Romans 11

Allahdi, “Ne mawa nesala, Israel nesala tep, nimi yambulanunpu wepra derinkamsene,” pepu upu

1Ukuda yuk upu ton asipetepkusene. Sun Israel nesaladi Allah tep balila kupra yanitamamipa, Allahdi er wepra deiamu Israel nesala tep, ‘Ne song,’ tenepra, pio tapu do? Angeda pio gume. Ne Paulus peda Israel yala ngebo kunune. Nun apu bo Abrahamdi deipupa, dadeipdanen yakaramyanen, sirya taruda, teru bokra derirami ngeda, Benyamin yala nesaladi ne deipnei. 2Gume, menop taru Allahdi, ‘Israel nesalada ne mawa nesala kunkameng,’ teneamseudi weiamseu nesala, Israel nesala tep, men tamamseu. Uda, Allah upu neitamaida, nabi Eliadi Israel nesala tep tenepudi, peiamu upuda, men kael keamrum do? Nabi Eliadi Allah tep aupu peipu.
3“Ne nai Allah ne kange mun kupnere ngeda, men tenipmanerem do? Ada, sun Israel yala nengdi, kan upu lap pena deiyo neng, nabi-nabi yuma konum poptapmange.
Ukupmangdi, kan si eremna cap, kan gispal dona cap tep, pala gel yakra deipmupudi, gam keca popra uku dongokunupai yumada, urupra gawal dakronmange.”
“Kan upu lap penung neng, nabi-nabi neng yuma poptapmangpa, ukutaruda, ne Elia tenpu tapmanengpa kunman dinin, ne peda, ‘Poptepe’ tenen, domanenge.” Nabi Eliadi, Allah tep pepu. (1 Raja-Raja 19:10, 14)

4Eliadi upepupa, Allahdi tamupra Elia tep pepu upu ton, ne upu gekenmanerum nesala tupa tenepmarum do, gum do? Aupuda, ake.
‘Elia, kandi, “Nabi-nabi yuma poptapmange,” pepra engenmarem dinino, ne tek sisi pepkene. Israel neng ton denge weik 7.000 neng, ne mawa tep, buprapsidi, moupra deipmanpa, ukutaru tupa gam kunmange. Anengda, isok Bahal
Bahal Bahal sekmepu ngeda, yuk Alkitab neitamai Baal sengnunge. Bahal sekmupkada, ‘Baal pepmengepa ikin kuprur’ tenen, Bahal sekmupke. Si yuk sekmepu dinino er tenpua.
si tep, ‘Nun nai bo’ tenen, gutam tu dipdongopra, er si men eremnunge. Allahdi pepu.’ (1 Raja-Raja 19:18)

5Pumun taru ange kuramutopu, ukutaru peda utopu, Allah er kange dipu bicau teneamseudi, ‘Anengda ne mawa nesala kunkameng’ tenen, Israel nesala kan-kan di, er tep teka tenemi neng, yambulanun moupra deiamupa, tupa kununge. 6Allah er kange dipu Israel nesala tep, bicau tenemseudi, talipu weiamseuada, telep kupra pel doramupka deiki di gume. Nun apu yapu, Israel nesala peda, sun telep kupra pel doramya deikipu wepra deiamtu teptoda, “Allah er kange dipapu bicau teneseredi, wepra deriserure,” men peptepe. Dinin, er kange dipapu, bicau teneamseudi tali weiamseuada, nun telep pel doramupka deiki di gume, er kange dipapu bicau tenemseudi weiamseue.

