Luk 12 | ZmbSC | STEP | Mo kea keeko ngama che bando na kukumbakana, na koolea mu kwinyana ne mɔ tɔbɛya bamɔ ko bakinɛ. Yɛsu na kobangoa kosaolea baeyechwa: «Mwilɔlɛ, bwaɔcha awɛ na baa be tobee tobee ko metema, Bafalisayɔ.

Luke 12

Mabɛchi ko bando be tobee tobee ko motema

(Mat 10:26-27)

1 Mo kea keeko ngama che bando na kukumbakana, na koolea mu kwinyana ne mɔ tɔbɛya bamɔ ko bakinɛ. Yɛsu na kobangoa kosaolea baeyechwa: «Mwilɔlɛ, bwaɔcha awɛ na baa be tobee tobee ko metema, Bafalisayɔ. 2 Kɔmɔa biisɛ bitoketeka ku bwise bitaboolwe, ne biisɛ bitwisama bitabɔngɛɛ kochebekana. 3 Ko bobo, biisɛ bitaɔchiwɛ mu bwise bitaungweke ne bando basɛ mwingya chooba, ne biisɛ bitaɔchɛ baanu tɔwɛwɛ kɔmɔngɔ kwe mikinda ya chibwa, bitakandokiwe mo ndongo yee bando.»

Keemo keengye koteniwa

(Mat 10:28-31)

4 «Banjinanɛ, natobasaolea: mootenaya baa batuchia lɔkɔba, koko ne baasi nɛ bɔkɛtɛ bwe koolosa. 5 Motocheba naani otowaena baanu kotena? Ningamosaolea mosaolea: na olya oe, kusia kokwa, oe nɛ bɔkɛtɛ bwe kokosoa ko toya twe meombo. Iinde, natɔɔtɔkɛa, ne otowaena baanu kotena.

6 «Misɔɔya etanu etoolwa faanga chibee? Bɔbɔ ne Kakua otomeayeela. 7 Kabee: naanga ne soke che mo motwe wao chitobaekiwa. Ndakoongwa nɛ bɔɔba, kɔmɔa moene bɔnyemu bwanaka kokoela kibumba kye misɔɔya.»

Kwimenya ne kotona Yɛsu

(Mat 10:32-33; 12:32; 10:19-20)

8 «Natumusingeecha, basɛ batuibanda ne banɛ kombaa kwe bando, Mwaana we Mondo otaibande abɔ kombaa kwe meombo ya Kakua. 9 Olya otaibande kombaa kwe bando itɛ ndatonjeba, na mee ndakɔɔtɔsɛɛ ndamotone kombaa kwe meombo ya Kakua. 10 Kende mondo ɔsɔɔchea Mwaana we Mondo byabea, otaungwelwe lokwa; olya ɔtatɔndɛ Motema wa Ama ndakaungwelwe lokwa.

11 «Atamochae abɔ ko masinakɔki kombaa kwe bakoo, mwikakanyaya ne kwibocha itɛ bike bitaɔchɛ bae kɔmɛɔcha yee kwisakaela, ɔbɛɛ kombanga yee booni botaɔchɛ bae. 12 Kɔmɔa Motema wa Ama otamoeyeche akaɛ alya biitowaena baanu kɔɔcha.»

Kisimo kye ngunji ya yaɔka

13 Mwingya ketongo, ɔmɔ mondo na kosaolea Yɛsu: «Mweyechi, saolea kisikyanɛ ongabanyee ku biemo bye boyani bisiichi isito!» 14 Yɛsu na komosaolea: «Munjinanɛ, naani ombekee koongwa nganya yiinu ɔbɛɛ moabi we boyani bwiinu?» 15 Kusia, awɛ na kɔɔcha ko basɛ: «Mwilɔlɛ bye bondobondo ne kokonda ikonja, ko njea chisɛ, kɔmɔa, mwɛchɔ we mondo, naanga waungwa ne byɛndɔ, ɔɔtɔlɔla ikonja lyaakɛ.» 16 Awɛ na kobasaolea keke kisimo: «Masio me ngonji ɛmɔ maocha biewa bya bua. 17 Mondo na kwibocha mo motema: ‹Nakete booni? Siisi ne iboa lya naka lye kobekea ena mebyao yaanɛ!› 18 Na kwiɔchea kwibɔngɛɛ: ‹Iinde, natocheba bia bingaketa mee! Ningabondoa toto toabo twaɔma ne koaboka makinɛ manaka, ne matabekee mee ngano chaanɛ ne byɛndɔ byaanɛ. 19 Kusia boa, natowaena kwiɔchɛa: “Munjinanɛ, lɔla oe ne bɔɛnwa meaka yabua. Omoa ana, iicha, sɔa ne kwimɛma.”› 20 Kakua na kɔɔcha: ‹Wakɛna awɛ we kanaangwa butu bwa leno, otakwe. Na bia biisɛ bisangyee awɛ, naani otabiyane?› 21 Chɔ bobo ne botaongwe mondo utuiengea ikonja lye awɛ mwɛɛnɛ, ne kɔkɔna koongwa ne ikonja kombaa kwa Kakua.»

