Mat 13 | SuqSC | STEP | Na ngakaldonu Yesus bhona dorigiye na ogo yirisiyɔ tugɔ na tɛa bay.

Matthew 13

Lɔga Ɛlɛhɛnnanɛa :Yesusi Lɔga Hira Duginɛna

1 Na ngakaldonu Yesus bhona dorigiye na ogo yirisiyɔ tugɔ na tɛa bay. 2 Na zuga bo mɛra hoya na muknyɛsɛ nɔng. Na nɔng bana na dhɔyu zugo yirisiyɔ tugɔ bhɛaa chilɛa na irrɔgu gonggul kona ngonu na tɛa bay. 3 Na ɛlɛhɛnɛsɛ lɔga bo mɛra na sɛɛsɛ, “Dha bere hir kona bansana na kɔ guyɔ na kudukkɛyɔ. ^{▼▼Yɔk zuga Ayhudhi a zukte hunde duginɛye, damiya kùduginɛnɛa :aggeu Suri ngaduginɛo. Yɔk ahaye dukkɛye, sachchɛyɔ.} 4 Na hunaa kɔa na duginɛnaye, dugu gena ngɔyɛsɛ ganggu na shɔa hoya na mukta na usigiyɛ. 5 Na gen ngɔyɛsɛ ba bhɛa ku guguri na childa shaw hung ke ngaya ba shɛɛ ningginɛnɛye. 6 Na hunaa su bhɛllanaye, dhagu na mudhugu ke ngaya baye ibhbhɛ :sinda shɛɛ ningginɛnɛye na dhɔrɔgɔya. 7 Na gen ngɔyɛsɛ birino toye. Na hunaa birino chillanɛa ke bibiye, gɔyta liwa na liwa gartɛsɛ ngonu. 8 Na gen ngɔyɛsɛ bhɛa mɔdhɔsa na eggi dhogoni. Na kona eggeo gee ku 100, kona eggeo gee ku 60, na kona eggeo gee ku 30. 9 Na mɛa inde lɔ nyabhite sɛɛ kishiktɔ!”

10 Na zuga kɔbhbhɛa nɔng hoya bhɛa nɛnɛ na ghini na seyɛsɛ, “Ngangaye inye hunde yogɛsɛn zugo lɔgɔye, lɔgɔ ɛlɛhɛnɛsɛn kɛ ɔng?” 11 Na nɔng yagɛsɛ na sɛɛsɛ,“Yɔk bhee kɛ̀lɛhɛnɛsɛn lɔgɔye, a ngaya igge bhɛa gayɛo lɔga munnɛna lɔmɛa :Komoruya tumony ^{▼▼Komoruya Tumony Ngalɔkta sennɛ “Komoruya Tumonyde” ɛlɛhɛn sara Tumu. Yɔk zuga Ayhudhi a zukte ɛngɛrsɛ Tumu goore na sara Tumu dib ngaeliyɛo. Na Matiyos huna bere kɔdhdhɛsɛna yɔk ngalɔkta, hunde kɔn lɔkte sennɛ lɔga lɔmɛa :Komoruya Tumony zugoye, ngangaye a bhɛa senɛa lɔga lɔmɛa :Tumu zugo.} zugo, bere kàungɔ, na yɔk ngani kàyɛoye. 12 Nɔng inde ga bhoye, ale kɔ̀tɔrɛ bhɛa gayɛa bho na ga goore. Na nɔng inde bho ngagayoye, chɔɔ lɔkte kesea gaye, kɛ̀hɛyɛyɔ. 13 Nɔng anye bhee koyogɛsɛn yɔk lɔgɔ na kɛlɛhɛnɛsɛnde, a ngaya,
“Hunde orrɛ lɔgɔye, dhere ngaorɛo,
na hunde shikkɛye, shɛɛ ngashigɛo oo ngaungusɛɛnɛoye.

14 Yɔk ngazukta bhee messɛ ngangaye, a ngaya se kurruknyɛsɛ lɔga bere yokkono :hira yogɛsɛna zugo lɔga yokkono :Tumu kèe Isayase. Yɔk ngalɔktonu sennɛ,
“‘Nɔng igge lɔga ganyu ale shikkoyɔ, na nɔng hologun ngagaoyo,
na lɔga kemesi :anyo ale orroyɔ, na yɔk shɛɛ ngaungusɛɛnoo,
15 Anye bhee kesenɛ ngangaye, a ngaya ngazukta sabbiya gɛ anɛ dhandaliye.
Yɔk nyabhaa gɛ bho ngashikkɛo,
na tumudhdhɛ kawarɛ.
Na yɔk hunde nganga ngamessɛ,
anda orrɛ lɔgɔ kawarre,
na shikkɛ nyabha
na ungusɛsɛnɛ hinisiye
na wokkonɛ gɔra nanu, na kibbaysiyɔ.’

