1 Kings 11

Salomodi isok si eremna tara keproupa, Allahdi er tep tapu upu

1Uda Raja Salomoda, ila kael cap, ila isomka cap kuramu dinino, ila mali kuramu ngeda ton akapu. Ada men di Salomoda Firaun er ner mi dopu. Dinino, ataru neitamaida, Raja Salomodi yuk-yuk bura tara nerapu ton, pio kange teneramudi, ‘Anerapu ton doptene,’ teneramu. Allahdi, ‘Yuk mutu nerapu dona meme,’ peramu dinin, ange yuma gekena gum di, taprapudi, yuk mutu nerapu pio weike doramu. Ada Moab yala nerapu cap, Amon yala nerapu cap, Edom yala nerapu cap, Sidon mutu nerapu cap, Het, yala nerapu cap, ayala-ayala nerapu weik tep kange pio teneramudi dororamu.

2Angeda menmena taru Allah er si Yahwehdi Israel nesala tep pepra deiamu. “Sun Israel nesalada yuk-yuk kunge nesala cap kikiman dodana meme. Ada nimidi nerapu tep kikiman dukdongopra kuna cap, dodana capda, pio men kunkamrume. Sun cap ukupmum pangeda, sun yuk mutu nengdi, isok si eremenge kecada, sun Israel neng cap tapakra kupruma tep, ukuna meme. Yuk mutu nesala cap kikiman dodana pio gume,” peiamu.

Allah er si Yahwehdi ange konum peramupane, Salomo er kangeda, anerapu sun deikipu kange teneramu.
3Salomodi teneramudi doramu nerapuda tujuh ratus nerapu. Anerapu yumada, sun nai yapuda yuk Raja neng kurami. Tonda yuk tali nerapu dinin, nerapu dengeda, tiga ratus nerapu doamu. Doamu nerapu, sundi isok keca talerami ngeda, Salomo peda gonga kepra akeca taleramu.

4Ange tep ngeda Salomoda konum wisi deipbaramu taruda, isok si eremna nerapu doamnga cadi, er dipruda pio gipramipa, er kange yuma cap, er dipru yuma capda, Allah er si Yahweh deiki pio men deriramu. Yambula dipu Allah deiki deriramu. Ukupka tep nengeda, er nai bo Daud, tenimtona pio gum dipapu, er kange dipru yuma Allah er si Yahweh deiki deipudi, Allah cap dukdongopra kuramutopu, Salomodi ange men kuramu. 5Telep kupra men kuramudi, Sidon nesaladi si eremami isok ner er sida Asytoret si dopropudi si eremamu. Tonda Amon yala nesaladi si eremami isok er sida Milkom si dopropudi, aisok si eremamu. Aisok buteneda, Allah er kangeda, ‘Ne pio songe, sunda pio mali weik isok,’ teneramu.

6Salomo ukupua deiki di, Allah dinai mali kupupa, Allah er si Yahwehdi, ‘Angeda ne songe,’ teneramu. Salomo er nai bo Raja Daudpuda er dipruai di tek sisi Allah er si Yahweh teppu tenepra kuramu. Dinino Salomoda ange utopu men kuramnga cadi, Allahdi, “Angeda kunkamrume, angeda ton men kunkamrume,” pepra deiamu upu yuma men gekepra dombaramu. Yambula dipu aupu talepra kuramu.

7Ukuramnga cadi, Salomodi isok si dopropu dingeda, Yerusalem ati arum dominge dine, keteng yakan tara mutu deiki bena isok si eremna ati dopu. Ukupu dingeda, Moab nesala talepra si eremami isok, er si Kemos pe, tonda Amon yala nesaladi si eremami isok er sida Molok cap, tenpu atipu deiprapudi si eremamu. Aisok buteneda, Allah er kangeda, ‘Angeda ne pio songe,’ teneramu.

8Salomodi er yuk mutu nerapu doamu. Anerapu sun namna tep, amutu ton, amutu ton yuma utopu, isok si eremna ati ton dopembaramu. Adomu bura tara nerapu yumadi, ‘Aisokda nun talenkamser’ tenen, sun gam keca popra, tonda nintong telep keca dopra, sun taleami isok yuk-yuk si eremna tep, uku dongorbarami.

