Act 7 | SuqSC | STEP | Na gɔldanga bo doraa Tumu barara ghinu Istibhanos na sɛɛsɛ, “Ngangaye ngalɔkta yokkɛ ꞉zuguye a dhere?”

Acts 7

Kala Yokkonɛa ꞉Istibhanosi Lɔgɔ Bhɛa Zuga Kedhdhɛa Lɔgɔ

1 Na gɔldanga bo doraa Tumu barara ghinu Istibhanos na sɛɛsɛ, “Ngangaye ngalɔkta yokkɛ ꞉zuguye a dhere?”

2 Na Istibhanos yagɛsɛ na sɛɛsɛ, “Gochonginya ko babachina ganyuye, ga chirartanyuyɔ! Huna baba na Awuraham ngani Karanɔ kɛzɛgao na bhakka Mesetom, annaa dhɔlɛsɛa ꞉Komoruya na lɔmma diram rɛ 3 na kesenɛsɛna, ‘Dhɔ ɔra nunu ko bhora nunu na zɛg baye ale kɔdhɔllaginy ꞉anyoye.’

4 “Na dhɔyu baa zuga Kaladani na zɛgu na bhagu Karan. Na hunaa baba nɛnɛ rɛsaye, zɛgay ꞉Tumu Karanɔ na zɛgay ngabaya mɛa bhakko ꞉iggeuye. 5 Na chɔɔ ba bhee chinyi ngani kɛbhɛldɛsɛo. Nɔng annaa bere kibhiiktɛsɛa lɔgɔ kingi na ngabaya kɛsɛrɛ ꞉nɛa ko ashaa gɛnyɛ. Awuraham nɔng huna kìbhiigɛsɛna lɔgɔ, chɔɔ eri ngani ninggɛ. 6 Annaa bere yogɛsɛna ꞉Tumu na senɛsɛna, ‘Ale ashaa gunyu a kɔmɔn ba konnɔ na a gaymanyaa gɛ na kɔchɔlla oynya 400. 7 Na bhora mesɛa yɔk ke gaymanya ale kattii ꞉anyo. Na yɔk dhɔttɛ ngabaonu na bhonsɛsɛnɛ bhee hɔli na hony na kɔdhdhaganyɛ anye kɔmma ngabaya.’ 8 Na koo bhiigɛsɛ lɔga senno kegendɛ rɛhiya maya. Na Awuraham hunaa irriyoa Isakte, unga ku issey kedhdhu Isak rɛa maya. Na Isak ko nɔng hunaa irriyoa Yaykobte, kedhdhu rɛa maya na Yaykob ko nɔng erroa gɛnyɛ ku tɔmmɔn ko ramman ku kokonginyaa ga kɔbhɔ ngadamitonu.

9 “Na erroa Yaykobi tɔlɔmbɛsɛ gɔynɛa kèe Yoseb lɔgɔ na taldɛy na te gaymay Gibsigiye. Nɔng Tumu dha bere ɛl ko nɔng kari. 10 Na obhoniseo chɔllaɔ kumulɔng. Na aynɛ bhɛa gayɛa bho goore na te hira bo lɔmma diram bhɛa komoruya Gibsi kènno Bheron. Na aynɛ ꞉komoruya Gibsi gulsamo baa nɛnɛ ko doraa nɛnɛ kari.

11 “Na ngabɛrguonu baa Gibsi ko na Kanani kumulɔng te hozzo na zugo chɔllayɛ. Na yɔk kokonginyaa ga bhee orɛ amissɛ garu. 12 Na hunaa Yaykob shikko hunde liwa Gibsigiye dha ɛllɛye, nɔng egu kokonginyaa ga na kɔgɔnyigitɔ. 13 Na hunaa wokkɛa Gibsigiye sɛgɛnde, Yoseb dhugunɛsɛ gɔynggɛ rɛ hunde a gɔynɛa nɛye. Na ko nɔng Bheron hunde yɔk a gochonginyaa Yosebiye, tagu. 14 Na Yoseb egu tugɔ na kidhiganda chɔgɔnɛ Yaykob ko zuga doraa nɛnɛ kumulɔng. Yɔk zuga doraa nɛnɛ dha bere a 75. 15 Na koo Yaykob shidhiyaa chɔɔ Gibsi na nɔng ko kokonginyaa ga ergi ngonu. 16 Na hunaa rɛssɛaye, aytɛ ꞉zugu Sekemɔ na ojjigi bhɛa bere tallana ꞉Awurahami birinyaye bhɛa erroa Emori.

