‏ 1 Samuel 17

Tinukas Kaesog Bangsa Isra'il e' si Golayat

1 Manjari magtipun saga sundalu bangsa Pilistin bo' pasakap magbono'. Magpūn sigām ma kauman Soko ya ma lahat Yuda, ati magpustu sigām ma Epes-Dammim ma llot Soko maka Aseka. 2Ina'an isab magtimuk disi Sa'ul maka saga sundalu Isra'il bo' magpustu ma L'bbak Ela. Patanam isab sigām bo' angatu ma bangsa Pilistin. 3In bangsa Pilistin ina'an ma dakayu' būd, maka ina'an saga bangsa Isra'il ma būd saddī. Aniya' l'bbak-būd isab ma llot sigām.

4 Sakali aniya' paluwas min pustu bangsa Pilistin dakayu' a'a bobono'un maka babantugun. Ōnna si Golayat, a'a min da'ira Gāt. Kulang-labi dand'ppa maka tonga' ▼

▼Dand'ppa maka tonga', atawa siyam tape'.

lanjangna. 5Magsinaruk tumbaga si Golayat itu, maka magbinadju' badju' sisikan tumbaga, buhatna saga limampū' ka lima kilu. 6Tinampanan tape'na maka tumbaga, maka aniya' budjak tumbaga pasalay ma bukutna. 7Aniya' budjakna dakayu' da'aslag batangna maka batang pagt'nnunan kakana'. Ya solabna dī basi', ya buhatna saga pitu' kilu. Aniya' magbobowa tamingna parahū min iya.

8 Na, an'ngge si Golayat itu ma anggopan saga sundalu bangsa Isra'il, maka e'na angamahit, yukna, “Angay kam subay paluwas magbono'? Aku itu dakayu' ko' sundalu Pilistin, bo' ka'am ilu banyaga' sadja si Sa'ul! Pene'unbi,” yukna, “dakayu' a'abi bo' soho'unbi pi'itu angatuhan aku. 9Bang saupama aku tara'ugna, magpabanyaga' kami ma ka'am. Sagō' bang iya ya tara'ugku, ka'am ya hinang kami banyaga'.” 10Ah'lling lagi' si Golayat, yukna, “Buwattina'an tukasku kaesogbi bangsa Isra'il! Papi'ituhunbi bang aniya' angatuhan aku.” 11Ā, pagkale bissala si Golayat itu e' si Sa'ul maka kamemon saga sundalu Isra'il, magtūy sigām angalogmay maka sinōd tāw.

Pasal si Da'ud

12 Na, ina'an si Da'ud anak si Jesse, ya min tumpuk Eprata. Si Jesse inān bay pat'nna' ma Betlehem ma lahat Yuda. Walu' heka anakna, maka ato'a na iya ma waktu kapagsultan si Sa'ul. 13T'llungan anak si Jesse kasiyakahan bay ameya' ma sultan Sa'ul ma pagbono'an. Ya siyaka to'ongan si Iliyab, bo' si Abinadab, bo' si Samma, 14maka si Da'ud ya kasiyalihan. Jari ya t'llungan anak siyaka ameya' na pa'in ma si Sa'ul ma pagbono'an, 15ati si Da'ud ya magpehē'-pi'itu. Bay pa'in iya maghinang ma si Sa'ul, amole' iya pabalik ni Betlehem angipat saga bili-bili mma' sigām.

16 Manjari magmairan na pa'in si Golayat ma matahan bangsa Isra'il, waktu subu maka waktu kohap ma deyom mpatpū' llaw.

17 Dakayu' llaw, magpanoho'an si Jesse ma si Da'ud, yukna, “Oto', pasa'ut ka pehē' ni pustu saga siyakanu. Bowahin sigām dakarut pai-tirigu bay sinanglag maka sangpū' solag tinapay itu. 18Bowahin isab nakura' tumpukan sigām sangpū' solag gatas apīt ▼

▼Ya ‘gatas apīt’ itu, ‘cheese’ ma bahasa Ingglis.

. Maka nda'un isab kahālan saga siyakanu mahē', ati bowahin aku lapal in sigām asalamat du. 19Wa'i sigām magbeya' maka sultan Sa'ul maka kamemon sundalu Isra'il ma L'bbak Ela, magbono' na pa'in maka bangsa Pilistin.”