7Ange tep nengeda, aupu ton pepkusene. Pumun taru kurami Israel nesala yumada, ‘Allahdi dumsisi nesala keipkamsere’ tenen, putaramupa, pio pe deipra piriteramidi, pel weik dorami dinin, ukuramya deiki, Allahdi sun tep, ‘Anesalada dumsisi nesala kununge,’ tenepra, anesala tep telep kupra men deipu. Ukupka tep, sun yumada, dumsisi kuna deiyo keca men dororami. Allah er kange dipapu, ‘Ne mawa neng ake,’ teneamu nesalapu wepra deiamu. Erdi men weamu nesala tep nengeda, sun kange dipru gat keipupa, er tep teka tenepra men kurami. 8Apepmasen upu kael kemna tep, aupu ton sengami.
‘Allahdi anesala tep, sun kange dipru neitamai udungna utopu keca karepupa, asuru di tali nong bol deikipu dirami dinin, nong neitamai moupra men diramidi, deiyo neitamai ngeda men kael kemami.
Tonda, amul deikipu gekertami dinin, ‘Deiyo ake’ tenen, moupra men kael kemami. Allahdi sun kange dipru neitamai kunungna utopu keca kareamupa, sun ukutaru peda, walwal tupa kununge.’ (Ulangan 29:4; Yesaya 29:10)

9Aupu utopunge ton Raja Daud aupu ton upepra seku.
“Ne nai Allah, sun anesala mali kunge keca wenemna tep moropkene. Ada, kandi Israel nesala tep, telep keca weik kareamumpa, sun pedi sun pe dipru kange eremdaramya deiki di, malipu kurami.
Atep, kandi kareamumpa, sundi kange deipra talenung keca yumadi, pena youramretopu kuptudi poptupa, ‘Sunda ila kange mun kange doupra kunkameng’ tenen, moropkene. Tonda, ‘Sun talenung keca yumada, yan gel giso dungamretopu, kuptupa, sunda akeca deiki di, saka poptue’ tenen, sun tep ‘Kange mun kange doupra kunkameng’ tenen, moropkene.”

10“Tonda, kandi nimi kange dipru neitamai kunungna deiyo keca karepmempa, sundi, ‘Deiyo ace’ tenen, moupra men tenenkamenge.
Ange utopu, ‘Sun nong deikida, ikin keca weik kuprepa, mambul kange doupmengedi, geipdongopra kunkameng’ tenen, moropkene.” Dauddi pepu. (Mazmur 69:22-23)

“Kange bongtona gum dipapu, tupa teka tenepmepyopda, Allah er nyapu pio kunkamepe,” pepu upu

11Ne kayapu, ton cap asipetepsene. Allahdi sun pumun taru kurami Israel nesala tep, “Nimi lyemna kecada, ukupra kunkamne,” peramu ngeda, ‘Nun songe’ tenen, yanitamami. Ukuramya deiki di, yan gel giso dungamsertopu, sun Israel nesala mali kuramidi, yan gel giso dukrepa kote sangamengtopu kurami ngeda, lepsikra lyepmanto men kunung do? Gume, lyepmanto kunung dinino, sun Israel nesala mali kuramya deiki di, nimi lyemna deiyo upuda, yala yuk-yuk nesala sun damaipu konum yakarure.

Ada, Israel yala gum nesala tep, bura tara nesala tep, Allahdi nimi lyemna tep kai telep upu, peteremna deiyo nengdi aupu dopra, yuk mutu nesala damai konum yana peteremnunga tep pepsene. Allahdi uteneamu. ‘Yuk yala nesala neitamaida, nimi weika di lyepnepa, Israel yala nesaladi, uo tenengedi, sun dipru pu jenkamre,’ teneamu. Ada, Israel nesaladi, ‘Uo, ware deiyo keca tep, Allahdi yuk mutu nesalapu menmena lyemdorur do? Allahdi nun ton lyepsetue’ tenen, putarepa, dipru engenkamenge, teneamu.

12Dinino, ne kayapu, apepkusen upu moupra tenipso. Sun Israel nesaladi, Allah upu men gekeramya deiki di, go kapupa, Allahdi karesere telep kecada, yuk yala nesala, nimi ban-ban yuma doronunge. Allahdi sun Israel nesala tep, keteneiamu lyemna keca bisi tep, ‘Nun song’ tenen, yanitamamya deiki di mali kurami. Mali kuramya deiki di, sun lyemna taru go gum kwamu. Ange tep nengeda, ukutaruda sun bura tara nesala, Israel yala gum nesala, pio mambul keca, nimi lyemna deiyo keca doronunge. Atep, Israel nesala mali kuramya deiki di go kapupa, yuk yala nesala tep, pio telep keca yanmara cadi, Allah teneamutopu, amenda taru sun Israel yala nesala weika di teka tenepmengedi, lyemna keca dopropmengopda, amenda taru pio telep keca weika di yana kunkamsere.

