‏ Luke 12

1Sauganane tomo bodali kali baibaiwa tausan yo tausan silogogoma yo sietubatubali-yagili, kabo Yeisu iedeedede baguna ana tobenaliyao kolili iwaloba, “Wagite-kalatagimiu Palisi ali yisti kaiwena, mumugali mwakomwakotana bwaite kabona yawalowenako kolimiu kisi mumugaline ipanaisiwa kolimiu. 2Tawae ginauli wadawadamli waginaulili kani simayale tomo sigitaili sikataili. 3Kabo tawae kwawalowalowen boniboniyai mena kani tomo sibenalan imayale, yo tawae kwabalabala-mumuwan kamikavao tenali mena biliutusi kalona mena kani siyoga kaikaiwe ganamuli mena na tomo meuloili sibenalan.”

Tabu kwamamatausi tem tomo nuwanuwali siunuyamatemiu

(Madiu 10:26-33 yo 12:32 yo 10:19-20)

4“Yagu eliyamwao, tabu tomo kwamamatausagili siya tem nuwanuwali siunuyamatemiu kaiwena siya sowasowana kwapimiumo siunuyamate, na nige sowasowali ginauli yaboyoi siginauli boita mulina mena. 5Ami wasa yaeyawa, Yaubadamo iya kwamatausan, iya ana kaiwe imiyamiya sowasowana yomiu iunuyamateli yo muli mena tabe sowasowana ikele-luse-yagimiu mayau wedowedolina koina. Besiele yawalo kolimiu, iya bwaite kwamatausan. 6Bwagana kitekitele valigigi sigimwala-yagili maisana toeya labuimo, na Yaubada nige kitekitelene yabo igigite-gabaen. 7Besiele tabe komiu itomiu wiyaliyao kali baibaiwa iyasiliyako. Kabo tabu kwamamatausi kaiwena komiu maisamiu ilalakisosi kabo kitekitele meuloili maisali. 8Na yawalo kolimiu, tem yaiya tomo manli mena iwalo-masala yakato iya yagu tomo, iya esana kani yau Tomo Natuna yawalo-masalan Yaubada ana aneloseyao manli mena. 9Na tem yaiya tomo manli mena siuvalayagau, yau tabe kani yauvalayan Yaubada ana aneloseyao manli mena. 10Yaiya tem Tomo Natuna ikawa-naenaeyan, sowasowana inuwabui na nuwatu-pwaiki ilobai Yaubada koina sauga yatala koina, na yaiya iwalo kawasewa Yaluyaluwa Tabuna koina, Yaubada tomone ana pwanoli kani nige inunuwatu-pwaiki. 11Saugana tem sikalaimiu silawagimiu Yudiya ali nume tapwalolo mena yatala kaiwena, o tem sipeimiu yanuwa kana toloinao manli mena tabu kwanuwanuwatu tawae kani kwawalowen na koina livasi kwalobai. 12Kaiwena sauganane koina Yaluyaluwa Tabuna iyakenayagimiu tawae kani kwawalowen.”

Tabu tanuwanuwatusosi yanuwa yaulina kana wasawasa kaiweli

13Tomo yabo boda luwali mena iwalo Yeisu koina iwaloba, “Toyakayakatai, kuwalo kaukava koina tamamai ana wasawasa bwaite iboita-gabaegili iyakasa tupwana iyeyama koliyau.” 14Yeisu kainana iyamaisa iwaloba, “Eliyam, yaiya ipeiyau na yaemala ami toloina na mesabana tamamiu ana wasawasa yayakasa yomiu labui kaiwemiu?” 15Kabo Yeisu iwalo bodane kolili iwaloba, “Wagite-kalatagimiu, tabu kwamamankikiwasi ginauli uloi yo uloi kaiweli, kaiwena bwagana tem ami wasawasa ibaibaiwa, nige sowasowamiu yawasimiu kwalobai wasawasane kolili.” 16Kabo walo kobwaibwaili mena iedeedede kolili iwaloba, “Towasawasa yabo ana witi kana tano kanna ilalakisosi. 17Kabo inuwanuwatu yo iba, ‘Nige yagu kaba lopei ipapagan na yagu tano kanna yatano-gogon na yapeiseyan. Kani gubesi yagu paipaisowaina? 18Kani yaginauli bwaite besiele. Yagu lakawa kani yasokeli na lalakili yakabili kabo bwaine koina yagu witi kanna mekanakava yagu wasawasa tupwaliyao tabe yakatububunagili na yapeiseyagili. 19Imwawasi kabo yabomayoi kani yawalo koliyau yaba, Oo yagu gogo wasawasa sibaibaiwasosi mwa yapeiseyagiliko sowasowana bolime sibaibaiwa sisaguiyau. Kabo yakaiyawasi, yakekan, yanuma yo yayaliyaya kanasiga yaboita.’ 20Na Yaubada iwalo koina iba, ‘Yauyaule kowa. Bwaite boniyaine koina yawasim yakelegabaen na kuboita. Ginauline meuloina bwaite kupepeiliwa kaiwem siya kani tomo uloili sikalaili.’” 21Ana walo kobwaibwaili iyemwawasi kabo Yeisu iwaloba, “Na besiele tabe tomo meuloili kolili, siya ali wasawasa sikele-gogonagili sibomayoi kaiweli kani sibubutuma Yaubada manna mena.”