16 Na nɔng igge kawara gu a tuhinɛ ke ngaya orɛ bhoye. Na ko yɔk nyabhaa gu a tuhinɛ ke ngaya shigɛ bhoye. 17 Mɛa ga shigitɔ! Zuga bere yogɛsɛnɛa zugo lɔga dhugunono :Tumu ko zuga ridhing ningginɛna ga bo mɛra, bere chirkannɛa bhɛa senno kartɛ ngalɔkta orro :iggeuye, na ngani kartao. Na chɔɔ bere chirkannɛa bhɛa senno kishiktɛ ngalɔkta shikko :iggeuye, na ngani kishiktao.

18 Na mɛa ga chirara lɔgaa kɛlɛhɛnnani duginɛnɛa :hiriyɔ bhɛa ku hologun. 19 Hunde zugo shikkɛ lɔga lɔmɛa :Tumu zugo na ngagayɛoye, nɔng Moldoy kun na kɔɛ lɔgaa lɔmmɛa hinisichinne wa ngani kàmadhɛsɛna. Na zukte ku ngangaye, hɛt ko ngaduguya ngɔsɛnɛ ganggu dheyte. 20 Na ngaduguya ngɔsɛnɛ bhɛa ku guguriye, hɛt ko zuga shikkɛa lɔga Tumu na dhuggumɛsɛnɛa hinisiya bo hɔla nga hung. 21 Na koo ɛllanɛa bhe chinyi ke ngaya sinda shɛɛ ningginɛnɛye. Na hunde chɔllanɛnɛa lɔga Tumu oo kàhangɛa lɔga Tumuye, dhɔttɛa ngalɔkta yɛbhbhɛye shaw hung. 22 Na ngagiya ngɔsɛnɛ birino toyeye, hɛt ko zuga shikkɛa lɔga Tumu shɛɛ chi. Na hɛa na dokkonɛa lɔga shurnɛnɛa :zugu bay ngaya na yɛbhbhɛa butomoa aha mɛrtinuny na kawarɛ ngaeggissonɛayo ke ngaya ngalɔkta messɛ :yɔkkuye iggarisɛɛ lɔga Tumu lɔmmɛa hinisiyeye. 23 Na yɔk ngagiya ngɔsɛnɛ bhɛa mɔdhɔsaye, hɛt ko zuga shikkɛa lɔga Tumu na gayɛa shɛɛ. Na koo hɛa na eggissɛa goore. Na kona eggissono gee ku 100, kona eggissono gee ku 60, na kona eggissono gee ku 30.”

Lɔga Ɛlɛhɛnnanɛa :Yesusi Lɔga Shuroyny

24 Na koo ɛlɛhɛnɛsɛ lɔk gena sɛgɛn na sɛɛsɛ, “Lɔga lɔmɛa :Komoruya tumony zugo hɛt ko hira sachcha dugua challa gua nɛnɛ. 25 Na hunde zugo ungussɛa bhoyte, nɔng mirogiya nɛnɛ kunno na sayɛsɛna shuroy gosso toye na kɔa. 26 Na hunde gosso chillanɛa na lɔmmanɛa kawarɛye, ko nɔng shuroy chillanɛa kari na kòrro.

27 Na zuga mesinɛna gua ngahirronu honyo bhɛa nɛnɛ na senɛsɛnɛa nɔng, ‘Komoru, ngangaye bere gua nunu ngasayyo dugua challa? Na ngashuroyta kun ori?’

28 Na nɔng yagɛsɛna na senɛsɛna, ‘Ngalɔkta me :mirogiyɔ.’

Na yɔk ghinnɛa na senɛsɛnɛa, ‘Na mɛa kàyto na kɔ̀bɔyto ngashuroytonu ka?’