9Ange yuma ukuramu taruda, Israel nesala kalekra kuramu Allahda, er si Yahwehdi ue butene taru di Salomo tep, jenek kupra peryau. Allah er si Yahwehdi, Salomo tep yu kupu. Deiyoda, Salomo er kange dipru yuma, Allah er si Yahweh deiki men deipudi, Allah er upu yumada, moupra gekena gum di, men dombaramu. 10Tonda, men taruda, Allahdi Salomo tep, “Isok si eremna keca yumada pio men kunkamrume. Yuk mutu nengdi isok si eremenge ngeda, kan men kunkamrume,” pepra deriramupane, Salomodi Allah er upu gekepra pio moupra men talepudi tapu.

11Ukupka tep nengeda, Allah er si Yahwehdi Salomo tep pepu. “Nedi kan tep ‘Angeda kunkamrume, angeda ton men kunkamrume,’ peiamkesi upu cap, tonda nedi, ‘Ukupmempa, nedi telep kupra melimkamkene,’ peiamkesi upu capda, kan moupra men talepmumdi, mali kumemya deiki di, kan talepmum mutu cap, kan talepmum nesala capda, dopropkenedi, yuk neng tep karepkamneja. Ada, kan amutara, tali pel melimna neng tep karepnepa, sun dipapu talepkamenge,” pepu. 12“Ukupkamne dinin, kan nai bo Raja Daudda, pio telep ngebo kuramupa, nedi er tep pedina upu pepsa cadi, kan gam tupa kunkamrum taru dipapu apepmantopu men kupkamne. Dinino, kan midi kan yo punupre taruda, apepnenge wenepra kupkamne.

13Kan mi talenkamre mutu cap, nesala cap yumada, adipapu men dopropkamne. Israel nesala weik tarada, yala-yala weik dopropkamne dinin, tenpu yala nengda mawa deipnepa, kan midi talenkamre. Yuk yala-yala yumada, dopropkamne. Tenpu yalapu tapnepa tupa talenkamre ngeda, deiyo akapmare. Ada, ne amutara pel doramneu ngebo, Raja Daud cap, tonda Yerusalem mutu wepra deamsi mutu cap tep, tenpu yala nesala mawa deipnedi, kan mi karepnepa, kan midi tupa talenkamre.” Allah er si Yahwehdi Salomo tep pepu.

Salomo er podan neng tep, pepu upu

14Uda Raja Salomodi mali weik kuramudi tali isok si eremamu. Ange tep nengeda, Allah er si Yahwehdi tenepudi karepupa, Salomo er podan ngebo tenpu, Edom mutu ngebo er sida Hadad, kuramudi Salomo tep poryakaramu. Angeboda, Edom mutu ila nimi deiyo neng, ayala nengdi deipipa, angebo konum nepu taruda, Salomo damai poryakaramu. 15Uda pumun taru nimi deiyo ngebo Raja Daud er kuramu taru di, Moab neng cap popdarami. Daud er jen talen neng, sun deiyo ngebo, er si Yoabdi Moab nengdi konum poptapi neng peirbeu taruda, Edom mutu neng weike ton popra, gawal dakmanto kupu.

16Ataruda warda buru gerengna bari deiki di, Yoab cap, er nyapu Israel neng cap, Edom mutu apio kuramidi, Edom mutu neng yumada popramidi gawal dakmanto kupi. 17Dinino, ataruda tenpu ngebo er si Hadad, erda kaber ngebo tupa kuramu taru cadi, bura saka beudi, Mesir mutu inipra beu. Er beu taruda, sun Edom mutu ila neng, er nai bo meliami neng cap adipapu Mesir mutu kikiman bendomi.

18Aneng yuma adipapu Midian mutu dourbeidi, adipapu Paran mutu bei. Bei dingeda amutu di nimi ware kuprap nengto, ton melipi pangeda, sun cap Paran mutu neng cap yuma, wisiprapidi Mesir mutu bei. Beidi ila nimi deiyo ngebo Firaun cap antapi. Ukupi pangeda, Mesir mutu ila nimi deiyo ngebo Firaundi Hadad tep er ati cap, er kunkamu mutu tu cap, er jen keca cap, ange yuma kareramu.