22Kabo Yeisu iwalo ana tobenaliyao kolili iwaloba, “Yawalo kolimiu, tabu kwanuwanuwatusosi yawasimiu kaiwena yo kwawaloba, ‘Tawae kan kakan o tem tawae kani kalilikwane?’ 23Yawasi kana nuwatu ilalakisosi kabo kan kana nuwatu. Yola kana nuwatu ilalakisosi kabo kaleko kana nuwatu. 24Kwanuwatui man aoao kaiweli, siya nige sikumakuma yo nige sikekelikeli. Yo bwagana nige ali lakawa ipapagan na iyamo Yaubada iya iyakayakanli. Komiu ginauli lalakisosina Yaubada manna mena kabo man. 25Gubesi, yaiya luwamiu mena sowasowana yawasina kana sauga ikabi-yamamalawe tem sauga meuloina inuwanuwatusosi me ana kate wakaka? Nigele, awa? 26Walo yawasosi katewakaka ginauli bwaite kikiuna kaiwena nige ana sagu kolila. Kabo tawae kaiwena ginauli kikiuli tupwaliyao tabe kaiweli kwanuwanuwatusosi? 27Kwanuwatui mula lalali kaiweli. Siya nige sipaipaisowa yo siya nige ali kaleko sikokonakona. Na yau yawalo kolimiu, walo yawasosi Kin Solomon ana kaleko wasawasa inamwanamwasosi. Na iyamo mula lalaline kali koleya sinamwanamwasosi kabo muli mena Kin Solomon ana kaleko wasawasa kana koleya. 28Kabo takatai Yaubada kawasi kali kwama iwolegili kawasine kabona tagitaili silala na bwaliga siboita yo sigabuli mayau mena. Komiu kawasi kwanamwanamwa-gabaegili mwa walo yawasosi kami kwamaone kani iyeliwa. Na komiu ami meli nige ilalalaki bwaite yagu walone kwanuwatu-kalatan. 29Tabu me ami katewakaka na kwanuwanuwatu tawae kani wakakan yo tawae kani kwanunuma. 30Yanuwa yaulina tomonliyao siya nige tomeli sauga meuloina ginauliline besiele siloyaloyaili. Na Tamamiu iya ikataiyako komiu ami nuwatu ginauline kaiwena. 31Na Yaubada ana kaba loina kwaloya-bagunayan kabo muli mena ginauline kaiweli kwanuwanuwatune kani iyeliwayoi kolimiu. 32Komiu yagu boda kikiuna, tabu kwamamatausi, kaiwena Tamamiu nuwanuwana lalakina tem ana kaba loina iyeyawa kolimiu. 33Ami gogo wasawasa wagimwala-yagili na manenane kwaolena tobubutumao kolili. Bwaite kamwasane koina bulibuli kana wasawasa wakalai, iya bwaite Yaubada ana tobwane nige sowasowana sauga yabo inae yo nige sowasowana sauga yabo imwawasi (gaibuna). Dedeinane koina nige tokewali silaulau yo nige sowasowana wesoweso sisibayanaeli. 34Toisabo dedei koina ami wasawasa imiyamiya kani yaluyaluwamiu imiyamiya tabe koina.”

Takatububu Yeisu ana laoma kaiwena

(Madiu 24:45-51)

35Yeisu iwaloyoi iba, “Wakatububu-nagimiu paisowa kaiwena, kami kaleko kwalikwali, kami beleti kwapanli yo tabe ami odam siwedowedoli. 36Kwayamala besiele topaisowa sisanasana ali taubala ipipileyoima kasole kekanna yabo koina. Kabo sauganane iyawatagilima ikipisi gamwa mena mwayamwayau sisoke kaiwena. 37Inamwanamwa topaisowaone kaiweli tem saugana ali taubala ipileyoima na ilobaili siyaele sisilasilawa bwagana boniyai luwaluwalina o tem yanuwa layalayanna koina iyawatagilima. Yawalo yawasosi kolimiu, ali taubala paisowa kalekona kani ilikwa yo kana beleti ipan-kalatan, kabo iwalo simiyasio ali kaba miyasio kolili yo kali ikalailima iwolegili yo sikekan. 39Kwanuwatu-kalatan bwaite. Tem nume tanuwagana ikataiyako toisabo sauga tokewali ilalaoma kani ikatububu na isanasanai tabu tokewaline ana nume isosoke yo ilulusae. 40Na komiu wakatububunagimiu. Saugana Tomo Natuna iyawatagilima kani iyakate-yapitalimiu kaiwena ana sauga laoma nige wakakatai.”

