Luke 10

Yesusdi, ‘Ne upu dopra peterep embenkameng’ tenen, denge weik 70 neng wepra deipu upu

(Lukas 9:3-5; Matius 11:21-27; Matius 13:16-17)

1Yesusdi, ‘Ne amendada peterep embenkamne mutu yumada, sun menmena peterepra benkamenge,’ tenepudi, er nyapu denge weike 70 neng wepra dokotepu. Anengda, butene-butene kepra, ila ati arum doramyai, ila kota cap, tonda nesala metek kuramyai cap, dokotepu. 2Aneng dokotepu taruda, aneng tep adomon upu pepu.

“Ila wa peiamipane, pio weike bongopudi kwaneng nongda, pio weike konum wisipu dinin, kwaneng kin nengda, pio metek cadi, ‘Awai Deiyo Ngebo Allahdi er wai dam kin neng ton wepra dokotepkamre’ tenen, moronkamrume,” pepu. Upepu dingeda, aupu ton pepu.

3Uda, sun anengda konum wepra deipmasena tep, sunda yuk mutu weik peterem benkamrume. Domba bisam dopra, dumre kam kan-kan dongopmengepa, adipapu domba poramretopu, nedi dokotepsenepa, peterep embankamrum mutu yumada, mali nengdi popsenunga tep, sun kange moupso. 4Sun peterep embankamrum taruda, sun mawa keca kina tep, sumaya cap, alen atalau cap, yan dongomne keca cap, men kipra bankamrume. Ton bisi banmamumya neitamai yuk nesala ton antapmumyopda, ‘Telepe,’ pepra, aneng cap upu pena gume. Sunda mambul pel dorbankamruma cadi, tali kirikra menmena bankamrume.

5Bisi banmamumyanen, ati arum doramengai bemumdi, tenpu ati bo wekmum dingeda, menmena aupu pepkamrume. ‘Allah weika di melimserepa, akati neng yuma telep kangepu doupra kunkamruma tenen, Allah moropsepe,’ penkamrume. 6Upepmumpane, akati deiyo ngebodi, Allah upu gekeptudi, ‘Allahdi melipnerepa, ne dumsisipu kunkamne’ tenen, putapre ngebo akuryopda, Allahdi akati nesala yuma tep telep kudinkamre. Dinino, akati deiyo ngebodi, ‘Allah upuda, nun songe. Allahdi lyepnerepa, teleppu kutene,’ men tenepyopda, apepkamrum ngeda, ka tamupra dopropmumdi, sun pe nong deikipu kapkamsere. Atenpu ati bo kuramenge nesala tep, Allahdi telep men kudinkamre. 7Sun konum wekromum atida, acapu jen keca cap, me cap, sun karepsenge kecapu dopra jenkamrume. Ada, sun pel dopmenge nesala menenga dororamenga utopu tep, akati nengdi karesenge kecapu dopra jenkamrume. Ukunada telepe. Orati mapna, ikati mapna, ukati mapna kemna gume. Ati tali sangdana gume.

8Sun ati dum doramengai, nimi ati wekmumpa, telepe pepra, napropsengopda, sun karepkamseng kecapu dopra jenkamrume. 9Amutupu jeramre nesala kwetenkamrume. Tonda, “Allah nesala weik lyepredi dipru talenkamser taruda, konum damai kupsere,” pepra peteremkamrume. 10Dinino, ware mutu do yuma, ati arum domengai berumnyopda, telepe pepra gispal men dopsengedi, sun upu men gekepsengopda, ukupkamrume. Sun ati dongai neitamai bisi bemumdi, amutu tu sun yantang palepmasere ngeda, menengapu kilipra taprumudi, amutupu tapra, yukai bankamrume. Ukupmum pangeda, sun amutu nengdi, ‘Uo, Allah upu tapmapa tep, nun yan tu yanipra, kiliptapmasenga utopu, Allahdi nun amutu kunup nesala tep wenepra tapkamsere, tenepkameng’ tenen, ukupra kunkamrume. Yesusdi pepu.