17 “Na hunaa kolea senno kurruknyɛsɛ lɔga bere bhiigɛsɛna ꞉Tumu Awuraham tewa jaye, zuga ga bhakkɛa Gibsi dha bɔɔ bhɛldɛ na te mɛri. 18 Na Gibsigiye komorumo sɛrɛu ꞉hir konnɔ inde imag lɔga bere Yosebi. 19 Na bana na tiranyɛ kokonginyaa ga na adhɛsɛ lɔgɔ na kindigi erroa ngani hudhukkinyana na kujjugutɔ.

20 “Nɔng ngakoleonu a bɛrgua bere kùhudhukkonɛa ꞉Muse. Na bhɛa Tumu nɔng a eriya bo challa. Na taginya sizzi tɛu doraa chɔgɔnɛ na chila dari ngonu. 21 Na jɔnɛ ko chɔgɔnɛ hunaa tɛngɛrta lɔga Bheroni na aytɛa na dhɔtta bhɔye, aru ꞉sedhdheya Bheroni na ibha na irogiyu huna eriya nɛnɛ. 22 Na Muse ɛdhɛmisiu lɔga gayɛa ꞉zuga Gibsi kumulɔng na tagu bho goore. Na bhɛa mɛzziyɛa ko bhɛa mesinɛnɛa te hira bo dhandala.

23 “Na oynyaa Muse hunaa tewa zugo rammande, ɛsɛdhu bhɛa senno kɔgɔnyɛ zuga gɛnyɛ Isirayeli. 24 Na hunaa orro hira Isirayeli kona hunde churu ꞉hira Gibsiye, bana na kashaya moloy. Na dhagu hira Gibsi na ere. 25 Nɔng Muse dha bere ɛsɛdh lɔgɔ na se kako ale zuga gɛnyɛ gaɛ hunde nɔng ekkono ꞉Tumu na kobhonisɛsɛ yɔk bhee hɔliye. Na yɔk dha imaggɛyɔ. 26 Na bhorre zuga Isirayeli gee ku ramman ɛkkɛnyandɛ kɛngɔ. Na nɔng aru na ogu na kegendɔ. Na hunaa kɔaye, koo sɛɛsɛ, ‘Ngazukta ke igge anno gɔynggɛ. Na kɛngɔ ɛkkɛnyannɛno kɛ ɔng?’

27 “Na hira churuo lallɛn ugunu Muse na sɛɛsɛ, ‘Inde ibhbhaniny inye na te gulsa na ken lɔga gayoye, a nɛng? 28 Oo seni tɔgɔdhany damiya bare kɔdhdhɛi hira Gibsi?’ 29 Na Muse hunaa shikko ngalɔktaye, dhɔyu Gibsi na hangɛ baye kèe Midhiyam. Na bhagu ngonu ke kɔmɔni na irriyo erroye may ku ramman.

30 “Na oynyaa bhagɛa ngaɔrronu hunaa tewa zugo rammande, kali kona tɛu korua iho kutula kèe Sina jaa na aru hira ekkono ꞉Tumu hunde i kuzubiyɔ talanga walda toyeye. 31 Na hunaa orroye, iwachiu. Na ogu jaa na kɔgɔnydɔ. Na shigu lɔga yokkono ꞉Komoruyɔ Tumu hunde sennɛ, 32 ‘Anye kani Tumu, komoruya bere eterrisananyɛa ꞉kokonginyaa gunyu Awurahami ko Isaki ko Yaykobi.’ Na Muse dɛɛbu na bhariyu tik tik. Na kawarɛ tamartɛ na ngani ngagunyo.

