‏ Luke 23

Yesu dâim Pilatohâlen ariwi.

(Mataio 27:1-2,11-14 Mareko 15:1-5 Yoane 18:28-38)

1Yawu sâm yahatmâ Yesu dâim Pilatohâlen ariwi. 2Yâkâlen dâim ari katŋetâ kinmu yuwu sâm hakŋan sâwi. “Roma lok yeŋgât kunyeŋe pato yâk takesi ki waŋet” sâm lohimbi eŋgatyeŋan gemap. Otmu ikŋahât nâŋgâmu yahatmu yuwu sâm ekyongomap. “Nâ Kiristo, lok kutdâ. Ninak galemyongom manmâ yâhâwom.” Yawu sâm hakŋan sâwi.

3Yawu sâm Pilato ekuŋetâ yâkŋe purik sâm Yesu yuwu sâm âikuop. “Yura lohimbi yeŋgât lok kutdâ sâmai ya gâ me?”

Sâmu sâop. “Oŋ, den bulâŋe yat.” Yawu sâop.

4Yawu sâmu hotom uminiwi otmu lohimbiŋe denŋe nâŋgâne sâm ga kinbi ya Pilatoŋe yuwu sâm ekyongop. “Lok yukât tosa ki mem tetean.”

5Yawu sâmu iliwetmâ yuwu sâwi. “Yawu gârâmâ Galilaia Yuraia hânân kapi tatmâ arap yan lok yuŋe yâhâm gem kapi ambolipŋe den kâsikum yiŋgim eŋgatyeŋan gemu kuk kapam otmâ emet mem yâhâ katmai.” Yawu sâwi.

Yesu dâim Herotgâlen ariwi.

6Yawu sâm Pilato ekuŋetâ yuwu sâm âiyongop. “Lok yuâmâ Galilaia gâtŋe me?”

7Sâmu sâwi. “Oŋ, yan gâtŋe.”

Sâŋetâ sâop. “Ya Herotgât wahap, nâhât bia.” Yawu sâop.

Sâp yan Herotŋe Galilaia hân pilâm Yerusalem kapiân ari tatmâ nâŋgâop. Yakât otmâ Pilatoŋe ekyongomu Yesu dâim Herotgâlen ariwi. 8Yâhâ Yesuŋe olop miop yakât den pat ya Herotŋe emelâk nâŋgâop. Yakât otmâ Yesuŋe kulem âlâlâ tuhumu ekbeâk nâŋgâm manmâ gaop. Yakât otmâ Yesu dâim yâkâlen ariŋetâ ekmâ tep âlep nâŋgâop. 9Otmu den hakŋan sâwi yakât âikumu den biaek kinop. 10Den biaek kinmu hotom uminiwi otmu Mosehât girem den kâsikum yiŋgiminiwiŋe yahatmâ kinmâ den topŋe topŋe hakŋan sâwi. 11Yawu otŋetâ Herotŋe otmu tembe lâulipŋe orowâk senŋan gem hâim hilitbi. Yawu otŋetâ Herotŋe tembe lâulipŋe ekyongomu hâk katipŋe kâkâlep, kuriŋ takop takop lok kutdâŋe mânuŋakminiwi yawuya mem katbaŋgiwi. Yawu otbaŋgim Pilatohâlen dâim âwurem ariwi. 12Dâim âwurem ariŋetâ ekmâ “Herotŋe nâŋgânihiap,” sâm Pilatoŋe Herotgât nâŋgâmu yahatmu buku olowot. Yawu gârâmâ emelâk emet inânŋan kasa oraŋgim gaowot ya sâp yan pesuk sâop.

Yesu den sâm hârewaŋgiwi.

