Luk 8 | ZmbSC | STEP | Kusia boa, Yɛsu wachomba mo mesomba ne mo tolya, mo koeyecha ne kosaola Ilɔngɔ Lyaachi lye boombe bwa Kakua. Wabɛa ne baeyechwa ikumi ne babee.

Luke 8

Baamakachi bakwasa Yɛsu meemo

1 Kusia boa, Yɛsu wachomba mo mesomba ne mo tolya, mo koeyecha ne kosaola Ilɔngɔ Lyaachi lye boombe bwa Kakua. Wabɛa ne baeyechwa ikumi ne babee. 2 Wabɛa kabee ne bamɔ baabakachi balikitwa masombo ne baololwa ingwo. Asambea abɔ kwaba Malia, waitanewa we Makitala. Ona Malia, Yɛsu wamulikita masombo mosambo. 3 Na Sanɛ, mokachi Kusa, waemaneaya byɛndɔ bya Ɛlɔlɛ. Kwabɛa kabee Susana, ne bakinɛ baabakachi babua. Baa bakachi ne baochaya byɛndɔ byabɔ ko kokwasa Yɛsu ne baeyechwa bakɛ.

Kisimo kye mobyachi

(Mat 13:1-9; Mali 4:1-9)

4 Bando baolea kwa Yɛsu kotokea tolya tɔɔsɛ, Kɔmɔa ketongo kyanaka kyamokombea. Awɛ na kobasaolea keke kisimo: 5 «Mobyachi ɔmɔ wayaka kwabyae mobyao mwisio lyaakɛ. Abɛchaya awɛ mo kobyaa mobyao, tɔmɔ tumuka na kokea mɔsɛɛsɛ mwe njea. Bando na kutwinya, nɛ nyɔnyi na kotolya. 6 Tukinɛ na kokea mo matanda. Atɔa ato, ato na kooma, kɔmɔa ndetwakonja maache mo matɛkɛ. 7 Tukinɛ na kokeea mwingya mɛkɛɛ. Ato na kɔtɔa kɔmɔɔsa na ena mɛkɛɛ, na ena mɛkɛɛ na kutukungunyeka. 8 Tukinɛ tumuka na kokeela mo matɛkɛ maachi, atwo na kɔtɔa na kobota bimuka. Kɛsɛ kɛchɛngɛ na koocha tumuka lokama lokama.» Asia Yɛsu kobasaolea bibyɔ, awɛ na kɔɔcha itɛ: «Oe ne matwe me kuungwa, uungwe.»

Ko eke kɔɔchaya Yɛsu mu bisimo

(Mat 13:10-17; Mali 4:10-12)

9 Baeyechwa ba Yɛsu na komobocha itɛ kɛɔ kisimo kɛtɔɔcha eke. 10 Yɛsu na kobasaolea itɛ: «Banu mɔɛchiwɛɛ lokwa lwe kocheba makomo matwisama me boombe bwa Kakua. Ko bakinɛ, biengye nabasaolaye mu bisimo, koko
‹babɛ mɔ kɔlɔla ndɛ kɔmɔa,
ne babɛ mu kuungwa nde kocheba.›» ^{▼▼Yɔɔla Isa 6:9.}

Yɛsu osoendekecha kisimo kye mobyachi

(Mat 13:18-23; Mali 4:13-20)