33 “Na sɛɛsɛ ꞉Komoruyɔ, ‘Ghunuya chaha! Ngaya chilɛye a bhɛa barara kullɛna. 34 Anye wa karra lɔga chɔllanɛnɛa ꞉zuga ganyu ɛlla Gibsigiye. Na wa kishikka hunde shurnɛ na arrɛ wuyte. Na mɛa wa kugou na kìbbaysiyɔ. Na wo na kèginy na wak Gibsigiye.’

35 “Nɔng ngahirra kèe Museye, annaa bere marrɛa ꞉zuga Isirayeli na senɛsɛnɛa, ‘Hirre bere ibhbhaniny inye na te gulsa bhɛa nayo na ken lɔgɔye a nɛng?’ Na nɔng Tumu ibha Muse na aynɛ buyn na ittonu na kalliyɛy zuga Isirayeli na kobhonisɛsɛ bhee hɔli damiya bɔɔ yogɛsɛna ꞉hira ekkono ꞉Tumu kuzubiyɔ toye. 36 Na nɔng koo obhonisiu zugo Gibsigiye na mesu lɔga bo kìwacheo barara Gibsigiye ko Yirisiya Gɔlɔnya ko hana woyɛa korugiye oynya zugo ramman.”

37 “Na ngahirra kèe Museye, nɔng a hira bere yogɛsɛna zuga Isirayeli lɔgɔ na senɛsɛna, ‘Tumu ale bɛrrana hir kona bhɛa gochonginyaa gu na a hira yogɛsɛna zugo lɔga dhugunono ꞉Tumu hunde nande.’ 38 Na nɔng a hira bere ɛlla ko zuga Isirayeli mukkinyana korugiye ko kokonginyaa ga na itinynyanɛna ko hira ekkono ꞉Tumu kutula kèe Sina na kòyogɛsɛna lɔga Tumu ajjiyɛa bassey na kamadhagiy agge.

39 “Na yɔk kokonginyaa ga ngani ngaigomɛsɛnɛo. Na tamara na ɛsɛdhɛ lɔgɔ hinisichinne na kawaga Gibsigiye. 40 Na seyɛsɛ Aron, ‘Agge ngahirra bere obhoniseoniy Gibsigiye kèe Museye ka wa ussu ꞉ɔnɔng, inggarɛni. Na inye mɛa ga tegenyogiy galde barar dhiganiyɛ sabbɔ.’ 41 Na ngakaldonu yɔk tegenydo galite heo ko mɔr na udduldɛsɛ go. Na ke ngaya ghendonɛ ngagalita sɛna gɛye, dɛlɛ na te ga bo hinisi hɔla. 42 Na nɔng Tumu tamaru yɔk na dhɔyu na keterrisana su ko tagi ko munyunya damite hinnɛye. Yɔk ngalɔkta agga bere yokkonɛa ꞉zuga yogɛsɛnɛa zugo lɔga dhugunono ꞉Tumu na kɔdhdhɛsɛnɛa dadab na sennɛa,
“‘Igge ngazukta Isirayeliye, huna bere ɛllo korugiye oynya zugo ramman
na messo ngawu na honyɛo ahaa senno ayɛ tumu, bere uddulogonyu anye dha? Oo?
43 Nɔng igge anna bere ibhbhano dukuwaa lɔmma galiya ɛlɛhɛnɛsɛno rɛa Moloki toye
ko galiya ɛlɛhɛnɛsɛno munyunyiya eterrisanno ꞉iggeu kènno Rebhbhan na lɔgɔnno bhɛa zigɛo.
Yɔk ngagalda agga bere ghendono ꞉eygo na ibhbho ke barari.
Na mɛa anye kahangung na chɔɔ Babilon dhɔtto na bhakko rɛna.’