11Tonda, upepu. “Uda, ‘Aneng gekepkameng’ tenen, aupu ton pepkurume. ‘Amutu tu nun yantang palepmasere ngeda, menengapu kilipra tapmape. Angetopu, sundi, “Allah er upu nun songe,” pepmaseruma tep, Allahdi sun peda tapkamsere. Atep, amutupu tapra, yukai bankamepe. Sun tapmaserumpa benkup dinin, sun tek sisi moupra tenipkurume. Allahdi nesala weik lyepredi, dipru talenkamser taruda, konum damai kupsere,’ pepra upepkurume.” Yesusdi pepu. 12Aupu pepu dingeda, aupu ton pepu. “Ne tek sisi pepsene, Sodom mutu kurami neng pio mali kuramipa, Allahdi amutu nesala poptapra gum kupra deipu dinin, Allahdi nesala yuma bokra wenepkamre taru, sirik taruda, Sodom mutu kurami nengda, yambul kanam di wenepkamre. Sundi ne cap, ne upu cap tep, tapkamneng mutu nengpuda ila weika di wenepra popkamra tep, sun ila ikine kupkamre.” Yesusdi pepu.

13Upepudi aupu ton dukdongopra pepu. “Sun Korasin mutu kumum neng cap, Betsaida kumum neng cap, Allahdi popkamsera tep, sunda bicaue. Sundi, ‘Uo,’ tenepra mambul kange dounkamrume. Sun diramrumpa, sun mutu neitamai nimi men kupmanto keca, kunupsek pen pel doramsada, Tirus mutu cap, Sidon mutu cap neitamai pel doramtenetoda, sun amutu kurami neng yumadi, mambul kange douramtengedi, sun mali keca tapra amnyo karikra, ne tep teka teneramnetenge. Dinin, akeca yuma men diramya tep, teka men tenerami.

14Dinino, ne tek sisi pepsene. Sunda akeca-keca yuma dirum neng cadi, Allahdi nesala yuma tep, bokra deipredi, sirik taru nesala yuma wenepkamre taruda, Tirus mutu neng cap, Sidon mutu neng cap, yambul kanam di wenepkamre. Ataru kumum nesalada, sundi ne tep, ‘Angebo nun songe’ tenen, tamnerum nengpuda, pio ikin di wenepkamre. 15Sun Kapernaum mutu nengda, ‘Nun telep neng cadi, Allahdi erepra im deiki deipkamsere,’ tenedanmarum do? Gume, Allahdi wenepra uku jen ban donokserepa, uku di jepra gawal dakamsere, pepsene.” Yesusdi pepu.

16Upepudi, er nyapu sun 70 neng tep aupu pepu. “Ange tep nengeda, ne tek sisi pepsene. Sundi ne upu dopra peterep embaramrumupa, gekenkameng nengda, ada ne tep gekenkamnenge. Ange utopu, sun peterepmumpa gekepmengedi, yanitamkamseng nengda, ada ne tep yanipra tamkamnenge. Tonda, ne yanipra tamkamneng nengda, ada nepu tep gume. Ne dokotepneu ngebo Allah tep, yanipra tamkamenge.” Yesusdi wepra deipu neng 70 neng tep, pepu.