11 Yɛsu na kɔɔcha itɛ: «Bitɔɔcha keke kisimo na bibi: mobyao ne Ikomo lya Kakua. 12 Tumuka twakeela mɔsɛɛsɛ mwe njea totoeyana na baa baanga kuungwa Ikomo lya Kakua, kusia ne Isombo lesoletosa monda mwe metema yaabɔ, baoleaya mu kwimenya ne kooloka. 13 Na toa twakeela mo matanda, twaeyana na baa baanga kuungwa Ikomo lya Kakua, na kulibunda nɛ kɛmɛmɔ. Lea Ikomo ndelyaanga kuchikaa mo metema yaabɔ. Baanga kuliimenya mo keeko kyaɔma, ne atobaolelea kɔɛlɛkiwa, na basulisia. 14 Ne toa twakea mwingya mɛkɛɛ, totoeyana na baa baanga kuungwa Ikomo lya Kakua. Kɔmɔngɔ ikaa, le ikonja, nɛ kɛmɛmɔ kyɛ mɔsɛngɛ byaanga kukungunyeka lea Ikomo mo metema yaabɔ. Ko bobo batobota bimuka byatunga. 15 Na toa twakea mo matɛkɛ maachi, atwo, twaeyana na baa bando baanga kuungwa Ikomo lya Kakua ne motema mwaachi ne we kiinɛkinɛ. Baa ne baanga kolebeka ne leobota bimuka, ko boa botokemya abɔ metema.»

Kisimo kye tala

(Mali 4:21-25)

16 Kabee Yɛsu na kɔɔcha itɛ: «Kuusi mondo ɔtɔkɔcha mumunɛ na komobwekea ne kembaka, ɔbɛɛ komobeka mose mwe kyandwa. Otomobeka ko kakoekeo, bando batwingea mo ndabo bamɔɛ kyɛɛngɛ. 17 Kɛsɛ keemo kitwisekiwa, ketaisolwe kɔ basɛ. Nɛ kɛsɛ ketaketiwe mu kwisama, ketachebekwe ne kɔmɔɛka bongaala. 18 Kɔ bɔbɔ mwilɔlɛ bwaachi ku bituungwa baanu, kɔmɔa olya oe ne kyɛndɔ ne otaɛchiwaye kikinɛ. Olya otaasi ne kyɛndɔ, otabakoiwe naa na kea kɛkɛɛkɛ kituninga awɛ koba nakyo.»

Inakɛ ne babotwa naakɛ na Yɛsu

(Mat 12:46-50; Mali 3:31-35)

19 Lɔmɔ lusu, inakɛ ne babotwa naakɛ na Yɛsu, bayaka kwamɔmɔɛ. Ndebaɔsɔna komoolelea, kɔmɔa ndongo yee bando. 20 Bando na kosaolea Yɛsu itɛ: «Inao ne babotwa nao bae anjɛ, batokonda kɔ kɔmɔa.» 21 Yɛsu na kobasaolea itɛ: «Inanɛ ne babotwa naanɛ na baa baanga kuungwa Ikomo lya Kakua ne koleketa bɔtɔɔcha alyo.»

Yɛsu osokandokea lɔbɛ

(Mat 8:23-27; Mali 4:35-41)

22 Lɔmɔ lusu, Yɛsu wanena mo bwato kɔmɔɔsa ne baeyechwa bakɛ. Awɛ na kobasaolea itɛ: «Toaboke elya ikinɛ nganda yee kichibachiba.» Abɔ na koyaka. 23 Abɛchaya abɔ mo koaboka kichibachiba, Yɛsu na kɔkyɛsa. Akaɛ alya lɔbɛ na kwika mu kichibachiba. Bwato na kobangoa kochaa ne maache, abɔ na koongwa abe abe ne lokwo. 24 Abɔ na koya kwabyose Yɛsu mo kokandoka: «Mweyechi, Mweyechi, tosokwa!» Yɛsu na kobyoka, na kokandokea lɔbɛ nɛ ndɛngu che maache byabua, abyɔ na nyamea. Nyaa mekataa na koolea. 25 Aɔ Yɛsu na kosaolea baeyechi bakɛ: «Kuimenya kwinu koe koni?» Abɔ na kotena, na kokanakana byabua. Abɔ na kobangoa kobochana: «Ona na moke mondo uutungweka nɛ lɔbɛ nɛ ndɛngu che maache, utubikandokea, ne na abyo bisumuungwa?»