“Allahdi, Israel yala gum nesala, yuk-yuk mutu kunge nesala weika di lyemdonkamre,” pepu upu

13Uda, ne Paulusdi sun Roma mutu nesala cap, Israel yala gum nesala yuma cap tep pepsene. Allahdi ne tep, ‘Angeboda ne upu dopra, Israel yala gum nesala kunge mutu yuma, peterep embana tep, gonga kemna deiyo Rasul ngebo kunkamre’ tenen, wepra deipneupa, apelpu talepra donune. Yuk yala nesala yuma tep, Allah er kai telep upu, nimi lyemna tep perur upu dopra peterembanune. Ukununa tep nengeda, ne upu weika di penune. 14“Yahudi yala gum nesalada, ‘Allahdi lyepkamre’ tenen, pel donune,” pepra, weika di penuna deiyoda ake. Ada, ne yala nesala sisa, Israel nesaladi, ne pene upu gekepmengedi, sunda, ‘Uo, Allahdi nun ton lyepsetue’ tenen, putaprepa, ‘Dipru engenkamenge’ tenen, kunune. Israel yala nesaladi, ‘Uo, Allahdi nun ton weika di lyepsetue’ tenen, putaprepa, teka tenepmengopda, ‘Allahdi sun kan-kan neitamai Israel nesala pio weik lyepkamre’ tenen, upu weika di penune.

15Angeda tali tep gume. Israel nesala, sun mali kuramipa, Allahdi ke taru tep, Israel yala nesala tapka deiki di, go kwamseupa, ukutaru yuk mutu nesala ban-ban yumadi, Allah upu gekepmengedi, lyemna keca dopropmenga deiki di, Allah er cap, sun cap, dipru dungdongorure. Allahdi konum deramenge nesala gam bukra deiprepa, gam bukra telep kupra kuramengtopu, ukutaruda, Israel yala nesala konum deami nesala utopu kunung dinino, Allahdi sun tep, kange deipra weika di lyepyopda, deramenge nesala ka tamupra gam kuramengtopu, kunkamenge. 16Ukuda ukupmanto upu deiki pepkusene. Ada, Allah er gispal dona tep, nimidi weni kwaneng menmena yongopra er tep karepmengopda, amenda kipkameng nge yuma peda, ‘Allah ernge pua’ tenepra, ange yuma karepmengepa, teleppu kunkamre. Ukupmanto ngeda, co yaten cap, nong cap, teleppu kupyopda, amenda aco nong di teru kwakamrenge peda teleppu kunkamre.
teru kwakamrenge – Aupuda ukupmanto pepu dinin, nong neitamai ngeda ake. Ada, Allah er mawa Israel nesala weiamnga cadi, Israel nesala pio telep kupra deipkamre. Angetopu, amenda taru Israel yala gum nesala peda, Allahdi, ‘Anesala ne nyapu sisa kunkameng’ tenen, wepra deiprepa, sun peda pio telep kupra deipkamre.

17Uda, ne kayapu, ukupmanto upu ton cap pepkusene. Du telep mouramre co, er sida, Ara co, nimidi koupmengepane, telep kupra bongona gum di, du mouna gum, kolupyopda, akolupmare co teru sengtamnunge. Aco teru sektapmengedi, yuk tali bura mutu paramre co teru dopra, ‘Co du telep kupra moupkamre’ tenen, aco teru sektapmanga deiki yana dungdongonunge. Ukupmengepa adukdongopmange co, er yatenda, men kwamre yaten cap, nong cap, teru capdi, telepnge dopropredi, telep kupra bongorure. ‘Men di telep kupra bongopkamre’ tenen, kouamengepa, bolongamrenge cap, amenda dukdongopmenge nge capda, telep tuai telep kupra bongopredi, du moupkamre. Ange utopu, sun Yahudi yala gum nesalada, amenda taru dungdongorameng co teru utopu kurume.
co teru dungdongona – Menop taru co du telep kupra men mouramu pangeda, telep co teru dukdongopipa, amenda taru aco teru telep kupra bongoramud, du mouramu. Adomona upu deiyo neitamai ngeda, ake. Ada, sun Israel yala nesaladi mali kuramya tep pepu. ‘Amenda tali bura tara paramre co teru sekra dukdongopmengepa, du telep kupra mouramretopu, kupbankamsere,’ pepu upu nong neitamai ngeda, ake. Aupu yumada, ‘Sun Israel yala gum nesala weika di lyepkamre,’ tenena tep pepu.