44 “Na yɔk kokonginyaa ga huna woyɛa korugiye, anna bere lɔmmɛa dukuwaa Tumu kàgadhdhanɛa lɔga bere bhiigɛsɛna ꞉Tumu kokonginyaa ga. Na ngadukuwaonu annaa bere ghendono ꞉Muse damiya bere yogɛsɛna ꞉Tumu. 45 Na kokonginyaa ga ko Yasu hunaa sɛrɛyɛa baa bere dhakkana ꞉Tumu bhɛa bhorinyaa anaaye, dhumba ngadukuwaonu na lɔgɔnɔyɛ. Na tɛu ngonu ko bhee Dawiy anɛ komoru. 46 Na Dawiy teyelu ꞉Tumu. Na nɔng ghinu Komoruya Yaykobi Tumu na kigomɛsɛ bhɛa kɔdhdhɛsɛna nɔng dori. 47 Na nɔng hira bere kɔdhdhɛsɛna Tumu dori a ꞉Sɔlɔmɔn.

48 “Nɔng Tumu a komoruya tumony ko bany kumulɔng na doraa kɔdhdhɛa ꞉zugu ngabhakko. Yɔk ngalɔkta agga bere yokkono ꞉hira yogɛsɛna zugo lɔga dhugunono ꞉Tumu na senno,
49 “‘Komoru se, “Tumu tundɔ a alleya nanu komoruyny,
na ba a bhɛa kodogi jagarre.
Na igge senno tɔgɔndaganyu doree ku ɛnɛng?
Oo bhee senno kawsɛye a bhee ku ɛnɛng?
50 Ngaahaya kumulɔng ngayo ga keghendoni ꞉anyo?”’

51 “Igge ngaanno dɛmnyogaa bo hinisi dhandala! Bho ngashikkoo dhul! Marro Kuloya Tumu huna bere kokonginyaa gu kali kali. 52 Na bhɛa kokonginyaa gu inde zuga yogɛsɛnɛa zugo lɔga dhugunono ꞉Tumu ngani kɔgɔraoye a nɛng? Yɔk chɔɔ bere kɔdhdhɛa zuga yokkonɛa lɔga ale kunɛa ꞉Hira Ridhing Ningginɛna. Na ko igge ibhtao nɔng na ayɛo mirɔga na tɔgɔdhɔyɛ. 53 Igge anno ga bere ajjungɛa ꞉zuga ekkono ꞉Tumu Damiya Tumu na ngani ngakɔbhbhoo.”

Lɔga Kùjjɛa ꞉Istibhanos Bɛnne

54 Na yɔk zuga kedhdhɛa lɔgɔ hunaa shikkɛa ngalɔktaye, dɛbɛ na angitɛsɛ Istibhanos hallaga. 55 Na nɔng aynɛ ꞉Kuloya Tumu gidhdhing na gɔnyu tumu churr na aru dirama Tumu. Na aru Yesus hunde chil bhɛa Tumu siyɔ sɛtɛnde. 56 Na seu, “Alala! Warana tumony dha wa oyɛ na anye mɛa kori Hiri Hoynɛ hunde chil bhɛa Tumu siyɔ sɛtɛnde.”

57 Na yɔk hunaa shikkɛa ngalɔktaye, ara wuy goore na tumudhu nyabha na nge gɔra nɛnɛ ke dhɔnɛ. 58 Na tuguru chɔɔ ɔr dhey na kɔchɔ bɛnne. Na zugaa senno kɔchɔ hiri bɛnne ibhta ruminyaa gɛ na ojjigi bhee tɛgayte kèe Saol na kɛbhɛktɔ.

59 Na hunaa ngani ujjɛa bɛnneye, Istibhanos ogolu Yesus na seu, “Komoru Yesuse, basseya nanu ɔgɛ ꞉inyo.” 60 Na koo tɔgɔdhu kɔmma na aru wuy goore na seu, “Komorue! Ngalɔkta gɛ gɛrɛs ɛddɛɛye hinisɔ lɔgɔ ngalɔmɛsɛni!” Na ere.