Mwikuulaya nɛ byɛ mɔsɛngɛ

(Mat 6:25-34)

22 Yɛsu na koseboa, na kosaolea baeyechwa bakɛ: «Ne ko boa nasɔɔcha itɛ: ndakoongwa ne keangaa kye byekolya ko kokonja mwɛchɔ, ɔbɛɛ ku ngubɔ chitoekya awɛ kɔ lɔkɔba lwao. 23 Kɔmɔa mwɛchɔ otokoela biebwa nɛ lɔkɔba lotokoea ngubɔ. 24 Mɔlɔlɛ bimɔmbɔmɔmbɔ, biitobyaa ne koongoa biisi ne ndabo ɔbɛɛ kabokoo, Kakua ne utubilesa. Baanu mutubikoela! 25 Tɔlɔlɛ, ne naani asambea baanu, mu kuundana kwakɛ, otaibuchee meaka, ɔbɛɛ masu machiinini? 26 Ingɛ muusi ne mwɛchɔ we kwiketea biemo bichiinini bwe bibi, ko eke kutuundana baanu ku biemo bikinɛ! 27 Moeyoke bɔtɔtɔa maloba me isio: maatokamba ɔbɛɛ kooka ngubɔ, mee natobasaolea itɛ, ɔbɛɛ Sɔlɔmɔnɔ ko boombe bwaakɛ bɔɔsɛ ndabwaa ngubɔ chaachi koetea naa ne iloba lɛmɔsa. 28 Kende Kakua otobweka ena mebyao bobo ko masio, ee leno ne ngɛcha etakosolwe ko toya, booni botaasi awɛ ndakamobweke baanu! Iinde, iekekeo linu lekee lichiinini! 29 Mwikuulaya mo lokani lwinu kombanga yee kolya ne kɔsɔa. Mɔbɛchaya ne keangaa na bia. 30 Bando bɛ mɔsɛngɛ batwikuula nabyo lusu ku lusu. Isinu otocheba bitoekya baanu. 31 Kombaa moenge boombe bwa Kakua, na bia biemo biisɛ motabikonje kɔmɔngɔ.»

Byɛndɔ bye mwiyoo

(Mat 6:19-21)

32 «Mootenaya, ndongo mɛkɛɛkɛ! Kɔmɔa Isinu oekyee kɔmɔɛcha boombe. 33 Moolekye bye niinu, moabanye ikonja linu ko bakɛna. Mwiketee tobokoo totaasi kɔɔnɛka, ne ikonja letaasi kusia koa kwiyoo, iboa letaasi ngiba koolea, kotasi mofa kolya. 34 Kɔmɔa lea ikonja lyao, akaɛ alya ne atabe motema wao.»

Toendee mo kokamba

35 «Mowae byate ne kɔkɔcha mimunɛ yiinu. 36 Muchikae bwe ngambi chitoendecha mokoo waabɔ we meemo oyee kwilanga. Asɛ ataɔtɔkɛ awɛ ne kokomoa ku mukinda, otamuchiboele. 37 Kɛmɛmɔ ko elya ngambi etasangwe miisɔ ataɔtɔkɛ mokoo waakɛ we meemo! Kiinɛkinɛ, natomosaolea, olya otasangwe mu ngubɔ che meemo, otamɔɛchɛ buchike ne kolya naakɛ kɔmɔɔsa. 38 Ɔbɛɛ ɔɔtɔkɛ mwingya butu, ɔbɛɛ kɔ mɛkyɛɔ: kɛmɛmɔ ko elya ngambi etasangwe mo meemo. 39 Motocheba bwaachi: kende mwɛɛnɛ we ndabo ungachebaya keke kyanya ketobaka ngiba, ndingyamɔlɛkɛa kwingea mo ndabo yaakɛ. 40 Banu bwakaɛ mwipangye, kɔmɔa Mwaana we Mondo otabaake mo kyanya ketaasi mondo kocheba.»