18Sun Yahudi yala gum nesalada, amenda tara dungdongorameng co teru utopu nesala kurume.

Israel nesalada, du telep co menmena kouamengepane, koluprepa sengtamameng co teru utopu nesala kununge. Atep sun Yahudi yala gum nesaladi, Israel nesala tep nengeda, ‘E, sunpuda mali nesalapu kunung dinino, nunda teleppu kunupe’ tenen, sun pe kange dipapu men eremdidankamrume. Lumdongona gume. Tali bura tara co teru dopra dukdongopmenga deiki di, menop taru kwamre yaten cap, nong cap telep men kurure. Menop taru kwamre tu telep cap, yaten telep cap kuramya deiki di, amenda taru dungdongonung co teru telep kupra du mourure. Atep, sun Yahudi yala gum nesaladi, Israel yala nesala tep, ‘Sunda mali kunung dinin, nunpuda telep nengpu kunupe,’ pepra pio men penkamrume.

19Dinino, ne kayapu, ton neng dingeda, upepnetenge. “Gume, aco deiyo ngebodi, ‘Du telep kupra moupkamre’ tenen, kouramrepane, koulupredi, mali kupre ngeda, sektapredi yuk tali co teru dopra dungdongoramretopu, nun tep dopra dukdongopseue,” pepnetenge. 20Uda, angeda upepnetenge dinino, lumdongona gume. Menmena co teru sektapunge deiyoda, sun Israel nesala teka men teneamya deiki di tapu. Amenda dukdongopu co teruda, sun Yahudi yala gum nesala, tupa-tupa teka tenemumnya deiki dipapu, tupa kurume. Ange tep nengeda, ‘Nunda, konuma. Telep nesalapu kunupe’ tenen, sun pe kange dipru eremdana meme. Ange gum dinin, ‘Nun teka tenenup ngeda dabal kupserepa, tapnup’ tenen, adipapu kwar-kwara di kunkamrume.

21Atep, “Kwar-kwara di kunkamrume,” pepmasena deiyoda, tali tep men pepsene. Ada lumdongona gume. Co kouamnga Deiyo Ngebo Allahdi, er menmena weiamu co tep, ‘Ne mawa,’ teneamu dinin, konum kolupudi, mali kupka tep, sektapu. Ukupra sektapu dinin, asektapu co tep, ‘Tali kaukepkamne,’ men tenepu. Aco teru sektapu. Atep, sun amenda dukdongopu co teru utopu nesalada, sun pe ton malipu kupmumnyopda, Allahdi Israel nesala mali kuramipa, tamamutopu, sun ukutaru kurumudi teka tenerumu nesaladi malipu kupmumnyopda, tek sisi Allahdi tapkamsere. Sundi, ‘Mali kupmepya peda, tali kaukemkamsere,’ men tenenkamrume.

22Ange tep nengeda, Allahdi nun tep bicau tenepra bouna di lyemdoserenge cap, tonda mali kupmepenge tep, er yu kuprepa, wenemserenge cap, deiki di moupra tenenkamrume. Ada, sun pumun taru kurami Israel nesalada, teka tenena gum di, pio mali weik kuramya tep nengeda, Allahdi yu kupupa, wenepra poptapu. Dinino, sun Roma mutu kurumu nesala cap, yuk Yahudi yala gum nesala yuma cap, er tep teka tenerumudi, tupa talemumnyopda, Allahdi sun tep, bicau tenepra bouna di pio melimkamsere. Dinino, er tep teka tenena gum di, yanitamumnyopda, nimidi mali yal keca kouamenga kwenepra tamamengtopu, Allahdi sun peda utopu kupra tapkamsere.