Yɛsu osoolola mondo we masombo

(Mat 8:28-34; Mali 5:1-20)

26 Kɔmɔngɔ kwa bibyɔ, Yɛsu ne baeyechwa bakɛ na koabokea mɔ mɔsɛngɛ we Bakɛlasi, ikinɛ mbanga yee mɔsɛngɛ we Kalilaya. 27 Aika Yɛsu mo bwato, mondo ɔmɔ we mo kaa kalya, na kwisɛɛna mɔsɛɛsɛ mwaakɛ. Ona mondo wabɛa ne masombo masu mabua. Wabɛchaya munduu. Ndabɛchaya kabee mu kuchikaa ko ndabo, waichikaneaya ne ko manda. 28 Amɔa awɛ Yɛsu, na kokandoka, na kwilaala mo bikɛta bya Yɛsu, na kokandoka itɛ: «Yɛsu Mwaana wa Kakua we Kwiyoo Njɔɔ mwe biisɛ, ne keke ketonenga nao? Natwiyaya koe awɛ, ndongetaya bwabea.» 29 Waɔcha bɔbɔ kɔmɔa Yɛsu wabɛa ususia kosaolea lea isombo leole mo olya mondo. Lea isombo lyabɛa mu kumukuula kɛsɛ ne keeko. Kabee, bando babɛchaya mo komokaka nɛ mɛyɔɔ ndabuusukaya, na utubikutuaya. Lyakaɛ lea isombo lwamusukuaya koya a iboa ataasi bando.

30 Yɛsu na komobocha: «Chiina lyao ne naani?» Awɛ itɛ: «Ndongo.» Waɔcha bɔbɔ kɔmɔa wabɛa usubundwa ne masombo mabua. 31 Maa masombo na kwiyaya kwa Yɛsu ndabasukuaya mo mochongo.

32 Alya abɛchaya mɔchɔa we ngoobe chabua, chalechaya mo nganda mwe keembe. Maa masombo na kwiyaya kwa Yɛsu omasaolee maingee mu chia ngoobe. Awɛ na komatoma. 33 Masombo na koola mo olya mondo na kwingea mu chia ngoobe. Olya mɔchɔa wa chia ngoobe na kwika mbeo mu kichibachiba. Akaɛ alya, acho na kokeela amɔ na kwina.

34 Amɔa baa basangi ba chia ngoobe boa na kochokea mo kalya ne ko mangɛnɛ, kwasaole bando lɛɔ ilɔngɔ. 35 Bando na koya kwamɔɛ makomo maeteka. Aolea abɔ kwabɛa Yɛsu, na kosanga masombo masoola olya wabɛa namɔ, oe buchikae mo meende ya Yɛsu. Wabɛa osowaa ngubɔ, kabee wabɛa otae mwɛchɔ. Baa bando na kuungwa bɔɔba. 36 Bando baimɔɛna byaeteka, na kosaolea bando bakinɛ bwaoloka olya mondo wabɛa ne masombo.

37 Chɔ bando basɛ bɛ mɛsɛngɛ yee mɔsɛɛsɛ mwe mɔsɛngɛ we Bakɛlasi na kɔɛngɛa otoke mɔ mɔsɛngɛ waabɔ kɔmɔa baungwa bɔɔba bwabua. Aɔ Yɛsu na kwingea mo bwato, ɔɔtɔkɛ kwatokea awɛ. 38 Na olya mondo watokiwa ne masombo na kɔɛngɛa oyake na Yɛsu. Yɛsu na kɔmɔɔtɔsa na komosaolea: 39 «Ɔtɔka ko ndabo yao kwasaole bando melendo esokoketea Kakua.» Olya mondo na koya mo kalya mo kosaolea bando biisɛ bimoketee Yɛsu.

