Luke 9

Jesús mondo 12 mboireare

1Jesús mbaty 12 mboireare, meẽshu reta mbaikatu, hareka ñonoshu mbaiposhy mohẽ verãre hãndi mynguera verãre mbairasy. 2Hãrã mondoshu reta mbeu verãre Tũpa ẽvãpe’õ ryheva, hareka mynguera verã ñymbairasyvare. 3Jesús heishu reta: Avy pyraha mãĩnũnga pehupi pevarã, yvyra, vosa, pãhã, maĩrã, kyrypoti. Avy mõkue pyraha pymondeva, penteĩpo. 4Ĩmerãẽã oope piche pỹvãhẽrã, pypyta haipe pehojypeve haivi. 5Hãma ĩme’ẽ potamba pymyvãhẽvarã, pẽhẽ hoka tentaivi hareka pymytymoshi pepy ryheva yvy tĩmbo, mbe’uha verãre hẽndusembava Tũpa ĩñee. 6Haivi õhẽ retarã jyraha tentamirehupi, mbeu Ñee haikaviva hareka opa rupi pyrỹmynguera reta.

Herodess kuãã mbaara Jesús

7Mburuvisha Herodes mbe’uashu heta mbai Jesús japovarã, kuãã mbaivara hokava, hareka kuãã mbaivarapo japo, shara ĩme’ẽ heiva Juan kuerajya manovare mbyteivi. 8Yngavare hei Elías ijeshakajya; ĩrũre heijy pente Tũpa ĩñee mbeu’iare arykaiva kuerajya. 9Tẽvã Herodes hei: “Sheteiva rãnga Juan ñãka ajasyjakashi. Mbavante akuarã kova, heta mbaima ãhẽndushi”? Hãrã Herodess heka, marãrapo hesha Jesús.

Jesús myngaru 5.000 kuimbaire

10Apostolre opajymã ourã, mbeushu reta Jesús, opa mbai haire japova. Haivi Jesús rahashu reta hã‘ẽi’õpe, õĩãmbaipi tenta Betsaida he’iashuape. 11Hãrã kuaretare kuaamajy retarã, opa ohohipi reta, Jesús mỹvãheshu retarã mbeujyshu reta Tũpa ẽvãpe’õ ryheva, hareka mynguera ñymbairasyva. 12Tẽvã ka‘aruma’irã, ñymboja Jesús ẽvape 12 mboirea retarã heishu: Mondojymĩtẽ ko kuaretare tohojy tuputuu hareka tyheka reta hou verãre tenta hareka ñũũ mbyrymba’õĩpi, shara koipi mba’ety mãĩnũnga. 13Tẽvã Jesús heishu reta: Pymeẽshu hou verã reta. Haire hei: Mba’ẽã rãnga ĩme rekoha, koñeĩ 5 pãhã hareka mokue pira, opa ñamyngaru verã hetavare ohoañõĩpo ovahajy. 14Shara haipe’ẽẽ 5.000 mil kuareta. Tẽvã Jesús heishu mboireare: Pymbeushu tĩmbaty tyvapy reta, pentevape 50 yngaty 50. 15Kyrã japo retarã, opa kavi mbyvapyka reta. 16Hãma Jesús heky pãhã 5 ia hareka mokue pira, hãrã vate ararerã mãirã, ohovasa, pysẽãra mẽshu mboireare, mẽmeẽshu verã kuaretare. 17Opaiteva karu hareka opa hỹvãta reta. Haivi 12 kanãta mynyhẽjy reta pysẽve hembyvekua.

Pedro hei Jesús haiva Mesia

18Pente arape Jesús hã’ẽĩ õpe jurure, mboireare haipe’ñynõi jyve hãndi, hãrã pyrãndushu reta: Mbaivara kuaretare hei shyrehe, mbavara she? 19Haire heishu: Ĩme’ẽ hei ndyreheva Juan Bautista; ynga heijy Elías, hãma ĩrũre heijy ndyrehe Tũpa ĩñee mbeu’ia arykaiva, kuerajy vekua. 20Haipe Jesús pyrãndu jyveshu reta: Pee jyveka, marãra perejyve shyrehe, mbavara she? Pedro heishu: Nde hai Cristo Tũpa mbouva.