(Mataio 27:15-26 Mareko 15:6-15 Yoane 18:39-19:16)

13Yâhâ Pilatohâlen dâim âwureŋetâ hotom uminiwi ya yeŋgât kunlipyeŋe otmu Yura papatolipyeŋe ya yeŋgât den Pilatoŋe katmu ikŋe den sâsâ emetŋan ari menduhuakbi. Menduhuakŋetâ yan lohimbi inŋe dondâhâlâkŋe yekmâ denyeŋe nâŋgâne sâm ba hawamgum kinbi. 14Pilatoŋe yuwu sâm ekyongop. “Lok yuŋe lohimbi yeŋgât eŋgatyeŋan gemu kuk kapam otmai,” yawu sâm yeŋe nâhâlen dâim takai. Nâhâlen dâim takaŋetâ senyeŋanâk âi pâi tuhum sâm hârewaŋgim ekmune tosaŋe bia oap. 15Yakât otmâ Herotŋe sâm hârewaŋgiâkgât yâkâlen hâŋgânyongomune dâim arai. Otmu yâkŋe gurâ âi pâi tuhumu biatmu benŋe nâhâlen yâhâpŋe mem takai. Bulâŋanâk yuwu sâmune nâŋgâŋet. Lok yukâlen tosa âlâ ki mem tetean.” Yawu sâop.

16Tihit tihit Hombaŋ ârândâŋâk Pilatoŋe yuwu otminiop. Lok tosa otŋetâ pâi emetŋan katyekŋetâ tatminiwi yapâ gâtŋe âlâ me âlâhât lohimbiŋe nâŋgâŋetâ dopŋan otmu lok âlâ holaŋbuat sâminiwi ya holaŋyekmu geminiwi. Yakât otmâ yuwu sâm ekyongop. “Lok yu kumunŋe mumbuap yamâ tosa âlâ yâkâlen ki mem tetean. Yakât otmâ nâŋgânihiŋetâ tembe lâulipne ekyongomune hâhiwin waŋetâ holaŋmune gewuap.” Yawu sâop.

18Yâhâ sâp yan lok bâleŋe âlâ, kutŋe Barawa sâm, yâkŋe kapam ahowiân lok âlâ kumu muop. Yakât otmâ pâi emetŋan mem katŋetâ tatmâ gaop yakât lohimbi kerekŋe den kârikŋan halahum yuwu sâwi. “Barawa holaŋdâ giâk. Yâhâ Yesu yamâ kuŋetâ muâk.”

20Yawu sâwiâke yamâ Pilatoŋe Yesu holaŋmu giâkgât nâŋgâm âlâkuâk sâop. “Nâmâ Yesu holaŋbom.”

21Yawu sâmu lohimbi yaŋe iliwetmâ den kârikŋan halahum yuwu sâwi. “Yesu howanân kum kânâŋgâŋetâ muâk, Howanân kum kânâŋgâŋetâ muâk.”

22Yawu sâŋetâ Pilatoŋe âlâkuâk yuwu sâm ekyongop. “Wuân otmu bâleap? Nâŋe âi pâi tuhum tosa âlâ yâkâlen ki mem tetean. Yakât otmâ tembe lâulipne ekyongomune hâhiwin waŋetâ yanâmâ holaŋmune gewuap.”

23Yawu sâmu kunyeŋe kârikŋe otmâ sâwi. “Howanân kum kânâŋgâŋetâ muâk.” Yawu sâŋetâ Pilatoŋe loholem lauyeŋan miop. 24Lauyeŋan mem Yesu kuŋetâ muâk sâm sâm hârewaŋgiop. 25Yâhâ Barawahât nâŋgâŋetâ yahalop gârâmâ yâk holaŋmu giop.

Yesu howanân kuwi.

(Mataio 27:32-44 Mareko 15:21-32 Yoane 19:17-27)

26Pilatoŋe tembe lâulipŋe ekyongomu Yesu dâim ariwi. Dâim mâtâwân arim tatŋetâ lok âlâ, kutŋe Simon sâm, yâhâmâ Kirene hânân gâtŋe, newângembâ takamu mewi. Mem Yesuhât howan ya kambeŋan katŋetâ lâum Yesu betŋan sâop. Otmu lohibi dondâhâlâkŋe betyeŋan watyekmâ ariwi.