17Upepupa, sun anengdi peterep embaramyanen, tamupra Yesus damai yaidi, ila kange deipidi aupu pepi. “Uo, naio nimi taleami isok-isok peda, nundi kan si deiki di upu peramupupa, gekeramidi, nun pepnetopu kupye. Nun puto di pepmepupa, nun upu gekepra nun amutarapu kepye,” pepmai. 18Upepmaipa, Yesusdi tamupra aneng, sun 70 neng tep pepu. “Sundi akeca diramrumdi, ‘Uo angeda ila mambule,’ teneramrum dinin, neda, im deiki menmena perenglang peramretopu, Kain Jen Ngebo menmena im deiki di sakupa epsi. 19Ne puto cap, deiyo keca cap karepsisipa, nimi ton bal cap, tanga cap, yaniptuma peda, men tonkamsere. Ange utopu, nedi kalekra melimsenepa, Kain Jen Ngebo er pio mali kuramre keca puto deiki di, mali kupra men deipsetue. 20Sundi upu pepmumpa, isok-isok yuma gekepra gupra bura bange nge tep, ‘Uo, angeda ila mambule’ tenen, kange men derinkamrume. Tek sisi ila mambul ngeda, Allahdi sun si dopra, im deiki buku neitamai konum sekeipseua tep nengeda, ila di kange derinkamrume,” Yesusdi sun 70 neng tep pepu.

21Yesusdi aupu yuma pepu dingeda, Allah er Lek Sambaladi, er dipru dekpepra talepupa, pio ila di kange deipu. Kange deipudi, er nai Allah tep moronmaua deiki di aupu pepu.

“Naio, kanda im deiki cap, tuai mutu yuma cap, taleruma deiyo ngebo kuruma tep, nedi kan tep, ‘Telepe,’ pepra kan si ereipkene. Tonda, kan pesemem upu neitamai ngeda, kael kemna kanam neng cap, ila kael neng cap tep, deiyo inimrum dinin, metek nyapu utopu kungedi, dipru bouna di kunge neng tep, deiyo neitamainge jenek kupra perume. Teka ne nai, ukumem ngeda, kandi, ‘Ukupkamne,’ tenemumtopu kunmara tep, akeca di kan dipru kange derirkerure. Atep telepe pepkene.” Yesus Allah morona deiki di aupu pepu.

22Allah moropu dingeda, er upu gekenmai neng tep aupu ton pepu. “Akeca-keca yumada, ne nai Allahdi konum karepneue. Allah er Mi Sisadi, er kange dipru neitamai tenerur kecada, ban-ban yuma kunge nesala kan-kan, tenpu ngebo peda men kael keptenge. Allah er Mi Sisa er kange dipru neitamai tenerur kecada, Allah er dipapu kael kemrure. Nesala yuma tenpu ngebo ton, ne nai Allah er kange dipru neitamai tenerur kecada, men kael keptenge. Ne nai Allah, er dipru neitamai kure kecada, yuk neng ton gum dinin, nepuda, er Mi Sisadi kael kemnune. Tonda, ‘Nedi lap pepra peterepnepa, ne nai kurur keca kael kepkameng’ tenen, wepra deipsi nengpu, ne nai Allahdi tenerur keca kael keptenge.” Yesusdi pepu.

23Yesus aupu pepu dingeda, erdi wepra deiamu nyapu, sun 12 neng tep, aupu ton cap pepu. “Ne nyapu sunda, ne kune kecada, sun asuru di telep kupra dinerume. Sun ukutaru kumumdi, ne done pel yuma dimum nesalada, sundi akeca-keca yuma, pio mambul keca diruma tep, sunda pio mambule. Atep, pio telep kange doupra kunkamrume. 24Ada mesum tep men pepne. Ne tek sisi pepsene. Pumun taru Allah upu jenek perami neng, sun nabi neng weike cap, dumsisikra kurami neng weike cap, sun ukutaru kurum nengdi dimum kecada, pio putaramupa, ‘Uo ange eptepe,’ tenerami dinin, akeca yuma men dirami. Tonda, sun ukutaru gekemum upuda, pio putaramupa, ‘Uo ange gekeptepe,’ tenerami dinin, men gekerami. Atep, ukutaru sun telep kupra gekena cap, dina cap kumum nengda, sunda, pio mambule cadi, pio telep kange deipra kunkamrume. Allahdi telep kudinkamsere.” Yesusdi pepu.