Mokambi wɛ nyɛnyi ne mokambi waɔka

(Mat 24:45-51)

41 Pɛtɛlɔ na komobocha: «Mwaame, koko koengamanya koe ne kobanga yiito ikɛɛsa, ɔbɛɛ ko bando basɛ?» 42 Mwaame na kɔɔcha: «Naani ngambi mwaachi ne oe ne lokani, olya ɔsɔsɔbɔa mwaame kosanga ndabo yaakɛ ɛɛsɛ, ne ndatɔɛcha bando bye kolya kokee kyanya? 43 Kɛmɛmɔ ko ngambi etosangwa mo kokamba meemo boa bomosaolee mokoo. 44 Kiinɛkinɛ, natomosaolea, mokoo wa kɛ otamɔɛchɛ bokoo bwe koemanea ikonja lyaakɛ lɛsɛ. 45 Kende ngambi isuiɔchɛa mo motema waakɛ: ‹Mokoo waanɛ ndinabaela kɔɔtɔka›, ne kobangoa kososoa chia ngambi chikinɛ che baome ne babakachi, ne kolya ne kɔsɔa ne kɔkɔlwa, 46 mokoo waakɛ otaolee lusu lotaasi awɛ kocheba, ne kyanya ketaasi awɛ kocheba. Ko boa mokoo otamososoe bya tɔba, ne komoketa botoketa abɔ mocha we muuma. 47 Ngambi etocheba bitokonda mokoo waakɛ, koko ne ndakamba ɔbɛɛ koketa bitokonda mokoo waakɛ, otamososoe byatɔba. 48 Olya otaasi kocheba bitokonda mokoo, ne koketa biemo biitowaena kosongolwa, otasosoke bikɛɛkɛ. Kende mondo okonjee byabua, batamɔɛngɛɛ byabua; basɔkɔɛcha byabua, batakɔɛngɛɛ byabua.»

Kosambokana

(Mat 10:34-36)

49 «Nabee ne kwakosoe toya mɔ mɔsɛngɛ; boa bokondee mee atwo kɔkɔa! 50 Koe kwina mbuu kotakonje mee, na maa manɛnɛ ne maanɛ, ɛka atangolele amɔ! 51 Muningee itɛ nabese ne nyaa mɔ mɔsɛngɛ? Kuusi, kosambokana. 52 Ko bobo, kobangoa leno, kende koe bando batanu mwibota, batasambokane koko babee koko basato ne koangana. 53 Tati otakɔnɛ mwaana ne mwaana kɔkɔna tati waakɛ; ina mondo otakɔnɛ katombe kaakɛ ne katombe kɔkɔna ina mondo; inakɛ mwɛnɔ ne mondo ɔtakɔnɛ mokachi we mwaana, ne mokachi we mwaana kɔkɔna inakɛ mwɛnɔ.»

Kɔchɔnjɔa

(Mat 16:2-3)

54 Yɛsu na kɔɔcha kabee ko ndongo: «Mwasɔmɔa bitemba kwiyoo mbanga etoyea chooba, mɔtɔɔcha itɛ mbua ingaɔka, na bia ne bitoketeka. 55 Kende lɔbɛ losotokea ko mbanga yee kose, mɔtɔɔcha itɛ kotabɛ kyangocha, na kesoba. 56 Bando be tobee tobee baanu! Motocheba bwaachi makomo matoeteka kwiyoo ne mɔ mɔsɛngɛ, ne mootocheba moe mo keke keeko?»

Kuungwana nɛ ɔtɔɔndɔa nao

(Mat 5:25-26)

57 «Ko booni kotasi baanu kocheba ikomo lye kiinɛkinɛ? 58 Kende mosoya ko nganya ne mwangani nao, keta bɔkɛtɛ bwao bɔɔsɛ koongeka myanda ɛɛsɛ mokee mo njea. Ingɛ ndɛ bɔbɔ, otakochae kombaa kwe nganya, chɔ baba meemo yaabɔ ne kokotaeka ko bakɔlɔbɔyɔ batakɔtɛchɛ mo kengombea. 59 Natokosaolea bye kiinɛkinɛ, ndokaole moa ingɛ ndunaocha tombaambaa twe kusiechea.»