27Yâhâ imbi nombotŋe Yesuhât we bâle nâŋgâm dondâ isem orowâk ariwi. 28Iseŋetâ Yesuŋe purik sâm yekmâ yuwu sâm ekyongop. “Nâhât ki iseŋet, yeŋe otmu nimnaomlipyeŋe yeŋahât iseaŋgiŋet. 29Hâmbâi umatŋe topŋe topŋe teteyiŋgimu yuwu sânomai. “Bâe, imbi kâsi, imbi sihan, yâhâmâ naom barak mansai. Yakât otmâ yâk yeŋgât nâŋgâmunŋe âlepŋe oap. Nenŋeâmâ girawu otmâ arinom.” Yawu sânomai. 30Yâhâ lohimbi nombotŋaŋe pumŋe yukât yuwu sânomai. “Bâok sâm kurihinenehâk. Otmu kât kândun kum kurihinenehâk.” Yawu sânomai. Yakât den âlâen hâum yuwu sâmune nâŋgâŋet. 31Nâ nak golâ yakât dop oan, yenâmâ nak mumuŋe yakât dop oai. Nak golâ uŋetâ semu kâliŋgumap yamâ nak mumuŋe uŋetâ sem laŋ laŋ sâmap. Nâ nohoŋetâ mumbom yamâ yenâmâ yongom meteyeknomai. Yakât otmâ yeŋahât iseaŋgiŋet.” Yawu sâm ekyongop.

32Yâhâ tembe lâulipyeŋaŋe pet kulem lok yâhâp orowâk yongone sâm meyekmâ ariwi. 33Arim hân âlâ, kutŋe, Lok Kunŋe Hahitŋe sâm, yan ari Yesuhât hâk katipŋe tuhum pilâm ikŋe howanân kum kânâŋgâŋetâ kinop. Yawu otmâ pet kulem lok yâhâp ya yotgom lâum kânâŋgâyelekŋetâ nombot nombot kinowot. 34Yawu otyiŋgiŋetâ Yesuŋe yuwu sâm Anitâ ulitguop. “Awoŋ, otnihiai yukât topŋe ki naŋgai. Yakât otmâ tosayeŋe pilâyiŋgihât naŋgan.”

Yawu sâmu tembe lâulipyeŋaŋe yâkât hâk katipŋe mem “Âlâŋe miakbuap?” sâm mem ketetmâ katbi. Mem ketetmâ katŋetâ tatmu pepa duhatmâ tipi tapi tuhum kutyeŋe ikŋiâk ikŋiâk yan kulemgum amaŋân mânuŋetâ giop. Mânuŋetâ gemu mem gulip malap tuhum yapâ pepa âlâ meŋetâ kut teteop yaŋe miahop. Yawu otbi.

35Otmu Yura yeŋgât papatolipyeŋaŋe Yesu giriŋbaŋgim lohimbi ekmâ kinbi ya yuwu sâm ekyongowi. “Lok yuŋe lohimbi nombotŋe tânyongomu ekmain. Yâhâ Anitâŋe hâŋgângumu ge Yura nengât tihitnenŋe otmâ kutdânenŋe mansap otmuâmâ ikŋe tânahom howanâmbâ kâpehakmâ giâk.” Yawu sâm senŋan gewi.

36Otmu tembe lâulipyeŋaŋe gurâ yawuâk senŋan gem giriŋbaŋgiwi. Yawu otmâ yâk yeŋgâlen gâtŋe âlâŋe ari sâŋgum âlâ mem nak bâtbâtŋe potonŋan pâŋ pâŋ kepeim yaŋe wain to bâleŋe yan walipgum mem yâhâ lauŋan kalop. 37Lauŋan katmâ yuwu sâm senŋan giop. “Gâmâ Yura yeŋgât lok kutdâ mansat otmuâmâ kâpehakmâ ge.” Yawu sâop.

38Yâhâ howan yakât kunŋan den yuwu kulemgum katbi. “Lok yuâmâ Yura yeŋgât lok kutdâ.” Yawu sâm kulemguwi.

39Yâhâ pet kulem lok yâhâp yotgom kânâŋgâyelekŋetâ kinowot ya âlâŋe yawuâk senŋan gem yuwu sâm sâwaŋgiop. “Bâe, lok kopa. Anitâŋe tihitnenŋe otbe sâm hâŋgângohomu ge mansat. Yakât otmâ kâpehakmâ gem net orowâk tânnotgorâ gene.”

40Yawu sâmu bukuŋaŋe nekamŋan yuwu sâop. “Girawu otmâ Anitâ ki ewe katsat? Papatolipnenŋaŋe dop konohâk sâm hâreningiai. 41Yâhâ netŋeâmâ otmutŋe bâleop. Yakât otmâ sâm hârenitgim notgoŋetâ mundom yaŋe ârândâŋ oap. Yâhâ lok yuâmâ tosa ki olop yamâ imbiâk kuai. 42Yawu sâm bukuŋe ekuop. Denŋe purik sâm Yesu yuwu sâm ekuop. “Yesu, yuwu sâmune nâŋgâ. Anitâŋe hâŋgângohomu âwurem ge galemnongowuat yan nâ nâŋgânihiwuat.”