20 Dai' llaw pa'in, pabangun na si Da'ud bo' pang'bbana saga bili-bili ma dakayu' magi'ipat bili-bili du isab. Palanjal na iya amowa saga balanja' buwat bay panoho'an mma'na, ati makat'kka iya pehē' hinabu ma pal'ngnganan pa'in saga magbobono' bangsa Isra'il ni atag pagbono'an. Ina'an sigām angolang panukas palbantahan sigām bangsa Pilistin. 21Sakali, magharap na sundalu Isra'il maka sundalu Pilistin. 22Pagka buwattē', pang'bba e' si Da'ud ma magjajaga balanja' ai-ai bay bowana bo' magdai'-dai' pehē' angowa' ma saga siyakana. 23Hinabuna lagi' magbissala maka sigām, ina'an na si Golayat a'a Gāt an'ngge min dahuwan saga pagkahina sundalu Pilistin, maka he'na isab anukas kaesog bangsa Isra'il buwat bay kahaba'. Jari takale itu he' si Da'ud. 24Pag'nda' saga sundalu bangsa Isra'il ma si Golayat, magtūy sigām magdauragan kabowa tāw sigām.

25 Magupama na pa'in saga sundalu inān, yuk-i, “Nda'unbi ba a'a inān. Llaw-llaw iya paluwas min pustuna anukas bangsatam Isra'il. Yuk suli-suli, sai ya makapapatay ma si Golayat tinungbasan alta' aheka e' sultan Sa'ul. Pamah'nda isab e'na anakna budjang ma a'a makapatay si Golayat, ati saga anak-kampungna mbal na pinabayad buwis parinta.”

26 Atilaw gi' si Da'ud ma saga a'a ya ma atagna, yukna “Ai kono' panungbas ma a'a makapatay a'a bangsa Pilistin itu, maka amuwas kaiya'antam bangsa Isra'il? Sai sa kapil itu ya makatawakkal anukas saga sundalu ya suku' Tuhan kakkal salama-lama?”

27 Binalikan e' saga a'a inān ya bay pagupama sigām, yuk-i, “Buwattē' ya panungbas e' sultan ma sai ya makapatay ma Pilistin ilu.”

28 Na, pagkale si Eliyab ya siyaka si Da'ud ma bay panilawna ma saga sundalu inān, magtūy akagit atayna. Angkan pah'llinganna si Da'ud, yukna, “Magay ka mailu? Sai bay pang'bbahannu saga bili-bili salat-salat ma paslangan he'? Kata'uwanku ka'a maka pagabbunu. Mamarahi to'ongan la'at pikilannu. Hal ko' ka ilu bay pi'itu ang'nda'-ng'nda' pagbono' itu!”

29 Ya sambung si Da'ud, “Angay?” yukna. “Ai bay hinangku? Halam bahā' aniya' kapatutku minsan hal atilaw?” 30Jari pataikut si Da'ud min siyakana bo' atilaw ma a'a saddī ma pasal ina'an-i. Sakali magsali' du panambung sigām ma iya. 31Na, takale suli-suli si Da'ud itu ati tahaka ni si Sa'ul, angkan iya pinalinganan sinō' pehē' ni sultan.

32 Pagt'kka si Da'ud, ah'lling iya ni si Sa'ul, “Tuwan sultan,” yukna, “subay kitam mbal niumagad ma a'a Pilistin ilu! Aku ya pehē', tuwan, angatuhan iya!”

33 Ya sambung si Sa'ul ma iya, “Oy! Mbal ka maka'atuhan Pilistin ilu. Onde'-onde' gi' ka, bo' iya inān magbobono' asal min bay lagi' kabata'na.”

34 Sagō' ah'lling si Da'ud ni si Sa'ul, yukna, “Tuwan, aku itu magi'ipat saga bili-bili mma'ku. Sakahaba' aniya' bili-bili tatanga' e' halimaw atawa baruwang, ▼

▼Baruwang itu sattuwa talun landu' aesog. ‘Bear’ ōnna ma bahasa Ingglis.

35aku iya magbaran anurul ati puwasanku bili-bili min bowa' sattuwa he'. Tabīng pa'in aku e' sattuwa he', magtūy lurayku ma bū-langalna bo' papatayku. 36Aho', tuwan sultan, aheka saga halimaw maka baruwang bay tapapatayku angkan pasali'ku a'a kapil bangsa Pilistin itu ni dakayu' sattuwa inān, pagka tatukas e'na kasundaluhan suku' Tuhan, ya kakkal salama-lama.” 37Ah'lling lagi' si Da'ud, yukna, “Ya PANGHŪ'-Yawe bay angalappasan aku min kukku halimaw maka min kukku baruwang, ya du isab Tuhan angalappasan aku min pang'ntan a'a Pilistin itu.”

Pagka buwattē' pa'in, ah'lling si Sa'ul ni si Da'ud, yukna, “Na, pehē' ka angatu. Bang pa'in PANGHŪ' pabeya' ma ka'a.”

38 Manjari, pinasulug he' si Sa'ul saga pamakayna pagbono' ma si Da'ud. Pinasulug sarukna tumbaga ni kōk si Da'ud, badju'na basi' ma puhu'na. 39Pagubus itu, magtinakos si Da'ud kalis si Sa'ul, pinakambotan pehē' ni badju'na pagbobono'. Sagō' agon iya mbal makal'ngngan pagka mbal biyaksa, angkan iya ah'lling ni si Sa'ul.