23Ange utopu, sun Israel yala nesalada, ‘Allahdi pesere upu, nun song’ tenen, balila kuramenge nge yuma taptengedi, kange di teka teneptengopda, Allah er wa bun utopu cadi, kange di dopra dukdongopkamre. Ukupredi, anesala yuma tep tamupra er nyapu sisa kudinkamsere. Angeda erda ikin men kuptue.

24Sunda moupra tenipetepso. Sun Roma mutu kurumu Yahudi yala gum nesalapu kurume. Ada co kouna deiyo ngebodi, ‘Tali bura tara paramre co teru di dopra dukdongopkamne,’ men teneramseu dinin, amenda taruda, er betamamu co teru deiki dipapu yana dukdongopseu. Atep nengeda, er menmena tenemu co teru dopra, ikin gum dipapu yana dukdongopseue. Ukupseua deiyoda ake. Ukupyopda, tek sisi telep kupra bongopredi nenkamre. Sun Israel nesalada, tali bura tara paramre co teru utopunge gume. Erdi pio moupra betamamu co deiyo di tamupra dukdongopyopda, pio telep kupra bongonkamre, pepsene.
co teru – Tali bura paramre co teru pepu ngeda, aupu nong neitamai deiyoda ake. Ada Yahudi yala gum nesala tep pepu. Allahdi betamamu co pepu ngeda, aupu nong neitamai deiyoda ake. Ada Israel yala nesala tep pepu.

“Allahdi Israel yala nesala yuma lyepkamre,” pepu upu

25Ne weit yapu, sun Roma mutu nesalao. ‘Sun walwal di, sun pe kange dipapu, ‘Nunda ila mambul weik neng kunupe,’ tenemumdi, gemerum do?’ tenen, aupu lap pepsene. Aupuda, menop taru Allahdi iniamu dinin, ukutaruda konum lap pepseu. Allahdi Israel yala nesala neitamai di, ton nengda, sun dipru gat keipu ngeda, ada keana tep kupu. Ukupupa, sun balila deipra er upu gekena gum di kuramenganen, Allahdi, ‘Yahudi yala gum nesala denge pio weik, ukuprap dopropkamne,’ teneamutopu, gawal dakra konum dopropyopda, konuma. Ukupra gawal dakamre taruda, Israel yala nesala sun dipru kange yumada, bouna dipu kunkamenge.

26Allah teneamutopu, tali bura tara dakunge nesala denge pio weik lyepropyopda, amenda taru sun Israel yala nesala yuma lyepkamre. Allah upu neitamaida, nabi Yesayadi sekamutopu kupkamre. Aupuda ake.
‘Nimi Lyemna Deiyo Ngeboda, Sion mutu neitamai di yankamre. Yare dingeda, Yakubdi deipupa, dadeipdanen yakarami Israel yala nesaladi, Allah tep, ‘Nun songe,’ tenepra mali kuramenge keca yumada, gum kupra deipkamre.

27Ne Allahdi sun Israel yala nesala tep pepsene. Ada, “Sun mali tenenange cap, mali kunange yuma capda, gum kupra deipnedi, telep kweipkamsene,” pepra deipsene. Allahdi pepu.’ (Yesaya 59:20-21)

28Atep aupu ton pepsene. Sun Israel yala nesaladi, Allah er kai telep upu, nimi lyemna upu tamaminge tep nengeda, Allahdi, ‘Sun Israel nesalada, ne dabale,’ tenerure. Dinino, Allahdi, “Anesalada ne mawa nesala, ne nyapu sisa kunkamenge,” pepra, Israel yala nesala weiamunge tep nengeda, Allahdi sun anesalada, tupa bicau tenerure. Ukurya deiyoda, Israel nesala sun apu yapu tep, “Ukunkamsene,” pepra, pediramu upu tupa tenerura cadi, pio men tapkamre. 29Allahdi nimi tep bicau teneseredi, talipu karesere keca yuma cap, ‘Anesalada, ne nyapu sisa kunkameng’ tenen, upusere upu yuma capda, men gum kupkamre. Ada men kupmanto cadi, Allahdi karesere keca cap, kongpeserenge cap, pediserenge cap yumada, tek sisi nong kupkamre.