Jesús mbeu mano verã

21Jesús hei jyvyĩshu reta potamba kova mbavape mbeuvare. 22Hãrã heishu reta: “Kuareta Tay hetapo hasa’asykui”, mbijicheposhu karai kuakuavare, pai ruvishare hareka Moisés mbypara vekua pyrỹmboi’iheare. Hãma jukapo retakui, tẽvã mbahapy arapepo kuerajykui. 23Haivi hei opava retape: Ĩme’ẽ pota ou shimĩ’ĩrũvarã, tĩmbysare ijuhuvi, tuhupi jukurusu opa ara, hareka tou shaykue. 24Tẽvã hykove potamba meẽva, jyvarepohe; shara opaite shyreepe hykove jyvarehea, ohojepepo. 25Mbaivara mbijehupo kuimbai opaĩ yvy‘ĩãrẽ’õ ña’ãporãrã, oparei mãirã manoshirã? 26Ĩme’ẽ shynõti’ia hareka shiñee, ãnotipo jyvekui, kuareta Tay oujyma hĩmbipevapyrã, Sheru hĩmbipekuepy hareka opaite jokuevare heko kyambare hãndi. 27Añetevape hai pee, a’ãmo kope ĩme’õre, manoãpokui ndeiteri hesha Tũpa ẽvãpe’õ ryhevarã.

Jesús hete opa yngai’ẽrã vẽkua

28Hasama 8 ara kyrã heivarã, Jesús jupi yvyturusure jurure verã, mĩ’ĩrũshu Pedro, Jacobo hareka Juan. 29Haipe jururerã mondii hova opa yngai’ẽ, mondeva tĩĩrai hareka hĩmbipekue sãnka. 30Hãrã mokue kuimbai ijeshakajyshu, ijeta hãndi reta Jesús, hokavare hai Elías hareka Moisés; 31opa hĩmbipe juri reta, haipe ijeta ñynoĩhe marãrapo Jesús ohojy vate arape, hokava mbai ikopo Jerusalénpe. 32Pedro hareka ñi’ĩrũre hypehytẽvare, ocheã reta, hãrã hesha reta Jesús hĩmbiperã hareka mõkue kuimbai ẽẽ hãndiva. 33Haivi Moisés hareka Elías Jesús syrymashi retarã, Pedro heishu: “Pyrỹmboi’ia, ajeteiarãngambaje kope ĩmehã’ẽrã! Tijapoha mbahapy oo rãĩmi: Pentepo na’ãporãkui, ĩrũpo Moisés pevarã hareka ĩrũpo jyveshukui Elías”. Tẽvã Pedro kuãã hokava hei’õ. 34Ijetateri’õ, vejyhe reta pente ãvãpỹntu opa jasoi retarã; mbo’earea mbahapy’õre opa kyje reta. 35Haivi ou pente ñee ãvapyntuivi, heiva: “Kova hai Shyray ahaihuva, pijaposhu hai heiva”. 36Haivi ñee opamarã hesha reta Jesús hã‘ẽĩ’ẽ; hãrã heta ara haire jasakaĩ, mba’ety mbeushuare hoka heshava.

Jesús mynguera pente kunumi mbaiposhy ĩmerea

37Hãrã parejyrã, vejyjyma reta yvyturusuivirã, kuareta hetava ou hỹnonde Jesús. 38Hãrã pente kuimbai kuareta hetava mbyteivi hỹnatu ĩñee mbourã hei: Pyrỹmboi’ia, airure nde rỹmaĩhe verã shyray, koñeĩ areva; 39pente mbaiposhy ichepy, hareka sapy’ãĩ mbysapukerã, hỹnatu mbyryry hareka juru mbytyryju japo. Hetama jyvavareherãmẽĩ poijyshi 40Airurematẽshu rỹmboivare mohẽshi verã, tẽvã katuã mohẽshi reta. 41Jesús heishu iko’ihipivare: Pee jyrojambaa hareka heko kyava ryhevare! Mbaipeverapo ãĩme’ãĩ pynymbytepe hareka aiko’ai pyndyrehe? Eru kope ndyray. 42Hãrã kunumi ray ou’ia ryheveĩ, mbaiposhy mombojy yvype hãrã hỹnatu opa mbyryry. Tẽvã Jesús poshy ryheve heishu mbaiposhy, mynguera kunumi ray, haivi meẽjyshu tuu. 43Hãrã kuaretare opa mbyrymaĩ heshama reta Tũpa ñymbaikatukuerã.