41Pita ineli Yeisu koina iwaloba, “Guyau, kaba gite bwaite kuwalowenne kai kaiwemai o tomo meuloili kaiweli?” 42Guyau kainana iyamaisa iba, “Yau yaedeedede iya yaiya topaisowa sanasanapuna yo kalakalakisiyena kaiwena. Iya ana taubala paisowa iwolena ana nume igite-kalatan yo ana susuyao iyakanli kekan kana sauga yawasosi koina. 43Tem ana taubala ipileyoima yo igitai paisowane iginaginauli, kani ikawa-namwanamwa-yani. 44Yawalo yawasosi kolimiu, ana taubala kani igitesipwai yoi yo ipei ana gogo meuloina igitekalatagili. 45Na tem topaisowane ana nuwatu yakato ana taubala kani nige imwamwaya-mwayauma kabo iyatubu ana tali topaisowao tatao yo sinesineo iunu-gwalagwalaili, yo ikekan, inuma yo tabe inuma kabakabaleya, 46na saugana ana taubala ipileyoima kani katena ipitali kaiwena ana pileyoima kana kaliyate yo kana sauga nige ikakatai. Kabo taubalane topaisowane kani iunu-gwalagwalai yo igabaen toyauyaule ali dedei koina bwaimwa Giyena. 47Tem topaisowa yabo ikataiyako tawae ana taubala nuwanuwana iginauli kaiwena, na tem nige ikakatububu tawae ana taubala ana nuwatu kani ana pileyoima koina unu lalakina ilobai. 48Na tem topaisowa yabo ana taubala ana nuwatu nige ikakatai yo ipaisowa-yanae sowasowana sisapi na kana sapi nige ilalalaki. Tabe besiele tem topaisowane kana yauyauya lalakina ilonamwayan ana taubala kaiwena ipaisowa lalakina na tem kana yauyauya lalakisosina ilonamwayan ipaisowa lalakisosina.”

Yeisu kaiwena miya yakasa yo kalomagigili kani siyawatagili

(Madiu 10:34-36)

49Kabo Yeisu iwaloyoi iwaloba, “Yau yalaoma na mayau kalapulupululuna yakalaiyama yanuwa yaulina mena. Ilonamwayan tem baguna mayaune iyatubu iwedowedoli kabo yalaoma. 50Babitaiso yabo polopolowena iyaele manigu mena kani yababitaiso koina na iyamo yaluyaluwagu ipolowesosi kanasiga babitaisone yaemwawasi. 51Tabu kwanuwanuwatu yakato yalaoma yanuwa yaulina mena daumwali yakalaiyama. Nigele, na yalaoma kolimiu kani miya-yakasa iyawatagili. 52Bwaite koina yo sauga ilalaoma susu kani miya yakasa silobai yoli yaiyona siya yagu boda na siya yoli labui kagu tokalomagigiliwo o nuwana tabui dedei yabo. 53Tama yo natuna tauna koina kani yakasa iyawatagili kolili, yo tabe sina yo natuna sinena koina kani yakasa iyawatagili yo tabe lawana keduluma yo lawana sine koina kani yakasa iyawatagili kolili.”

Yeisu iyokoiyagili kilakilala kali nuwamayale kaiwena

(Madiu 16:2-3 yo 5:25-26)

54Yeisu itagelakeile yo iwalolau boda kolili iba, “Saugana tem yaloyaloi dubadubana yabo wagitai ikin-saema bwauli mena, kwawaloba, ‘Kani galewa italu,’ kabo muli mena iyawatagili besiele. 55Tem yaumai yavana ilotalu kwawaloba, ‘Kani yanuwa iwedowedoli,’ kabo muli mena iyawatagili besiele. 56Komiu tomwakomwakota. Yanuwa yaulina kali kilakilala wakilalali, na Yaubada ana kilakilalao nige nuwamiyao simamayale-yagili sauga bwaine waluwalunane kaiwena.”

Wakatububu yatala kaiwena

57“Tawae kaiwena nige sowasowana kuboma ugitesipwa tawae inamwanamwa yo idudulai? 58Tem tomo yabo iyakewaiwo yo nuwanuwana iyatalayagiwo, kutonan kaiwe na tem kamwasa mena kuyadudulai bagunayan na mesabana tabu ilalawagiwo kaba yatala koina kisi bwaine koina sipeiwo toyatala koina kabo toyatala ipeiwo pilisiman nimali mena na sipei-luseyagiwo deli mena. 59Yawalo yawasosi koliwo, tem sipei-luseyagiwo deli mena, nige sowana kuyawatagili kanasiga kam yagayaga meuloina kuyamaisaoli.”