19Hadad amutu neitamai kuramu pangeda, ila ngebo Firaundi Hadad tep kange deipudi, bicau kupupa er cap tonpa kuramya tep, er ner, ila deiyo ner, er si Tapenesda, er weit ner karepupa Hadad dopropu. Aner dopudi sun cap tonpa amutu kurami. 20Dakuramyane, ila deiyo ner Tapenes, er weit ner, Hadaddi dopu nerdi mundu douamnganen, sal mi tenpu deipu. Ami er sida Genubat pepra deipi. Ami Genubat deipreipa, amutu ila deiyo ner Tapenesdi, ami dopra er pe ila deiyo neng ati deipu. Deipupa, nepbanamu taruda, Firaun er nyapu cap sun kan-kan tonpa ila ngebo ati neitamai kurami.

21Mesir mutu dakurami taruda, yuk nengdi, “Raja Daud konum depmare,” pepi. “Tonda er kuramu taru di jen neng talena tep deiyo ngebo Yoab cap konum depmare. Anengda konum depsekmange,” pepipa, Hadad gekepu. Gekepu dingeda, Mesir mutu nimi deiyo ngebo Firaun tep pepu. “Ukutaruda ne pe mutupu tamupra benkune,” pepu.

22Upepu pangeda, Firaundi tamupra asipetepu. “Kanda ware keca tep amutu men kwamupa, ange putanmakerpa tamupra kan pe mutupu benkurem do? Ne damaida akeca-keca yuma akapmare,” pepu. Upepupane, Hadaddi tamupra “Gume upepmanerem dinin, akeca yuma akwapmarepapu, nedi ne pe mutupu tamupra betene, tenepmana tep, kandi telepe pepnetumpa benkune,” pepu. (Upepupa, Firaundi, ‘Telepe,’ pepkopda, er mutu tamupra beudi Salomo tep ikin keca weik kareramu).

23Tonda, Allahdi, ‘Yuk ngebo ton, Salomo tep ikin keca karenkamre,’ tenepudi karepupa, angebo ton Salomo tep ikin keca kareramu. Angebo Elyada er mi Rezon kuramu. Angebo Rezonda, er deiyo ngebo er si Hadadezerdi, mutu si Zoba mutu taleamu. Rezonda, adeiyo ngebo er pel don ngebo kuramu dinin, er nai bo damai tapra sepdaro bendopu. Rezondi Raja Hadadezer tep yu kupupa, apel doramngai di tapra beudi, Salomo tep ikin keca kareryakaramu.

24Men taruda, Raja Daud kuramu taru, er cap er jen talen neng capdi Zoba mutu neng popbisipi. Ataruda, angebo Rezondi amutu mali neng weik upupupa, er damai yai pangeda, er cap kikiman kuramidi, ‘Amutu nimi deiyo ngebo popbisiptepedi, nun pedipapu amutu taleptepe,’ tenerami. Rezonda, er kapu neng weik bulupra deiamudi, mutu si Damsyik mutu bena amutu kurami neng popbisipidi, amutu talepra aneitamai kurami. Ataruda atara nengdi, ‘Rezonda nun ila nimi deiyo ngebo kunkamre’ tenen, er tep erepra deipipa, amutu taleramu.

25Hadaddi Salomo nong deiki ikin keca weik deriramutopu, Salomodi Israel nesala taleamu taru yumada, Rezondi tulum tenepra Israel nesala tupa porbaramu. Rezonda, Aram tara taleamudi, Israel nesala tep yu tulum teneramudi tupa-tupa sun anesala tep porbaramu.

Allahdi Yerobeam tep, “Amenda taru Israel nesala talepra ila nimi deiyo ngebo kunkamrume,” pepu upu

26Uda yuk ngebo ton, Salomo er upu yanipra bisiramudi, ‘Nedipu amutu yumada taleptene,’ teneramu. Angeboda Salomo er melimna ngebo kuramu. Er sida Yerobeam. Er nai bo sida Nebat. Yerobeamda Efraim yala nengdi deiamipa, mutu si Zereda mutu neitamai kuramu. Tonda Yerobeam er ninda solu ner er sida Zerua kuramu. 27Yerobeamdi Raja Salomo er upu yanipra kupyanamunge tep nungnada ake. Pumun taruda Daud kuramngai dinin, akati arum dana-dana tara tu palipra domi gel beilya widongorami ngeda ila go ton akapu. Salomodi abeilya neitamai bon akapunge lepsisikra dona cap, tonda agel beilya pirimanai baripra derirami keca ton dona cap tep, peipupa pel dorami. Ataruda Yerobeamdi ton cap tapakra pel doramu.