29 Na nɔng senɛsɛna, ‘Ay, ngabuchchono! Hunde buchchonoye, ale buchchono ko gosso kari. 30 Na ga dhɔyɔ na kichili kari ko bhee anɛ kolea kùsuninɛnɛa. Nɔng kolea suniuny anye ale koyogɛsɛn zuga suninɛna na kesenɛsɛn, “Ga sabbɔ bɔyta shuroy na chɛbɛ bhiy bhiy na ale kɔ̀shɔktɛ go. Na wurtɔ suneo gosso na hoyɛy na ojjigi balanggiya nanu.”’”

Lɔga Ɛlɛhɛnnanɛa :Yesusi Lɔga Katilay Kawariyny Ko Ga Bhogumuny

31 Na ɛlɛhɛnɛsɛ lɔk gena sɛgɛn na sɛɛsɛ, “Lɔga lɔmɛa :Komoruya tumony zugo hɛt ko katilay kawariya kùdukko ibhbhana :hiriyɔ na sachcha gɛwaa nɛnɛ. 32 Nɔng katilay kawari ko hunde bhɛa ngakɛnda ɛl bayte kumulɔng kete chinyi godhe dhogoni, hunde chila na te buye, chil na jorrono lalugɛa ɛlla gɛwagiye kumulɔng. Na chɔɔ shɔa ayawsɛ rijjɔna nyawaa gɛnyɛ.”

33 Na ɛlɛhɛnɛsɛ lɔk gena sɛgɛn na sɛɛsɛ, “Lɔga lɔmɛa :Komoruya tumony zugo hɛt ko bhoguma ibhbhana :tɛriyɔ na gachiyɛa gutumaa anda kàmankeono gɛla kɛngi hayna ^{▼▼gɛla kɛngi hayna A bhɛa kènɛa kilonya 27.} ko bhee gutuma ɛbbɛginɛnɛ kumulɔng.”

34 Nɔng Yesus huna bere yogɛsɛna zugo lɔgɔ, taa ɛlɛhɛnɛsɛnayɔ. Na chɔɔ hunde lɔk gena sabbɔ ngani kɛlɛhɛnɛsɛoye lɔgɔ nganga hung ngayogɛsɛnno. 35 Na hunaa anna ngangaye, lɔga bere yokkono :hira yogɛsɛna zugo lɔga dhugunono :Tumu urruknyɛsɛ. Yɔk ngalɔktonu sennɛ,
“Anye ale koyogɛsɛn zugo lɔgɔ na kɛlɛhɛnɛsɛn shɛɛ,
na kudhugunɛsɛn lɔga bere munninyana kingi kɔdhdhanɛa bɛrgua bere ngani kèghendonɛa ba ko mɛa toye.”

Lɔga Hologuna Shuroya Ɛlɛhɛnnana :Yesusi

36 Na nɔng koo dhɔyu zugo na ogo dorigiye. Na zuga kɔbhbhɛa nɔng hoya chɔɔ bhɛaa ihɛa :nɛa na seyɛsɛ, “Ga dhugunogiy lɔga shuroyaa iho guyɔ wa ɛlɛhɛnnani.”

37 Na nɔng yagɛsɛ na sɛɛsɛ, “Ngahirronu say dugua challaye a Hiri Hoynɛ. 38 Na gu ɛlɛhɛn ba kumulɔng. Na ngaduguya chalde ɛlɛhɛnnɛ zuga lɔmma :Tumu. Na shuroy ɛlɛhɛn zuga allinɛnɛa :Moldoyɔ, 39 na ngamirogita kun na say shuroyte a Moldoy. Na ngakoleya suniunyde ɛlɛhɛn kolea ale uturronɛa ba kumulɔng. Na ngazukta suninɛye a zuga ekko :Tumu.

40 “Na ngadamita kùbuchchonɛ shuroy na kɔ̀shɔgɛ goye, ko nɔng kolea ale garsɛa ba kumulɔng, lɔgɔ ale a nganga. 41 Nɔng ngakoleonu ale Hiri Hoynɛ ek zuga gɛnyɛ ekko na hɛ bhɛa zuga lɔmma :nɛa na mukkanɛ zukte tissɛ lalugɛ na kemesigi lɔga gɛrsaye ko gee messɛ lɔga ku kuhuye kumulɔng. 42 Na hɛyɛ na ujjugɛsɛnɛ goa bo ngɔrnɛna toye ɛlɛa zuga bo ruyɛa na rimmɛa nigiya. 43 Na ngakoleonu yɔk zuga ridhing ningginɛna ale ɛl bhɛa lɔmɛa :Babaa nɛ zugo na terinyɛ ba huna susuny. Na mɛa inde lɔ nyabhite sɛɛ kishiktɔ!