Musa sekeiamu upu peteremna deiyo ngebodi, Yesus tep asipetepu upu

(Matius 22:34-40; Markus 12:28-31)

25Yesusdi er nyapu tep aupu konum pepkopda, sun dakuramipane, yuk taruda, Allahdi, ‘Ange kunkamrume, angeda men kunkamrume,’ pepra deipupa, Musadi sekeiamu upu peteremna deiyo ngebo tenpu, Yesus damai beudi, ‘Yesus mali upu peptue’ tenen, Yesus tep kunupetepudi aupu pepu. “Kanda peteremna telep ngebo kurume. Bol koptapra pio gam kuna keca dorona tep, nedi ware telep pel doptenya deiki di, pio gam kuna deiyo keca doproptene do?” pepra asipetepu. 26Asipetepupa, Yesusdi tamupra pepu. “Bol koptapra pio gam kuna dorona tep nengeda, Allahdi, ‘Ange kunkamrume, angeda men kunkamrume,’ pepra deipu upu neitamaida, kandi kael keamuma tep, ware tenipmarem do?” pepra asipetepu.

27Asipetepupa, angebodi tamupra pepu. “Allahdi peipupa Musa sekeiamu upu neitamaida, pio gam kuna deiyo keca dorona tep nengeda, ‘Ukunkamrume,’ peipseu.”
‘Allahdi upepu. Sun nai Allahda, er tenpu kurure. Sun kange bongtona gum dipapu, sun kange dipru Allah er nong deikipu derinkamrume. Tonda, Allah er deikipu sun kange deipra kunkamruma tep, sun nong yuma cap, sun puto di pel dorumunge cap, sun sambala cap, sun kange tenenange cap, ayumada Allah tep kareprumudi, er pelpu donkamrume. Tonda, sun damai kunge neng tep nengeda, bicau tenepra melimnapu kunkamrume. Sun pedi sun pe tep, kange derirdarumdi, melimdarum utopu, sun damai kunge neng, yuk neng tep bicaue tenepra, kange deiprumudi, melimkamrume.’ Allahdi pepu. (Imamat 19:18)

28Angebodi upepupa, Yesusdi tamupra pepu. “Kanda tek sisi telepnge konum pepmanerema tep, apepmaneremtopu kupmem pangeda, Allahdi bol kopra pio gam kuna deiyo keca karepkerepa, gam pio kunkamrume,” pepu. 29Yesusdi upepu dinin, angeboda, ‘Yesusdi ne tep, er mali kurure,’ tenepmanera cadi, ‘Ne mali kune keca men kael kepneredi, telep ngebopu, tenipkuner’ tenen, aupu tamupra pepu. “Jo, dinino, Allah upu deiki di, ‘Sun damai kunge neng’ perurada, tek sisi wareto neng tep perur do? Ware neng tep bicau tenepra kange derinkamne do? Tonda, wareto neng tep melimkamne do?” pepra asipetepu. 30Upepra asipetepupa, Yesusdi Allah upu deiki, ‘Sun damai kunge neng, yuk neng perura deiyoda lap pepkun’ tenen, tamupra ukupmanto upu deiki di pepu. Apepu upuda ake.

Tenpu Yahudi yala ngeboda, ‘Yerusalem mutu di Yeriko mutu benkun’ tenen, bisi neitamai banmaupane, upula don neng bisi damai inipmaiya di, angebo tomoprapidi bongopra ponmai. Ukunmai taruda, er opkal yuma terakra tapidi, bongopra ponmaiyanen, depmanto kupu pangeda, acapu tapra bei.
31‘Konum depra’ tenen, bendopi taru di, Yahudi yala ngebo, Allah tep karena deiyo ngeboda, abisipu amenda banmaua di epu. Arup angebo poptapmaiya epu dinin, laipra beu. 32Ange utopu, yuk Yahudi yala ngebo ton, erda Allah karerbarami ati neitamai pel melipra doramu ngebo tenpu, Lewi yala ngebo abisipu yakauanen, apoptapmai ngebo epu dinin, er pepe laipra beu.

