ arine sâm oai me bia?”

68Sâmu Petoroŋe sâop. “Kutdâ, gâŋe konok Anitâhât nanŋe bulâŋe manmâ manman kârikŋahât topŋe eknongorâ nâŋgâmunŋe bulâŋe otmap. Gâhât topge emelâk nâŋgâwin yakât otmâ pilâhekmâ lok âlâhâlen ari denŋe lâum manman kârikŋan mannomgât dop âlâ ki tap.” Yawu sâop.

70Yawu sâmu yuwu sâm eknongop. “Bulâŋanâk nâŋe konok meyekban. Yawu gârâmâ weke bâleŋe ya yeŋgât amboyeŋe kutŋe Satan sâm yâkŋe yeŋgâlen gâtŋe âlâhât biwiŋan kioŋmu yâkât tem lâum mansap.” Yawu sâop. 71Yâhâ Yesuŋe den sâop yaŋe bukunenŋe Yurasi, Simon nanŋe, yamâ Karioto kapi amboŋe ya miop. Yâkŋe gâmâlâk Yesuhât betŋehen kioŋbuap yakât.