Lɔga Ɛlɛhɛnnanɛa :Yesusi Ahaa Dhandala Kùllugunyo Ko Ga Galuny

44 “Yɔk lɔga lɔmɛa :Komoruya tumony zugo hɛt ko ahaa bo dhandala dha bere kùllugunyo guyɔ toye. Na hunde jɔana :hir konnɔye, ullugunynyo sɛgɛn na kɔa ke na bo hini hɔla na koo talnɛnɛa ahaa gɛnyɛ kumulɔng na kunno na talla ngaguonu.

45 Na sɛgɛn bhɛa lɔmɛa :Komoruya tumony zugo hɛt ko ngagayya lameo galyoga. 46 Na hunde jɔana na bo gaw dhandala dhɔnɛye, kɔa na talnɛnɛa ahaa lɔmma :nɛa kumulɔng na koo talla ngagaldonu.

Lɔga Ɛlɛhɛnnanɛa :Yesusi Galiya Kìbhɛa Urgusa

47 “Na sɛgɛn lɔga lɔmɛa :Komoruya tumony zugo hɛt ko galiya kìbhɛa urgusa, kùjjugɛsɛna yirisi toye na ibhbho urgusa ɛynya kumulɔng. 48 Na hunde ngagalitonu dhinɛnɛa :urgusuye, zuga ibhbhɛa urgusa ghurtonɛa yirisi dhey. Na ɛllanɛa bay na bɛrranɛa urgusa challa na ojjɛsɛnɛa koliteɛna toye. Na gee gɛrɛse ujjukkɛa. 49 Na ko nɔng kolea ale garsɛa ba kumulɔng, lɔgɔ ale a nganga. Ale zuga ekko :Tumu hony na kɛnganɛ zuga ku kuhuyaga bhɛa gaa ridhing ningginɛna, 50 na hɛyɛ na ujjugɛsɛnɛ goa bo ngɔrnɛna toye ɛlɛa zuga bo ruyɛa na rimmɛa nigiya.

51 Na koo Yesus ghinu zugo na sɛɛsɛ, “Ngangaye, ngalɔkta kumulɔng hologun wa takto chi dha?”

Na yɔk igomo na seyɛsɛ, “Ee!”

52 Na nɔng sɛɛsɛ, “Yɔk mɛa zuga madhdhɛa zugo Damiya Tumu kumulɔng ngani gaanɛa lɔga lɔmɛa :Komoruya tumony zugo, hɛt ko hira obhoniseono ahaa bo dhandala lɔmma doraa nɛnɛ bere shogisɛna ba kingi ko gee bɔɔ ngani shogeonoye.”

Lɔga Hira Yogɛsɛna Zugo Lɔga Dhugunono :Tumu Marrɛa :Zuga Baa Nɛnɛ

53 Na Yesus hunaa yogoa ngalɔkta ɛlɛhɛnɛnnanaye na tewa ushaye, dhɔyu ngonu na ogo. 54 Na koo dagu ɔra bere chillanɛa. Na tɔgɔdhay madha na madhu zuga Ayhudhi doraa nɛ madhinɛnɛa lɔga Tumu. Na yɔk iwachiyɛ na se, “Ngangaye ngahirra ngabho gaanaa ko ngabarartinda mesɛ ngalɔkta bu dhandalde dha kunɛ ori? 55 Nganda ngayo liya ngananita ghende doriyoye? Na chɔɔ jɔnɛ ngakeliyo Mariyam? Na gochonginyaa gɛnyɛ ngayo :Yaykobi ko :Yosebi ko :Simoni ko :Yihudha? 56 Na ngɔnigɛ kumulɔng ngayo ngagiya kàbhak ko agge kariye?” 57 Na tamara na ta lɔga gɛnyɛ.

Na nɔng Yesus sɛɛsɛ, “Nɔng hira yogɛsɛna zugo lɔga dhugunono :Tumu ɛngɛrsɛ :zugu ba kumulɔng. Na yɔk gee ngaɛngɛrsɛoye a zuga baa nɛnɛ ko zuga doraa nɛnɛ sɔng.”

58 Nɔng Yesus lɔga bo dhandala kìwacheo ngonu gee mɛri bere ngani kemessao ke ngaya nɔng ngayɛbhɛoye.