43Sâmu sâop. “Emet ki ŋiŋ sâmuâk mum yâhâ manman sânduhân tatdom.”

Yesu muop.

(Mataio 27:45-56 Mareko 15:33-41 Yoane 19:28-30)

44Yawu sâm ekumu hilâm kârikŋan, 12 kilok olop yan Anitâŋe nâŋgâmu emetsenŋe bok sâmu omoŋ sahahop. Omoŋ sahakmâ yapâ ari emetsâpŋe 3 kilok otmu emet laŋinŋe âlâkuâk pilâop. 45Otmu emelâk lohimbi inŋe opon kâmbukŋe yakât biwiŋe ekmai sâm sâŋgum kâlep pato hikuŋetâ ya kâtâpguminiop. Sâŋgum yaŋe pâŋambâek tok sâm hâreakmâ nombot nombot otmu tetekŋan olop. 46Sâp yanâk Yesuŋe den kârikŋan halahum yuwu sâm Anitâ ekuop. “Awoŋ, mumbe sâm oan. Yakât otmâ umutne me.

47Yesu muop sâp yan tembe lâu ya yeŋgât kunyeŋe âlâ hâlâŋmâ kinopŋe ekmu âlâ kândâkdâ otmu Anitâ mepaem yuwu sâop. “Yuâmâ lok âlepŋe.” Yawu sâop. 48Otmu lohimbi kinbiŋe kulem âlâlâ tetemu ekŋetâ âlâ kândâkdâ otmu muop yakât nâŋgâm biwiyeŋe umatŋe otmu emetyeŋehen âwurem ariwi.

49Otmu imbi nombotŋaŋe Galilaia hân pilâm Yesu betŋan takawi yâkŋe bukulipyeŋe orowâk kâlepŋan kinmâ kulem teteop ya ekbi.

Yesu lâum ari hanguwi.

(Mataio 27:57-61 Mareko 15:42-47 Yoane 19:38-42)

50Otmu lok âlâ, kutŋe Yosep sâm, yâkât topŋeâmâ yuwu. Lok yamâ Arimata kapi ya Yuraia hânân tap yapâ gâtŋe. Otmu Anitâŋe Isirae lohimbi yeŋgât tihityeŋe otmâ ikŋe hoŋ bawaŋe hâŋgângumu gewuap sâminiwi yâkât mambotmâ lohotŋan manmâ gaop. Yâhâ emelâk hotom uminiwi ya yeŋgât kunlipyeŋe otmu Mosehât girem den kâsikum yiŋgiminiwi otmu Yura yeŋgât papatolipyeŋaŋe Yesu muâkgât den sâm hârewaŋgiwiâke yamâ yâkŋe nâŋgâmu ki ârândâŋ otmu sâyiŋgiop. Lok yaŋe Yesu lâum ari hanguwe sâm Pilatohâlen ari tetewaŋgiop. 52Tetewaŋgimu lauŋan memu bukulipŋe meyekmu ari howanâmbâ Yesu mem sâŋgum kaokŋe katipguwi. Katipgum lâum ari kât mâtâpŋe âlâ, dikin yawuya, yamâ emelâk kusânmâ mem tiŋgâloŋetâ kinop yan lâum ari katbi. 54Yâhâ momeŋe emetsâpŋe sâp yan lâum ari katbi.

55Emet ŋiŋ sâwe sâm otmu yan imbi nombotŋaŋe Galilaia hân pilâm Yesu betŋan takawiŋe Yosep orowâk ari sâŋgum kaokŋe Yesu katipgum kât mâtâpŋan katŋetâ talop ya ekbi. 56Ekmâ to kukŋe suk suk âiloŋgo mem ga Yesu pirine sâm otmâ kapiân âwurem ariwi. Yâhâ emelâk embâŋân Moseŋe girem den âlâ kulemguop ya yuwu tap. “Tatmâ nâŋgâ nâŋgâ sâpŋan âi ki tuhunomai.” Den ya lâum kapiân in tatmâ nâŋgâwi.