Jesús hykuaĩ mbeujy mano verã

Hãma opavare mbyrymaĩ Tũpa ñymbai katukue hesharã, Jesús heishu mboireare: 44“Pyhendu kavi kova hareka avy pyndysarehekui; kuareta Tay mẽ’ẽhapokui kuaretare ipope”. 45Tẽvã Jesús mboireare kũãã mbaivara hei ñynoĩshu reta, shara ñomĩhateri ñynoĩshi reta potã kuaarã, hãrã kyje pyrãndushu reta Jesús.

Mbavara hai mbaivasuveva?

46Hãrã mboireare õñepyrõ ijeta porãã ijupi reta, mbavara haire mbytepe mbaivasuvepokui. 47Tẽvã Jesús opa kuaa pyape hei ñynoĩva. Haipe pente sanjaymi henorã hyvache ñono. 48Jesús heishu reta: “Shyreepe myvãhẽva ko sanjaymi, she shymyvãhẽ. Hãrã she shymyvãhẽva, myvãhẽ jyve Sheru shymbou vekua. Hãma kuareta sanjaymi rãĩmi’ia pynymbytepe, hokava hai mbai vasuveva”.

Ñymbyvaishomba ñandyreheva ñandykoty ñynoĩ reta

49Hãma Juan heishu Jesús: Pyrỹmboi’ia, heshaha rãnga pente kuimbai ndyreepe mohẽva mbaiposhy. Tẽvã ore jochahaje shara ha’ẽã jaikojai hãndivarã. 50Tẽvã Jesús hei: Avy pijocha; shara kuareta ñymbyvaishombaa ñandyreheva ñandykoty ñynoĩ reta.

Jesús heheishu’ishu Jacobo hareka Juan

51Hãma vãhẽserima vate arapy hupiajy verãrã, Jesús hei oho verã Jerusalénpe. 52Hãma mondo jokuevare hỹnonderã oho mbeuvare, pente tenta Samariape, myhẽvãshu verã pyta verãpe; 53tẽvã Samariape’õre potãã mỹvãhẽshu, shara kuaa reta Jesús oho’ia Jerusalén kyty. 54Hãrã mboireare Jacobo hareka Juan hesha hokavarã, heishu reta Jesús: Yreja, ripotara jurureha ou verã vate araivi tata, opa hapy verãre Elías japo vekua rãĩmi? 55Tẽvã Jesús mãĩ jykotyrã hareka poshy ryheve heishu reta: Pee pikũãã mãrãva espiritu ryhevara pee. 56She, Kuareta tay rãĩmi ai vekua yvy’ĩãrẽ, aiã aivarehe verã kuaretare, ai ãmondojepe verãĩ rãnga. Haivi jyraha reta ynga tentape.

Jesús pota mi’ĩrũshu vekuare

57Hãma jyrahama retarã, pente kuimbai heishu Jesús: Sheja, pota rãnga ahave ndipii rehovaipi. 58Jesús heishu: Avarare ĩmere hai ikua, hareka vyrare ĩmere jyve haity; kuareta Tay mba’etyre ñenorã ñãkã mbuputuu verãpe. 59Jesús heijyshu yngava: Ei shimĩ’ĩrũ. Tẽvã hai hei: Sheja, mã’ẽĩshyre taha tañoty sheru hetekueani. 60Jesús heishu: Ma’ẽĩhe manovare tiñoty hoka manova; tẽvã nde ekua mbeu ñee Tũpa ẽvãpe’õ ryheva. 61Haipe ĩrũ heishu: Sheja, pota rãnga ahave ndipii, tẽvã mã’ẽĩshyre taharãni tambeushu ãĩmoña hãndiare. 62Jesús heishu: Pente kuimbai arao ipope ñonorã, haykue mãiva, ĩkõãpo Tũpa ẽvãpe’õ ryhevarã.