28Yerobeam tep ngeda amutu kurami nengdi, ‘Erda mambul ngebo,’ teneramidi, er upu gekerami. Yerobeam peda acapu kuramudi abeilya pel telep-telep kupra doramupa, Salomodi epudi kael kepu. Kael kepudi, Yerobeam tep upepu. “Kao, Yusupdi deipupa, dadeipgerekdanen, baramidi, Yusup er yala nesala yuma tep, kan dipapu talepmemdi sun aneng tep sun pel deiyo ngebo kunkamrume. Pel dipmempa donkamenge,” pepupa, ukuramu.

29Tenpu taru ton Yerobeamda, Yerusalem mutu taprapudi beu. Bisi banmau taruda, nimi ton er sida nabi Ahia peda banmaupa sun antapdarei. Ahiada, Silo mutu kuramudi, Allah er upu lap peramu. Atumida, Ahia er opkal ukupungepu, deiki tarangepu kenekra yakanmaupa, bisi neitamaipu epdarei. Ukuprei dingeda, sun butene acapu kikiman kunmarei. Yuk neng ton acei kunmaiya men epi. 30Akunmarei taruda, nabi Ahia er kenekmau opkal deiki tarange, talepra gweleptapudi aopkalpu dua belas di kepra deipu.

31Ukupu dingeda, Yorebeam tep upepu, “Ne opkal gwelepropmanada, kanda aopkal takol di 10 kepra doropkurume. Ange deiyoda ake. Israel neng sun nai bo Allah, er si Yahwehdi, Israel nesala tep pio kalekra melimrur Allahdi, kan tep upeamkeue. ‘Salomodi Israel nesala yala-yala yuma taleamu dinin, ayala-ayala neng kan-kan dinin, sepuluh yala neng ton dalupra dopropnedi, wilipra kan Yerobeam tep karepkenepa, talenkamreme.

32Dinino, tenpu mutupuda, Salomodi tupa talenkamre. Angeda er mutu Yerusalem kunkamre. Ange ukupkamna deiyoda ake. Pumun taru kuramudi, ne pel doramneu ngebo Raja Daud cap, nedi weamsi mutu Yerusalem mutu cap tep, ne kange sun deiki pio deriramsisa tep, er Salomoda tenpu yala wepsinge karepnepa, tupa talenkamre. Israel nesala sun yalada, weike dinin, atenpu ngepu mawa deipnedi, er Salomo tep karepnepa, erdi tupa talenkamre. Yuk yala yumada nedipu dopropkamne.

33Ange kupkamna deiyoda ake. Ada, er Salomodi ne tapra beneudi, isok si eremna keca bena talepra eremrure. Akecada sun Sidon mutu neng talenung isok ner er si Asytoret cap, Moab tara nesala talepra si eremnung isok si Kemos cap, Amon yala nesala talenung isok si Milkom cap, akecapu talepra si eremrure. Nedi, ‘Ukunkamrume, tek sisi bisi ace,’ pepra pene upu bouna di gekeprap men kurure. Er nai bo Raja Daudpuda, nedi, ‘Dumsisi kunada ake. Sundi ukunkamrume, angeda ton men kunkamrume,’ pepra peramsi upu gekepra bouna di kuramu. Dinino, er mi Salomoda ange yuma tapra men kurure,’ Allahdi peamkeue.” Aupuda, nabi Ahiadi Yerobeam tep pepu.

34Upepudi aupu dukdongopra pepu.

Tonda Allahdi upepkeue. Er nai bo Daud kuramu utopu men kurur dinin, er nai bo Daudda, nedi, ‘Angeda kunkamrume, angeda men kunkamrume,’ pepra peramsi upupu taleamudi, dumsisipu kuramu. Tonda er nai bo Daudda, nedi weamsa tep, Daud tep nengeda, er mi Salomo tep, tenpu yala keca karepnepa tupa aneng yuma talenkamre. Sepuluh yala neng ton taleamu dinin, ayala-ayala dalupra dopropnedi, kan Yerobeam tep karepkamne. Nedi Salomo tep, ‘Ukunkamrume,’ peiamsitopu, er gam kure taruda, Raja tupa kunkamre. Angeda mesum tep gume. Er nai bo Raja Daudda, ne amutara kuramupa, er tep nedi bicau teneramsa tep, ukupkamre.