Yɛsu usuubua katombe ka Yailɔ ne koolola ɔmɔ mwa mokachi

(Mat 9:18-26; Mali 5:21-43)

40 Aɔtɔka Yɛsu elya nganda yee kichibachiba, bando babua na koba kwa mɔsɛkɛɛlɛ, kɔmɔa babɛchaya mo komoendecha. 41 Ɔmɔ mondo waitaniwa Yailɔ na koolea. Ona Yailɔ wabɛa mokoo we sinakɔki. Awɛ na koolea, na kubunga malu makɔngɔ kombaa kwa Yɛsu. Awɛ na kwiyaya kwa Yɛsu uingee mo ndabo yaakɛ, 42 Kɔmɔa katombe kaakɛ kabɛa katae mo kebai. Wabɛa ne kita we meaka ɔbɛɛ ikumi na ebee.

Ayechaya Yɛsu kwa Yailɔ, ndongo yee bando babua na koya mu kumukungunyeka. 43 Mo kea ketongo kwabɛchaya ɔmɔ mwamokachi, wabɔnjwaya ne bolwachi bwe koola masi meaka ikumi na ebee. Wabɛa ne ususia kɔɔna byɛndɔ byakɛ biisɛ ko baboki, ndekwabɛa naa nɛwɛ wamoolola. 44 Olya mwamokachi na kotokea kɔ mɔngɔ wa Yɛsu na kɔkɔbɔcha lwɛmba lwe ngubɔ yaakɛ. Akaɛ alya boa bolwachi bwe koola masi na kooloka. 45 Yɛsu na kobocha: «Ne naani ɔɔngɔbɔcha?» Bando basɛ na kotona. Pɛtɛlɔ na komosaolea itɛ: «Ee Mweyechi, ndɔtɔmɔa itɛ bando babua bae mo kokochombea ne kukukungunyeka?»

46 Yɛsu na kɔɔcha: «Mondo ɔsɔngɔbɔcha, kɔmɔa bɔkɛtɛ boondoka.»

47 Amɔa olya mwa mokachi itɛ baomocheba, awɛ na koya kwa Yɛsu ne mochanjo wɛ bɔɔba. Awɛ na kubunga malu makɔngɔ kombaa kwa Yɛsu. Awɛ na kɔɔcha mo ndongo yee bando basɛ ko eke kɔkɔbɔchɛɛ awɛ Yɛsu ne boolokee awɛ akaɛ alya. 48 Yɛsu na komosaolea: «Katombe kaanɛ, kuimenya kwao kosokoolola, yaaka ne nyaa.»

49 Abɛchaya Yɛsu okee mɔ kɔɔcha, ɔmɔ mondo watokea kwa Yailo mokoo we sinakɔki. Na kosaolea Yailo itɛ: «Ee mokoo, katombe, kabee kaswilɔnga, ndekutumbya kabee Mweyechi.»

50 Aungwa Yɛsu bɔbɔ, na komosaolea Yailo itɛ: «Ndotenaya, imenya to! Otaoloke.»

51 Aolea Yɛsu kwa Yailo, ndakonda kwingea mo ndabo ne mondo ukinɛ, Pɛtɛlɔ na Yɔana na Yakɔbɔ, na isakɛ na inakɛ na olya mwaana. 52 Bando basɛ babɛɛ mo kolela ne koketa sanja ya olya mwaana. Yɛsu na kobasaolea itɛ: Moolelaya, kɔmɔa kaka katombe kaasi bokwe, kae ne mo kaɔ.

53 Aungwa abɔ bɔbɔ, abɔ na kɔmɔkyɛta, kɔmɔa abɔ bacheba itɛ olya mwaana ususia kokwa. 54 Yɛsu na kubunda olya mwaana ko chanja na komosaolea ne chuuki lya yanaka itɛ: «Ee katombe, byoka!»

55 Kaa katombe na kɔmɔa mwɛchɔ, akaɛ alya na kobyoka. Yɛsu na kɔɔcha bamɔɛchɛ biebwa. 56 Baboti ba kakɔ katombe na kokanakana byabua. Yɛsu na kobasaolea baɔkɔaya naa nawɛ byaeteka.