33Sun abutene Yahudi yala nengdi ukuprei dinin, tenpu Samaria mutu ngebo, ada Yahudi yala gum ngebo dinin, angebodi abisipu yakanmauanen, poptapmai ngebo kupmaua epu. Epudi, ‘Angeboda Yahudi yala ngebo cadi, ne songe,’ tenena gum dipapu, ‘Uo,’ tenen, dipru karepupa, pio bicau kupu. 34Bicau tenepudi, popmai ngebo damai beudi, er susu moupra kweten keca, susu deiki deipu dingeda, ayuma getepra telep kupra deipu. Ukupu dingeda, angebo dopra, er keledai bisam bali deiki deipudi dubanmauanen, bisi neitamai nimi bo neng ke marami ati bena deipu. Bena deipra mapmarei.

35Mapmareia berekyopda, aSamaria mutu ngebodi, weik gel uang peraknge butene dopra, animi bo neng marami ati talepra kuramnga deiyo ngebo tep karepu. Karepudi aupu pepu. “Kandi angebo tep melipra kweteramempane, amenda ne tamupra yane dingeda, er kwetena cap, er manai cap tep, kan co bo weike ton cap kareamem pangeda, nedi co bo ton cap punupkamkene.” Yesusdi ukupmanto upu deiki di pepu.

36Yesusdi aupu pepu dingeda, Musa sekeiamu buku peteremna deiyo ngebo tep asipetepu. “Nedi pepmaken upu neitamaida, sun poptapmai ngebo weneri nengdi epi dinin, Allah upu neitamai, ‘Sun damai kunge neng, yuk neng tep bicaue tenepra makunkamrume,’ peiamutopu, dan ngebodi ange tek sisi kupu do?” pepra asipetepu. 37Yesusdi asipetepupa, Musa upu peteremna deiyo ngebodi tamupra pepu. “Gume, apopmai ngebo tep, Samaria mutu ngebodi, dipru karepupa, kwetepra meliamu ngebo, er pua,” pepu. Upepu pangeda, Yesusdi angebo tep tamupra pepu. “Ange tep nengeda, kan peda utopu, yuk neng tep bicau tenepra makunapu kunkamrume,” pepu. Upepu dingeda, Yesus cap, er nyapu cap, ‘Yukai benkup’ tenen, bisi banmai.

Marta cap, Maria cap, Yesus sun ati kunmaudi pepu upu

38Uda, atarupuda, Yesus cap, er nyapu cap, bisi banmaiyanen, tenpu ati arum doramyai bei pangeda, akati kuramu ner er si Martadi, napropudi, “Nati wekso,” pepupa weki. 39Wekra bungbei taruda, Marta er weit ner Mariada, Yesus er yan dam bukmaudi, er peteremau upu pio moupra gekenapu kunmau. 40Maria ukunmau dinin, er du ner Martada, ‘Yesus er upu gekeptene,’ tenenmau dinin, ‘Uo, nimi bo neng ne ati wekmanenga tepa,’ tenenmaua di, jen keca ketenemna pel weik donmaua deiki di, Yesus upu men gekenmau. Ukunmaudi, ‘Ne weit ner men melipmanerdi, talipu bukmare’ tenen, dabal kupupa, Yesus tep aupu pepu. “Naio, ne weit ner Maria, nepu tapmanerpa, ne dipu pel donmanada, men melipnera tep, ‘Ange mambule,’ men tenepmanerem do? Kandi peptumpa, ne weit nerdi melipkunere,” pepu.

41Upepu pangeda, Yesusdi Marta tep tamupra pepu. “Marta, Martao, pel weik donmaremdi, akeca-keca weik tep, ‘Uo ne ware kupkun do?’ tenen, kange bongtonmakerpa, kange mun deiki di pepnereme. 42Dinino, ila mambul putasere kecada, tenpupu kurure. Mariadi ila mambulnge, Allah upu gekenange konum wepmardi, ne pene upu gekepra kunmara tep, angeda upu sekra men dopropkune.” Yesusdi pepu.
Copyright information for XteSC