35Atep nengeda, Israel yala nesala yuma neitamai di, sepuluh yala nesala dopropnedi kan Yerobeam tep kan buru deiki deipkamkene. Daud er mi Salomo talenkamre ngeda, tenpu yala pua. 36Ukupkamne dinin, Daudda ne amutara kuramudi, ne peramsi upu gekeramneua tep, Yerusalem mutu neitamaida, ‘Dauddi deiprepa dadeidanen bankameng nesala yuma gum kupra deipnun’ tenen, tenpu yala neng ton Salomo tep karepkamne. Ukupnepa nedi, ‘Amutu neitamai ne si deipnepa, pio eremkamnenge,’ peprapsidi, ‘Wepra deamsi mutu Yerusalem kunkameng’ tenen, kupkamne.

37Ukupkamne dinin, Yerobeam kanda Israel nesala sun yala-yala weik cap, sun kunkameng mutu capda, sun ila nimi deiyo ngebo kumemdi, kan putapkeretopu amutu yuma kanpu talepra Raja kunkamreme. 38Ne peramsi upu moupra gekepmemdi, kumem pangeda, nedi kan tep pio kalekra melimkamkene. Ada, ne pel don ngebo Dauddi, er dipru boun kupra kuramutopu nedi, ‘Angeda kunkamrume, angeda pio men kunkamrume,’ pepra peramsi upu cap, tonda, ‘Tek sisi bisida ace,’ pepra peramsi upu capda, tamna gum dipapu, gekepra pio kuramu. Kan pedi ukumemnyopda, kan gam kunkamrem taru yumada, nedi kan men tapkamkene.

Nedi kan damai tupa akunedi, akeca-keca yumada dinikra karenkamkene. Nedi, ‘Israel nesala sun ila deiyo ngebo, Raja kunkamre’ tenen, ereipmakene. Atep kan cap, kan nyapu capdi, Israel neng sun ila nimi deiyo neng kuna tep, punupdanen bankameng neng kupkamenge. Ada, nedi Raja Daud tep, akeca-keca yuma kareramsa utopu, Daud er pununa tep, kan tep karepkenepa, kan pe, kan nyapu peda Raja nengpu kupbangedi, Israel nesala talenkamrume.

39Ange yumada, Raja Salomodi mali kupupa, Daud erdi deipupa, dadeipdanen yakarami nesala, Salomo er nyapsilip yuma tep nengeda, wenepkamne. Dinino, ange peda, pio-pio atep men kunkamne. Ada ke taru dipu Dauddi deipupa dadeipdanen, yakarami nesala tep wenemkamne. Allahdi nabi Ahia tep, upepra lap pepupa, Allah er upu lap pena ngebo Ahiadi Yerobeam tep pepu.

40Upepu pangeda, amenda taru, Yerobeamdi, ‘Amutu yuma ne dipapu talepkamne,’ teneramupane, Salomo ange gekepra kael kepudi, yu kupupa, ‘Yerobeam popkun,’ tenen, piripterepudi, Yerobeam popterepu dinin, Yerobeam adipapu sepdarapudi, Mesir mutu beupa, Salomodi angebo men popmanto kupu. Yerobeam Mesir mutu beudi, nimi deiyo ngebo er sida Sisak kuramngai beupa, sun kikiman kuramreipane, amenda taruda Salomo depu.

Raja Salomo depu upu

41Salomo er gam kuramu taru kuramudi pel doramunge cap, ila di kael keamunge cap yumada, Raja Salomo er kuramunge buku deiki di sekami ngeda, akupmara cadi, abuku deiki nukrap men sekmepu. 42Salomo erda keteng tamun empat puluh tahun deiki di Yerusalem mutu ila nimi deiyo ngebo kuramudi, Israel nesala yuma tep talepra, sun Raja ngebo kuramu.

43Salomo ukuramnganen, konum depu pangeda, er nong doprapidi, er apu yapu deramipa peiramitopu, er peda depupa peirbei. Dinin, er nongda er nai bo Daud peiamyaipu, Yerusalem mutu neitamaipu peipi. Salomo konum depkopda, er yo pununa tep, er mi sisa Rehabeamda, nimi deiyo ngebo kuna tep, tekra deipipa, Israel nesala taleramudi, sun ila nimi deiyo ngebo Raja kuramu.
Copyright information for XteSC