“Tuwan sultan,” yukna, “mbal aku makapamono' bang aku magbinadju' saga pakayan itu sabab halam aku biyaksa.” Minnē' niurusan e' si Da'ud. 40Jari ningā' e'na tungkudna bo' pehē' ni sapa' amene' lima batu-batu alanu', pinat'nna' e'na ni deyom puyu'-puyu' ya asal pinagbowa e'na ma waktu kapangipatna saga bili-bili. Binowa isab pitikanna bo' pal'ngngan tudju ni si Golayat ya a'a Pilistin e'.

41 Salta', pina'an si Golayat tudju ni si Da'ud, maka ina'an isab magbobowa tamingna min dahuanna. 42Pag'nda' si Golayat ma si Da'ud in iya onde' baha'u lagi' maka ahāp luwana, magtūy iya niudju' e'na. 43Yukna ma si Da'ud, “Hōy! Ai pangannalnu ma aku? Ero' bahā', angkan ka pi'itu ni aku maka kayu-kayunu ilu?” Sinabbut isab e'na saga tuhan ya pagtuhanan bangsa sigām Pilistin bang pa'in si Da'ud taluwa' sukna'. 44Amissala lagi' iya ma si Da'ud, “Pasōng ka pi'itu,” yukna, “bo' pamakanku isinu ilu ma saga manuk-manuk maka saga sattuwa talun!”

45 Anambung si Da'ud ma Pilistin e', yukna, “Ka'a ilu magbowa kalis, budjak aheya maka budjak ariki', sagō' atuhanta ka ma ōn si Yawe, ya Tuhan tatukasnu itu. In iya Tuhan Sangat Kawasa, ya pagtuhanan saga sundalu Isra'il. 46Ma llaw itu, tinukbal ka ni aku e' PANGHŪ'-Yawe ati papatayta ka maka ponggolanku kōknu. Pakakanku bangkaybi bangsa Pilistin ma saga manuk-manuk maka saga sattuwa talun, ati tasayu e' kamemon manusiya' aniya' Tuhan sab'nnal-b'nnal ma bangsa Isra'il. 47Kamemon saga a'a sikatimukan itu song makata'u in si Yawe makalappas saga a'a suku'na minsan halam aniya' kalis atawa budjak pakokosna. Ma iya asal in da'ugan ma pagbono' itu, ati tinukbal kam e'na ni komkoman kami.”

48 Na, pagsekot na pa'in si Golayat, arak parugpak, magtūy paragan si Da'ud amāk iya. 49Kino'ot e'na dakayu' batu-batu min deyom puyu'-puyu'na bo' magtūy pinitik si Golayat. Taluwa' iya ma tuktukna ati paloblob batu he'. Magtūy iya humantak para'ub.

50 Sakali anganda'ug si Da'ud minsan hal pitikan maka batu ma tanganna. Minsan halam kalisna, tabono'na maka tapatayna si Golayat. 51Paghantak si Golayat itu, paragan magtūy si Da'ud bo' an'ngge ma atagna. Nihublut e'na kalis si Golayat bo' papatayna. Pagubus, pinonggolan e'na kōk.

Na, pag'nda' bangsa Pilistin in sundalu sigām babantugun amatay na, magtūy sigām maglahian. 52Sakali, magolangan saga sundalu bangsa Isra'il maka bangsa Yuda maka e' sigām pasōng ni dahuwan bo' angapas saga Pilistin sampay ni bihing da'ira Gāt maka ni pagsosōran ni Ekron. Sikahantalan bangkay saga sundalu Pilistin ma bihing lān min Sa'araim sampay ni Gāt maka ni Ekron. 53Pagbalik saga sundalu Isra'il min bay panurulan ma saga sundalu Pilistin, tataban magtūy e' sigām kamemon ai-ai takapin ma pustu saga sundalu Pilistin. 54Jari binowa e' si Da'ud kōk si Golayat ni Awrusalam, sagō' saga pakokos si Golayat bay bowana ni toldana.

55 Maka'nda' pa'in si Sa'ul ma kapangatu si Da'ud ma si Golayat, atilaw iya ma si Abner ya nakura' saga sundaluna. “Abner,” yukna, “anak sai sa onde' baha'u inān?”

“Minsan aku pasapanu tuwan sultan, mbal kata'uwanku,” yuk sambung si Abner.

56 Yuk sultan lagi', “Panilawun bang anak sai iya.”

57 Manjari makabalik pa'in si Da'ud min kapamono'na ma si Golayat, binowa iya e' si Abner paharap ni si Sa'ul, salta' ina'an lagi' kōk si Golayat binenten e'na. 58Atilaw si Sa'ul ma si Da'ud, “Anak sai ka, oto'?” yukna.

Anambung si Da'ud, “Tuwan sultan,” yukna, “aku itu anak dakayu' tendognu si Jesse, a'a min Betlehem.”