30Sun Yahudi
Yahudi yala nesala – Paulusdi sekeiamu upu neitamaida, Yahudi yala nesala perure. Tonda Israel yala nesala perur dinin, sunda tenpu yala nesala pua. Sun si butene dinin, sun yalada tenpu neng pua.
yala nesaladi mali kuramipa, Allahdi sun ke tep, tapka deiki di, sun Roma mutu nesala bura tara utopu kurumu nesala, Yahudi yala gum nesala tep, go karepseu. Sun Roma mutu kurumu nesala cap, yuk Yahudi yala gum nesala
Yahudi yala gum nesala – Paulusdi Yahudi yala gum nesala perur upuda, ada Israel yala nesala gum dinin, tuai mutu ban-ban yuma, yuk yala nesala yuma tep perure. Allah er kangeda, ake. ‘Israel yala nesala [atau Yahudi yala nesala] kununge. Tonda, yuk mutu neitamai kunge nesala yala-yala yumada, Israel yala gum nesala kununge,’ tenerure.
yuma cap, menop taru Allah tep, yaniramruma deiki di, adipapu wenepra tapsetu dinin, ukutaru go karepseua neitamai di, bicau tenepra lyemserure.
31Ange utopu, ukutaruda sun Israel yala nesaladi, Allah tep yaninung dinino, Allahdi sun Roma mutu kurumu nesala tep, bicau tenepra lyemserure. Allahdi sun Yahudi yala gum nesala tep, adipapu poptamsetu dinin, bicau tenepra lyemdoserya deiki di ataru neitamaida, sun Israel yala nesala tep, adipapu portamna gum di, ka di ton cap bicau tenepra lyemkamre. 32Allahdi nimi tuai mutu ban-ban yuma kunge nesala yuma tep, upeserure. “Sun yumada, ne tep yanitamnengedi, mali kunga deiki di, ateng kourtamamenge nesala utopu kununge. Sun pedi men lyepdanmanto nesala kununge. Sun yumadi mali kunge keca wenemna tep, adipapu sun tep wenepra poptaptene dinin, tupa bicau tenepnedi, sun yuma tep lyepkamne,” peserure.

Paulusdi Allah er si eremna tep, pepu upu


33Uo, ne kayapu. Allah erdi kael keamu keca cap, erdi, ‘Deiyo ake’ tenen, moupra tenere keca capda, ila mambul weik kurure. Allahdi kael keamunge yumada, men nukmanto kurure. Erdi, ‘Ukupkamne. Telep kunada ake,’ tenepra upu lepsisikra bongdiseryada, nun tali tuai kunup nesaladi moupra men teneptepe. Allah er pel dorenge cap, er kure keca yuma cap, nun pedipapu men kael keptepe.
34Angeda tali tep men pepsene. Deiyoda ake. Ware ngebodi, Allah er kange dipru neitamai tenere keca yuma teniptudi lap pepsetu do? Gume. Tonda, ware ngebodi Allah tep, “Telep kunada ake,” upu melipra upu petereptu do? Gume, ada men kupmanto.
35Tonda, ware ngebodi Allah er putaramre telep keca, Allah tep ke kareamrepa, amenda taru Allahdi er kareamre keca pununa tep, angebo tamupra karenkamre do? Gume. Allahda ware keca putaptupa kareptepe do? Ange peda men kupmanto keca kurure.
36Angeda tali men pepne. Deiyoda ake. Allahdi akeca-keca yuma ketekepra deiamupa, kure keca yumada, Allah er puto deiki dipapu tupa telep kurure. Tonda, sirya taruda, er dipu akeca-keca yuma deiki tara erepra kuredi, akeca yuma talenkamre. Akeca yumada, er kecapu kunkamre.
Ange tep nengeda, ‘Nimi ban-ban yumadi er sipu eremengedi, Allah tep, “Erda pio teleppu kurure,” pepra penkameng’ tenen, Allah moronune. ‘Tek sisi apepmantopu pio akunkamre’ tenen, Amin pepne.
Copyright information for XteSC